trening zastępowania agresji


Uniwersytet Przyrodniczo - Humanistyczny w Siedlcach

Wydział Humanistyczny

Instytut Pedagogiki

TRENING ZASTĘPOWANIA AGRESJI

Siedlce 2011

Trening zastępowania agresji - jest warsztatem kształtującym zdolności asertywne. Wśród młodzieży poddanej treningowi znacznie poprawia się jakość więzi rodzinnych, a uczestnicy treningu znacznie częściej zyskują sukces życiowy. Jest to program wielostronnej interwencji skierowanej na zmianę zachowań młodzieży niedostosowanej. Badania psychologiczne dowodzą że osoby niedostosowane społecznie wykazują szereg braków w kontaktach z innymi, zdolnościach planowania, panowania nad emocjami, radzenia sobie z lękiem, gniewem. Jest to przejaw deficytu umiejętności społecznych. Metoda ART doskonale sprawdza się w szeroko rozumianej profilaktyce społecznej zarówno jako oferta nauczania postaw społecznych jak i metoda diagnostyczno - terapeutyczna do naprawy zaburzonych relacji rodzinnych.

Teoretyczne podstawy są zakotwiczone w teorii uczenia się i zakładają, że agresja jest przede wszystkim zachowaniem wyuczonym poprzez obserwację, naśladownictwo, bezpośrednie doświadczenie oraz powtarzanie. Agresja pierwotnie jest nie tylko wyuczona, ale wyuczona w taki sam sposób w jaki nabywane są inne zachowania - zarówno antyspołeczne - jak i prospołeczne. To znaczy, że uczymy się manipulacji, kłamstwa, złośliwości, znęcania się, ale także uczymy się altruizmu, współpracy, empatii. Uczymy się przede wszystkim przez doświadczenia obserwacyjne, widząc jak zachowują się inne osoby, które są nagradzane za swoje zachowanie lub poprzez doświadczenie bezpośrednie, czyli własne zachowanie, które w naszej ocenie przynosi nam korzyści i za które otrzymujemy nagrody.

Agresja - działanie skierowane przeciwko ludziom lub przedmiotom wywołującym u osobnika niezadowolenie lub gniew, celem jest wyrządzenie szkody przedmiotowi.

Źródła agresywnych wzorców:

Przyczyny zachowań agresywnych:

Źródła treningu zastępowania agresji:

„Trening Zastępowania Agresji” powszechnie nazywany “TZA” lub „ART” od skrótu
z języka angielskiego (Agression Replacement Training) jest poznawczo behawioralnym programem opracowanym w latach 80-tych przez prof. Arnolda Goldsteina wraz ze współpracownikami w Stanach Zjednoczonych Ameryki na Uniwersytecie Syracuse.

Prof. A. Goldstein jest autorem i współautorem licznych artykułów naukowych i publikacji. Kilka z nich zostało przetłumaczonych na język polski i aktualnie znajdują się w sprzedaży.

Program TZA/ART może być stosowany na wszystkich trzech poziomach profilaktyki (pierwszo- drugo- i trzeciorzędowej). Sprawdza się w szeroko rozumianej profilaktyce społecznej zarówno jako propozycja nauczania postaw i zachowań prospołecznych oraz jako oferta diagnostyczno - terapeutyczna zmiany zaburzonych zachowań.

Metoda TZA - ART jest rozpowszechniona w 22 krajach głównie zachodnich i otrzymała pozytywne wyniki w badaniach ewaluacyjnych. Jej skuteczność została potwierdzona także w Polsce, dzięki czemu znalazła swoje miejsce wśród programów zalecanych do realizacji przez Ministerstwo Edukacji Narodowej i znajduje się w bazie danych dotyczącej tych rekomendowanych programów na stronach internetowych Centrum Metodycznego Pomocy-Psychologiczno Pedagogicznej.

Liczba członków grupy: 6 - 8 osób, ważne aby każdy uczestniczył aktywnie w zajęciach

Liczba trenerów: bardzo dobrze kiedy jest ich 2. Jeden prowadzi zajęcia, obserwuje grupę, etapy zajęć. Drugi wspiera uczestników i pomaga im w odgrywaniu ról.

Liczba i częstotliwość sesji: przeciętny czas pracy nie może być krótszy niż dziesięć tygodni. Jedną umiejętność ćwiczy się przez 1 - 2 zajęcia, tygodniowo, ok. 2 spotkania.

Czas trwania: czas waha się od pół do półtorej godziny, zależy jak szybko uda się osiągnąć daną umiejętność

Sala do ćwiczeń: z krzesłami, tablicą, dobrym oświetleniem, powinna sprzyjać koncentracji

Adresaci:

Cele treningu zastępowania agresji:

Komponenty TZA:

Umiejętności, które są trenowane można podzielić na 6 kategorii:

Trening kontrolowania złości:

Jego celem jest nauczenie młodych ludzi samokontroli złości. Uczestnicy są uczeni odpowiadania na stany poruszenia przy pomocy łańcucha zachowań, który zawiera następujące elementy:

Trening wnioskowania moralnego - jest to zbiór procedur zaprojektowanych pod kątem podniesienia poziomu uczciwości, sprawiedliwości, liczenia się z potrzebami innych osób. Można przedyskutować wiele moralnych dylematów, które pobudzają poznawczo i prowadzą do podniesienia moralnych osądów.

Strategia treningu wnioskowania moralnego składa się z czterech faz:

Wszystkie te ćwiczenia maja pomóc w radzeniu sobie z agresją .Chociaż kontrolowanie złości nie jest łatwe. Myśli i zachowania agresywne są “przeuczone” i “zautomatyzowane”. Agresja jest uczona wcześniej, bo już małe dziecko potrafi zachować się agresywnie i stosować wobec rówieśnika przemoc, odbierając mu np. zabawkę. Trudno jednocześnie zachować spokój, jeśli narażonym się jest na cały szereg wymyślnych fizycznych ataków.

Procedury:

Efekty programu mogą osłabić:

Sukces zapewniają trenerzy:

przykład instrukcji umiejętności społecznej:

Program budzi duże nadzieje na uzyskanie pozytywnych rezultatów. Może być skierowany do skrajnie agresywnych młodocianych, jak i młodzieży zachowującej się agresywnie w szkołach. Uczestnicy mogą negocjować jaką umiejętność będą ćwiczyć, zwiększa to motywację. Dzięki takiemu treningowi młodym ludziom będzie łatwiej radzić sobie w trudnych sytuacjach. Agresywne zachowania zaczyna się postrzegać jako mało skuteczne.

Ocena przydatności programu:

Trudno powiedzieć w jakim stopniu uczestnicy opanują wszystkie umiejętności. Mocną stroną jest sposób ćwiczenia tych umiejętności, ponieważ mogą wybierać jaką umiejętność chcą ćwiczyć, co sprawia że mają większą motywację. Można przypuszczać że uczestnikom będzie łatwiej radzić sobie w trudnych sytuacjach na zasadzie kojarzenia właściwych sposobów zachowania.

O skuteczności treningu decyduje generalizacja, upowszechnienie nowych zachowań w czasie oraz realizowanie nowych umiejętności w środowisku, poza miejscem spotkań treningowych. Jeśli trenujący dobrze zrozumie reguły rządzące inscenizacjami oraz sytuacjami, których one dotyczą, zwiększa się prawdopodobieństwo przeniesienia nowych zasad na codzienne życie osobiste.

Realizację programu przeprowadzono m. in. w Kielcach na terenie ZPOW „Dobra Chata”. Spotkania grupowe odbywały się od listopada 2004 do stycznia 2005. Uczestnikami spotkań prowadzonych przez psychologa byli chłopcy w wieku 15 - 17 lat. Grupa spotykała się 1 - 2 razy w tygodniu. Młodzież zainteresowana była treningiem kontroli złości. Chłopcy prezentujący przekonanie o skuteczności agresji w dochodzeniu do swoich spraw, nie zawsze byli z tego zadowoleni. Ważne było pojawienie się niepewności co do tego czy ich sposób reagowania jest najlepszy z możliwych. To pierwszy krok zachęcający do samoobserwacji i poszukiwań. Oczywiści każdy z uczestników prezentował inny poziom motywacji, jednak bardzo korzystne okazało się wyłonienie lidera, zmotywowanego do uczęszczania na spotkania oraz wyraźnie oczekującego obecności innych osób. Chłopiec ten wykazywał bardzo wysoką aktywność na zajęciach, co podniosło efektywność pracy całej grupy.

Bibliografia

  1. Ciupińska B., TZA w pracy z młodzieżą, „Nowa Szkoła”, nr 8, 2004.

  2. Czarnecka D., Trening zastępowania agresji jako forma pracy z wychowankami, „Problemy Opiekuńczo - Wychowawcze”, nr 3, 2005.

  3. Goldstein A., Glick B., Gibbs J., ART - program zastępowania agresji, Warszawa 2004.

  4. Okoń W., Słownik Pedagogiczny, Warszawa 1984.

  5. Perlińska S., Trening zastępowania agresji jako metoda profilaktyki agresji i przemocy, „Edukacja dla bezpieczeństwa”, nr 1, 2004.

  6. Potempska E., Kołodziejczyk A., Trening zastępowania agresji cz. I, „Remidium”, nr 12, 2001.

  7. Potempska E., Kołodziejczyk A., Trening zastępowania agresji cz. II, „Remidium”, nr 1, 2002.

  8. Sochocki M. J., Trening zastępowania agresji w ocenie realizatorów, „Remidium”, nr 12, 2008.

Okoń W., „Słownik pedagogiczny”, PWN, Warszawa 1984, s. 13

Potempska E., Kołodziejczyk A., „Trening zastępowania agresji” cz. I [w:] „Remidium” 2001, nr 12, s. 7

Czarnecka D., „Trening zastępowania agresji jako forma pracy z wychowankami” [w:] „Problemy opiekuńczo - wychowawcze” 2005, nr 3, s. 26 - 28



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
prezentacja slajdy trening zastepowania agresji(1)
trening zastępczy agresji, Studia
Trening Zastępowania Agresji
TRENING ZASTĘPOWANIA AGRESJI konspekt zajęć
ART 3, Trening Zastępowania Agresji (TZA)
ART 3, Trening Zastępowania Agresji (TZA)
Trening zastępowania agresji 1 2
Trening Zastępowanai agresji - metoda ART-u, PSYCHOLOGIA, Pedagogika, Studia - Pedagogika
Trening Zastępowania Agresji(1), socjoterapia
TRENING ZASTĘPOWANIA AGRESJI
Trening Zastepowania Agresji w szkole, EDUKACJA
prezentacja slajdy trening zastepowania agresji(1)
trening zastępowania agresji, Rok szkolny 2011-2012
Agresja podczas treningu, Jeździectwo

więcej podobnych podstron