FORMY WYCHOWANIA (wg H. Muszyńskiego)
Przedmiotowe i Organizacyjne
I. Ze względu na przedmiot aktywności wychowanka ( przedmiotowe ) :
- Poznawcza ( zdobywanie, pogłębianie, utrwalanie, operowanie , przyswajanie
wiedzy)
- Wytwórcza ( wytwarzanie wartości użytkowych )
- Gospodarcza (opieka nad dobrami materialnymi, sprzętem, dbanie o
porządek, praca)
- Twórcza ( wytwarzanie dzieł indywidualnych, oryginalnych)
- Recepcyjna ( przeżywanie uczuć estetycznych, moralnych, społecznych-
odbiór muzyki, filmu, poezji, sztuki, przemówień, wystąpień, wystaw )
- Usługowa ( świadczenie usług, obsługiwanie innych)
- Opiekuńcza ( opiekowanie się ludźmi, innymi istotami żywymi,
niesienie pomocy )
- Sportowo- turystyczna ( poznawanie świata, wysiłek fizyczny, dbanie o
kondycję fizyczną i zdrowie)
- Zabawowo- rozrywkowa ( aktywność uprawiana z przyjemności, dla
przyjemności, dla relaksu, poprawienia humoru)
- Konsumpcyjna ( uczestnictwo w sytuacjach kiedy jest konsumentem
i użytkownikiem dóbr społecznych )
- Techniczna ( posługiwanie się narzędziami, sprzętem technicznym,
konstruowanie, budowanie)
II. Ze względu na relacje w jakie wchodzi wychowanek z innymi wychowankami i wychowawcą ( organizacyjne) :
- Indywidualna
- Grupowa (zespołowa)
- Zbiorowa
III. Formy przedmiotowe i organizacyjne krzyżują się ze sobą. Każda forma przedmiotowa przyjmuje jakąś formę organizacyjną !!!!! (patrz przykłady z punktu VI)
IV. W wybranej formie przedmiotowej możemy realizować różne cele !!!!
Przykład: Forma sportowa: - rozwijanie umiejętności pływania żabką - rozwijanie umiejętności jazdy na nartach - rozwijanie postawy fair-play.
V. Wybrany cel możemy realizować w wielu formach, ale tylko w wybranej możemy go zrealizować!!!!!
Przykład realizowania: Rozwijanie umiejętności jazdy na nartach - oglądanie filmu z przykładami różnych stylów jazdy (forma poznawcza) - czyszczenie i konserwowanie nart (forma gospodarcza) - słuchanie wywiadu z Małyszem o emocjach doznawanych w czasie skoków narciarskich (forma recepcyjna)
Przykład zrealizowania: wychowanek ćwiczy na stoku jazdę na nartach (forma sportowa)
VI. Wychowanie organizowane /rozpoczynane jest w danej formie odpowiednim - do założonego celu/założonych celów - poleceniem.
Przykład I :
Cel - rozwijanie twórczej wyobraźni
Polecenie skierowane do uczniów: Każde z was narysuje Muflika
Forma wychowania: indywidualna/twórcza
Przykład II :
Cel - zapoznanie z pojęciem ekologia
Polecenie skierowane do uczniów: Każda grupa znajdzie w Encyklopedii wyjaśnienie słowa ekologia i poda przykłady działań ludzi które określić można jako działania ekologiczne
Forma wychowania: grupowa/poznawcza
Przykład III :
Cel - rozwijanie postawy zachwytu wobec zjawisk przyrody
Polecenie skierowane do uczniów: W czasie wycieczki w górach zapamiętujcie miejsca, które wam się najbardziej podobały
Forma wychowania: zbiorowa/recepcyjna
Zadanie: Opracować przykłady do każdej formy wychowania