Politechnika Lubelska w Lublinie |
LABORATORIUM ELEKTRONIKI |
||
Wykonujący:
Sikora Maciej Piątek Paweł Niedziela Paweł Kałuża Michał |
Sprawozdanie z ćwiczenia nr 2:
Badanie właściwości impulsowych tranzystora |
Wydział Elektrotechniki i Informatyki |
|
Grupa: ID 5.2 |
|||
Data wykonania ćwiczenia: 08.10.2007 |
Podpis: |
Zaliczenie: |
Ocena: |
Wyznaczenie wartości prądu bazy na granicy nasycenia
Aby wyznaczyć prąd bazy na granicy nasycenia tranzystora IBmin należało zmieniać wartość napięcia zasilania tak, aby wartość napięcia UCE = 0.5 [V]. W naszym przypadku Ibmin wyniosło 0.2 [mA] przy napięciu UCE = 0.65 [V]. Znając współczynnik wzmocnienia β możemy obliczyć prąd bazy ze wzoru:
Wyznaczenie wartości napięć sterujących, przy których współczynnik przesterowania osiąga założone wartości.
Wykorzystując wcześniej otrzymany prąd Ibmin i zmieniając wartość napięcia zasilania aby otrzymać jego wielokrotności możemy zauważyć jakie są potrzebne zmiany napięcia zasilającego aby wymusić dwukrotną zmianę prądu bazy.
KF |
IB [mA] |
UZ [V] |
1 |
0,2 |
0,65 |
2 |
0,4 |
1,4 |
4 |
0,8 |
2,6 |
8 |
1,6 |
5,2 |
Współczynnik KF można wyliczyć ze wzoru:
Praca tranzystora w układzie przełącznika.
3.1 Praca przy sterowaniu napięciem jednobiegunowym.
Po dołączeniu do wejścia generatora impulsowego , odczytaliśmy z oscyloskopu wartości czasów wykorzystując do tego celu wartości współczynnika przesterowania , wyznaczone w poprzednim punkcie ćwiczenia , gdzie:
td- czas opóźniania
tn - czas narastania
tp- czas przeciągania
to- czas opadania
Wartość napięcia wejściowego nie mogła wynosić dokładnie tyle, ile wcześniej wyznaczono, ponieważ generator impulsowy używany do ćwiczenia nie posiadał płynnej regulacji napięcia wyjściowego tylko było ono stopniowane co 0,5 [V].
Oprócz właściwego napięcia, które należało ustawić, w nawiasach umieszczono wartości napięcia jakie można było otrzymać z urządzenia.
KF |
Uz [V] |
td [μs] |
tn [μs] |
tp [μs] |
to [μs] |
1 |
0,65 (0,5) |
2 |
80 |
10 |
80 |
2 |
1,4 (1,5) |
2 |
2 |
7 |
80 |
Z powodu pewnych niejasności i nieporozumień wynikających z ćwiczenia, które zabrały nam zbyt wiele czasu, nie zdążyliśmy wykonać odpowiedniej ilości pomiarów aby charakterystyki wyglądały w pożądany sposób.
3.2 Praca przy sterowaniu jednobiegunowym. Badanie wpływu pojemności przyspieszającej na czasy przełączania tranzystora.
Do rezystora polaryzującego bazę tranzystora dołączyliśmy równolegle kondensator o pojemności odpowiednio 100 [pF] lub 500 [pF]. Na ekranie oscyloskopu można było dokładnie obserwować w jaki sposób zmieniają się czasy pod wpływem zmiany pojemności kondensatora przyspieszającego.
CB [pF] |
KF |
td [μs] |
tn [μs] |
tp [μs] |
to [μs] |
100 |
1 |
1,5 |
30 |
4 |
28 |
2 |
2 |
7 |
7 |
14 |
|
500 |
1 |
2 |
20 |
4 |
16 |
I niestety z wcześniej wyjaśnionego powodu nie wykonaliśmy wszystkich pomiarów więc rysowanie charakterystyki nie ma sensu ponieważ nie będzie nic na niej widoczne.
Natomiast można zauważyć, że dla współczynnika KF=1 czasy narastania i opadania są wyraźnie niższe dla większej pojemności kondensatora. Pozostałe czasy w tym przypadku mają mniejszą różnicę. Jeśli spojrzymy na wcześniejszą tabelkę to można też zauważyć, że dla KF=1 (bo niestety tylko dla tego współczynnika wykonaliśmy wszystkie pomiary :-/ ) wszystkie czasy są o wiele niższe jeśli był w obwodzie włączony nawet mniejszy kondensator aniżeli sam rezystor polaryzujący bazę.
Z powodu braku czasu nie zdołaliśmy wykonać reszty ćwiczenia.
Wnioski:
Tranzystor posiada trzy pasma i zależnie od wartości sygnału wejściowego punkt pracy porusza się po prostej pracy. Prosta pracy zmienia się (jej punkty przecięcia z osiami) w zależności od modelu i rodzaju tranzystora. Tymi pasmami są:
pasmo zaporowe – tranzystor jest w stanie zatkania, czyli zachowuje się jak izolator (nie przewodzi prądu) IC niskie i bliskie zeru
pasmo aktywne – tranzystor pracuje jako element aktywny, czyli jako wzmacniacz., więc jest to najbardziej efektywny i pożądany stan
pasmo nasycenia – to pasmo występuje po aktywnym stanie, jeśli poda się zbyt duży sygnał wejściowy to tranzystor przestanie wzmacniać, nasyci się i będzie tylko przewodzić do pewnej wartości sygnału, przy którym może nastąpić uszkodzenie elementu.
Jak wspomnieliśmy wcześniej, przełączanie tranzystora polega na szybkim przejściu punktu pracy z pasma zaporowego do nasycenia. Ważne jest tu aby punkt pracy jak najszybciej przebył drogę poprzez pasmo aktywne. Na podstawie nie wielu wykonanych pomiarów już można stwierdzić, że dołączenie równoległe kondensatora, nawet tego o najmniejszej pojemności, do rezystora bazowego znacznie skraca ten czas.