„Istnieje wiele zabawnych rzeczy na świecie. Wśród nich wyobrażenie

białego człowieka, że jest mniej dziki od innych dzikusów” MARK TWAIN

ANTROPOLOGIA SPOŁECZNA

2008/2009

WYKŁAD

Antropologia jest nauką zajmującą się kulturową różnorodnością człowieka, która zaprasza nas do poznania i zrozumienia inności. Poprzez perspektywę międzykulturowego porównania za­chęca do odrzucenia zachodniego prowincjonalizmu i etnocentryzmu. Antropologię można pojmować jako wyraz fascynacji kulturową odmiennością. Oferuje nam też ona możność spojrzenia na naszą kulturę z perspektywy wiedzy o innych kulturach i w konsekwencji lepsze zrozumienie nas samych.

Celem kursu jest wprowadzenie do problematyki antropologii społecznej i kulturowej. W jego ramach uczestnicy zajęć zapoznają się z podstawowymi pojęciami, kategoriami i wybranymi zagad­nieniami tej dyscypliny naukowej.

INFORMACJE O KURSIE

30 godzin wykładu w I semestrze 2008/2009

Prowadzący zajęcia - Krzysztof Olechnicki

Wymagania wstępne - zaliczenie kursu „Wstęp do socjologii”

Liczba punktów - 8 (1+4+1+2)

Forma zaliczenia - egzamin pisemny

Godziny wykładu - wtorki 12.00-13.30

Dyżury - wtorki 13.30-14.30; środy 12.15-13.15

(pok. 208; tel. [phone]; e-mail: [e-mail])

PROGRAM WYKŁADU

1. Spotkanie organizacyjne: omówienie problematyki zajęć oraz wymagań wobec studen­tów

2. Wstęp do antropologii społecznej

3. Pojęcie kultury i kłopoty z nim związane

4. Kultura i jednostka

5. Człowiek i jego rodowód

6. Pokrewieństwo, małżeństwo i rodzina

7. Grupy płci

8. Grupy wieku

9. Język i symboliczne systemy komunikacji

10. Religia i magia

11. Mity, legendy i symbole

12. Zmiana społeczno-kulturowa

13. Ruchy millenarystyczne i natywistyczne jako czynnik zmiany społeczno-kultu­rowej

14. Antropologia współczesności i antropologia codzienności

15. Egzamin końcowy.

REGUŁY GRY

Na ocenę końcową będą się składały cztery elementy:

a. wynik pisem­nego egzaminu końcowego, który zostanie przeprowadzony w oparciu o treści wykładu oraz lektury z zestawu „A”.

b. indywidualna rozmowa z prowadzącym zajęcia, w trakcie której student będzie proszony o odpowiedzenie na kilka pytań dotyczących wybranej przez siebie klasycznej pracy antropologicznej (zestaw „B”). Pytania mogą dotyczyć treści książki, ale mogą też mieć charakter pytań problemowych, wymagających od studenta myślenia w kategoriach proponowanych przez danego autora.

c. zaprezentowanie prowadzącemu zajęcia krótkiej recenzji (10 minut) książki antropologicznej, etnologicznej, etnograficznej lub z zakresu socjologii kul­tury (zestaw „C”, propozycje spoza tej listy muszą zostać uzgodnione z prowadzącym zajęcia, np. emailowo). Obowiązkiem studenta jest zapoznanie się ze standardem PARNAS (dostępny w Pakiecie informacyjnym IS), a zwłaszcza z fragmentem poświęconym przygotowywaniu recenzji. Prezentując recenzję można korzystać z notatek lub konspektu, ale nie można jej po prostu odczytać

Zadania wskazane w punktach `b' i `c' będzie można wykonać w czasie dyżurów: za jednym podejściem oba lub w dwóch turach. Książki stanowiące przedmiot rozmowy proszę przynieść ze sobą.

d. premia za ocenę z ćwiczeń: ndst - 0 punktów, dst - 1 punkt, dst+ - 3 punkty, db - 5 punktów, db+ - 8 punktów, bdb - 10 punktów (UWAGA: dwójka z ćwiczeń automatycznie oznacza brak zaliczenia całego kursu i konieczność wejścia w tryb poprawkowy).

Maksymalnie można będzie uzyskać 100 punktów: egzamin (0-60 punktów); rozmowa o „klasyku”(0-10 punktów); recenzja (0-20 punktów), ćwiczenia (0-10 punktów).

Punktacja a oceny

0-59 -- ndst 60-67 - dst 68-75 -- dst+

76-83 -- db 84-91 -- db+ 92-100 - bdb

Je­śli po końcowym podsumowaniu punktów uczestnikowi zajęć za­braknie jednego punktu do „wskoczenia” na wyższy próg punktacji, to będzie miał prawo ubiegać się o przydzielenie zadania specjalnego (np. napisanie eseju recenzyjnego), którego pomyślne zaliczenie będzie nagrodzone punktowym bonusem.

W przypadku uzyskania oceny niedostatecznej, w terminie nie późniejszym niż trzy ty­go­dnie po egzaminie końcowym, można będzie przystąpić do pisemnego egzaminu popraw­kowego.

Punktacja egzaminu poprawkowego a oceny

0-16 --- ndst 17-19 --- dst 20-22 --- dst+

23-25 --- db 26-28 --- db+ 29-30 --- bdb

Ważne daty:

• 28 I 2009 - najpóźniej do tego dnia należy wykonać zadania `b' i `c'. Po tym terminie nie będzie już takiej możliwości!

• 3 II 2009, godz. 12.00 - egzamin pisemny

• 23 II 2009, godz. 12.00 - poprawka

Zestaw "A": lektury egzaminacyjne

Barnard, Alan. 2006, ANTROPOLOGIA. ZARYS TEORII I HISTORII, Warszawa: PIW.

Nowicka, Ewa. 1991, ŚWIAT CZŁOWIEKA, ŚWIAT KULTURY, Warszawa: PWN.

Zestaw "B": teksty klasyczne

Benedict, Ruth. 1966, WZORY KULTURY, Warszawa: PWN.

----.1999, CHRYZANTEMA I MIECZ. WZORY KULTURY JAPOŃSKIEJ, Warszawa: PIW.

Bystroń, Jan Stanisław. 1980, TEMATY, KTÓRE MI ODRADZANO, Warszawa: PIW.

----. 1993. KOMIZM, Warszawa: TEXT.

Douglas, Mary. 2007, CZYSTOŚĆ I ZMAZA, Warszawa: PIW.

Durkheim, Emile. 1990. ELEMENTARNE FORMY ŻYCIA RELIGIJNEGO. SYSTEM TOTEMICZNY W AUSTRALII, Warszawa: 1990.

Eliade, Mircea. 1970, SACRUM, MIT, HISTORIA, Warszawa: PIW.

----. 1993, KOWALE I ALCHEMICY, Warszawa: Aletheia.

----. 1993. TRAKTAT O HISTORII RELIGII, Łódź: OPUS.

----. 1994. MEFISTOFELES I ANDROGYN, Warszawa: Wydawnictwo KR.

----. 1994. MITY, SNY I MISTERIA. Warszawa: Wydawnictwo KR.

----. 1994, SZAMANIZM I ARCHAICZNE TECHNIKI EKSTAZY, Warszawa: PWN.

----. 1996, SACRUM I PROFANUM, Warszawa: KR.

----. 1997, INICJACJA, OBRZĘDY, STOWARZYSZENIA TAJEMNE, Kraków: ZNAK.

----. 1998. OBRAZY I SYMBOLE, Warszawa: Wydawnictwo KR.

Frazer, James George. 1971, ZŁOTA GAŁĄŹ, Warszawa: PIW.

Geertz, Clifford. 2000, DZIEŁO I ŻYCIE. ANTROPOLOG JAKO AUTOR, Warszawa: KR.

----. 2005, INTERPRETACJA KULTUR. WYBRANE ESEJE, Kraków: Wydawnictwo UJ.

Kroeber, Alfred. 1973, ISTOTA KULTURY, Warszawa: PWN.

Leach, Edmund i Algirdas Julien Greimass. 1989, RYTUAŁ I NARRACJA, Warszawa: PWN.

Levi-Strauss, Claude. 1964, SMUTEK TROPIKÓW, Warszawa: PWN.

----. 1968, TOTEMIZM, Warszawa: PWN.

----. 1969, MYŚL NIEOSWOJONA, Warszawa: PWN.

----. 1985, DROGI MASEK, Łódź: WŁ.

----. 1993, SPOJRZENIE Z ODDALI, Warszawa: PIW.

----. 2000, ANTROPOLOGIA STRUKTURALNA, Warszawa: KR.

Linton, Ralph. 1975, KULTUROWE PODSTAWY OSOBOWOŚCI, Warszawa: PWN.

Malinowski, Bronisław. DZIEŁA, Warszawa: PWN (dowolny tom do wyboru).

----. 2002. DZIENNIK W ŚCISŁYM ZNACZENIU TEGO WYRAZU, Kraków: Wydaw­nictwo Literackie.

Mauss, Marcel. 1973, SOCJOLOGIA I ANTROPOLOGIA, Warszawa: PWN.

Mead, Margaret. 1978, KULTURA I TOŻSAMOŚĆ, Warszawa: PWN.

----. 1986, TRZY STUDIA, Warszawa: PIW.

Radcliffe-Brown, Alfred Reginald. 2006, WYSPIARZE Z ANDAMANÓW. STUDIA Z ANTROPOLOGII SPOŁECZNEJ, Kęty: Wydawnictwo Marek Derewiecki.

Sapir, Edward. 1978, KULTURA, JĘZYK, OSOBOWOŚĆ, Warszawa: PIW.

Van Gennep, Arnold. 2006. Obrzędy przejścia. Systematyczne studium ceremonii, Warszawa: PIW.

Whorf, Benjamin Lee. 1982, JĘZYK, MYŚL I RZECZYWISTOŚĆ, Warszawa: PIW.

Zestaw "C": przykładowe propozycje do recenzji

AMERYKAŃSKA ANTROPOLOGIA POSTMODERNISTYCZNA, pod redakcją Mi­chała Buchowskiego, 1999, Warszawa: Instytut Kultury.

ANTROPOLOGIA SPOŁECZNA BRONISŁAWA MALINOWSKIEGO, pod redakcją Marioli Flis i Andrzeja K. Palucha, 1985, Warszawa: PWN.

ANTROPOLOGIA WOBEC ZMIANY. ZMIANA SPOŁECZNA W PERSPEKTYWIE TEORETYCZNEJ, pod redakcją Elżbiety Tarkowskiej. 1995, Warszawa: IFiS PAN.

ANTROPOLOGICZNE WĘDRÓWKI PO KULTURZE, pod redakcją Wojciecha J. Burszty, 1996, Poznań: Wydawnictwo Fundacji Humaniora.

Aries, Phillipe. 1995, HISTORIA DZIECIŃSTWA, Gdańsk: Marabut.

Badinter, Elisabeth. 1998. HISTORIA MIŁOŚCI MACIERZYŃSKIEJ. Warszawa: Volumen.

Barley, Nigel. 1998. PLAGA GĄSIENIC, Warszawa: Prószyński i S-ka.

----. 2000. BEZPIECZNY SPORT, Warszawa: Prószyński i S-ka.

Barth Fredrik, Gingrich Andre, Parkin Robert, Silverman Sydel. 2007. ANTROPOLOGIA. JEDNA DYSCYPLINA, CZTERY TRADYCJE: BRYTYJSKA, NIEMIECKA, FRANCUSKA I AMERYKAŃSKA. Kraków: UJ.

Barthes, Roland. 1999, IMPERIUM ZNAKÓW, Warszawa: KR.

----. 2000, MITOLOGIE, Warszawa: KR.

Bartuszek, Joanna. 2005, MIĘDZY REPREZENTACJĄ A <<MARTWYM PAPIEREM>>. ZNACZENIE CHŁOPSKIEJ FOTOGRAFII RODZINNEJ, Warszawa: Neriton.

Benedyktowicz, Zbigniew. 2000, PORTRETY „OBCEGO”. OD STEREOTYPU DO SYMBOLU. Kraków: UJ.

Birket-Smith, Kaj. ŚCIEŻKI KULTURY, 1974, Warszawa: Wiedza Powszechna.

Buchowski, Michał. 1986, MAGIA. JEJ FUNKCJE I STRUKTURA, Poznań: UAM.

----. 1993, MAGIA I RYTUAŁ, Warszawa: Instytut Kultury.

---- i Wojciech Bursza. 1992, O ZAŁOŻENIACH INTERPRETACJI ANTROPOLO­GICZNEJ, Warszawa: PWN.

Burszta, Wojciech. 1986, JĘZYK A KULTURA W MYŚLI ETNOLOGICZNEJ, Wro­cław: PTL.

----. 1992, WYMIARY ANTROPOLOGICZNEGO POZNANIA KULTURY, Poznań: UAM.

----. ANTROPOLOGIA KULTURY, Poznań: Zysk i S-ka.

---- i Waldemar Kuligowski. 1999, DLACZEGO KOŚCIOTRUP NIE WSTAJE. PO­NOWOCZESNE PEJZAŻE KULTURY. Warszawa: Sic!

---- i Krzysztof Piątkowski. 1994, O CZYM OPOWIADA ANTROPOLOGICZNA OPOWIEŚĆ, Warszawa: Instytut Kultury.

Campbell, Joseph. 1997. BOHATER O TYSIĄCU TWARZY, Poznań: Zysk i S-ka.

Carrithers, Michael. 1994. DLACZEGO LUDZIE MAJĄ KULTURY, Warszawa: PIW.

Castaneda, Carlos. 1991. NAUKI DON JUANA, Kraków: Wydawnictwo Literackie.

Chmielewski, Piotr. 1988, KULTURA I EWOLUCJA, Warszawa: PWN.

Clifford, James. 2000, KŁOPOTY Z KULTURĄ, Warszawa: KR.

Corbin, Alain. 1998. WE WŁADZY WSTRĘTU. SPOŁECZNA HISTORIA POZNANIA PRZEZ WĘCH, Waszawa: Volumen.

Czachowski, Hubert. 2003. CUDA, WIZJONERZY I PIELGRZYMI, Warszawa: Ofi­cyna Naukowa.

CZAS W KULTURZE, pod redakcją Andrzeja Zajączkowskiego, 1988, Warszawa: PIW.

Czerwiński, Marcin. 1988. PRZYCZYNKI DO ANTROPOLOGII WSPÓŁCZESNOŚCI, Warszawa: PIW.

Eco, Umberto. 1996. SEMIOLOGIA ŻYCIA CODZIENNEGO, Warszawa: Czytelnik.

Edensor, Tim. 2004, Tożsamość narodowa, kultura popularna i życie codzienne, Kraków: Wydawnictwo UJ.

ESTETYCZNE PRZESTRZENIE WSPÓŁCZESNOŚCI, pod redakcją Anny Zeidler-Janiszewskiej, 1996, Warszawa: Instytut Kultury.

ETNOLOGIA POLSKA MIĘDZY LUDOZNAWSTWEM A ANTROPOLOGIĄ, pod red. Aleksandra Posern-Zielińskiego. 1995, Warszawa: KNE PAN.

Fenton, Steve. 2007, ETNICZNOŚĆ, Warszawa: Wydawnictwo Sic!

Firth, Raymond. 1965, SPOŁECZNOŚCI LUDZKIE, Warszawa: PWN.

Flis, Mariola. 1988, TEORIE STRUKTURY SPOŁECZNEJ W ANTROPOLOGII FUNKCJONALNEJ, Wrocław i inne: Ossolineum.

----. 2000, ANTROPOLOGIA SPOŁECZNA RADCLIFFE'A-BROWNA. Z WYBOREM PISM. Kraków: NOMOS.

FORMY ESTETYZACJI PRZESTRZENI PUBLICZNEJ, pod redakcją Jana Stani­sława Wojciechowskiego i Anny Zeidler-Janiszewskiej, 1998, Warszawa: Instytut Kultury.

Fuller Torrey, Erving. 1981. CZAROWNICY I PSYCHIATRZY, Warszawa: PIW.

Geertz, Clifford. 2003, Lokalna lektura, pod red. Doroty Wolskiej i Marcina Brockiego, Kraków: Wydawnictwo UJ.

Gellner, Ernest. 1989, MIĘDZY FILOZOFIĄ A ANTROPOLOGIĄ, pod redakcją An­drzeja Flisa, Lublin: UMCS.

----. 1991, NARODY I NACJONALIZM, Warszawa: PIW.

----. 1997, POSTMODERNIZM, ROZUM I RELIGIA, Warszawa: PIW.

Ghiglieri, Michael P. 2001. CIEMNA STRNA CZŁOWIEKA. Warszawa: CiS - WAB.

Girard, Rene. 1991. KOZIOŁ OFIARNY, Łódź: Wydawnictwo Łódzkie.

Godzic, Wiesław. 1996. OGLĄDANIE I INNE PRZYJEMNOŚCI KULTURY POPU­LARNEJ. Kraków: Universitas.

Halbwachs, Maurice. 1969, SPOŁECZNE RAMY PAMIĘCI, Warszawa: PWN.

Hall, Edward T. 1978, UKRYTY WYMIAR, Warszawa: PIW.

----. 1984, POZA KULTURĄ, Warszawa: PWN.

----. 1987, BEZGŁOŚNY JĘZYK, Warszawa: PIW.

Harris, Marvin. 1985. KROWY, ŚWINIE, WOJNY I CZAROWNICE, Warszawa: PIW.

Hopfinger, Maryla. 1985. KULTURA WSPÓŁCZESNA - AUDIOWIZUALNOŚĆ. War­szawa: PIW.

Horodecka, Amelia. 2002. MITOLOGICZNY ŚWIAT REKLAM. Kraków: NOMOS.

Huizinga, Johan. 1985. HOMO LUDENS, Warszawa: Czytelnik.

Jacobson, Roman. 1989, W POSZUKIWANIU ISTOTY JĘZYKA, Warszawa: PIW.

Jarecka, Urszula. 1999. ŚWIAT WIDEOKLIPU, Warszawa: Oficyna Naukowa.

Jenks, Chris. 1999. KULTURA. Poznań: Zysk i S-ka.

Jerzak-Gierszewska Teresa. 1995, RELIGIA A MAGIA, Poznań: Humaniora.

Jung, Carl Gustav. 1993. ARCHETYPY I SYMBOLE, Warszawa: Czytelnik.

Kempny, Marian. 1994, ANTROPOLOGIA BEZ DOGMATÓW - TEORIA SPOŁECZNA BEZ ILUZJI, Warszawa: IFiS PAN.

Kuligowski, Waldemar. 2001, ANTROPOLOGIA REFLEKSYJNA. O RZECZYWI­STOŚCI TEKSTU. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.

-- -- 2007. ANTROPOLOGIA WSPÓŁCZESNOŚCI. WIELE ŚWIATÓW, JEDNO MIEJSCE. Kraków: Universitas.

KULTURA DOMINUJĄCA JAKO KULTURA OBCA, pod redakcją Janusza Muchy, 1999, Warszawa: Oficyna Naukowa.

KULTUROWY WYMIAR PRZEMIAN SPOŁECZNYCH, pod redakcją Aldony Jawłow­skiej, Mariana Kempnego i Elżbiety Tarkowskiej, 1993, Warszawa: Wydawnictwo IFiS PAN.

Kuper, Adam. 1987, MIĘDZY CHARYZMĄ A RUTYNĄ, Łódź: WŁ.

----. 2005. KULTURA. MODEL ANTROPOLOGICZNY. Kraków: UJ.

Lewin, Roger. 2002. Wprowadzenie do ewolucji człowieka, Warszawa: Prószyński i S-ka.

Lips, Ewa. 1971. KSIĘGA INDIAN. Warszawa: Wiedza Powszechna.

Lubaś, Marcin. 2003. ROZUM I ETNOGRAFIA. PRZYCZYNEK DO KRYTYKI AN­TROPOLOGII POSTMODERNISTYCZNEJ. Kraków: NOMOS.

Lurker, Manfred. 1994. PRZESŁANIE SYMBOLI W MITACH, KULTURACH I RELI­GIACH, Kraków: Znak.

Łuczeczko, Paweł. 2006, Zrozumieć własną kulturę. Antropologia współczesności w Polsce, Kraków: NOMOS.

Mach, Zdzisław. 1989, KULTURA I OSOBOWOŚĆ W ANTROPOLOGII AMERY­KAŃSKIEJ, Kraków-Warszawa: PWN.

Makowski, Grzegorz. 2004. ŚWIĄTYNIA KONSUMPCJI. Warszawa: Trio.

MITOLOGIE ˙POPULARNE. SZKICE Z ANTROPOLOGII WSPÓŁCZESNOŚCI, pod redakcją Dariusza Czai, 1994, Kraków: Universitas.

Mrozek-Dumanowska, Anna. 1990. CZŁOWIEK W LABIRYNCIE MAGII, Warszawa: Wiedza Powszechna.

Mucha, Janusz. 2005. OBLICZA ETNICZNOSCI. Kraków: NOMOS.

Myerhoff, Barbara G. 1997. PEJOTLOWE ŁOWY, Kraków: Znak.

Nowicka, Ewa. BUNT I UCIECZKA. ZDERZENIE KULTUR I RUCHY SPOŁECZNE, 1972: Warszawa: PWN.

OBRAZY ŚWIATA BIAŁYCH, pod redakcją Andrzeja Zajączkowskiego, 1973, War­szawa: PIW.

Olszewska-Dyoniziak, Barbara. 1991, CZŁOWIEK, ˙KULTURA, OSOBOWOŚĆ. WSTĘP DO KLASYCZNEJ ANTROPOLOGII KULTURY, Kraków: Universitas.

Paluch, Andrzej K. 1983. MALINOWSKI, Warszawa: Wiedza Powszechna.

Paluch, Andrzej.1991, MISTRZOWIE ANTROPOLOGII SPOŁECZNEJ, W-wa: PWN.

Piątkowski, Krzysztof. 1993. SEMIOTYCZNE BADANIA NAD KULTURĄ W ETNO­LOGII, Toruń: UMK.

Rega, Artur. 2001. CZŁOWIEK W ŚWIECIE SYMBOLI. ANTROPOLOGIA FILOZO­FICZNA MIRCEI ELIADEGO. Kraków; NOMOS.

Reichholf, Josef H. 1992, ZAGADKA RODOWODU CZŁOWIEKA. NARODZINY CZŁOWIEKA W GRZE SIŁ Z PRZYRODĄ, Warszawa: PWN.

Rybczyński, Witold 1996, DOM. KRÓTKA HISTORIA IDEI. Gdańsk - Warszawa: Marabut - Volumen.

Said, Edward W. 1991, ORIENTALIZM, Warszawa: PIW.

-- --. ZA OSTATNIM NIEBEM. PALESTYŃCZYCY, Warszawa: Fundacja Aletheia.

Smith, John Maynard i Eors Szathmary. 2000. TAJEMNICE PRZEŁOMÓW EWOLU­CJI. OD NARODZIN ŻYCIA DO POWSTANIA MOWY LUDZKIEJ. Warszawa: PWN.

SOCJOLOGIA I ANTROPOLOGIA. STANOWISKA I KONTROWERSJE, pod redakcją Elżbiety Tarkowskiej, 1992, Wrocław: Wiedza o Kulturze.

Stomma, Ludwik. 1986, ANTROPOLOGIA KULTURY WSI POLSKIEJ XIX W., War­szawa: Pax.

Stringer Christopher i Robin McKie. 1999, AFRYKAŃSKI EXODUS. POCHODZENIE CZŁOWIEKA WSPÓŁCZESNEGO. Warszawa: Prószyński i S-ka.

Sulima, Roch. 2000, ANTROPOLOGIA CODZIENNOŚCI. Kraków: UJ.

SYMBOLE I SYMBOLIKA, pod redakcją Michała Głowińskiego, 1991, Warszawa: Czytelnik.

Szlendak, Tomasz. 2002. ARCHITEKTONIKA ROMANSU. Warszawa: Oficyna Na­ukowa.

Szyjewski, Andrzej. 2001. ETNOLOGIA RELIGII. Kraków: NOMOS.

Szynkiewicz, Sławoj. 1984. HEROSI TAJGI. MITY, LEGENDY, OBYCZAJE JAKU­TÓW, Warszawa: Iskry.

----. 1992, POKREWIEŃSTWO. STUDIUM ETNOLOGICZNE, Warszawa: UW.

Tarkowska, Elżbieta. 1974. CIĄGŁOŚĆ I ZMIANA SOCJOLOGII FRANCUSKIEJ: DURKHEIM, MAUSS, LEVI-STRAUSS, Warszawa: PWN.

Thomas, Louis-Vincent. 1991. TRUP, Łódź: Wydawnictwo Łódzkie.

Tokarska-Bakir, Joanna. 2000. OBRAZ OSOBLIWY. HERMENEUTYCZNA LEK­TURA ŹRÓDEŁ ETNOGRAFICZNYCH. WIELKIE OPOWIEŚCI. Kraków: Universitas.

Turnbull, Colin M. 1967. LEŚNI LUDZIE, Warszawa: Iskry.

----. 1980. IKOWIE, LUDZIE GÓR, Warszawa: PIW.

Waligórski, Andrzej. 1973. ANTROPOLOGICZNA KONCEPCJA CZŁOWIEKA, War­szawa: PWN.

Wasilewski, Jerzy Sławomir. 1979. PODRÓŻE DO PIEKIEŁ. RZECZ O SZAMAŃ­SKICH MISTERIACH, Warszawa: LSW.

Wierciński, Andrzej. 1994, MAGIA ˙I ˙RELIGIA. SZKICE ˙Z ˙ANTROPOLOGII RELI­GII, Kraków: NOMOS.

Wittgenstein, Ludwig. 1998. UWAGI O ZŁOTEJ GAŁĘZI FRAZERA, Warszawa: In­stytut Kultury.

Z TRZECIEGO BRZEGU WISŁY. SZKICE Z ANTROPOLOGII TORUNIA. 2007. Pod red. Huberta Czachowskiego i in. Toruń: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze.

Zieliński, Ariel. 2004. NA STRAŻY PRAWDZIWEJ WIARY. ZJAWISKA CUDOWNE W POLSKIM KATOLICYZMIE LUDOWYM, Kraków: NOMOS.

---