Polityka Unii Europejskiej

Polityka regionalna

Na obszarze Unii Europejskiej istnieje ponad 200 regionów, o różnej gęstości zaludnienia, warunkach geograficznych czy wskaźnikach ekonomicznych. Są wśród nich najbogatsze miasta świata takie jak Londyn, Bruksela czy Paryż. A również takie jak grecki Epir, w których dochód nie przekracza połowy dochodu UE. W najbliższych latach realizacja założeń polityki regionalnej pochłonie 1/3 wydatków z unijnego budżetu.

Regiony

Na obszarze Unii Europejskiej istnieje w sumie ponad 200 regionów, o różnym stopniu zaludnienia, warunkach geograficznych czy wskaźnikach ekonomicznych. Są wśród nich najbogatsze miasta świata takie jak Londyn (222% średniego dochodu w Unii), Bruksela czy Paryż, ale również takie jak grecki Epir, gdzie średni dochód na głowę mieszkańca jest pięć razy niższy niż w stolicy Wielkiej Brytanii.

W połowie lat dziewięćdziesiątych dochód na jednego mieszkańca najuboższych regionów UE wynosił nieco ponad połowę przeciętnego dochodu we Wspólnocie (55 proc.).

Aby zmniejszyć różnice w rozwoju najbogatszych i najuboższych regionów Europy Unia prowadzi szereg działań określanych mianem polityki regionalnej. Chodzi o wsparcie finansowe i strukturalne regionów zacofanych, stref przygranicznych i terytoriów, dotkniętych upadkiem tradycyjnych przemysłów: węglowego, stalowego, stoczniowego i tekstylnego. W ostatnich sześciu latach na realizację tych celów przeznaczono 155 mld ECU.

Z funduszy strukturalnych (wedle danych Eurostat z lutego 1999) korzysta 50 regionów Unii. Najbardziej zacofane są departamenty zamorskie Francji (Martynika, Reunion, Gujana, Gwadelupa) oraz regiony w Grecji, Hiszpanii, Portugalii (greckie Ipeiros i Voreigo Aigaio, portugalskie Azory i Madera, hiszpańska Extremadura), południowe Włochy i Sardynia, Irlandia Północna.

Warto podkreślić, że z funduszy strukturalnych korzystają nie tylko ubogie kraje Unii, ale również jej najbogatsi członkowie: Wielkiej Brytania, Francja, czy Niemcy.

W 1999 roku na realizację polityki regionalnej przeznaczono 30 mld euro. W latach 2000-2006 na pomoc dla ubogich regionów przeznaczonych zostanie ponad 30 proc. środków z budżetu UE.

Polityka w zakresie rybołówstwa

Unia Europejska jest czwartym producentem ryb na świecie. Wyprzedzają ją Chiny, Japonia i kraje WNP. Na unijną politykę w zakresie rybołówstwa przeznaczano w ostatnich latach niewiele ponad 0,5 procent budżetu UE. Jakość, waga, prezentacja i pakowanie ryb badane są przez rozmaite agendy Komisji Europejskiej. Ceny skupu unijnych ryb ustala Rada Ministrów.

Miara i waga

Jakość, waga, prezentacja i pakowanie ryb są badane przez rozmaite agendy Komisji Europejskiej. Inspektorzy Komisji nadzorują także prowadzenie dzienników okrętowych, inspekcje portowe i kontrole lotnicze. Ceny skupu unijnych ryb ustala Rada Ministrów. Za połowy wycofane z rynku rybacy otrzymują rekompensatę.

Wspólna polityka w zakresie rybołówstwa ma zapobiegać wahaniom cen produktów rybnych, wspomagać ochronę zasobów rybnych i wspierać ludzi zajmujących się rybołówstwem.

Połowy

Wody Unii otwarte są dla wszystkich rybaków UE w 200-milowym pasie wzdłuż wybrzeży Atlantyku i Morza Północnego, w węższym pasie na Morzu śródziemnym i Bałtyckim. 12-milowe strefy u wybrzeży państw Piętnastki zarezerwowane są dla floty danego kraju.

Poszerzenie Wspólnot o Hiszpanię i Portugalię było równoznaczne z podwojeniem liczby rybaków (obecnie około 300 tysięcy). Hiszpania i Portugalia przez kilkanaście lat dostosowywały swoje polityki do wspólnej polityki Unii w tej dziedzinie. Pełny dostęp do wód UE uzyskały dopiero w 1995 roku.

Historia

Polityka w zakresie rybołówstwa oparta była o Wspólną Politykę Rolną. Jednak przez ćwierć wieku nie osiągnięto w tej dziedzinie żadnego postępu. Dopiero w 1970 roku europejska Szóstka dokonała ustalenia stref połowowych Wspólnoty, podziału wyrobów wedle klas jakości, wielkości i wagi. Decyzje te miały bardzo ograniczony charakter. Zapadały w czasie końcowego etapu rozmów w sprawie przyjęcia do Wspólnoty Danii, Irlandii, Norwegii i Wielkiej Brytanii. Żadne z tych państw nie miało wpływu na decyzję.

Dopiero w 1983 roku Dania, Irlandia i Wielka Brytania zatwierdziły równy dostęp do mórz, wspólne utrzymywanie stanu zasobów rybnych, wspieranie rynku rybnego i poprawę struktur rybołówstwa oraz wspólnych kontaktów połowowych na zewnątrz UE.

W 1993 roku utworzono Finansowy Instrument Wspierania Rybołówstwa. Działa na podobnych zasadach jak fundusze strukturalne. Dysponuje środkami w wysokości 0,6 mld euro rocznie.

Wspólna polityka rolna

Wspólna polityka rolna była pierwszą zaplanowaną i realizowaną polityką Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej. Od dziesięcioleci wydatki na rolnictwo pochłaniały blisko połowę środków budżetowych Wspólnoty. W unijnym rolnictwie pracuje 5 procent ludności czynnej zawodowo, a użytki rolne w krajach Piętnastki stanowią średnio jedną czwartą terytorium.

Koszty

W traktacie o EWG zaproponowano stopniowe wprowadzanie wspólnej organizacji rynków branżowych; powstał wspólny rynek mleczarski, rynek wołowiny i cielęciny, zbożowy, nasion oleistych, wina, ziemniaków i inne.

W kilka lat później przystąpiono do stopniowego wyrównywania cen na artykuły rolne, stosowania opłat wyrównawczych i tworzenia jednolitego rynku artykułów rolnych. Odtąd ceny utrzymywano na poziomie wyższym od światowego dzięki mechanizmowi interwencyjnemu (70 procent produkcji miało zagwarantowane ceny i zbyt) oraz antyimportowej ochronie rynku. W 1962 roku utworzono Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji dla Rolnictwa (FEOGA), który wspierał wspólną politykę rolną.

Pomoc finansowa w ramach funduszu kierowana jest do rolników, przedsiębiorców, samorządów i innych instytucji publicznych. Wielkość funduszu ustala Rada Unii Europejskiej na wniosek Komisji. średnio jest to 40 mld euro rocznie, czyli blisko połowa budżetu Unii. W ramach FEOGA działają dwie sekcje: "Gwarancja' i "Orientacja". Za fundusz strukturalny uznawana jest jedynie sekcja "Orientacja" (8 procent funduszu). ("Gwarancja" to bezpośrednie dopłaty do produktów).

Sposoby pomocy rolnikom UE różniły się w zależności od rynku. W przypadku zboża, mleka, mięsa wołowego i wina zapewniano rolnikom utrzymanie cen. Producenci tytoniu otrzymywali bezpośrednią pomoc. Rynek jaj i drobiu był chroniony przez odpowiednie zapory wobec rynków zewnętrznych. W tym celu ustalono trzy ceny: orientacyjną, gwarantowaną (średnio ponad 70 proc. ceny orientacyjnej) i progową (stanowiącą zaporę dla producentów z krajów trzecich).

Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl

---