Po usunięciu piasku cieki zawierajš zanieczyszczenia organiczne rozpuszczone, koloidalne i zawiesinę. W osadniku wstępnym dokonuje się usunięcia zawiesin łatwo opadajšcych poprzez zapewnienie wystarczajšo powolnego przepływu laminarnego cieków, pozwalajšcego opać zawiesinom, które majš masę niewiele większš od wody - rzędu 1,1g/cm3. Dla porównania piasek ma masę 2,5 raza większš od wody. Osadniki wstępne pełniš następujšce funkcje:
usuwajš do 60 - 70% całkowitej zawiesiny organicznej ze cieków
usuwajš ok. 30% BZT5
produkujš osad wstępny, który poddany fermentacji kwanej w celu uzyskania prostych kwasów lotnych pozwala wspomagać biologiczne procesy usuwania fosforu i azotu
usuwajš tłuszcze i oleje
częciowo wyrównujš nierównomiernoć przepływu i ładunku cieków dopływajšcych do częci biologicznej
przyczyniajš się do zmniejszenia iloci nadmiernego osadu czynnego
W osadnikach wstępnych w wyniku procesu sedymentacji następuje oddzielenie łatwoopadajšcych zawiesin organicznych od cieków. W osadnikach wstępnych zachozi również odtłuszczanie.
Efektywnoć pracy osadników wstępnych zależy od obcišżenia hydraulicznego powierzchni zbiornika, czasu przetrzymania cieków, konfiguracji zbiornika, rodzaju cieków, rodzaju zawiesin, temperatury i udziału cieków przemysłowych. Podczas około dwugodzinnej sedymentacji w osadnikach wstępnych zawiesin zawartych w dopływajšcych ciekach miejskich, można uzyskać 70% ich redukcji oraz około 30% redukcji całkowitego BZT5. Jednak uzyskiwane efekty sš mniejsze i wynoszš przeciętnie 50 - 60% usunięcia zawiesin i 25% redukcji całkowitego BZT5.
Urzšdzenia do zgarniania osadu przemieszczajš osady do miejsca, z którego sš odprowadzane do dalszej przeróbki za pomocš pomp lub grawitacyjnie.
Rysunek przedstawia osadnik wstępny w oczyszczalni cieków w
Gniewkowie: