Techniki Sztuk Plastycznych [wykład] 25.11.2010

Techniki olejne

Giorgio Vasari rodz. VII „O malowaniu obrazów olejno na desce i na płótnie” [w:]„Żywoty najsławniejszych malarzy, rzeźbiarzy i architektów”

Jan van Eyck „Portret małżonków Arnolfinich”

• Jeden z pierwszych portretów całopostaciowych

• Gładkie, płaszczyznowe malowanie

• Dbałość o szczegół (malarstwo średniowieczne)

• podobrazie drewniane dębowe (2 deski, zagruntowane kredowo-glutynowo ?)

• Imprimatura z oleju lnianego

• Rozbielanie warstwy przez dodanie bieli ołowiowej

• Nałożona czarna farba na odwrocie

Caravaggio „Wieczerza w Emaus”

• Technika mieszana

• Specyficzny sposób „pękania” obrazu (?)

Zarys historyczny techniki:

• IV w. Pne Chiny

• 50r ne - uszlachetnienie spoiwa olejnego - Wioskowides (?)

• traktat mnicha Teofila, traktat Herakliusza, mapa Klawikula (?)

• rzeźby drewniane, ołtarze - spoiwa olejne z dodatkiem żywic > stos. również na foliach, złoceniach, foliach cynowych

• pittura lucida - barwne laserunki

• (tu coś powinno być)

• techniki mieszane:

• łączenie technik klejowych

• zabezpieczenie werniksami olejnożywicznymi

• olejnożywiczne laserunki

• van Eyck produkował werniksy stosując różne mieszaniny (tak stworzył technikę olejną doskonalszą do innych)

• Vasari rozpowszechnił technikę olejną

• Rubens stosował technikę olejną inaczej - olej + płótno

Technika temperowa

Łac. Temperare - mieszać

Emulsja - układ rozproszony (dyspersyjny) jednej cieczy w innej; naturalna: mleko

Emulgatory - substancja ułatwiająca przejście dwóch mieszających się substancji w trwały stan rozproszony

• Technika malarska - trwalsza niż klejowa

• Zależy od rodzaju obiektu, spoiwa

• Spoiwa emulsyjne:

• Naturalne - mleko (ulega łatwo działaniu mikroorganizmów, słabo wiąże, żółknie), żółtko jajka i jajko (b.db. emulsje)

• Sztuczne - mieszanie wszystkich spoiw wodnych z olejem, żywicą, woskiem; matowe, błyszczące, fakturalne, gładkie; stos. w renesansie

• Emulgatory zmniejszają napięcie ...

• Typy emulsji:

• O-W (olej w wodzie) - można rozcieńczać wodą, spoiwa temperowe chude, po schnięciu woda odparowuje, elastyczne, nasycenie kolorem, nierozpuszczalne w wodzie

• W-O (woda w oleju) - spoiwo temperowe tłuste, spoiwa nie można rozcieńczyć w wodzie, ale olejkiem tempertynowym

• Mają większą trwałość optyczną niż technika olejna

• Sposoby malowania: szybko schną, efekt zalezny od typu emulsji

• Farby temperowe

• Tempera żółtkowa - mleczko figowe + żółtko

• To coś winno być...

• Tempera tłusta

• Tempera chuda

• Spoiwa: węglowodanowe, gumy

---