Małgorzata Ambroziak

237393 II OP

Reforma edukacji z 1999 r.

Mirosław Handke, (ur. 19 marca 1946, Leszno, wielkopolskie), profesor nauk chemicznych, specjalista od spektroskopii oscylacyjnej i fizykochemii krzemianów, rektor Akademii Górniczo-Hutniczej

W 1981 roku był przewodniczącym Komisji Zakładowej NSZZ Solidarność w Akademii Górniczo-Hutniczej. Od 31 października 1997 do 20 lipca 2000 pełnił funkcję ministra edukacji narodowej w rządzie Jerzego Buzka.

Jego nazwisko łączone jest z reformą systemu oświaty z 1999 roku, której był autorem pomimo krótkiego odstępu czasu od objęcia przez niego funkcji szefa MEN do uchwalenia przez Sejm odpowiedniej ustawy zmieniającej system oświaty w Polsce.

Reforma systemu oświaty która faktycznie zaczęła być realizowana od 1 września 1999 doprowadziła po trzech latach do przekształcenia obowiązującego od 1968 r. systemu 2-stopniowego w strukturę 3-stopniową. W wyniku objęcia rządów przez SLD nie została w założonym czasie zrealizowana tzw. nowa matura stanowiąca ukoronowanie tej reformy.

Reforma systemu oświaty miała na celu wprowadzenie korzystniejszych zmian w funkcjonowaniu szkolnictwa. W projekcie reformy przyjęto, że nowy system oświatowy ma zapewnić:

• podniesienie edukacji społeczeństwa przez upowszechnianie wykształcenia średniego i wyższego,

• wyrównanie szans edukacyjnych,

• poprawę jakości kształcenia rozumianej jako integralny proces wychowania i kształcenia

Zakładała zmiany strukturalne w systemie oświaty oraz programowe.

Etapy kształcenia:

1 „Zerówka”

Z dniem 1 września 2004 r. wprowadzono obowiązek odbycia rocznego przygotowania przedszkolnego przez dzieci w wieku 6 lat w przedszkolu albo w oddziale przedszkolnym zorganizowanym w szkole podstawowej. Obowiązek ten rozpoczyna się z początkiem roku szkolnego w tym roku kalendarzowym, w którym dziecko kończy 6 lat.

2 Szkoła podstawowa

Od roku szkolnego 1999/2000 dzieci w wieku od 7 do 13 lat uczęszczają do szkoły podstawowej, w której nauka trwa 6 lat.

3 Gimnazjum

Od września 1999 uczniowie klas I-VI dotychczasowych szkół podstawowych stali się uczniami odpowiednich klas 6-letniej szkoły podstawowej, natomiast uczniowie klas pierwszych liceum, stali się uczniami klas III, 3-letnich gimnazjów. Wszyscy absolwenci szkoły podstawowej kontynuują naukę w 3-letnim gimnazjum - obowiązkowej szkole średniej pierwszego stopnia. Reforma systemu oświaty z 1999 r. wprowadziła gimnazjum. Uczniowie uczęszczający do gimnazjum to młodzież w wieku 13-16 lat. Kształcenie na tym etapie ma charakter ogólny, naucza się następujących przedmiotów: języka polskiego, historii, wiedzy o społeczeństwie, plastyki, muzyki, języka obcego nowożytnego, matematyki, fizyki z astronomią, chemii, biologii, geografii, informatyki, techniki, wychowania fizycznego.

Jeśli rodzice wyrażą taką wolę, również religii. Dla uczniów, którzy nie uczęszczają na religię, dyrektor gimnazjum winien zorganizować zajęcia etyki. Uczniowie uczęszczają również na zajęcia z wychowania do życia w rodzinie, które nie są jednak obowiązkowe.

Nauka w gimnazjum kończy się egzaminem gimnazjalnym, pisanym przez uczniów klas III w kwietniu. Termin corocznie ustala dyrektor Centralnej Komisji Egzaminacyjnej. Egzamin składa się z dwóch części pisemnych: humanistycznej i matematyczno-przyrodniczej (a od roku szkolnego 2008/2009 również z języka obcego). Wynik egzaminu nie ma wpływu na ukończenie gimnazjum, ale ma znaczenie przy rekrutacji do szkół ponadgimnazjalnych (liceum ogólnokształcącego, liceum profilowanego, technikum i szkoły zawodowej).

4 Po ukończeniu gimnazjum uczniowie mogą kontynuować naukę w:

a) zasadniczych szkołach zawodowych o okresie nauczania nie krótszym niż 2 lata i nie dłuższym niż 3 lata, których ukończenie umożliwia uzyskanie dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe po zdaniu egzaminu, a także dalsze kształcenie w szkołach wymienionych w lit. e) i f),

b) trzyletnich liceach ogólnokształcących, których ukończenie umożliwia uzyskanie świadectwa dojrzałości po zdaniu egzaminu maturalnego,

c) trzyletnich liceach profilowanych kształcących w profilach kształcenia ogólnozawodowego, których ukończenie umożliwia uzyskanie świadectwa dojrzałości po zdaniu egzaminu maturalnego,

d) czteroletnich technikach, których ukończenie umożliwia uzyskanie dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe po zdaniu egzaminu, a także umożliwiających uzyskanie świadectwa dojrzałości po zdaniu egzaminu maturalnego,

e) dwuletnich uzupełniających liceach ogólnokształcących dla absolwentów szkół wymienionych w lit. a), których ukończenie umożliwia uzyskanie świadectwa dojrzałości po zdaniu egzaminu maturalnego,

f) trzyletnich technikach uzupełniających dla absolwentów szkół wymienionych w lit. a), których ukończenie umożliwia uzyskanie dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe po zdaniu egzaminu, a także umożliwiających uzyskanie świadectwa dojrzałości po zdaniu egzaminu maturalnego,

g) szkołach policealnych o okresie nauczania nie dłuższym niż 2,5 roku, których ukończenie umożliwia osobom posiadającym wykształcenie średnie uzyskanie dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe po zdaniu egzaminu,

h) trzyletnich szkołach specjalnych przysposabiających do pracy dla uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym oraz dla uczniów z niepełnosprawnościami sprzężonymi, których ukończenie umożliwia uzyskanie świadectwa potwierdzającego przysposobienie do pracy.

Nowym elementem było wprowadzenie systemu zewnętrznych egzaminów, które przeprowadzane są przez centralną komisję egzaminacyjną. W ostatnim roku nauki w szkole podstawowej i w gimnazjum uczniowie przystępują odpowiednio do zewnętrznego sprawdzianu lub do egzaminu gimnazjalnego. Przystąpienie do nich jest warunkiem niezbędnym do ukończenia wymienionych szkół. Absolwenci liceów ogólnokształcących, liceów profilowanych, techników przystępują do egzaminu maturalnego. Absolwenci szkół zawodowych przystępują do zewnętrznych egzaminów potwierdzających kwalifikacje zawodowe. Wprowadzanie systemu egzaminów zewnętrznych było procesem długofalowym. Pierwszy sprawdzian na zakończenie szóstej klasy szkoły podstawowej oraz pierwszy egzamin gimnazjalny odbył się w roku 2002 (rok szkolny 2001/2002). Egzaminy kończące szkoły kładą nacisk na stosowanie zdobytych umiejętności i rozumienie poleceń.

---