Poziom rozwoju społeczno-gospodarczego obszarów wiejskich województwa pomorskiego w roku 2009.

Do określenia rozwoju społeczno- gospodarczego obszarów wiejskich województwa pomorskiego w roku 2009 posłużono się Metodą Paryska i Kaczmarka. Dzięki wykorzystaniu 5 wskaźników dotyczących potencjału społeczno-demograficznego oraz 5 charakteryzujących potencjał techniczno- gospodarczy wydzielono 6 klas rozwoju społeczno- gospodarczego.

Tabela nr 1 Wybrane wskaźniki

Potencjał społeczno -demograficzny:

Przyrost naturalny na 1000 ludności

Gęstość zaludnienia na 1 km ^2

Saldo migracji na 1000 ludności

Wskaźnik skolaryzacji netto ( szkoły gimnazjalne)

Udział ludności w wieku poprodukcyjnym do ludności ogółem

Potencjał techniczno-gospodarczy:

Długość sieci kanalizacyjnej na 100 km2

Długość sieci wodociągowej na 100 km 2

Jednostki nowo zarejestrowane w rejestrze REGON na 10 tys. ludności

Udział podmiotów sekcji F do ogółu podmiotów gospodarczych

Dochód gminy przypadający na 1 mieszkańca

Źródło: opracowanie własne na podstawie www.stat.gov.pl, maj 2012

.

Wskaźniki zostały dobrane w taki sposób, aby najlepiej określić rozwój społeczno-gospodarczy woj. pomorskiego. Uwzględniono również dostępność oraz aktualność danych dla jak największej ilość gmin. Przyrost naturalny na 1000 mieszkańców, gęstość zaludnienia oraz saldo migracji na 1000 ludności, stanowią standardowe wskaźniki określające sytuację demograficzną badanego regionu. Natomiast wskaźnik skolaryzacji netto wg Głównego Urzędu Statystycznego jest relacją liczby osób uczących się (stan na początku roku szkolnego) na danym poziomie kształcenia (w danej grupie wieku) do liczby ludności (stan w dniu 31 XII) w grupie wieku określonej jako odpowiadająca temu poziomowi nauczania. Udział ludności w wieku poprodukcyjnym do ludności ogółem jest wskaźnikiem, który określa czy ludność danego regionu jest społeczeństwem starzejącym się

W przypadku określenia potencjału techniczno-gospodarczego posłużono się dwoma wskaźnikami charakteryzującymi sytuację infrastruktury technicznej regionu - długość sieci wodociągowej na 100 km 2 oraz długość sieci kanalizacyjnej na 100 km2. Dostęp do podłączenia oraz dalszego korzystania z instalacji sanitarnych jest z jednym podstawowych

potrzeb mieszkańców obszarów wiejskich. Ilość jednostek nowo zarejestrowanych w rejestrze REGON na 10 tys. ludności świadczy o przedsiębiorczości mieszkańców oraz poniekąd o sytuacji kształtującej się na lokalnym rynku pracy. Natomiast udział podmiotów sekcji F do ogółu podmiotów gospodarczych, określa odsetek podmiotów, które zajmują się działalnością ogólnobudowlaną i specjalistyczną w zakresie budownictwa i prac inżynierii lądowej i wodnej, które polegają na budowie bądź remoncie obiektów.

Dochód gminy przypadający na 1 mieszkańca generowany jest głównie z podatków lokalnej społeczności oraz sprzedaży mienia będącego własnością gminy. Im wyższa wartość wskaźnika, tym korzystniejsza sytuacja w gminie. Gmina generująca większe dochody jest w stanie więcej inwestować w dobra pożytku publicznego np. w infrastrukturę drogową oraz jest atrakcyjna dla potencjalnych inwestorów.

Każdej wydzielonej klasie, przyporządkowano słowne określenie poziomu rozwoju społeczno- gospodarczego, np. jeżeli gminę zakwalifikowano do klasy 1 oznacza to , iż jej rozwój został określony jako bardzo dobry. Tabela nr 2 przedstawia zestawienie klas oraz kolejno odpowiednich określeń jakościowych.

Tabela nr 2 Zestawie klas rozwoju społeczno-gospodarczego oraz określeń jakościowych .

Nr klasy	Poziom rozwoju
1	bardzo dobry
2	dobry
3	średnio dobry
4	dobry
5	niski
6	bardzo niski

Źródło: opracowanie własne

Spośród 98 analizowanych gmin największy odsetek ( 46% ogółu badanych) zakwalifikowano do 4 klasy poziomu rozwoju. Następną najliczniejszą grupą są gminy przydzielone do klasy 3, które stanowią 26% ogółu badanych. Najmniej gmin, bo tylko jedna została zakwalifikowana do klasy 6 o bardzo niskim poziomie rozwoju. Do klasy odnoszącej się do najwyższego rozwoju społeczno- gospodarczego przyporządkowano 4 % ogółu analizowanych gmin. Dokładnie zestawienie ilościowe oraz procentowe gmin o danej klasie przedstawia Tabela nr 3,natomiast graficzne zobrazowanie wyników prezentuje Wykres nr 1.

Tabela nr 3 Struktura ilościowa oraz procentowa gmin o danej klasie rozwoju społeczno- gospodarczego obszarów wiejskich woj. pomorskiego w roku 2009.

Nr klasy	Ilość	Udział %
1	4	4
2	13	13
3	25	26
4	45	46
5	10	10
6	1	1
SUMA	98	100

Źródło: Opracowanie własne na podstawie Tabeli nr

Wykres nr 1 Graficzne zobrazowanie struktury procentowej obszarów wiejskich woj. pomorskiego.

Źródło: Opracowanie własne na podstawie Tabeli nr 1

Załącznik nr 2 niniejszej analizy obrazuje dokładny rozkład klas rozwoju obszarów wiejskich w przestrzeni województwa .

Gminy zakwalifikowane do 1 klasy, o bardzo dobrym rozwoju społeczno- gospodarczym położone są w bliskim sąsiedztwie Trójmiasta, które jako duży i prężnie rozwijający się ośrodek miejski stymuluje progres okolicznych terenów. Do tej klasy przyporządkowano następujące gminy: Kosakowo, Kolbudy Górne, Pruszcz Gdański, Pszczółki. Gminy, których rozwój został określony jako dobry ( klasa 2) są również zlokalizowane w niedalekim bądź bliski sąsiedztwie Trójmiasta. Gminy klasy III położone są w części centralnej województwa oraz w północno-zachodniej, nie tworzą jednej zwartej grupy. W części północno-zachodniej skupione są wokół miasta Słupsk. Natomiast najliczniejszą grupę badanych gmin zakwalifikowano do klasy 4 , o dobrym rozwoju społeczno-gospodarczym. Położone są one w części wschodniej województwa oraz

Tworzą skupione pasmo rozciągające się od wybrzeża do południowo-zachodniej części województwa. Gminy zaliczone do 5 klasy, o niskim rozwoju są rozproszone, nie tworzą zwartej grupy. Posiadają jedną główną tendencję, zlokalizowane są głównie na obrzeżach województwa. Do klasy 6, która charakteryzuje obszar o bardzo niskim rozwoju społeczno-gospodarczym zakwalifikowano tylko jedną gminę Czarne- obszar wiejski.

Reasumując wyniki poniższej analizy można wysunąć niniejsze wnioski : na obszarach wiejskich woj. pomorskiego przeważają gminy o średnim, bądź średnio dobrym rozwoju społeczno- gospodarczym. Gminy o najwyższym poziomie rozwoju położone są w sąsiedztwie dużych aglomeracji miejskich, natomiast obszary o najniższym potencjale rozwojowym zlokalizowane są w części zachodniej oraz wschodniej województwa.

---