PIEL
Ę
GNACJA W SCHORZENIACH UKŁADU MOCZOWEGO
CZ
ĘŚ
CIEJ WYSTEPUJ
Ą
CE JEDNOSTKI CHOROBOWE:
1. Zapalenie p
ę
cherza moczowego - CYSTITIS
2. Kł
ę
buszkowe zapalenie nerek - GLOMERULONEPHRITIS
- choroba z autoagresji ( powstawanie przeciwciał skierowanych
przeciw
własnym tkankom).
3. Kamica moczowa - UROLITHIASIS - tworzenie kamieni w obr
ę
bie dróg
moczowych.
4.Ostra niewydolno
ść
nerek - INSUFFICIENTIA RENUM ACUTA
5. Przewlekła niewydolno
ść
nerek - INSUFFICIENTIA RENUM CHRONIKA,
URAEMIA VERA / mocznica prawdziwa /
ETAPY PROCESU PIEL
Ę
GNOWANIA W SHORZENIACH UKŁADU
MOCZOWEGO
I. ZBIERANIE INFORMACJI
WYWIAD - dane osobowe, warunki bytowe, tryb
ż
ycia, u
ż
ywki, przebyte
choroby, operacje, stan uz
ę
bienia /ogniska zapalne/.
OBSERWACJA obejmuje:
Diurez
ę
- ilo
ś
ci wydalonego moczu poprzez:
- dobowa zbiórka moczu
- bilans płynów
ANURIA - bezmocz
OLIGURIA - sk
ą
pomocz ( poni
ż
ej 400 ml)
POLYURIA - wielomocz
Gromadzenie płynów
- kontrola masy ciała /waga/
- obrz
ę
ki pochodzenia nerkowego - na twarzy i r
ę
kach.
Parametrów
ż
yciowych: t
ę
tna , RR, oddechu /nadci
ś
nienie t
ę
tnicze -
zwi
ą
zane z nadmiernym wydalaniem reniny przez niedokrwione nerki/
Stanu
ś
wiadomo
ś
ci
łaknienia
bólu / -charakter, wyst
ę
powanie /
ANALIZA DOKUMENTACJI :
- raport piel
ę
gniarski,
- karta gor
ą
czkowa ,
- zlece
ń
,
- karta dobowej zbiórki moczu,
- bilansuwodnego,
- wyniki bada
ń
moczu,
- krwi (kontrola metabolitów przemiany azotowej wyst
ę
powanie
mocznika, kreatyniny, kwasu moczowego).
II. PROBLEMY PIEL
Ę
GNACYJNE
1. Utrzymanie równowagi - wodnoelektrolitowej
W okresie bezmoczu - podaje si
ę
tylko około 500ml płynu / utrata
pozanerkowa 400- 700ml/ plus ilo
ść
równ
ą
wydalonego moczu,
uwzgl
ę
dniaj
ą
c wymiociny, biegunki.
2. Zapewnienie wła
ś
ciwego od
ż
ywiania
- w zale
ż
no
ś
ci od schorzenia o niskiej zawarto
ś
ci
białka i soli ,
- w obrz
ę
kach ograniczenie poda
ż
y płynów
- w nadwadze ograniczenia kaloryczne
3. Zapewnienie higieny osobistej i otoczenia chorego / zapobieganie
zaka
ż
eniom:piel
ę
gnacja skóry, krocza, cewki moczowej, jamy ustnej/
4. Kontrola metabolitów przemiany azotowej.
5.Przygotowanie ch. do bada
ń
diagnostycznych:
- b. ogólnego moczu - przygotowanie pojemnika,
pacjenta
- Urografia - na czczo, z oczyszczonym
i odgazowanym przewodem pokarmowym / obiad
zupa, lewatywa wieczorem i rano w dniu badania,
wenflon/
- USG - na czczo z pełnym p
ę
cherzem
- Cystoscopia - na czczo, wenflon
- biopsja nerek
6.Przygotowanie do zabiegów nefrologicznych:
- Dializa ( otrzewnowa i hemodializa- sztuczna
nerka)
- cewnikowanie p
ę
cherza moczowego
- płukanie p
ę
cherz moczowego
PIEL
Ę
GNACJA W WYBRANYCH SCHORZENIACH UKŁ. MOCZOWEGO
Zapalenie p. moczowego- wywołane jest zaka
ż
eniem bakteryjnym ( drog
ą
wst
ę
puj
ą
c
ą
) nieleczone mo
ż
e przechodzi
ć
na dalsze odcinki dróg
moczowych.
Objawy:
- stałe parcie na mocz
- pieczenie cewki moczowej przy oddawaniu moczu
- gor
ą
czka
- w moczu bakterie leukocyty, złuszczony nabłonek p. moczowego,
czasami krwinki czerwone.
Przewlekła posta
ć
przebiega bez objawowo z okresami zaostrzenia. W moczu
stwierdza si
ę
obecno
ść
bakterii.
Post
ę
powanie: higiena ciała, krocza,
ś
rodki odka
ż
aj
ą
ce drogi moczowe
/UROSEPT, FURAGIN/ pod kontrol
ą
bada
ń
bakteriologicznych moczu,
antybiotyki w ostrej fazie choroby,
ś
rodki uszczelniaj
ą
ce błony
ś
luzowe/RUTINOSCORBIN, WITAMINA C/.
ONN- ostra niewydolno
ść
nerek - dochodzi do zatrzymania produktów
przemiany białkowej i zaburze
ń
gospodarki wodno-elektrolitowej: Na, K.
- OBJAWY: - sk
ą
pomocz,
- bezmocz,
- a nast
ę
pnie mocznica
- PRZYCZYNY:
ONN:
- ostre zap. kł
ę
bków nerkowych,
- Zatrucia /sulfonamidami, lekami, metalami ci
ęż
kimi/
- wstrz
ą
sy /kardiogenny, oligowolemiczny - w rozległych
oparzeniach/
PNN:
- Przewlekłe zap. kł
ę
b. nerkowych
- Przewlekłe zap.kanalików nerkowych
WSKAZANIA DO DIALIZOTERAPII:
- ONN,
- PNN,
- zatrucia,
1. Kliniczne : - narastaj
ą
ce obiawy niewydolno
ś
ci nerek mimo leczenia
zachowawczego (- nudno
ś
ci ,wymioty, brak apetytu - zaburzenia stanu
psychicznego / senno
ść
, majaczenie,
ś
pi
ą
czka, drgawki/,
zap.osierdzia)
2.- Laboratoryjne - Hiperkaliemia powy
ż
ej 7mmol/l
- Kwasica metaboliczna ( HCO3
poni
ż
ej 14mmol/l
- kreatynina we krwi powy
ż
ej 10 mg/dl, a
w cukrzycy
powy
ż
ej 5mg/l
LITERATURA:
1.Choroby wewn
ę
trzne - red. Wojciech P
ę
dich, Iwona Jakubowska-Ku
ź
miuk -
PZWL W-wa 1999
2.
Ć
wiczenia z chorób wewn
ę
trznych piel
ę
gniarstwa internistycznego –
J.Szewieczek, I.Caus –
Ś
l
ą
ska Akademia Medyczna 1999
3.Piel
ę
gniarstwo – Olaf Krischnick – Urban & Partner, Wrocław 2001
4.Zarys chorób wewn
ę
trznych dla studentów piel
ę
gniarstwa – pod red.
Jadwigi Daniuk, Gra
ż
yny Jurkowskiej – CZELEJ, Lublin 2005.
PIEL
Ę
GNACJA W SCHORZENIACH UKŁADU MOCZOWEGO
CZ
ĘŚ
CIEJ WYSTEPUJ
Ą
CE JEDNOSTKI CHOROBOWE;
1. Zapalenie p
ę
cherza moczowego - CYSTITIS
2. Kł
ę
buszkowe zapalenie nerek - GLOMERULONEPHRITIS - choroba z
autoagresji ( powstawanie przeciwciał skierowanych przeciw własnym
tkankom).
3. Kamica moczowa - UROLITHIASIS - tworzenie kamieni w obr
ę
bie dróg
moczowych.
4.Ostra niewydolno
ść
nerek - INSUFFICIENTIA RENUM ACUTA
5. Przewlekła niewydolno
ść
nerek - INSUFFICIENTIA RENUM CHRONIKA, URAEMIA
VERA.
OBSERWACJA:
ilo
ś
ci wydalonego moczu:
ANURIA - bezmocz
OLIGURIA - sk
ą
pomocz ( poni
ż
ej 400 ml)
POLYURIA - wielomocz
obrz
ę
ki pochodzenia nerkowego - na twarzy i r
ę
kach.
parametrów
ż
yciowych :t
ę
tna , RR, oddechu /nadci
ś
nienie t
ę
tnicze -
zwi
ą
zane z nadmiernym wydalaniem reniny przez niedokrwione nerki/.
utrat
ę
płynów
stan
ś
wiadomo
ś
c
kontrola wagi ciała
łaknienia
bólu
analiza dokumentacji :
- raport piel
ę
gniarski,
- karta gor
ą
czkowa ,
- zlece
ń
,
- karta dobowej zbiórki moczu, bilansu wodnego,
- wyniki bada
ń
moczu, krwi (kontrola metabolitów przemiany azotowej
mocznika ,
kreatyniny, kwasu moczowego) /.
PROBLEMY PIEL
Ę
GNACYJNE
Utrzymanie równowagi - wodnoelektrolitowej
W okresie bezmoczu - podaje si
ę
tylko około 500ml płynu / utrata
pozanerkowa 400- 700ml/ plus ilo
ść
równ
ą
wydalonego moczu,
uwzgl
ę
dniaj
ą
c wymiociny, biegunki.
Zapewnienie wła
ś
ciwego od
ż
ywiania
- w zale
ż
no
ś
ci od schorzenia o niskiej zawarto
ś
ci białka i soli ,
- w obrz
ę
kach ograniczenie poda
ż
y płynów
- w nadwadze ograniczenia kaloryczne
Zapewnienie higieny osobistej i otoczenia chorego / zapobieganie
zaka
ż
eniom:piel
ę
gnacja skóry, krocza, cewki moczowej, jamy ustnej/
Kontrola metabolitów przemiany azotowej.
Przygotowanie ch. do bada
ń
diagnostycznych:
- b. ogólnego moczu - przygotowanie pojemnika, pacjenta
- Urografia - na czczo, z oczyszczonym i odgazowanym przewodem pokarmowym
/ obiad
zupa , lewatywa wieczorem i rano w dniu badania/
- USG - na czczo z pełnym p
ę
cherzem
- Cystoscopia - na czczo
- biopsja nerek
Przygotowanie do zabiegów nefrologicznych:
- Dializa ( otrzewnowa i hemodializa- sztuczna nerka)
- cewnikowanie p
ę
cherza moczowego
- płukanie p
ę
cherz moczowego
Zapalenie p. moczowego- wywołane jest zaka
ż
eniem bakteryjnym ( drog
ą
wst
ę
puj
ą
c
ą
) nieleczonemo
ż
e przechodzi
ć
na dalsze odcinki dróg moczowych.
Objawy: - stałe parcie na mocz
- pieczenie cewki moczowej przy oddawaniu moczu
- gor
ą
czka
- w moczu bakterie leukocyty, złuszczony nabłonek p.
moczowego,
czasami krwinki czerwone.
Przewlekła posta
ć
przebiega bez objawowo z okresami zaostrzenia.
W moczu stwierdza si
ę
obecno
ść
bakterii.
Post
ę
powanie: higiena ciała, krocza,
ś
rodki odka
ż
aj
ą
ce drogi moczowe pod
kontrol
ą
bada
ń
bakteriologicznych moczu, antybiotyki w ostrej fazie
choroby,
ś
rodki uszczelniaj
ą
ce błony
ś
luzowe.
ONN- ostra niewydolno
ść
nerek - dochodzi do zatrzymania produktów
przemiany białkowej i zaburze
ń
gospodarki wodno-elektrolitowej: Na, K.
OBJAWY: sk
ą
pomocz, bezmocz, a nast
ę
pnie mocznica
PRZYCZYNY:
ONN - ostre zap. kł
ę
bków nerkowych,
- Zatrucia /sulfonamidami, lekami, metalami
ci
ęż
kimi/
- wstrz
ą
sy / kardiogenny, oligowolemiczny-
rozległych oparzeniach/
PNN - Przewlekłe zap. kł
ę
b. nerkowych
- Przewlekłe zap.kanalików nerkowych
WSKAZANIA DO DIALIZOTERAPII
ONN, PNN, zatrucia,
1. KLINICZNE : - narastaj
ą
ce obiawy niewydolno
ś
ci nerek mimo leczenia
zachowawczego
(- nudno
ś
ci ,wymioty, brak apetytu -
zaburzenia stanu psychicznego/ senno
ść
,
majaczenie
ś
pi
ą
czka, drgawki/-
zap.osierdzia)
2.- Laboratoryjne - Hiperkaliemia powy
ż
ej 7mmol/l
- Kwasica metaboliczna ( HCO3 poni
ż
ej
14mmol/l
- kreatynina we krwi powy
ż
ej 10 mg/dl, a w
cukrzycy
powy
ż
ej 5mg/l
LITERATURA:
1.Choroby wewn
ę
trzne - red. Wojciech P
ę
dich, Iwona Jakubowska-Ku
ź
miuk -
PZWL W-wa 1999
2.
Ć
wiczenia z chorób wewn
ę
trznych piel
ę
gniarstwa internistycznego –
J.Szewieczek, I.Caus –
Ś
l
ą
ska Akademia Medyczna 1999
3.Piel
ę
gniarstwo – Olaf Krischnick – Urban & Partner, Wrocław 2001
4.Zarys chorób wewn
ę
trznych dla studentów piel
ę
gniarstwa – pod red.
Jadwigi Daniuk, Gra
ż
yny Jurkowskiej – CZELEJ, Lublin 2005.