SCHORZENIA UKŁADU KRĄŻENIA

1. NIEWYDOLNOŚĆ KRĄŻENIA

Jest to stan w którym serce albo jedna z jego komór nie jest w stanie przetoczyc odpowiedniej ilości krwi.Bezpośrednią przyczyną jest mniejsza w stosunku do aktualnych potrzeb wydajność pracy serca.

Dzielimy na:

1. lewokomorową - ostrą: 2 postacie

a) dychawica sercowa(asthma cardiale)

b)obrzęk płuc(oedema pulmorum)

2.prawokomorową - przewlekłą - 2 okresy:

a)wczesny

b)późny

OSTRA NIEWYDOLNOŚĆ LEWOKOMOROWA

Jest to nagłe gromadzenie się znacznej ilości krwi w łożysku naczyniowym krążenia płucnego.Pierwsza postac przebiega pod postacią ataków nocnych,czasem atak mija samoistnie wskutek przyjęcia pozycji siedzącej.

Obrzęk płuc następuje w wyni9ku przesiąkania płynu osoczowego do dróg oddechowych(wzrost ciśnienia w płucnych naczyniach włosowatych powyzej ciśnienia osmotycznego osocza).występuje oddech przyspieszony.Pacjent odczuwa duszność spoczynkową,przechodzi bardzo szybko w oddech Cheyne-Stokesa,czarno-popielata sinica,suchy kaszel z odpluwaniem plwociny pienistej podbarwionej na różowo(do pęcherzyków przedostało się osocze i czerwone krwinki)

POSTEPOWANIE

- odpowiednie ułożenie(siad ze spuszczonymi nogami),poz. ortopnoiczna

- tlenoterapia

- drożność dróg oddechowych

- ciężka postać - intubacje i oddech kontrolowany

-intensywna farmakoterapia

- morfina dożylnie(5mg i powoli)- działa uspokajająco,rozszerza naczynia krwionośne zwiększając pojemność łożyska naczyniowego

- zamiast morfiny-diazepam/relanium

- dolargan

w/w leki mogą powodować bradykardie(zwolnione tętno,hipotonię,zaburzenia oddychania)

Atropina i Natorpina znoszą nieporządane objawy

- glikorydy nasercowe(b.ostrożnie)(digoxina)

- tlen najlepiej przez płuczkę alkoholową(alkohol zmniejsza napięcie pow. wydzieliny a tym samym ułatwia odkrztuszanie

- DHBP ( działa podobnie jak morfina)

- intovene- dożylny forosemid

PRZYCZYNA:

- osłabiona siła lewej komory

- zwiększony dopływ krwi do prawej komory

- ćiśnienie hydrostatyczne przewyższa ciśnienie osmotyczne

wnikanie osocza do pęcherzyków płucnych

NIEWYDOLNOŚĆ PRAWOKOMOROWA PRZEWLEKŁA

PRZYCZYNA:

-nadciśnienie w tęt. płucnej i zwężenie prawego ujścia tętniczego

Nadciśnienie może rozwijać się w przebiegu takich chorób jak:

-dychawica oskrzelowa

-marskość płuc

Czoło objawów klinicznych:

-wzrost ciśnienia żylnego krążenia

-powiększenie wątroby

-obrzęki i przesięki do jamy ciała

Choroba przebiega przez wiele miesięcy a nawet lat.przebiega w 2 okresach:

1) wczesny-objawy lekkie

-oliguria-skąpomocz(500ml na 24h)

-obrzeki w h wieczornych hydrostatyczne,ciastowate w najniżej polozonych częściach ciała(kostki)

-nocne wydalanie moczu

-pobolewania w okolicy prawego pożebrza

2)późny

-zaburzenia filtracji kłebkowej i zmiany w składzie moczu(zwrotna resorbcja sodu i wody w cewkach nerkowych)

-przesięki do jam ciała(jamy otrzewnej-ascites;jamy oplucnej-hydrothorax;do worka osierdziowego-hydropericardium)

-ból w prawym podżebrzu

LECZENIE:

-leki moczopędne,potas

-leki zwiększające sile skurzu mięśnia sercowego

STOPNIE KLASYFIKACJI NIEWYDOLNOŚCI KRĄŻENIA

1 nie ma objawów niewydolności w spoczynku i przy niewielkim wysiłku

2 mały wysiłek nie powoduje dolegliwości; duży wysiłek powoduje duszność i ból dławicowy,zmęczenie

3dolegliwości pojawiają sie przy niewielkim wysilku

4 objawy niewydolności w spoczynku

CHOROBA NIEDOKRWIENNA SERCA

Stan czynnościowego lub trwalego uszkodzenia mm.sercowego wywolana zachwianiami równowagi pomiędzy wielkościa przepływu wieńcowego a zapotrzebowaniem mięśnia na tlen,spowodowane zmianami strukturalnymi lub czynnościowymi w krążeniu wieńcowym.To prowadzi do zaburzeń metabolizmu w komórkach.

W/g WHO istnieje podział:

A- przewlekla choroba niedokrwienna serca

1.dusznica bolesna stabilna-ból dławicowy-angina pectoris

2.nieme bezbólowe niedokrwienie m.sercowego

B - choroba niedokrwienna serca w postaci podostrej lub ostrej niewydolności wieńcoiwej

1.dusznica bolesna niestabilna może być wysiłkowa lub spoczynkowa

2.dusznica bolesna odmienna naczynioruchowa

3.zawała m.sercowego

C - nagły zgon sercowy

D - choroba niedokrwienna serca z obrazem klinicznym w postaci niewydolności serca

E - choroba niedokrwienna serca w postaci zaburzeń rytmu serca

ZAWAŁ- infarctus myocardii - stan chorobowy w którym dochodzi do zupełnego odcięcia pewnego obszaru m.sercowego od ukrwienia wińcowego

na czas wystarczająco długi aby wytworzała się martwica.

Etiologia taka sama jak w chorobie wieńcowej

-90 % przyczyną pierwotna jest miażdżyca tętnic

- bezpośrednią przyczyną jest zamknięcie światła nacz. wieńcowego zakrzepem śródnaczyniowym lub (i) blaszką miażdżycową.

w wyniku czego ustaje dopływ krwi i tworzy się zawał

OBRAZ KLINICZNY:

- oblany lepkim zimnym potem

- za mostkiem piekący trudny do zniesienia ból promieniujący do kończyn,palców,łopatki.

POSTACIE ZAWAŁU:

1.postac typowa bólowa

2.postac ostrej niewydolności krążenia-postać obrzękowa

3.postac wstrząsowa

4.postać gastryczna(towarzyszą nudności,wymioty,biegunka,ból)

5.postac neurologiczna

6.postac dysrytmiczna

7.postac bezobjawowa

POWIKŁANIA ZAWAŁU:

1.zaburzenia rytmu serca

2.wstrząs sercowo-pochodny(kardiogenny)

3.ostra niewydolność lewokomorowa

4.ostra niewydolność zastawki trójdzielnej

5.pęknięcie przegrody miedzykomorowej

6.pęknięcie serca

POWIKŁANIA ODLEGŁE:

1.zespół pozawałowy(jałowe zapalenie osierdzia,opłucnej a czasem przedmiąższowe płuc)

2odczyny autoimmunoizacyjne.

3.tętniak pozawałowy

4.zespół ramię-ręka

5.powikłania zatorowe

6.nagła śmierć

POSTĘPOWANIE W ZAWAŁACH:

1.walka z bólem-morfina(może prowadzic do zaburzeń oddychania)

2.DHBP

3.leczenie przeciwpłytkowe-aspiryna

4.leczenie trombolityczne

5.leczenie przeciwzakrzepowe

6.nitrogliceryna

7.leki betaadrenalityczne

8.leki ptrzeciwarytmiczne

NADCISNIENIE TĘTNICZE

-ZALEZY OD SILY SKURCZU M.SERCOWEGO

-od ilości krwi krążącej

-od stanu naczyń tętniczych

-od odległości od m.sercowego

Rodzaje nadcisnień:

-pierwotne

-wtórne

-złośliwe

Choroba nadciśnieniowa:

1.obciążenia genetyczne-zwiekszona wrażliwość ściany naczynia na bodźce presyjne

2.niekorzystny wpływ środowiska-ciągla ciężka praca,ciagly pośpiech,zagrożenie zycia

objawy:

-bolw glowy rano w okoloicy potylicy

-namierna pobudliwość

-trudności z koncentrowaniem się

-kołatanie serca

-objawy naczyn-ruchowe(zlewne,rumieniec twarzy,szyi,klatki piers)

-potliwość

-bóle wieńcowe

-objawy niewydolności krążenia

PRZEBIEG CHOROBY:

1 etap-skurcz 140-159 rozkurcz 90-99-chwiejnośc nadciśnienia-pojawia się okresowo po emocjach

2 etap-skurcz 160-170 rozk 100-109-nadciś stałe niepowodujące zmian narzadowych

3 etap- nadcis cięzkie skurcz 180-209 rozk 110-119-przerost lewokomorowy,objawy tętnic wieńcowych,mózgowych,obwodowych,uszkodz.nerek

4etap-nadc. bardzo ciezkie skurcz powyżej 210 a rozkurcz pow 110-krwotoki mózgowe,zawał serca,ciężka niewydolność wieńcowa i nerek

OSTATNIO WPROWADZONE

prawidłowe wysokie ciśnienie tętnicze-skurczowe 130-139

rozkurcz 85-89

GruPA TA JEST ZAGROZONA RYZYKIEM NADCISNIENIA TETNICZEGO W POZNIEJSZYM OKRESIE ZYCIA

IZOLOWANE NADCIS SKURCZOWE-skurcz 140 rozkurcz 90

ten typ cis jest obarczony zagrozeniem powiklan ze strony ukl krazenia

HYPERTONIA MALIGNA-nadcisnienie złosliwe,jest duzy wzrost cis rozkurcz 120-130,wystepuja zmiany na dnie oka,zmiany narzad.,objawyuszk OUN, niewydolność nerek

ISH-miedzunarod.towarzystwo nadcis.

podaje w leczeniu tzw niefarmakologiczne metody jako pierwotne:

-normalizacja masy ciala(u otylych)

-regularne wykonyw cwiczen fizycznych

-ograniczenie spozycia sodu RAA(renina,angiotensyna,aldosteron)

-zaprzestanie naduzywania alkoholu

-unikanie stersów

-regularny tryb życia(sen,odpoczynek)

-zaprzestanie palenia tytoniu

Klasy lków wg ISh:

-diuretyki

-leki blokujace zakonczenia betaandrenergiczne-niedopuszczenie do obkurczania naczyn

-antagoniści wapnia

-leki blokujące zakonczenia alfa-adrenelgiczne

-leki blokujące receptory angiotensyjne

Wybór leku zalezy od charakteru nadciśnienia,wieku chorego i współistnienia objawów chorobowych.

BLOKI SERCA:

Sa to zaburzenia polegające na tym,że fala pobudzajaca z przedsionków ulega opóźnieniu lub zablokowaniu w drogach przewodzacych.

Mamy bloki:

• przedsionkowo-komorowe

• odnóg pęczka hissa

Wyrózniamy 3 stopnie bloczkow:

1. utajony—wszystkie pobudzenia sa przywiedzone z przedsionkow do komor.Odstep w bloczku I PQ wynosi 0,20s

2. nie wszystkie [pobudzenia sa przywiedzione z przedsionkow do komor

wyrozniamy 2 podtypy :

*Mobitz I (periodyka Lucianego Wenzkenbacha)

*Mobitz II

Mobitz I:

W zapisie EKG odstep PQ wydłuza się.W nastepujacych po sobie ewolucjach dochodzi do wypadniecia jednego zespołu QRS.

Mobitz II:

Zespoły QRS wypadaja z cyklu okresowo(po 2-3 załamkazch P dopiero pojawia się 1 zespół QRS,czesciej kurcza się się przedsionki niż komory:

III.tzw.całkowity - w EKG załamek P i zespoły QRS pojawiaja się ,a;e nie ma miedzy nimi zadnej współzaleznosci.

Zespoły MAS (Morgani Adamsa-Stokesa)

Wyrozniamy:

1.tzw.postacie poranne

2.pełny obraz chorobowy

Ad.1

• bóle,zawroty głowy,mroczki przed oczami,chwilowe osłabniecie

Ad.2

Utrata przytomności,drgawki,zatrzymanie oddechu

Zespól MAS—jest to ustanie w prawidłwej funkcji kory mózgowej w skutek nieprawidłowej pracy mm.sercowego.

Wystepuja również bloczki peczka Hissa -do komory bodziec dociera okrezna droga przez przegrode miedzy-kokmorowa w zwiazku z tym dochodzi do opoźnienia.

Wyróżniamy:

-- blok prawej odnogi

-- blok lewej odnogi

ZABURZENIA RYTMU Z NADPOBUDLIWOŚI

Napadowy czestoskórcz komorowy

Wyróżniamy:

-- czestoskorcz przedsionkowy

• czestoskorcz wizązkowy

Nagle wystepujace zaburzenia rozpoczynają się nagle i nagle się kończa.Wystepuja najczesciej u chorych z wadami serca,coroba wieńcowa,nadczynnoscia tarczycy ale również u osób zdrowych.

Czestość akcji serca 150-200/min

U zdrowych:nikotyna,alkohol,kofeina-pojawia się uczucie duszenia się.

CZĘSTOSKÓRCZ KOMOROWY:

Jest wynikiem aktywnosci komorowego ogniska ektopowego.Akcja serca od 100-250/min

Wystepuje w swierzym zawale,kardiomiopatiach,w toksycznym działaniu leku(próby samobojcze).Czestoskorcz komorowy jest zapowiedzia migotania komor.wykonuje się kardiowersje elektryczna.

Kardiowersja---jest to zdepolaryzowanie mm.sercowego za pomocą pojedynczego impulsu z zew.(z kondensatora)nastepuje po nim repolaryzacja wszystkich komorek mm.sercowego ,umozliwia powstanie fizjologicznego pobudzenia.

Kardiowersj jest zawsze zsynchronizowana z EKG i wyładowanie zawsze wystepuje na szczycie załamka R.

Migotanie i trzepotanie komor:

• 
  fala migotania komor

• 
  fala trzepotania komor

Sa to najgrozniejsze zaburzenia rytmu,dochodzi do szybkich,chaotycznych pobudzeń włokien mm.pobudzajacych zaburzenia chemodynamizmu mamy nieskuteczny skorcz komor w obrazie.

Trzepotanie komór—od 180-250/min.Brak mozliwosci identyfikacji zespołu QRS.

Migotanie komór—chaotyczna,nieregularna fala migotan od 150-200/minn.Brak możliwosci identyfikowania zespołu QRS.

Defiblyracja—jest to depolaryzowanie mm.sercowego za pomoca impulsu z kondensatora.Ustawienie elektrod:jedna ponizej obojczyka,a druga w okolicy koniuszka serca.Defiblyracje powtarzamy 3x.(360J).

Trzepotanie przedsionkow—nastepuje przyspieszenie czynnosci przedsionkow od 250-350/min.Wszystkie pobudzenia sa z przedsionkow do komor.wystepuje w miażdżycowym zapaleniu serca,w wadach serca.

Węzeł a-v---przewodzi impulsy do komor.

WSTRZAS:

Jest to zespół objawow chorobowych spowodowany chiperfuzja tk. I w zwiazku z tym niedostateczny dowóz tlenu do kom.

Wstrzas powoduje uruchomienie mechanizmow kompensacyjnych powodujac skorcz naczyn krwionosnych i redystrybucje krwi do życiowo waznych narzadow.Niezaleznie od etiologii objawami zaawansowanymi wstrzasu sa:

1.zaburzenia chemodynamiczne

2.--- // ----- metaboliczne

3. --- // ---- poszczegolnych narzadow ukladu

Ad.1

Zaburzenia makro i mikrokrążenia

Marokrążenie(hiptensja,spadek obj. Wyrzutowej serca)

Mikrokrążenie(skorcz tetniczek narzadow zawierajacych receptory α,skora ,mm.szkieletowe,watroba,nerki,naczynia trzewne)prowadzace do ich niedokrwienia,zwolnienia przepływu krwi w łożysku naczyniowym i aktywacj krzepniecia krwi i koagulopatii ze zuzycia.Długotrwałe niedokrwienie powoduje kwasice,ucieczke potasu.fosforanu i niektórych enzymow do przestrzenii pozakomorkowej

Objawy niedokwienia:

1.mózg—uposledzenie sprawnosci umysłu i zaburzenia swiadomosci

2.nerki—ostra niezapalna niewydolnosc nerek

• hyperpalnemia

• kwasica

• hiperfoslinemia

Jelita - przepuszcz.nabłonka jeltowego i dostanie się do krwi duzej ilosci toksyn pochodza ze swiatła przewodu pokarmowego.

Watroba—uposledzenie procesow detoksykacyjnych.

Na tym etapie wstrzas jest odwracalny.Przyczyna nieodwracalna jest:

1.uszkodz.f-cja odtruwajaca watroby

2.uwiezienie znacznych ilosci krwi w obszarachnaczyn,w których doszlo do porazenia czynnosci kurczacych miocytow naczyniowych

Obraz kliniczny

1.objawy krazeniowe

*hipotensja

*tachykardia

*zapadniecie się zyl

*zmniejszenie

*cisnienie nieoznaczalne

2.zaburzenia psych.

-stany lekowe

-pobudzenia psycho-ruch.

-zaburzenia swiadomosci

-oddech przyspieszony,sinica

-skapomocz

-bezmocz

-skora blada,zimna,wilgotna

-sinica warg i palcow rak i stop

-wzdecia,biegunki,nudnosci,wymioty

Postacie wstrzasow:

1.hipowolemiczny-nagle zmniejszenie się plynow krazacych

2.septyczny-zakazrenie bakteriami gramdodatnimi i gramujemnymi

3.toksyczny-spowodowany jadami paciorkowcowymi

4.anafilaktyczny-pierwsza reakcja immunologiczna

5.pochodzenia plucnego-ostre zaburzeniaperfuzji lub/i zaburzenia pluc

6.neurogenny-pobudzenierdz.osrodkow naczyniowych silnymi bodzcami emocjonalnymi

7.kardiogenny (sercopochodny)-zmniejszenie obj.minutowej lewej komory serca

Leczenie:

1.zwalczanie lub usuniecie przyczyny wywolujace

2.przywrocenie adekwatnej,a nie normalnej ilosci krwi krazacej

3.zwalczanie zaburzen

-zapewnic droznosc drog oddechowych

-intubacja

-nawadnianie org.-dekstran

SCHORZENIA UKŁ.KRWIOTWORCZEGO:

Niedokrwistość—jest to stan patologiczny charakteryzujacy się zmniejszeniem krwinek czerwonych hemoglobiny i wskaźnika hematokrytu.

Podział niedokrwistości:

1. po krwotoczne ostre,przewlekłe-- krwotoki

2.niedoborowe—najczesciej z niedoboru składnikow bioracych udział w erytropoezie żelazo,wit.B12,C (megaloblastyczne).

3.wtórne—zaburzenia nerek

4.zaburzenia erytropoezy towarzyszace innym choroba - zakarzenia,choroby nerek,choroby nowotworowe,białaczka.

5.nadmierny rozpad krwinek czerwonych - niedokrwistości hemolityczne,zaburzenia czynnosci wew.krwinkowych—sferocytoza.

6.niedostateczne tworzenie erytrocytow—niedokrwistosci aplastyczne

Ad.1.

Przyczyny:

1.utrata krwi—wrzut zoładka,obfite miesiączki,krwawienia z nosa,krwiak macicy.

2.nieprawidłowe wchlanianie krwi z przewodu pokarmow. Np.:po resekcji żołądka.

3.zwiekszenie zapotrzebowania na żelazo - nadmierny rozrost koscca u dzieci.

4.niedostateczny dowóz żelaza - gdy dieta uboga w żelazo,wszystkie stany anoreksji i bulimii.

Objawy ogólne:

--- wybitna bladość powłok skórnych

--- zmiany paznokci

--- wypadanie włosów

UKŁ.KRĄŻENIA:

Tachykardia,wystepuje duszność,kołatanie serca.

UKŁ.POKARMOWY:

Zmiany w bł.śluzowej ,jamie ustnej,zmiany na języku i bł.śluzowej jamy ustnej.Niedokrwistośc może zaczynac się nietypowo np.:wypadanie włosow.

UKŁ. NERWOWY:

Bóle głowy,szum w uszach,apatia,senosc,skłonność do omdleń.

Leczenie:Farmakologiczne,dietetyczne(bogate w żelazo,białko)

Niedokrwistości megaloblastyczne(z niedoboru wit.B12):

Przyczyna:

--- niedobor wit.B12

--- zanik bł.mm.żołądka ,ustanie wydzielania kw.żołądkowego.We krwi stwierdozno megaloblasty i megalocyty - duże krwinki nie spełniające swoich funkcji.

Lekko żółte zabarwienie skóry w zwiazku z pojawieniem się bilirubiny.Jest jezyk hunterowski,który jest zaczerwieniony,wygładzony z płytkimi owrzodzeniami.

Zmiany ukł. Nerwowego:

Mrowienie,dretwienie kkd,obnizone lub wzmożone napiecie miesniowe

Leczenie:podawanie wit.B12 do miesniowo

Niedokrwistości aplastyczne:

Rozpoznajemy na podstawie badania szpiku kostnego>niedokrwistośc ta spowodowana jest najczęściej zatruciami.Jest to niedokrwistość całego ukł.szpikowego.Stwierdzamy w niej zaburzenia ukł.płytkowego.

Obajawy:

--- skaza krwotoczna

--- owrzodzenia bł.śluzowych

--- ciężka postac iedokrwistości

Leczenie:

--- usuniecie przyczyny

--- podawanie hormonow kory nadnerczy

--- okresowe przetaczanie krwi

Niedokrwistości hemolityczne:

Objawy:

--- skrocenie czasu przeżycia

--- wadliwa budiowa erytrocytow

Mogą być:

--- wrodzone

--- nabyte

przyczyny:

hemoliza krwi (przetoczenie krwi z niezgodna gr. Lub Rh)

UKŁ.BIAŁEK KRWINKOWYCH:

Białaczka—proces chorobowy charakteryzujacy się nadmiernym,kolonalnym rozrostem krwinek białych nie spełniajacych swoich funkcji w organiźmie.(funkcji obronnych).

Niszczy ukł.czerwonopłytkowy i krwiotworczy

Objawy:

--- ciężkiej niedokrwistości

--- skazy kwotocznej

Objawy białaczki:

--- oste zapalenie jamy ustnej i migdałkow

--- skaza krwotoczna(sińce,wybroczyny,krwawienia z nosa,dróg rodnych)

--- dodatni objaw opaskowy

Objawy zwiazane z niedokrwistoscia:

--- zajecie ośrodkowego ukł.nerw.

--- powiekszenie węzłów chłonnych

--- opukowa bolesność mostka

Rozpoznanie:

--- mielogran—wystepuje tzw.przerwa lukemiczna(brak form pośrednich krwinek białych)

--- pobranie krwi

Leczenie:

--- przeszczep

--- przetaczanie krwi

--- chemoterapia—złożone terapia cytostatyczna

--- napromieniowanie

WADY WRODZONE SERCA:

Są to nieprawidłowości w budowie,wynikające z zaburzeń jego rozwoju w życiu płodowym.

PRZYCZYNY:

• zakarzenia przebyte przez matkę w 3 pierwszych miesiącach ciąży(wirus grypy,różyczki,pierwotniakiem wywołującym toksoplazmoze)

• nieprawidłowe połączenie między jamami serca lub aczyniami z niego wychodzacymi.

• Wrodzone zaburzenia budowy zastawek

WYRÓŻNIAMY:

1.Wady bezsinicze(przeciek z lewej połowy serca do prawej)

2.Wady sinicze(przeciek z prawej polowy serca do lewej)

BEZSINICZE:

1.ubytek przegrody międzyprzedsionkowej

2.ubytek przegrody międzykomorowej

3.przetrwały przewód tętniczy Botalla(łączy w życiu płodowym część piersiową aorty z tętnicą płucną).

Narastanie oporu w krążeniu płucnym⇒RR krwi w prawej połowie serca przewyższa RR w lewej połowie i krew zaczyna płynąć z prawej do lewej str.⇒doprowadza w konsekwencji do wad siniczych.

WADY SERCA PIERWOTNIE SINICZE:

I.Tetralogia Fallota

--zwężenie ujścia pnia płucnego

• ubytek przegrody miedzykomorowej

• odejście aort z nad obu komór serca(do aort dostaje się krew z obu komór serca)

• przerost komory prawej

U dzieci powyżej 2 r.ż sinica ujawnia się w ciągu pierwszych 6-miesiecy życia.Po 10 r.ż rozwija się niewydolność serca.

II.Całkowite przełożenie głównych tętnic

Aorta odchodzi z komory prawej,a tętnica płucna z lewej.Sinica pojawia się bezpośrednio.Nie przeżywają 1 miesiąca.

LECZENIE OPERACYJNE:

Wady serca nabyte:

Trwałe zniekształcenia zastawek w wyniku zapalenia reumatycznego serca.

1-niewydolność zastawki

2-zwężenie

3-1+2

---