ZABURZENIA POLA WIDZENIA

1. R. Mazur i wsp. „Podstawy neurologii klinicznej”

2. W. Jakimowicz „Neurologia kliniczna”

• pole widzenia :

• włókna zaopatrujące nosową częsć siatkówki przewodzą pobudzenia wzrokowe ze skroniowych części pola widzenia, a włókna zopatrujące część skroniową siatkówki z nosowej części pola widzenia

• włókna biegnące niżej w drodze przewodzą pobudzenia z dolnych części siatkówki, czyli z górnych części pola widzenia

• każda droga wzrokowa na odcinku między skrzyżowaniem , a korą przewodzi pobudznia tylko z jednej połowy pola widzenia :

• prawa droga przewodzi pobudzenia z obu połow lewych pola widzenia, a lewa z prawych

USZKODZENIE NERWU WZROKOWEGO :

• objawy :

• rozwija się znacznego stopnia upośledzenie ostrości wzroku, lub ślepota jednooczna

• przyczyny :

• niedokrwienie siatkówki

• zator t. środkowej śiatkówki

• uraz okolicy oczodołu

• ucisk najczęściej przez guz okolicy oczodołu i przedniego dołu czaszki

• jednostronny ucisk nerwu w odcinku przed skrzyżowaniem (glejak nerwu wzrokowego, lub płata czołowego) wywołuje zanik po stronie ucisku, a obrzęk tarczy nerwu po stronie przeciwnej (zespół Fostera Kennedy'ego)

• pierwotny, lub wtórny zanik nerwu (powoli pogarszjąca się ostrość wzroku 1, lub obuoczna, ubytek pola widzenia w postaci koncentrycznego zawężenia, upośledzenie widzenia barw)

• zanik pierwotny (wrodzony niedorozwój n.II, choroby dziedziczne : choroba Tay - Sachsa, dziedziczne ataksje, retinitis pigmentosa, zanik n.II Lebera)

• zanik wtórny (wzmożenie ciśnienia sródczaszkowego, niedokrwienie siatkówki /zakrzep lub zator t. środkowej, olbrzymiokomórkowe zapalenie tętnic, inne kolagenozy/, zatrucia /rtęć, arsen, ołów, alkohol metylowy/, niedobór vit. B₁₂, uraz okolicy oczodołu, lub przedniej jamy czaszki, ucisk nerwu, lub okolicy skrzyżowania, zmiany zapalne toczące się na podstawie czaszki /kiła, ziarniniakowe zapalenie opon mózgowo- rdzeniowych/)

• zapalenie nerwu wzrokowego

• vide też zapalenie nerwu wzrokowego pozagałkowe (mroczek środkowy)

zanik pierwotny n.II

OŚRODKOWE USZKODZENIE SKRZYŻOWANIA :

• objawy :

• różnoimienne, dwuskroniowe niedowidzenie połowicze (hemianopsia bitemporalis)

• różnoimienne bo rzadko obie połówki uciśnięte są w jednakowym stopniu

• często skargi na postępujące pogorszenie ostrości wzroku widzenia centralnego

• gdy ucisk trwa dłogo może dojść do całkowitego przerwaia włokien po jednej stronie i wtedy wystąpi ślepota całkowita jedego oka i niedowidzenie połowicze skroniowe drugiego oka

• przyczyny :

• guz części gruczołowej przysadki

• czaszkogardlak

• oponiak guzka siodła tureckiego, lub skrzydła mniejszego kości skrzydłowej

• tętniak tętnicy szyjnej wewnętrznej

OBUSTRONNNE BOCZNE USZKODZENIE SKRZYŻOWANIA

• objawy:

• różnoimienne, dwunosowe niedowidzenie połowicze

• przyczyny :

• zlepne zapalenie pajęczynówki w okolicy skrzyżowania

• zmiany stwardnieniowe naczyń

• obustronne tętniaki tętnicy szyjnej wewnętrznej i (lub) przedniej mózgu

USZKODZENIE PASMA WZROKOWEGO :

• objawy :

• niedowidzenie jednoimienne tzn. ubytek lewej i prawej połowy widzenia przeciwstronny do strony uszkodzenia

• ubytek pola jest przynajmniej na początku niecałkowity, często kwadrantowy, potem niedowidzenie połowicze jednoimienne (hemianopsia homonyma)

• przyczyny :

• guz nowotworowy

• tętniak t. łączacej tylnej

• uraz czaszki

• ziarniniakowe zapalenie opon mózgowo - rdzeniowych

• ognisko rozmiękania i krwotok mózgowy

USZKODZENIE PROMIENISTOŚCI WZROKOWEJ :

• objawy :

• przeciwstronne niedowidzenie jednoimienne, najczęściej kwadrantowe (biorąc

pod uwagę rozległość struktury)

• ubytek pola widzenia jest najczęściej skrzyżowany z miejscem uszkodzenia :

• np. uszkodzenie dolnej części promienistości (w płacie skroniowym) objawia się niedowidzeniem w zakresie przeciwstronnego górnego kwadrantu pola

• uszkodzenie górnej części promienistości wzrokowej (w płacie ciemieniowym) objawia się niedowidzeniem w dolnym kwadrancie po stronie przeciwnej do uszkodzenia

• przyczyny :

• guz

• krwotok

• rozmiękanie w płacie skroniowym, lub ciemieniowym

JEDNOSTRONNE USZKODZENIE KORY PŁATA POTYLICZNEGO :

• objawy :

• jednoimienny, przeciwstronny, połowiczy ubytek pola widzenia z zaoszczędzeniem widzenia centralnego tzw. widzenie plamkowe (przez co chory nie jest najczęściej świadomy ubytku)

• częste zaoszczędzenie widzenia plamkowego pozostaje najprawdoppodobniej w związku z tym, że reprezetacja plamki żoltej zajmuje stosunkowo dużą przestrzeń w obrębie area striata

• może być też niedowidzenie kwadrantowe

• zachowany jest odruch źrenic na światło

• przyczyny :

• niedokrwienie w zakresie t. tylnej mózgu

• guz nowotworowy płata potylicznego

OBUSTRONNE USZKODZENIE KORY WZROKOWEJ :

• objawy :

• ślepota korowa :

• brak poczucia światła i ciemności

• zniesiony odruch na zaciemnienie, a zachowany na światlo i zbieżność (?)

VIDE :

• droga wzrokowa

• zapalenie nerwu wzrokowego pozagałkowe

---