Do czasów Keynsa uważano, że rynek jest wystarczającym regulatorem gospodarki. W czasach kryzysu okazało się, że konieczna jest interwencja państwa. Keyns dał óogólnienia teoretyczne tych działań. Zatem od czasów Keynsa mamy nową teorię zwolenników gosp. Rynkowej uwzględniającą dominację państwa, różnie postrzeganą w różnych krajach. Monetaryści (I odłam neoliberalizmu) -najmniej akceptują rolę państwa. Podejmują krytykę neoliberalizmu w latach dobrej koniunktury.

odłam

(II

Ordoliberalizm

neoliberalizmu). Związany ze szkołą fryburską, jej założycielem był W. Ropke, a później na czoło wysunął się W. Eucken -twórca teorii systemów gospodarczych. Formułując te teorie wyjaśniał, że w praktyce mamy do czynienia z mieszanymi rozwiązaniami, w zw. z tym w teoretycznym ujęciu wyróżniał 2 systemy gospodarcze:

1. Oparty na idei wolności - cechy:

• Dominacja własności prywatnej.

• Planowanie jednostkowe.

• Zastosowanie rachunku pieniężnego.

• Podstawą regulacji gospodarczej jest
  rynek.

• Podstawą wymiany - cena rynkowa.

2. Oparty na idei panowania - cechy:

• Dominacja własności państwowej.

• Planowanie centralne.

• Zastosowanie rachunku
  bezpośredniego (niepieniężnego).

• Podstawą regulacji gospodarczej jest
  państwo, które przez administrację
  gospodarczą posługuję się
  narzędziami nakazu i zakazu.

Eucken wprowadził pojęcie gospodarki rynkowej i nakazowej - jako przeciwstawne typy gospodarki. Na bazie rozważań w szkole fryburskiej powstał model społecznej gospodarki rynkowej (model SGN) - to próba znalezienia złotego środka.

W tym modelu zwrócono uwagę, że nie tylko należy dbać o równy start, ale też troszczyć się o autentyczną uczciwą konkurencję, przestrzegać zasady uczciwej konkurencji, umacniać stan średni, dbać o ochronę środowiska naturalnego, dbać o państwowy nadzór w infrastrukturze, jak też dbać o uetycznienie pracy i rozwój samorządności lokalnej. Główne filary modelu SGR:

1. Rynek w gospodarce.

2. Zabezpieczenia w sferze socjalnej.

3. Demokracja w polityce.

4. W latach 80-tych dołączono 4 filar -
   ochrona środowiska naturalnego.

Z tego wyrasta hasło: „Dobrobyt dla

wszystkich".

Zwrócono uwagę na potrzebę stabilizacji

wartości pieniądza - bo stabilizacja ta

tworzy warunki optymalnej alokacji

zasobów.

Szkoła neoaustriacka ( III odłam neoliberalizmu)

Przedstawiciele tego nurtu to:

1. F.A. Hayek

2. L. Mises

L. MISES -Wydał wiele publikacji o
pieniądzu. Był zwolennikiem twardej
polityki pieniężnej. Wywołał światową
dyskusję w 1920r artykułem- „Rachunek
ekonomiczny w gospodarce

kolektywistycznej''.. Dowodził, że gospodarka kolektywistyczna nie ma obiektywnych podstaw do racjonalnych

decyzji. Tylko mechanizm rynkowy pozwala tworzyć ceny, które prowadzą do racjonalnego gospodarowania. Brak rynku i cen rynkowych prowadzi do marnotrastwa wynikającego ze złej alokacji zasobów.

F.A. HAYEK - zwolennik gospodarki rynkowej. Zagorzały przeciwnik gospodarki socjalistycznej, bo gosp. Socjalistyczna nie ma szans na racjonalne decyzje.

Główne jego prace dotyczą zagadnienia koniunktury gospodarczej:

1. 1929 - „Teoria pieniądza i cykl
   koniunkturalny" - analizuje
   przyczyny i przebieg cyklu
   koniunkturalnego. Wskazywał na
   znaczenie siły substytucyjnej
   mechanizacji.

2. 1960 - „Konstytucja wolności -
   studium współczesnego
   liberalizmu".

Był liberałem. Wskazywał na niezdolność centralnego teryfikatora do szybkiej reakcji na ciągłe wahania popytu i podaży na preferencje konsumentów (inaczej -centralny teryfikator nie może zastąpić rynku).

W gospodarce rynkowej ceny na rynku niosą informację dla przedsiębiorstw i konsumenta do podejmowania decyzji gospodarczych. Własność prywatną i rynek Hayek uważał za podstawy racjonalnego gospodarowania. Uważał, że ingerencja państwa powinna się ograniczyć jedynie do doskonalenia praw, do zabezpieczeń by zapewnić swobodne funkcjonowanie rynku. Wolność warunkuje wszystkie wartości. W 1974r otrzymał Nobla za wkład do teorii pieniądza i koniunktury.

Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl

---