KANDYD WOLTERA
Wolter - wolnomyśliciel
Powiastka filozoficzna
narracyjny utwór filozoficzny
forma krytyki filozofii
satyra, kpina, ironia
kształtowała się w nawiązaniu do dawnych gatunków - romansu awanturniczego, opowieści egzotycznej
schematyzm fabuły obudowanej zazwyczaj wokół wątku podróży
uproszczony rysunek bohaterów
niekonsekwencje motywacyjne
postacie, konflikty, układy zdarzeń - traktowane żartobliwie, z zaznaczeniem ironicznego dystansu, który wykorzystywał to, że elementy fabularne mają dla autora wartość jedynie pretekstową
rola pierwszoplanowa - treści moralistyczne i sugestie filozoficzne
Fabuła - pretekst moralizatorstwa
cechy powieści
Związki przyczynowo-skutkowe nie są istotne.
Pojawiają się autentyczne wydarzenia historyczne.
Narracja:
ironiczna
zwięzła
wartka
narrator wszechwiedzący
iluzja teraźniejszości
Postacie
nie mają życia psychicznego
są w konflikcie z rzeczywistością
bohaterowie marionetkowi
Akcja - jak w moralitecie - ma być w konkretnym miejscu i wszędzie.
Imiona bohaterów - na zasadzie antynomii:
Kandyd - franc. `prostaczek'
Panglos - łac. pan `ogół, wszystko', gr. glossa `przypisy ksiąg uczonych, język' `ogół wiedzy'
jajogłowy tamtych czasów
Polemika z Teodyceą - wszechobejmujące miłosierdzie Boga + nieszczęścia ludzkie