Formy popełnienia przestępstwa i wykroczenie skarbowego

Wśród form popełnienia przestępstwa i wykroczenie wyróżnia się sprawstwo pojedyncze, współsprawstwo, sprawstwo kierownicze, sprawstwo polecające, Podżeganie, pomocnictwo.

Sprawstwo pojedyncze zwane też samoistnym – jest to wykonanie przez sprawcę czyny zabronionego, bez porozumienia z innymi sprawcami. Sprawca samoistny sam swoim zachowanie wypełnia znamiona przestępstwa, bądź wykroczenia.

Współsprawstwo – Polega na wspólnym wykonaniu czynu zabronionego, przez co najmniej dwie osoby. Istota współsprawstwa jest porozumienie dwóch lub więcej osób, co do popełnienia określonego czynu w K.K.S. czynu zabronionego. Porozumienie to, musi nastąpić jeszcze przed popełnieniem, lub w trakcie realizacji tego czynu.

Sprawo kierownicze – zachodzi wtedy, gdy sprawca kieruje wykonywanie czynu zabronionego

Sprawstwo kierownicze – zachodzi wówczas, gdy sprawca kieruje wykonaniem czynu zabronionego przez inną osobę lub przez inne osoby, zwane sprawcami wykonawczymi. Istota sprawstwa kierowniczego polega na tym, że sprawca kierowniczy organizuje i jednocześnie kieruje akcją przestępstwa, w której sam nie bierze udziału, a zatem sprawca kierowniczy znajduje się w takiej sytuacji, w której ma rzeczywistą możliwość panowania nad rozwojem i przebiegiem całej akcji bezprawnej. Od osoby kierowniczej zależy rozpoczęcie, prowadzenie, zmiana lub nawet przerwanie akcji przestępczej.

Nie jest sprawcą kierowniczym tylko ten, kto ułatwił innym osobom popełnienie czynu zabronionego, albo miał wpływ w formie nakłaniania innych osób do popełnienia czynu zabronionego.

Sprawstwo polecające – polega na tym, że sprawca wykorzystuje uzależnienie innej osoby od siebie i poleca jej wykonanie czynu zabronionego. Istotą sprawstwa polecającego jest, więc wykorzystanie uzależnienia. Uzależnienie występuje w takim układzie międzyosobowym, że jedna osoba ma wpływ na osobę drugą. Uzależnienie to może być formalne lub nieformalne. Sprawstwo to może powstrzymać z chwilą realizacji czynu zabronionego przez sprawcę wykonującego. Jeżeli sprawca wykonawczy nie popełnił czynu zabronionego, ani nawet nie usiłował popełnić tego czynu to jednak sprawca polecający będzie odpowiadał za usiłowanie przestępstwa, do którego wydał polecenie jego popełnienia.

Podżeganie – polega na nakłanianiu innej osoby do popełnienia czynu zabronionego. Podżeganie może być popełnione umyślnie i tylko w zamiarze bezpośrednim.

Pomocnictwo – polega na ułatwieniu innej osobie popełnienia przestępstwa skarbowego przez dostarczenie narzędzi, środka przewozowego służącego do popełnienia czynu zabronionego (pomocnictwo fizyczne) lub polega na udzielaniu rad i informacji (pomocnictwo psychiczne).

Pomocnictwo może być popełnione tylko umyślnie w zamiarze bezpośrednim lub w zamiarze ewentualnym.