Jak dobrać obiektyw do lustrzanki?

Podziel się: Dodaj do Facebooka Wrzuć na Twittera Pinterest Dodaj do Google+

Poleć znajomemu Drukuj

Najważniejszym elementem każdego aparatu fotograficznego jest obiektyw. To przez niego musi przejść światło przed zarejestrowaniem obrazu, zatem jakość optyki ma decydujący wpływ na techniczną jakość zarejestrowanego zdjęcia. Często zapominamy o roli tego elementu, gdy planujemy zakup aparatu, choć to właśnie obiektyw jest jedną z jego najważniejszych części. W wypadku aparatu kompaktowego ''skazani'' jesteśmy na taki obiektyw, jaki proponują nam konstruktorzy danego modelu, dlatego problem wyboru obiektywu zamienia się w wybór aparatu jako takiego. Jeśli dysponujemy lustrzanką, mamy większe pole manewru, a i z ewentualnie popełnionego błędu łatwiej się wycofać. Użytkowe właściwości obiektywu zależą od kilku omówionych poniżej cech.

Pierwszym istotnym kryterium jakie należy wziąć pod uwagę podczas zakupu są cechy optyczne obiektywu. Podstawowymi parametrami są  jasność oraz zakres ogniskowych i powiązane z nim kąty widzenia. Od tych parametrów zależy czy dany obiektyw będzie obiektywem szerokokątnym czy teleobiektywem i w jakich okolicznościach najlepiej się sprawdzi. Więcej na ten temat >>

Lustrzanki cyfrowe korzystające z wymiennych obiektywów mają odpowiednie mocowania, które zapewniają niezbędne połączenia mechaniczne i elektryczne pomiędzy aparatem i obiektywem. Mocowanie to jest specyficzne dla danego producenta. Ważną cechą jest też napęd układu automatycznego ustawiania ostrości oraz obecność systemu stabilizacji obrazu. Pierwszy z parametrów ma duży wpływ na to, jak szybko i precyzyjnie działał będzie autofokus. Z kolei drugi mechanizm gwarantuje wykonywanie ostrych i nieporuszonych zdjęć. Więcej na ten temat >>

 Kupując obiektyw warto też zwrócić uwagę na wyposazenie dodatkowe takie jak osłona przeciwsłoneczna czy futerał ochronny. Więcej na ten temat >> 

Ogniskowa i kąt widzenia

Te dwie, ściśle od siebie zależne wartości określają, jaka część fotografowanej sceny zostanie uwidoczniona na zdjęciu. Obiektywy superszerokokątne i szerokokątne obejmują duży obszar sceny i dają wrażenie oddalenia od fotografowanych obiektów. Pozwalają fotografować w ciasnych pomieszczeniach, robić zdjęcia krajobrazowe i fotografować architekturę, ale kosztem zniekształceń perspektywy. Obiektywy standardowe oferują kąt widzenia możliwie zbliżony do właściwego ludzkiemu wzrokowi, dlatego zdjęcia wykonywane nimi wyglądają naturalnie. Ponieważ mają one równocześnie prostą budowę, chętnie wykorzystywane są jako podstawowe obiektywy w systemach z wymienną optyką - i stąd ich nazwa. Teleobiektywy i superteleobiektywy obejmują kadrem wąski fragment fotografowanej sceny, co daje pozorne wrażenie zbliżenia i pozwala na fotografowanie detali.

 

Niektóre systemy fotograficzne obejmują bardzo szeroką gamę obiektywów.

Ponieważ kąt widzenia obiektywu zależy zarówno od ogniskowej, jak i typu aparatu, z którym jest wykorzystywany, zamieszczamy poniżej tabelę pokazującą, jakiej ogniskowej potrzebujemy, by obiektyw pełnił określoną funkcję.

 

Zakresy ogniskowych dla różnych systemów
	małoobrazkowy 36x24 mm, cyfrowe lustrzanki pełnoklatkowe	cyfrowe lustrzanki APS-C / DX	systemy 4/3 i Micro 4/3
superszerokokątne	poniżej 24 mm	poniżej 16 mm	poniżej 13 mm
szerokokątne	od 24 do 35 mm	od 16 do 22 mm	od 13 do 18 mm
standardowe	od 35 do 70 mm	od 22 do 43 mm	od 18 do 36 mm
teleobiektywy	od 70 do 300 mm	od 43 do 190 mm	od 36 do 155 mm
superteleobiektywy	powyżej 300 mm	powyżej 190 mm	powyżej 155 mm

Więcej na temat tego, jak ogniskowa i kąt widzenia wpływają na charakter zdjęcia można przeczytać tutaj.

Zakres ogniskowych (zoom)

Obecnie produkowane są dwa rodzaje obiektywów: stałoogniskowe, o ustalonym kącie widzenia oraz obiektywy zmiennoogniskowe (zoomy), w których ogniskową i kąt widzenia można zmieniać w pewnym zakresie. Obiektywy stałoogniskowe są bardziej wyspecjalizowane, ale zwykle oferują lepszą jakość rejestrowanego obrazu. Obiektywy zmiennoogniskowe (zwane też zoomami) są uniwersalne, gdyż pozwalają na regulowanie kąta widzenia w większym lub mniejszym stopniu. Amatorskie konstrukcje są jednak kompromisem pomiędzy zakresem ogniskowych, lekkością i zwartością a jakością obrazu, natomiast modele profesjonalne są duże i ciężkie. Im większy jest zakres ogniskowych, tym bardziej uniwersalny jest taki obiektyw. Niektóre modele, zwane hiperzoomami, mogą pełnić funkcję zarówno obiektywu szerokokątnego, standardowego, jak i teleobiektywu.

 

Jeden z bardziej udanych hiperzoomów ostatnich lat - Nikkor o zakresie ogniskowych 18-200 mm i otworze względnym f/3.5-5.6, wyposażony w stabilizację obrazu.

Otwór względny (jasność) obiektywu

Otwór względny w dużym uproszczeniu określa, do jakiej wartości można otworzyć przysłonę obiektywu. Im jest ona mniejsza, tym więcej światła dociera do matrycy aparatu, co oznacza, że można wykonać zdjęcia w trudniejszych warunkach oświetleniowych. Ze względów konstrukcyjnych obiektywy stałoogniskowe są znacznie „jaśniejsze” od zmiennoogniskowych. Duży otwór względny pozwala w dużym zakresie operować głębią ostrości, dlatego jest to istotna cecha w wypadku obiektywów portretowych.

Oprócz bezpośredniego wpływu na zdjęcie, duży otwór względny ułatwia pracę układu automatycznego ustawiania ostrości - im obiektyw jest „jaśniejszy”, tym szybciej i pewniej ustawiona zostanie ostrość. Również ręczne ustawianie ostrości będzie bardziej komfortowe.

Mocowanie bagnetowe (system fotograficzny)

Aparaty cyfrowe korzystające z wymiennych obiektywów mają odpowiednie mocowanie bagnetowe, zapewniające niezbędne połączenia mechaniczne i elektryczne pomiędzy aparatem i obiektywem. Mocowanie to jest specyficzne dla danego producenta, dlatego wybierając obiektyw należy zadbać, by był on wyposażony w bagnet odpowiedni dla posiadanego aparatu, gdyż np. obiektywu Nikona nie podłączymy do korpusu Canona (zachowując pełną funkcjonalność) - i na odwrót. Są również firmy takie jak Sigma, Tamron czy Tokina produkujące obiektywy współpracujące z korpusami zarówno Nikona, Canona, Pentaxa, jak i Sony. Nie oznacza to bynajmniej, iż wybrany obiektyw np. Sigmy będzie pasował do korpusów wszystkich producentów - kupując obiektyw niezależnego producenta musimy określić, do jakiego systemu ma on pasować i zamówić go w wersji z właściwym bagnetem.

Należy również zwrócić uwagę na zgodność pomiędzy obiektywami i korpusami w ramach danego systemu. Pewne problemy pod tym względem mogą sprawić starsze lustrzanki cyfrowe Pentaxa oraz lustrzanki amatorskie Nikona, czyli modele D40/D40X/D60/D5000/D3000. W tych ostatnich producent zrezygnował z mechanicznego napędu AF, zatem z autofokusa skorzystamy w nich jedynie z obiektywami wyposażonymi we własny silnik AF. Obejmuje to Nikkory oznaczone symbolami AF-S lub AF-I, wszystkie Sigmy serii HSM oraz niektóre modele Tamrona i Sigmy wyposażone w tradycyjny silniczek AF.

 

Odpowiednie pierścienie umożliwiają korzystanie z obiektywów innych systemów (na zdjęciu przejściówka M42/Pentax), jednak nie przenoszą one sterowania automatyką

Do korpusów danego producenta można zwykle podłączyć obiektywy przeznaczone do współpracy z innym systemem lub starszą optykę w jaką wyposażane były aparaty analogowe, np. z mocowaniem Canon FD czy M42. Odbywa się to za pośrednictwem odpowiedniej przejściówki, ale też wiąże się z utratą całej automatyki aparatu, gdyż nie jest przekazywane pomiędzy korpusem i obiektywem żadne sterowanie mechaniczne ani elektryczne. Jedyne, na co możemy liczyć, to pomiar ekspozycji (zwykle tylko punktowy). Ze względu na liczne ograniczenia funkcjonalne, operacja ta zalecana jest raczej zaawansowanym użytkownikom.

Wyjątkiem pod względem współpracy z obiektywami innego systemu są aparaty systemu Micro 4/3. Bez większych ograniczeń mogą one, dzięki odpowiedniej przejściówce, współpracować z wszystkimi obiektywami systemu 4/3.

Istotne detale i przydatne dodatki

Budowa mechaniczna obiektywu jest równie ważna, co jego właściwości optyczne, gdyż wpływa ona na komfort użytkowania. Istotny jest sposób napędu mechanizmu automatycznego ustawiania ostrości (autofokusa) - powinien działać szybko, precyzyjnie i cicho. Najlepsze efekty dają pierścieniowe silniki ultradźwiękowe, ale są one montowane w droższych obiektywach.

Budowa mechaniczna

Konstrukcja obiektywu powinna zapewniać dużą sztywność w miejscu połączenia ruchomych części obiektywu. W obiektywach wysokiej klasy w trakcie ostrzenia i zmiany ogniskowej nie poruszają się żadne elementy zewnętrzne. Zawdzięczają to mechanizmom tzw. tylnego ogniskowania (RF, Rear Focus) i wewnętrznego ogniskowania (IF, Inner Focus)

Pierścień zmiany ogniskowej powinien być szeroki i wygodnie ukształtowany. Zwróćmy też uwagę na położenie i kształt pierścienia ustawiania ostrości, jeśli przewidujemy manualne jej ustawianie.

Producenci obiektywów proponują również rozmaite rozwiązania ułatwiające korzystanie z pierścienia ręcznego ostrzenia. Są to przede wszystkim systemy szybkiego odłączania napędu AF bez konieczności sięgania do osobnego przełącznika. Zwykle polegają one na tym, iż odłączenia napędu dokonujemy poprzez przesunięcie pierścienia ostrzenia wzdłuż obiektywu. W niektórych obiektywach w podobny sposób odłącza się od napędu AF sam pierścień. Dzięki temu napęd AF pozbawiony balastu w postaci pierścienia pracuje szybciej i ciszej, mniejsze jest też ryzyko przypadkowego zablokowania autofokusa ręką i uszkodzenia przekładni. Rozwiązania tego typu oferują firmy Sigma oraz Tokina.

 

Mechanizm One Touch Focus Clutch w obiektywach Tokiny pozwala błyskawicznie włączać manualny tryb ustawiania ostrości. Wystarczy pierścień odległości przesunąć w położenie oznaczone symbolem MF.

Warto też zwrócić uwagę, czy w trakcie ustawiania ostrości obraca się przednia część obiektywu zaopatrzona w gwint. Jeśli tak, stosować można tylko okrągłą osłonę przeciwsłoneczną (jest ona mniej skuteczna, zwłaszcza w obiektywach szerokokątnych), a korzystanie z filtrów polaryzacyjnych i efektowych będzie niezmiernie utrudnione.

Napęd autofokusa (AF)

Ważną cechą obiektywu jest również sposób, w jaki napędzany jest układ automatycznego ustawiania ostrości. Ma on duży wpływ na to, jak szybko i precyzyjnie realizowane będzie automatyczne ustawianie ostrości.

Najstarsze systemy autofokusa, stosowane do dziś przez Nikona, Pentaxa (Samsunga) oraz Sony korzystają z silnika wbudowanego w korpus aparatu. Jest to rozwiązanie niezbyt szybkie i dość hałaśliwe.

Innym rozwiązaniem jest wbudowanie silnika AF bezpośrednio w obiektyw, i z tego rozwiązania korzystają dziś wszyscy producenci. Bardzo istotne jest jednak, jaki rodzaj silnika został w danym obiektywie zastosowany. Jeśli jest to „zwykły” elektryczny motorek, szybkość działania AF jest umiarkowana, a wytwarzany hałas również jest dość znaczny.

Z tego powodu lepsze obiektywy wyposażane są specjalne silniki pierścieniowe, ze względu na zasadę działania zwane również ultradźwiękowymi. Ich działanie jest niemal bezgłośne, a napędzane nimi obiektywy ostrzą bardzo szybko i precyzyjnie. Ponadto silniki pierścieniowe mają wbudowany mechanizm pozwalający na ręczne wyostrzanie obrazu w dowolnym momencie, bez konieczności korzystania z jakichkolwiek przełączników.

W zależności od producenta, obiektywy wyposażone w silniki ultradźwiękowe noszą różne oznaczenia:

Canon - USM (UltraSonic Motor),
Nikon - SWM (SilentWave Motor),
Sigma - HSM (HyperSonic Motor),
Sony (Minolta) - SSM (SuperSonic Motor),
Pentax - SDM (Supersonic Direct-drive Motor).

Do napędu AF stosowane są również mikrosilniki ultradźwiękowe (w wypadku Canona nazwane Micro USM). Chociaż sam silnik jest bardzo cichy, pracujące przekładnie i tak wytwarzają spory szum. Podobnie jak w wypadku "zwykłych" silniczków, pozbawieni jesteśmy możliwości ręcznego ostrzenia w dowolnym momencie (musimy w tym celu odłączyć napęd AF), a więc największej zalety pierścieniowych silników ultradźwiękowych. Przypadłości te dotyczą też tańszych obiektywów Sigmy oznaczonych symbolem HSM.

Stabilizacja obrazu

Robiąc zdjęcie w trudnych warunkach oświetleniowych łatwo je poruszyć ze względu na długi czas ekspozycji. Zapobiega temu mechanizm stabilizacji obrazu. Część producentów (Olympus, Pentax, Samsung, Sony) bazuje na rozwiązaniach wbudowanych w korpus aparatu i wówczas stabilizacja działa z każdym podłączonym do niego obiektywem. Natomiast Canon, Leica, Nikon i Panasonic montują mechanizm stabilizacji obrazu w obiektywie, dlatego należy zwrócić uwagę, czy wybrany obiektyw jest w niego wyposażony. Do niedawna zawierały go wyłącznie drogie  konstrukcje profesjonalne, obecnie coraz częściej dysponują nim obiektywy amatorskie.

 

Stabilizacja obrazu w obiektywie o długiej ogniskowej to wymarzona rzecz dla fotografów przyrody. Pozwoli nam ona precyzyjnie wykadrować interesujące nas zdjęcie i uzyskać ostry obraz.

Wyposażenie dodatkowe

Na użytkowanie obiektywu mają również wpływ dołączone akcesoria. Najważniejszym z nich jest osłona przeciwsłoneczna.  Jej zadaniem jest odcięcie promieni światła wpadających do wnętrza obiektywu spoza kadru, np. przy fotografowaniu pod słońce. Jest to dodatek stanowiący niemal obowiązkową część wyposażenia. Niestety, część producentów traktuje go jako element zarezerwowany dla profesjonalistów i do amatorskich modeli obiektywów ich nie dołącza. W takim wypadku osłonę przeciwsłoneczną trzeba koniecznie dokupić.

 

Osłona przeciwsłoneczna to wyposażenie niezbędne, choć nie zawsze dołączane do obiektywu przez producenta.

Jeśli nie dysponujemy pojemną torbą fotograficzną warto zadbać, by nowy obiektyw wyposażony był w ochronny futerał. Uchroni on delikatne elementy przed uszkodzeniem, gdy włożymy go do zwykłej torby lub plecaka.

 

Futerał ochroni obiektyw podczas przenoszenia go w zwykłym plecaku.

W wypadku długich i ciężkich obiektywów warto zwrócić uwagę, czy w zestawie znajduje się (lub czy przynajmniej można go dokupić) uchwyt, pozwalający zamocować obiektyw do statywu. Takie rozwiązanie pozwala na lepsze wyważenie zestawu aparat-obiektyw i korzystanie z lżejszych statywów.

Obiektywy "cyfrowe" - co to takiego?

Cyfrowe lustrzanki w większości wyposażone są w matryce o rozmiarach mniejszych niż małoobrazkowa klatka 36x24 mm. Wskutek tego korpusy takie potrzebują mniejszego pola obrazowego niż lustrzanki analogowe i profesjonalne modele cyfrowe. Dzięki temu możliwe jest konstruowanie obiektywów specjalnie przystosowanych do współpracy z amatorskimi lustrzankami cyfrowymi. Są one oznaczane odpowiednimi symbolami w nazwie, różnymi jednak w zależności od producenta:

• Canon - EF-S

• Nikon - DX

• Pentax - DA

• Sony - DT

• Sigma - DC

• Tokina - DX

• Tamron - Di II

Obiektywy tego typu nie nadają się do wykorzystania z korpusami pełnoklatkowymi (lustrzanki analogowe i profesjonalne cyfrowe). Co prawda pod względem mechanicznym zwykle nic nie stoi na przeszkodzie by je zamocować, ale na zdjęciach widoczne będzie bardzo silne winietowanie.

Zaletą większości "cyfrowych" obiektywów jest to, że są mniejsze i lżejsze niż ich pełnoklatkowe odpowiedniki. Osobna uwaga należy się tu obiektywom konstruowanym dla systemów 4/3 oraz Micro 4/3 stosowanych przez Olympusa, Panasonica i Leice. W tym wypadku wszystkie obiektywy są „cyfrowe” i mają wyjątkowo zwartą budowę.

 

Obiektywy przeznaczone do współpracy wyłącznie z lustrzankami cyfrowymi mają zwykle bardziej zwartą budowę od ich klasycznych odpowiedników.

Osobną kategorią są obiektywy "przystosowane do współpracy z lustrzankami cyfrowymi", jak np. Sigma serii DG czy Tamron Di. Są to pełnoklatkowe obiektywy zoptymalizowane pod kątem współpracy z lustrzankami cyfrowymi.

Czy ten artykuł był dla Ciebie przydatny?

2 0

Podziel się:

Zgłoś błąd na stronie

Źródło: http://www.euro.com.pl/artykuly/wszystkie/artykul-obiektyw-do-lustrzanki-jak-wybrac.bhtml#ixzz3P7v1oZdM

---