Miejsce w systemie wiedzy filozofii i czym jest.
Zakres przedmiotowy filozofii.
-z czego wszystko się wzięło (podstawowe pytanie).
-kosmos – ład, harmonia, porządek.
1. Ontologia – teoria bytu
(nihilizm poznawczy)
2. Epistemologia – teoria poznania
-wartość: prawda
3. Filozofia społeczna (dobro wspólne)
-społeczna nauka kościoła – jaki ma być system wartości, jak ma wyglądać społeczeństwo wg kościoła.
4. Etyka (dobro)
5. Filozofia człowieka – Antropologia filozoficzna
6. Estetyka – nauka o pięknie – interesuje ją wartość jaką jest piękno.
Triada platońska: prawda, dobro, piękno. Dziś dochodzi do tego jeszcze użyteczność.
Dobro > Piękno > Prawda.
Świat Materialny – wiedza zdroworozsądkowa i naukowa
Białe – przeciwieństwem jest niebiałe a nie czarne.
Każdy pogląd filozoficzny nie jest nauką czy teorią naukową – to są filozofie. Kryterium uznania będzie akceptuje / odrzucam
Prawda / Fałsz – nauka
Nie ma kryterium empirycznego pozwalającego rozstrzygnąć, żadną koncepcja nigdy nie będzie teorią naukową bo sytuuje się w świecie nierozstrzygalnym. Filozofie możemy traktować jako naukę kiedy wytwory filozofów zostają faktami i są przedmiotem analiz.
Filozofia to umiłowanie mądrości – fileo sofia
Ojciec filozofii europejskiej: Tales z Miletu (przełom VI/VII w p.n.e.)
-z czego wszystko powstało: wszystko powstało z wody – w/g Talesa. Woda jako podstawa, fundament, tworzywo, budulec. Jeżeli przyjmujemy że coś jest tym z czego wszystko powstało to to coś jest pierwsze – istnieje odwiecznie.
Podział ze względu na ilość:
monizm (partyjny, społeczny) – stanowisko mówiące, że coś powstało z jednej substancji
dualizm – z wielu tworzyw, substancji
więcej niż dwa – pluralizm
Podział ze względu na naturę:
materialna
niematerialna
kreacjonizm – tworzenie - coś jest jakiejś natury i wytwarza coś co nie jest jakiejś natury.
Rozumienie pierwiastka (woda, ziemia, powietrze, ogień) zmieniło się wraz z powstaniem chemii, określeniem tablicy Mendelejewa 1891 r.
W micie wszystko jest ożywione, gdyż nie znali pojęć takich jak siła, energia.
Tales mówił:" wszystko jest pełne duchów i demonów"
Trzy podstawowe rozumienia duszy:
rozumienie religijne
w znaczeniu siły ożywiającej – ma siłę, energię
człowiek ma duszę rozumną – dusza jako substancja dzięki której poznajemy świat.
Dlaczego związek pomiędzy nami a rodzicami nazywamy związkiem genetycznym a nie przyczynowo-skutkowym.
Uczeń Talesa – Anaksymander
głosił : "wszystko jest zasadą albo pochodzi z zasady. Nie istnieje natomiast zasada nieskończoności bo gdyby taka istniała była by jej kresem "
Zasada to fundament, punkt wyjścia, podstawa.
Anaksymander wprowadza dwa terminy, zasady:
arche (początek)
wszystko – czyli to co jest początkiem albo pochodzi z początku.
Co jest? Podstawowe pytanie. Każde zdanie oznajmujące jest odpowiedzią na jakieś pytanie. Czytanie ze zrozumieniem.
Nie istnieje arche nieskończoności to było by kresem nieskończoności – nie ma kresu, jest bezkresne. Drugie zdanie odpowiada na pytanie: Czego nie ma? Co nie jest? Wniosek: początkiem jest – dokończyć....