PIELĘGNOWANIE PACJENTÓW

ZE SCHORZENIAMI
UKŁADU KRWIOTWÓRCZEGO

Krew składa się z części płynnej i składników morfotycznych tj.
z osocza, krwinek czerwonych i białych oraz płytek krwi.

U dorosłego człowieka tkanką krwiotwórczą jest szpik czerwony
kości płaskich (miednicy, mostka, żebrach) i kręgach.

Proces wytwarzania komórek przez tkankę krwiotwórczą nazywa
się hematopoezą.

Najczęściej występującymi schorzeniami są:

•

niedokrwistości :
- z niedoboru żelaza
- z niedoboru wit. B 12 i kwasu foliowego
- hemolityczne / aplastyczna, w przebiegu
chorób przewlekłych/

•

białaczki:
- limfatyczna
- szpikowa

•

ziarnica złośliwa

•

skazy krwotoczne:
- płytkowe
- osoczowe
- naczyniowe

ELEMENTY PROCESU PIELĘGNOWANIA
W SHORZENIACH UKŁ. KRWIOTWÓRCZEGO.

1Rozpoznanie:
- Wywiad: dolegliwości / trudności w skupieniu się, łatwe
męczenie, osłabienie, znużenie, depresja psychiczna, zawroty,
omdlenia/

W wywiadzie uwzględniamy sposób odżywiania, łaknienie,
dolegliwości z przewodu pokarmowego, pieczenie języka
krwawienie z dziąseł, z przewodu pokarmowego, nosa, u kobiet
obfitość miesiączki, oddech, prace serca ( kołatania serca),
porody, poprzednie wartości morfotyczne krwi.

W przypadku skaz krwotocznych- ustalamy miejsce krwawienia,
czy pojawiają się samoistnie czy po urazach, kiedy sie pojawiają
czy w rodzinie u kogoś występują podobne objawy., ostatnio
przebyte choroby, przyjmowane leki, warunki życia , pracy.

W przypadku powiększenia węzłów chłonnych - bolesność
węzłów, kiedy pojawiły się zmiany i kolejność powiększania się
węzłów, czy występują stany podgorączkowe, świąd skóry,
wybroczyny, krwawienia z j. ustnej, łaknienie, utrata masy ciała,
jeżeli był już leczony należy ustalić stosowane leki.

2. Obserwacja / objawy obiektywne- stanu ogólnego chorego:
zabarwienie powłok skórnych, masy ciała wzrost, łaknienie,
parametry życiowe / TT, RR, oddech/, krwawienia, węzły
chłonne , stan świadomości.

3.Analiza dokumentów - karty gorączkowej, wyników
morfologii krwi, karta zleceń lekarskich, historia choroby, karta
informacyjna, raport pielęgniarski.

Diagnostyka białaczek winna opierać się nie tylko na morfologii
krwi z rozmazem, określeniu czasu krzepnięcia i badaniach
biochemicznych ale również na badaniach szpiku kostnego
(

ocena morfologiczna, cytochemiczna, immunologiczna, genetyczna),

płynu muzgowo-rdzeniowego, badaniach radiologicznych klatki
piersiowej, USG jamy brzusznej i EKG.

4.Problemy pielęgnacyjne -
- niedotlenienie (duszność, szybkie męczenie się)

- krwawienia
- zmniejszona odporność
- owrzodzenia w jamie ustnej
- osłabienie
- osłabione łaknienie
- organizacja wolnego czasu
- edukacja chorego / w niedokrwistości nauczyć zasad diety,
higieny odżywiania, i zasad leczenia.

W skazie krwotocznej: zapoznaje z metodami utrzymania
higieny jamy ustnej, jak unikać krwawień spowodowanych
urazem.

W hemofilii zapoznanie z istotą choroby, jej dziedzicznym
charakterze, zasadami leczenia.

-stany depresyjne / szczególnie występują w schorzeniach
nowotworowych. należy zapewnić spokój fizyczny i
psychiczny, wspierać w walce z chorobą, wykazać
zrozumienie, przygotować chorego i jego rodzinę do przyjęcia
ewentualnej niepomyślnej wiadomości.

LECZENIE NIEDOKRWISTOŚCI

Leczenie niedokrwistości zależy od przyczyny ją wywołującej.
Jeżeli jest to możliwe należy jak najszybciej usunąć czynnik
przyczynowy.
Leczenie wspomagające polega na stosowaniu reżimu
sanitarnego, izolacji chorego, przetaczaniu elementów
morfotycznych krwi ( masy erytrocytarnej lub płytkowej),
antybiotykoterapii, stosowania diety lekkostrawnej bogatej w
witaminy i brakujące w organizmie mikro i makro elementy.
Wyleczenie w ciężkich przypadkach niedokrwistości
aplastycznej może zapewnić wykonanie przeszczepu
macierzystych komórek hematopoetycznych.

LECZENIE BIAŁACZEK

Leczenie ostrych białaczek przebiega w dwóch etapach:

1. indukcja remisji -

polega na redukcji liczby komórek

białaczkowych

do uzyskania prawidłowych wartości morfologii

krwi.
W tym okresie ze względu na małą odporność stosuje się
reżim sanitarny, sala jednoosobowa, profilaktyka zakażeń, w
zależności od potrzeb transfuzje masy erytrocytarnej i
płytkowej .

2. poremisyjny - chorzy otrzymują chemioterapię i
ewentualnie w przypadkach rokujących niepomyślnie
klasyfikowanie do przeszczepu szpiku.

LECZENIE ZIARNICY ZŁOŚLIWEJ
polega na stosowaniu :

- kilku cytostatyków działających na różne fazy cyklu
komórkowego, cykle powtarzane są kilkakrotnie w równych
odstępach czasu.

- radioterapii - jako leczenie samodzielne w mało
zaawansowanych stadiach choroby .
W zaawansowanych stadiach jako leczenie uzupełniające.

- W oporności na leczenie konwencjonalne stosowanie
przeszczepu szpiku kostnego

5-cio letni okres przeżycia uzyskuje się u 50 -90% w zależności
od wieku, typu histologicznego i zaawansowania choroby.

LECZENIE WSKAZACH KRWOTOCZNYCH zależne jest

od rodzaju skazy i polega na uzupełnieniu brakującego
składnika powodującego skazę i stosowaniu leków
immunosupresyjnych (np. endoksan, prednizon, IgG - iv. jest
to terapia długotrwała i kosztowna).

LITERATURA:

1.Choroby wewnętrzne - red. Wojciech Pędich, Iwona Jakubowska-
Kuźmiuk - PZWL W-wa 1999
2.Ćwiczenia z chorób wewnętrznych pielęgniarstwa internistycznego –
J.Szewieczek, I.Caus – Śląska Akademia Medyczna 1999
3.Pielęgniarstwo – Olaf Krischnick – Urban & Partner, Wrocław 2001
4.Zarys chorób wewnętrznych dla studentów pielęgniarstwa – pod red.
Jadwigi Daniuk, Grażyny Jurkowskiej – CZELEJ, Lublin 2005.