Produkt Krajowy Brutto (PKB) to jeden z podstawowych mierników dochodu narodowego stosowanych w rachunkowości narodowej. PKB opisuje zagregowaną wartość dóbr i usług finalnych wytworzonych na terenie danego kraju w określonej jednostce czasu (najczęściej w ciągu roku).

Obliczanie PKB:

1) PKB = produkcja globalna kraju minus zużycie pośrednie = suma wartości dodanej ze wszystkich gałęzi gospodarki narodowej.

2) PKB = konsumpcja + inwestycje + wydatki rządowe + eksport - import + zmiana stanu zapasów.

3) PKB = dochody z pracy + dochody z kapitału + dochody państwa + amortyzacja.

Produkt narodowy brutto (PNB) - miara wartości wszystkich dóbr i usług finalnych wytworzonych przez obywateli danego państwa oraz przez osoby prawne z siedzibą na jego terenie niezależnie od tego, czy podmioty te działają w kraju, czy za granicą. Pomijane są dochody obcokrajowców w danym państwie.

K - konsumpcja

I - inwestycje

G - wydatki rządowe

En - eksport netto, czyli eksport-import

Dn - dochód netto obywateli za granicą

Dochód narodowy (DN) to suma dochodów wszystkich podmiotów, uzyskanych z wykorzystania czynników produkcji (ziemia, praca, kapitał) równa całkowitej wartości wytworzonych dóbr i usług.

Tempo wzrostu PKB w Polsce w 2005 r. wyniosło 3,2% i było nieco niższe od oczekiwań NBP i większości analityków rynkowych. Zgodnie z projekcją, z 50-procentowym prawdopodobieństwem roczne tempo wzrostu PKB utrzyma się w przedziale 3,8%-5,1% w 2006 r.; 3,4%-5,2% w 2007 r. oraz 3,6%-5,5% w 2008 r.

Struktura zatrudnienia według trzech sektorów gospodarki w Polsce w latach 1987-2002, (w % - stan na 31.XII)

Lata Sektor I Sektor II Sektor III

1987 28,2 36,3 35,5

1989 28,6 35,7 35,7

1991 26,8 35,0 38,2

1993 26,7 30,6 42,7

1995 27,0 30,4 42,6

1997 27,5 29,5 43,0

1999 27,6 28,4 44,0

2001 29,2 25,2 45,6

2002 28,4 23,9 47,7

Struktura wytwarzania PKB w Polsce wg głównych sektorów

1990 1995 2000

rolnictwo* 8,5 6,2 3,3

przemysł 43,6 32,2 23,4

usługi – handel 13 13,5 18,3

usługi – finanse 0,5 1 2

usługi pozostałe 34,4 47,1 53

* obejmuje ponad to rybołówstwo i leśnictwo.

Zużycie energii elektrycznej brutto 145,747 TWh

Zużycie energii elektrycznej netto (2005) 108,625 TWh

w tym gospodarstw domowych i małych rolnych (2005) 26,380 Twh

Średnie zużycie energii na 1 odbiorcę (2004) 6700 kWk/rok

w tym na gospodarstwo domowe (2004) 1900 kWh/rok

Przeciętne trwanie życia:

W 1996 roku średnia długość życia mężczyzn w Polsce wynosiła 68 lat, kobiet - 76 lat. Obecnie nieznacznie dłużej żyją mężczyźni w miastach (68 lat) niż na wsi (67 lat), podczas gdy dziesięć lat temu stosunek ten był odwrotny. Natomiast nieco dłuższe jest nadal przeciętne trwanie życia kobiet na wsi (77 lat) niż w miastach (76 lat). W 1995 roku średnia długość życia mężczyzn w Polsce w porównaniu ze Szwecją była mniejsza o 8,6 lat, kobiety żyły krócej o 5 lat. Polska należy też do grupy krajów europejskich charakteryzujących się dużą rozpiętością przeciętnego trwania życia mężczyzn w stosunku do kobiet. Długość trwania życia jest związana z nadumieralnością, zwłaszcza wśród mężczyzn w wieku produkcyjnym. To właśnie przede wszystkim ich przedwczesna umieralność świadczy o złym stanie zdrowia dorosłych mężczyzn.

Struktura wiekowa społeczeństwa

Przeciętny Polak ma około 35 lat (średnia wieku dla kobiet to 37 lat a dla mężczyzn 33 lata). 56,2% Polaków ma mniej niż 40 lat. W przeciągu ostatnich kilku lat długość życia w Polsce wydłużyła się, a przewidywania na przyszłość są optymistyczne. Dla mężczyzn przeciętna długość życia powinna wydłużyć się z 69 obecnie do 74 lat w 2025r., podczas gdy dla kobiet z 78 do 81 lat., (w 1950r. przeciętna długość życia dla mężczyzn wynosiła 56 lat a dla kobiet 62 lat).

Jeżeli chodzi o grupy wiekowe – struktura przedstawia się następująco:

Poniżej 17 lat – 24%,

Pomiędzy 18-24 – 11,8%,

Pomiędzy 25-39 – 20,3%,

Pomiędzy 40-59 – 27,1%,

Pomiędzy 60-79 – 14,8%

Powyżej 60 lat – 16,7%

Powyżej 80 roku życia – 2%.

Struktura i poziom wykształcenia w Polsce prezentuje się dzisiaj bardzo podobnie jak w krajach europejskich. Podobieństwa są coraz większe i a zachodzące zmiany podobne.

Wśród Polaków należy wyróżnić 5 grup ludzi zależnie od ich wykształcenia:

- ludzie wykształceni podstawowo lub bez wykształcenia, - 6,3%

- ludzie z wykształceniem podstawowym, - 33,7%

- ludzie z wykształceniem średnim ogólnokształcącym, - 2,6%

- ludzie wykształceni policealnie oraz średnio technicznie, - 50,5%

- osoby z wyższym wykształceniem. - 6,8%

Poziom opieki medycznej:

W chwili obecnej liczba lekarzy w Polsce w przeliczeniu na 1000 mieszkańców stawia nas na jednym z ostatnich miejsc w Europie i ciągle spada.

Na jednego lekarza dentysty przypada średnio 1100 mieszkańców.

Liczba zatrudnionych pielęgniarek-wskaźnik na 1 000 mieszkańców w Polsce w latach1995-2002

Kraj 1995 1997 1999 2000 2001 2002

Polska 5,5 5,6 5,1 4,9 4,8 4,8

Wyposażenie w sprzęt a sytuacja materialna gospodarstwa domowego:

Poziom wydatków na badania naukowe:

Poziom badań naukowych ma istotny wpływ na wydajność ekonomiczną oraz pozycję handlową danego regionu lub kraju. W tym zakresie Polska powinna wzmóc wysiłki, ponieważ pozostaje w tyle za swoimi głównymi konkurentami: ogólny poziom wydatków na badania naukowe jest wciąż niski (1.9% w porównaniu do 2.7% w USA). Główna słabość Polski polega bez wątpienia na fragmentaryzacji i rozproszeniu badań.