DERMATOLOGIA
Technik usług kosmetycznych
EWELINA ZAPAŁA
TEMAT: Stany przedrakowe skóry i nowotwory skóry
BIBLIOGRAFIA:
http://resmedica.pl/pl/archiwum/zdart12008.html
http://www.medisa.pl/czerniak.html
http://www.medisa.pl/nowotwor_zlosliwy_skory.html
http://www.echirurgia.pl/skora/lagodne_nowotwory_skory.htm
http://poradnik-lekarski.pixelart.com.pl/nowotwory-skory.html
STANY PRZEDRAKOWE SKÓRY
Zmiany chorobowe skóry, w
obrębie których mogą się rozwijać nowotwory, nazywamy stanami
przedrakowymi. Z powodu istniejącego zagrożenia powinny być one
radykalnie leczone.
Najogólniej stany przedrakowe można
podzielić na dwie grupy - w zależności od częstości rozwijania
się na ich podłożu nowotworów.
Niektóre stany przedrakowe dość często stanowią punkt wyjścia dla nowotworów skóry.
rogowacenie starcze
Najczęściej powstaje u osób starszych lub przewlekle
narażonych na działanie promieni słonecznych. Zwykle obydwa te
procesy nakładają się na siebie.
Skóra jest sucha i łuszczy
się, ma szaro-żółte zabarwienie, przebarwienia i odbarwienia,
jest mało sprężysta, pokryta głębokimi zmarszczkami, pogrubiała
przy nadmiernej ekspozycji na słońce lub ścieńczała w przypadku
zmian starczych.
W tak zmienionej skórze pojawiają się
pojedyncze lub mnogie ogniska rogowacenia. O przekształcaniu się
rogowacenia w nowotwór świadczy jego powiększanie się, naciekanie
podstawy (obwódka zapalna, stwardnienie) i skłonność do
krwawienia, pojawiająca się nawet po tak drobnym urazie, jak
wytarcie skóry ręcznikiem.
Leczenie powinno być poprzedzone
pobraniem wycinka do badania histopatologicznego. W razie
stwierdzenia utkania nowotworowego zmianę należy usunąć
chirurgicznie lub głęboko zamrozić płynnym azotem. Same
rogowacenia słoneczne najczęściej zamraża się, a potem stosuje
kremy zawierające kwas witaminy A lub cytostatyk.
Uszkodzenia porentgenowskie skóry
Promienie rentgenowskie, stosowane w
celach leczniczych lub działające na skórę osób mających z nimi
kontakt zawodowo, mogą powodować zmiany noszące nazwę odczynów
porentgenowskich. Odczyny te bywają ostre lub przewlekłe. Nowotwory
rozwijają się zwykle w zmianach przewlekłych. Skóra jest zanikła
i twarda z licznymi przebarwieniami i odbarwieniami oraz
rozszerzeniami naczyń krwionośnych. Na jej podłożu pojawiają się
ogniska zrogowaceń, popękania i bardzo trudno gojące się
owrzodzenia. Te ogniska w 20% przypadków przekształcają się w
zmiany nowotworowe.
Leczenie radiodermitu jest bardzo trudne.
Stosuje się ogólnie witaminy, a miejscowo maści zawierające
heparynę. W razie wystąpienia trudno gojących się owrzodzeń
nierzadko konieczna jest interwencja chirurgiczna. Zrogowacenia usuwa
się także chirurgicznie lub zamraża płynnym azotem.
Stany przedrakowe, w których powikłanie w postaci
rozwoju raka jest rzadsze, to niektóre odmiany blizn po oparzeniach
lub przewlekłych stanach zapalnych.
Blizny pooparzeniowe
zaliczane do stanów przedrakowych to przede wszystkim blizny
przerosłe. Jako typowy przykład przewlekłych, bliznowaciejących
zmian zapalnych stanowiących czasami punkt wyjścia raka skóry
wymienia się zwykle blizny powstające po przebytej gruźlicy skóry,
a właściwie jej odmiany toczniowej. Obecnie schorzenie to jest
spotykane bardzo rzadko, tak jak i rzadsze są zachorowania na
gruźlicę.
NOWOTWORY SKÓRY
Nowotwory łagodne skóry rozwijają się z różnych tkanek (najczęściej z nabłonka) i mogą zawierać barwnik lub być bezbarwne.
Włókniak jest nowotworem tkanki łącznej i
pojawia się w różnych okolicach ciała. Włókniaki występują w
postaci włókniaków miękkich o charakterze wrodzonym, ale
objawiające się w różnym wieku oraz w postaci włókniaków
twardych.
Włókniaki miękkie występują głównie
jako zmiany mnogie, są barwy skóry lub nieco ciemniejszej. Często
obserwuje się je w formie workowato zwisających zmian skórnych.
Występują szczególnie często na skórze szyi i karku. Zwykle nie
ustępują samoistnie.
Włókniaki twarde są na ogół
pojedyncze i występują w skórze o prawidłowym zabarwieniu lub o
zabarwieniu brunatnym. Najczęściej zlokalizowane są na
kończynach, zwłaszcza u osób w starszym wieku.
Naczyniak jest zmianą, która występuje
zazwyczaj już od urodzenia. Powstaje w wyniku rozszerzenia naczyń
krwionośnych, rozrostu naczyń włosowatych, tętniczych, żylnych
lub chłonnych.
Naczyniaki krwionośne dzielą się na
naczyniaki płaskie oraz jamiste. Naczyniaki płaskie zlokalizowane
są w poziomie skóry, często jednostronnie w okolicy twarzy i
karku. Natomiast naczyniaki jamiste występują w formie guzkowej
lub podskórnej i najczęściej umiejscawiają się na twarzy, w
okolicy owłosionej skóry głowy, na błonach śluzowych jamy
ustnej. Mają tendencję do samoistnego ustępowania.
Naczyniak
chłonny jest guzem, który na ogół pokryty jest pęcherzykami.
Po nakłuciu z pęcherzyków wydobywa się przezroczysty płyn.
Tłuszczak jest najczęstszym łagodnym
nowotworem tkanki podskórnej, rzadko ulega zezłośliwieniu. Zwykle
występuje jako zmiana pojedyncza, rzadziej mnoga . Zmiany spotyka
się głównie na tułowiu, karku, pośladkach, przedramionach i
ramionach. Tłuszczak charakteryzuje się powolnym wzrostem oraz
brakiem dolegliwości. Typowy tłuszczak jest miękką zmianą
guzową o kulistym kształcie przesuwalną względem podłoża.
Nowotwór złośliwy skóry
Nowotwór złośliwy skóry jest nowotworem najczęściej występującym u ludzi, którego pierwotnym miejscem powstawania jest skóra. Najczęstszymi nowotworami złośliwymi skóry są raki skóry mi.in. rak podstawnokomórkowy skóry, rak kolczystokomórkowy skóry i rak neuroendokrynny.
Czerniak jest nowotworem skóry o znacznej złośliwości. Często rozwija się ze znamion barwnikowych istniejących od urodzenia, które nagle zaczynają swędzieć, krwawić, wzrastać.
Najczęściej spotykanymi nowotworami skóry są
nabłoniaki. Nie wszystkie nabłoniaki mają jednakowy stopień
złośliwości. Tak zwane nabłoniaki podstawnokomórkowe mają
przebieg bardzo powolny i nie dają przerzutów.
O wiele
groźniejszy jest tzw. nabłoniak, czyli rak
kolczystokomórkowy.
Przebieg jego jest znacznie szybszy, a
złośliwość większa, bowiem daje przerzuty do innych narządów..