21-12-2009
Temat:…
Co jest najważniejsze w konkurencji doskonałej? Ważne jest to, że występuje tam bardzo wielu producentów, konsumentów i producent nie ma wpływu na cenę(przedsiębiorstwo bierze cenę z rynku, oznacza to, że dla przedsiębiorstwa cena kształtowana przez rynek jest obowiązująca, bowiem jest ona ceną równowagi). Cena jest jednocześnie utargiem przeciętnym i utargiem krańcowym.
Równowaga przedsiębiorstwa w konkurencji doskonałej. Minimalizacja strat. Cena zamknięcia.
Dopóki cena jest wyższa od przeciętnych kosztów zmiennych przedsiębiorstwo powinno kontynuować produkcję ponieważ cena pokrywa pełne koszty zmienne i część stałych. Produkując minimalizujemy stratę.
Równowaga przedsiębiorstwa w monopolu
Równowaga przedsiębiorstwa monopolistycznego
Cechy monopolu:
Istnieje tylko jeden producent i wielu kupujących
Występują silne bariery wejścia na rynek, opanowany przez monopol, które sprawiają, że na rynku może utrzymać się tylko jedna firma
Produkt wytwarzany przez monopol jest unikatowy, niepowtarzalny, oraz nie ma bliskich substytutów
Istnieje doskonała informacja o rynku (rynek jest przejrzysty).
Bariery wejścia na rynek:
bariery o charakterze administracyjnym - tylko jedna firma dostaje koncesję
bariery techniczne - tylko jedna firma ma patent n produkcję określonych dóbr, występuje ochrona patentowa, przedsiębiorstwo ma wyłączność na produkcję określonych produktów, inni nie mają dostępu do rozwiązań technicznych
tylko jedno przedsiębiorstwo ma wyłączne prawa własności do określonych surowców, półfabrykatów (jedna kopalnia miedzi)
państwo tworzy sytuację monopolistyczną, w celach fiskalnych
w grę wchodzą względy ekonomiczne - bariera ekonomiczna sprawiająca, że prowadzenie produkcji na wielką skalę opłacalne jest tylko wówczas, gdy zajmuje się tym jedno przedsiębiorstwo, którego długookresowe koszty produkcji, spadają nieustannie wraz ze wzrostem rozmiarów produkcji. Sytuacja taka określana jest jako monopol naturalny.
Monopol naturalny - sytuacja gdy koszty przeciętne spadają, charakterystyczna jest dla tak zwanych gałęzi sieciowych, a więc koleje, wodociągi, gazownictwo.
W warunkach monopolu naturalnego nie jest logiczne ani uzasadnione występowanie więcej niż jednego przedsiębiorstwa w branży. Koszty produkcji byłyby wyższe co doprowadziłoby do podniesienia ceny, co jest również barierą wejścia na rynek. Monopolistyczne przedsiębiorstwo ma duży pływ na cenę.
Utarg krańcowy spada szybciej niż cena, bowiem, aby sprzedać kolejną jednostkę produktu, należy obniżyć cenę.
Przy produkcji 10 sztuk strata wynosi 20 złotych, gdyby przedsiębiorstwo zaniechało produkcji
Czynniki wyznaczające granicę zysku monopolowego:
Cenowa elastyczność popytu, na produkty wytwarzane przez monopol - im mniejsza jest elastyczność popytu tym bardziej jest opłacalne dla monopolisty ograniczanie rozmiarów produkcji ponieważ można swobodnie podnosić ceny, bez obawy spadku popytu.
Istnienie dóbr substytucyjnych - im więcej substytutów, tym trudniej monopoliście podnosić cenę.
Możliwość importu konkurencyjnego.
Możliwość przełamania barier wejścia na rynek w długim okresie czasu.
Bariery możliwe do przełamania można podzielić na dwa rodzaje:
bariery zamierzone - stworzone przez samych monopolistów. W celu utrudnienia wejścia innym firmom na rynek.
bariery strategiczne - stworzone przez rząd, takie jak - wysokie cła importowe, zakaz importu pewnych produktów.
Rozbicie monopolu sprawiają, że ceny spadają a produkcja rośnie, natomiast zysk zostanie podzielony poprzez firmy.
Straty społeczne związane istnieniem monopolu:
monopolista pobiera wyższe ceny i produkuje mniej niż w konkurencji doskonałej.
w warunkach monopolu koszty są często wyższe na co wpływa kilka czynników:
brak konkurencji nie tworzy silnych bodźców do obniżki kosztów, wprowadzenia postępu technicznego
monopolista mając do wyboru produkować dużo i sprzedawać po niskich cenach, i produkować mało i drogo, wybiera drugie wyjście co często oznacza, że przedsiębiorstwo nie wykorzystuje w pełni korzyści skali.
W gospodarcze zmonopolizowanej podział zysków między monopole i przedsiębiorstwa niezmonopolizowane jest nierównomierny. Monopoliści często wykorzystują swoją pozycję na rynku w stosunku do kooperantów, dostawców, proponując niższe ceny i gorsze warunki płatności.
Korzyści społeczne związane z monopolami:
…………..