Terapia manualna wykład 2 (17.10.2013)

Diagnostyka

Diagnoza – rozpoznanie choroby na podstawie analizy zmian wywołanych w ustroju

Prognoza

Ordynacja

Kontrola uzyskanych wyników

Badanie:

• Badanie orientacyjne (wg kolejności wywiad, oglądanie, ruchy bierne, ruchy translatoryczne, ruchy czynne, palpacja, ruchy oporowe)

• badanie specyficzne (np. badanie neurologiczne)

• diagnoza tymczasowa

• próba leczenia

• diagnoza aktualna lub ponowne badanie

• testy kontrolne

Badanie neurologiczne wplatamy dopiero wtedy kiedy zauważymy że dysfunkcja może dotyczyć układu nerwowego

Postępowanie terapeutyczne (proponowane postępowanie dla pacjentów ortopedycznych)

• Badanie (ocena stanu funkcjonalnego)

• działanie rozluźniające i przeciwbólowe

• uruchomienie stawów

• wyrównanie napięcia mięśniowego (rozciąganie i wzmacnianie mięśni)

• stabilizacja

• profilaktyka wtórna i edukacja

Badanie orientacyjne: (ustalamy jaki odcinek ciała jest dysfunkcyjny)

• postawienie hipotezy (trzeba się zastanowić czy pacjent może być leczony przez nas)

• określenie wskazań i przeciwwskazań do terapii (choroby przewlekłe, przyjmowane leki itp)

• testy lokalizujące objawy bólowe (prowokacyjne i elewiacyjne)

Badanie specyficzne:

• postawienie diagnozy tymczasowej

• potwierdzenie diagnozy tymczasowej przez leczenie próbne

• postawienie diagnozy aktualnej lub ponowne badanie

Badanie ''5 na 5'' Frischa ( w książce Frischa!!)

Pierwsza Piątka

1. Dolegliwości teraźniejsze

2. Dotychczasowy przebieg

3. Wywiad socjalny

4. Rozwój zdrowotny (wcześniejsze choroby)

5. Wywiad rodzinny (chociaż narząd ruchu rzadko ''choruje'' na podłożu genetycznym)

Druga Piątka:

1. Oglądanie

2. Badanie ruchu

• ruchy czynne

• ruchy bierne

• ruchy translatoryczne (trakcja – kompresja)

• ruchy translatoryczne (ślizgi)

• testy oporowe

3. Badanie Palpacyjne

4. Testy neurologiczne (nie zawsze są potrzebne):

• mięśnie wskaźnikowe

• czucie (należy być bardziej uważać z pacjentami którzy mają przeczulice (wygórowane czucie))

• motoryka

• koordynacja

• badanie nerwów czaszkowych

5. Badanie dodatkowe:

• radiografia – rentgenokinematografia

• badania laboratoryjne

• pukcje, pobieranie próbek

• elektrodiagnostyka – EEG, EMG, chronaksymetria

• badanie narządów wewnętrznych – specjaliści

Ruchy czynne i bierne ograniczone i bolesne w tych samych kierunkach to uszkodzenie najczęściej struktur niekurczliwych (trakcje, ślizg)

Ruchy czynne i bierne ograniczone i bolesne w kierunkach przeciwnych to uszkodzenie najczęściej struktur kurczliwych (testy oporwe)

Za Cyriaxem można wyróżnić tkanki

kurczliwe :

• mięsień

• ścięgno (przejście mięśnia w ścięgno)

• przyczep ścięgnisty (miejsce przyczepu ścięgna do kości)

niekurczliwe :

• torebka stawowa

• więzadła

• kaletki

• chrząstka

• kość

• itp.

Tkanki kurczliwe testujemy przez testy oporowe (napięcie izometryczne w połowie zakresu ruchomości żeby nie wpływać na tkanki niekurczliwe (ucisk itp.))

Możliwe odpowiedzi:

• napięcie silne i bezbolesne – stan prawidłowy

• napięcie w miarę silne (relatywnie) lecz jednocześnie bolesne – uraz mięśnia testowanego (I lub II stopień uszkodzenia), jego ścięgna (stan zapalny) lub przyczepu ścięgnistego

• napięcie jednocześnie osłabione i bolesne – poważniejsze uszkodzenie w pobliżu stawu, np. złamanie elementów kostnych. Osłabienie siły mięśniowej jest w tym przypadku następstwem odruchowego hamowania

• napięcie mięśni obniżone i bezbolesne – w wyniku np. zerwania mięśnie testowanego (stopień III uszkodzenia) lub dysfunkcji nerwów sterujących pracą mięśnia

Sprawność tkanek niekurczliwych testuje się przez ruchy czynne i bierne (oceniając zakres ruchu, czucie końcowe i objawy bólowe)

Możliwe odpowiedzi:

• pełny zakres ruchu, bez bólu, czucie końcowe ruchu fizjologiczne

• ruch jest ograniczony ale bezbolesny z nieutrwalonym czuciem końcowym – zwykle oznacza to bezobjawowy stan zapalny tkanki kostnej

• ból i ograniczenie ruchu w pewnych płaszczyznach, nieprawidłowe czucie końcowe – I lub II stopień uszkodzenia więzadła lub lokalne zlepienie tkanek miękkich

• ból niefizjologiczne czucie końcowe i ograniczenie ruchomości zgodnie ze wzorcem torebkowym – proces zwyrodnieniowy lub zapalny stawu

Czucie końcowe ruchu – zdeterminowane rozciąganiem tkanek pasywnych w końcowym zakresie ruchu biernego.

Rodzaje czucia końcowego:

1. fizjologiczne

• kostne – twardy bezbolesny opór np. wyprost stawu łokciowego

• miękkoelastyczne – sprężyste zbliżenie tkanek miękkich zatrzymujące ruch, np. zgięcie stawu kolanowego

• twardoelastyczne – najczęstsze, opór sprężysty, więzadłowy i/lub torebkowy np. rotacja zewnętrzna stawu ramiennego

2. Niefizjologiczne:

• spastyczne – nagłe, często bolesne zatrzymanie ruchu przez wzmożone napięcie mięśniowe. Przyczyną możę buć poważniejsza patologia – stan zapalny, przemieszczenie elementów tkankowych

• torebkowe

• puste – dość mozny ból jes odczóway w czasie testowania ruchu przed jego fizjologicznym końcem

• sprężynujące – efekt odbicia sprężynowanie na końcu zakresu ruchu

• kostne – opór kostny przed końcowym zakresem ruchu

• zbyt późne – po przekropczeniu należnego zakresu ruchomości (uszkodzenie struktur stabilizujących

Działanie o charakterze przeciwbólowym:

• unieruchomienie ogólne i miejscowe

• działanie fizykoterapeutyczne

• postępowanie specjalne

  - trakcja trójpłaszczyznowa (w stopniu I i II), wibracje i oscylacje (teoria bramkowa)

Środki zwiększające zakres ruchomośic:

• nakierowane na tkanki miękkie:

• masaż (klasyczny, funkcjonalny, poprzeczny)

• techniki poizometrycznej relaksacji

• bierne rozciąganie przykurczonych struktur (trakcja w stopniu III)

• przeznaczone dla stawów:

• mobilizacje w pozycji spoczynkowej

• mobilizacje poza pozycją spoczynkową

• manipulacje stawów

• mobilizacje tkanki nerwowej

Środki w przypadku hipermobilności:

• bierne środki pomocnicze

• czynne ćwiczenia stabilizujące

• ćwiczenia wspomagające i utrzymujące ruchomość tkanek miękkich i stawów

• należy sugerować pacjentowi żeby zaczął uprawiać jakiś sport