od wzajemnych relacji obu klas. Następuje podział obowiązków na męskie i żeńskie. 3. Działalności industrialnej - dzieli na 2 etapy:
pokojowej wytwórczości opartej na
rzemiośle.
pokojowej organizacji produkcji
korzystającej z maszyn i wysoko
rozwiniętej technologii. Zanika
działalność łupieżcza. Wyłaniają się
instynkty gromadzenia dóbr i
manifestacja swego bogactwa. Ludzie
bogaci wchodzą na szczyty hierarchii
społecznej. Instynkt dobrej roboty
zachowują warstwy biedniejsze.
Zmienia się jedynie charakter
próżnowania.
Nie ocenia pozytywnie ewolucji społecznej,
bowiem grabież przestała być formą
gromadzenia bogactwa, ale za to zaczął
działać bezlitosny przymus ekonomiczny.
Veblen stwierdził, że we wcześniejszych
okresach działalność gospodarczą
pobudzały takie bodźce jak:
Poczucie poświęcenia się dla
zbiorowości,
Instynkt dobrej roboty,
• Bezinteresowna ciekawość.
Dzieli świat na:
Świat interesów - klasa prózniarcza -
kieruje się motywem zysku i jej celem
jest konsumpcja ostentacyjna.
Świat przemysłu - klasa pracująca -
kieruje się instynktem dobrej roboty i
czystej ciekawości, dzięki temu
technologia jest motorem przemian.
Wg niego konflikt rynków. czyli rozbieżność rynków kapitału realnego i fikcyjnego prowadzi do kryzysu. Wskazuje, że giełdy papierów wartościowych odrywają kapitał pieniężny od kapitału realnego co prowadzi do inflacji.
EKONOMIA MARGINALNA
Tworzy podstawy mikroekonomii. Rozwija się od lat 70-tych XIX wieku w 3 ośrodkach:
Szkoła psychologiczna - Austria
Szkoła matematyczna - Lozania
(Szwajcaria)
Szkoła neoklasyczna - Anglia.
Te 3 szkoły łączą wspólne podstawy metodologiczne. Zastosowanie rachunku marginalnego przesądziło o wzroście roli matematyki w ekonomii. W ekonomii marginalnej pojawia się nowa teoria wartości oparta na użyteczności dobra. Użyteczność dobra staje się podstawą wartości i ceny.
Czołowi przedstawiciele ekonomii marginalnej to:
K. Menger, „Zasady nauki
ekonomicznej" 1871
L. Walras, „Elementy czystej
ekonomii politycznej" 1874
W. Jevons, „Teoria ekonomii
politycznej" 1871
Prekursorzy zaś ekonomii marginalnej to: H. Gossen, A. Cournot, stworzyli podwaliny tej ekonomii. Odegrali oni znaczącą rolę dla badań z nurtu ekonomii marginalnej. Tworzyli grunt przygotowując nowe metody i nowe podejście do badań gospodarczych.
H. GOSSEN - sformułował zasadę -prawo malejącej użyteczności krańcowej dobra - która wskazuje, że kolejne cząstki danego dobra w miarę zaspokajania potrzeby wykazują malejącą użyteczność. Analizy w ekonomii marginalnej przebiegają przy założeniach konkurencji doskonałej.
A. COURNOT - prowadził analizę w warunkach monopolu i zwrócił uwagę na zmiany jakie powoduje monopolizacja na rynku. W 1838r wydał pracę „Badania nad zasadami matematycznymi teorii bogactwa". Uważał iż metody matematyczne można stosować do teorii bogactwa. Wyodrębnił teorię polityczną jako naukę o bogactwie, w której można stosować metody ilościowe. Ekonomia społeczna wymaga uwzględnienia metod psychologicznych i socjologicznych. Matematyka ma zastosowanie tylko do nauki o bogactwie. Cournot podkreśla, że sytuacja na rynku uległa daleko idącym zmianom. Typowymi sytuacjami są sytuacje oligopolistyczne ze szczególnym uwzględnieniem duopolu. K. MENGER - jego praca napisana w 1871r. „Zasady nauki ekonomicznej" zapoczątkowała ekonomię marginalną w szkole austriackiej. Dużą wagę przywiązywał do metody badań, był zwolennikiem metod ilościowych. Twierdził, że celem gospodarowania jest zaspokajanie potrzeb ludzkich przy pomocy dóbr materialnych. Zagospodarowane dobra dzieli na: *dobra rzeczowe i *usługi. Wyjaśnia współzależność dóbr, która czyni je komplementarnymi. Wyjaśnia zjawisko komplementarności. Twierdzi, że jeżeli mamy pod dostatkiem jakichś dóbr, to niepotrzebne jest gospodarowanie nimi.
Dobra niegospodarcze - to dobra, które zaspokajają nasze potrzeby, ale jest ich pod dostatkiem, więcej niż potrzeba nam do zaspokojenia potrzeb.
Dobra gospodarcze - to dobra których ilość w stosunku do potrzeb jest ograniczona. Mają wartość w przeciwieństwie do dóbr niegospodarczych.
Menger po to dzieli dobra, by wyjaśnić, że ekonomia zajmuje się tylko dobrami gospodarczymi.
Warunkiem występowania wartości dobra gospodarczego jest użyteczność i ograniczoność danego dobra. Wartość wyraża stosunek dóbr do potrzeb. Menger wprowadza nowa teorie wartości oparta na użyteczności. Stwierdza, że w wartości należy dostrzec element obiektywny (ilość dobra) i element subiektywny (relacje dobra w zależności od potrzeb). Menger stwierdził, że podstawą i przyczyną wymiany dóbr jest różnica w wartościowaniu, zastosowaniu dóbr przez różnych ludzi. Rezultatem wymiany jest cena, która jest stosunkiem w jakim wymieniają się dobra.
WALRAS - stworzył w Szwajcarii (szkoła lozańska) system ekonomii matematycznej, który zawarł w pracy „Elementy czystej ekonomii politycznej" w 1874 r. Wyodrębnił jeszcze:
• Ekonomię stosowaną - powinna zajmować się zastosowaniem teorii
ogólnej do wyjaśnienia procesów produkcji.
• Ekonomię społeczną - zajmuje się
problemami które stanowią podstawę
własności. Ekonomia czysta tj nauka
o wymienialności dóbr. Głównym
przedmiotem jest wartość
wymienialna. Jest to nauka ścisła.
Podjął próbę zbudowania systemu równań
równowagi gospodarczej, starając się
uchwycić zjawiska gospodarcze we
wzajemnej zależności.
Stworzył ogólny system równowagi
gospodarczej. Oprócz badań
mikroekonomicznych zajmował się też problematyką równowagi globalnej.
Przedstawicielami szkoły angielskiej (neoklasycyzm) byli W. Jevons i A. Marshall.
W. JEVONS - był mistrzem u którego uczył się Marshall. W 1871r napisał „Teoria ekonomii pilitycznej". Praca ta zapoczątkowała na gruncie angielskim rozwój ekonomii marginalnej. Kształtuje się pojęcie ekonomika, które wypiera pojęcie ekonomia, ale są to jednak pojęcia zamienne.
Ekonomia to nauka ścisła, zaś celem
ekonomiki jest maksymalizacja szczęścia
przez zdobywanie zadowolenia po
najniższym koszcie przykrości.
Działalność gospodarcza w jego ujęciu polega na rachunku przyjemności i przykrości.
Wg Jevonsa nie wszystkie problemy da się ująć matematycznie, należy rozwijać socjologię gospodarczą. Zarzucano mu zbytnie subiektywizowanie niektórych analiz dlatego jego teorie krytykowano.
A. MARSHALL - „Zasady
ekonomiki" w 1890r. Marshall to główna
postać przy tworzeniu podstaw
mikroekonomii. Analizował popyt,
stosował w analizach gospodarczych reguły
matematyczne (wzór, funkcję, wykres) oraz
metody opisowe. Rozważał kształtowanie
się ceny i kosztów w długich i krótkich
odstępach czasu. Uwzględniał
współzależność popytu, podaży i ceny.
Zasługą Marshalla jest wprowadzenie
wskaźnika elastyczności cenowej popytu.
Jego autorstwa jest także renta
konsumenta, która stanowi podstawę
ekonomii dobrobytu jako szerokiego
kierunku w ekonomii angielskiej. Teoria
renty konsumenta mieści się w teorii
popytu. Polega ona na tym, że bieżącą
cenę rynkową wyznacza konsument
krańcowy. Renta konsumenta jest różnicą
między sumą zadowolenia a kosztami
zakupu dobra. Wyższą rentę konsumenta
osiągają ludzie biedniejsi.
Marshall dużą wagę przywiązywał do roli
przedsiębiorcy w procesie produkcji.
Wyodrębnił czynnik organizacji w
procesie produkcji, ale równocześnie
wprowadził prawo zwiększającej się
wydajności czynników związanych z
człowiekiem, tj praca, kapitał i
organizacja. Akceptował prawo
zmniejszającej się wydajności czynnika
ziemi.
Marshall to - *twórca równowag cząstkowych (stworzył podwaliny
Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl