cialko nerkowe sklada sie z klebuszka nerkowego i torebki klebuszka
cialko nerkowe ma srednice ok. 200 μm
cialka nerkowe nefronow przyrdzeniowych sa nieco wieksze niz korowych
w cialku nerkowym wyroznia sie biegun naczyniowy i kanalikowy
w biegunie naczyniowym znajduje sie tetniczka doprowadzajaca i odprowadzajaca
w biegunie kanalikowym rozpoczyna sie kanalik I rzedu
tetniczka doprowadzajaca dzieli sie na 4-6 naczyn wlosowatych
naczynia wlosowate rozgaleziaja sie tworzac klebuszek naczyniowy
naczynia w klebuszku tworza miedzy soba wiele polaczen
naczynia klebuszka zlewaja sie w tetniczke odprowadzajaca
jest to uklad dziwny tetniczo-tetniczy
srednica tetniczki doprowadzajacej jest wieksza niz tetniczki odprowadzajacej
zwieksza to cisnienie w klebuszku przyspieszajac filtracje osocza
komorki srodblonka klebuszka maja cienka cytoplazme
komorki te maja rowniez liczne pory o srednicy 80 nm
leza na specyficznej blonie podstawnej
torebka klebuszka sklada sie z listka trzewnego i sciennego
miedzy listkami znajduje sie swiatlo torebki
do swiatla torebki filtrowany jest mocz pierwotny
listek scienny torebki jest typowym nablonkiem jednowarstwowym plaskim
w biegunie kanalikowym listek scienny przedluza sie w kanalik I rzedu
listek trzewny torebki sklada sie z podocytow
podocyty to wyspecjalizowane komorki nablonka
podocyty leza na blonie podstawnej naczyn wlosowatych klebuszka
cytoplazma podocytow wytwarza wypustki pierwszorzedowe
z nich wystaja wypustki drugorzedowe
wypustki drugorzedowe lacza sie z blona podstawna srodblonka
miedzy wypustkami znajduja sie szczeliny o szerokosci 25 nm
szczeliny te nazywane sa szczelinami filtracyjnymi
do szczelin filtracyjnych filtrowane jest osocze krwi
miedzy drugorzedowymi wypustkami podocytow rownolegle do blony podstawnej rozpieta jest blona o grubosci 6 nm
blona ta nazwana jest przepona szczeliny
przepona zbudowana jest z bialek: nefryny i CD2ap
nefryna jest bialkiem strukturalnym szczeliny
CD2ap jest bialkiem transblonowym podocytow
przepona szczeliny przepuszcza male czasteczki a zatrzymuje wieksze
wypustki podocytow pokryte sa glikokaliksem
w sklad glikokaliksu wchodzi podokaliksyna
podokaliksyna jest silnym polianionem - zatrzymuje ujemnie naladowane czasteczki
blona podstawna jest wspolnym wytworem srodblonka i podocytow
blona podstawna sklada sie z blaszki jasnej wewnetrznej, blaszki gestej i blaszki jasnej zewnetrznej
powleka klebuszek nerkowy
przechodzi w blone podstawna listka sciennego torebki klebuszka
nastepnie przedluza sie w blone podstawna kanalika I rzedu
blaszka jasna zewnetrzna i wewnetrzna zbudowana jest z lamininy, fibronektyny i siarczanu heparanu
glownym skladnikiem blaszki gestej jest kolagen IV
filtracja osocza krwi odbywa sie zatem poprzez filtr z:
porowatych komorek srodblonka
blony podstawnej
szczelin filtracyjnych i ich przepon
podsumowujac:
porowaty srodblonek zatrzymuje komorki, czastki i makroczasteczki
przepuszcza plyn i czasteczki o masie do 1 mln daltonow?
blona podstawna i przepona szczelin zatrzymuja czasteczki o masie 32-125 tys.
zatrzymywane sa wiec w wiekszosci bialka krwi
podokaliksyna, siarczan heparanu i kolagen IV sa silnymi polianionami
dzieki temu nawet stosunkowo male czasteczki ujemnie naladowane nie przechodza przez filtr