TYPY KAPITAŁÓW, KONWERSJA KAPITAŁÓW I STRATEGIE INWESTOWANIA SPOŁECZEŃSTWA POLSKIEGO.

Kapitały:

• dzięki nim możemy podejmować działania w celu podwyższenia albo utrzymania swojej ogólnej pozycji społecznej oraz prestiżu , efektywniejszego funkcjonowania w codziennej społecznej, politycznej kulturowej rzeczywistości

• są to środki, dzięki którym możemy realizować określone interesy oraz wartości, które stanowią subiektywne działanie jednostek i grup

• najważniejszym celem jest podwyższenie (indywidualne) lub utrzymanie pozycji społecznej (grupa) pozycji społecznej oraz prestiżu społecznego

Wyżej wymienione cele, wartości i interesy uległy w Polsce w ostatnim czasie przemianom:

Trzy niezależne od siebie układy interesów i wartości w Polsce

1. Interesy i wartości zastane, które pochodzą z przeszłości ( tej socjalistycznej jak i przedsocjalistycznej)

2. Interesy i wartości wynikające z samej teraźniejszości , dotyczy to głównie okresu przejściowego, który stworzył między innymi różne możliwości styku pomiędzy władzą wybieraną w sposób demokratyczny, publicznymi pieniędzmi, oraz prywatny kapitałem, z których wielu ludzi chciałoby korzystać jak najdłużej

3. Nabierajace stopniowo coraz większego znaczenia interesy i wartości, które są wyznaczone funkcjonowaniem w ramach demokratycznego kapitalizmu -> mają charakter transgresyjny, naśladowczy.

Ten naśladowczy charakter przemian polega na tym, że społ. polskie oddziałowują wzporu zachowań, reguł, norm i wartości, które należą do odrębnych faz kapitalizmu:

• Faza wczesnej nowoczesności ( oparta na „starej klasie średniej”)

• Faza „później nowoczesności (kapitalizm więzi korporacyjnych)

• Faza ponowoczesnej niejednorodności ( np. dalszy wzrost roli konsumpcji)

Zróżnicowanie społecznie pożądanych i akceptowanych celów pociąga za sobą zróżnicowanie kapitałów gromadzonych dla realizacji tych celów.

II. SOCJOLOGICZNA KONCEPCJA KAPTAŁÓW

ZASOBY - to ogół dóbr, które posiada jednostka - jest to pojęcie szersze od kapitału

KAPITAŁ

• To zasoby, które mogą być wykorzystane aktywnie

• Służą do osiągania celów

• Są pomnażane, wymieniane, wchodzą do obiegu

• Ulegają konwersji na inne typy kapitałów

3 podstawowe kapitały

1. Kapitał materialny - wszystkie dobra materialne, na poziomie zapewnienie przeżycia i bezpieczeństwo socjalne, na wyższym poziomie gwarancja awansu i sukcesu finansowego

2. Kapitał społeczny - kapitał więzi społecznych

• własne wpływy, powiązania i znajomość jednostek

• wewnątrzgrupowa lojalność, solidarność i zaufanie

• uległość i podporządkowanie - taką formą kapitału mogą rozporządzać i zaoferować na wymianę wszyscy ( szczególnie ci, którzy mają słabą sytuację materialną)

• kapitał polityczny, - czyli zasób indywidualnych cech człowieka, które nabył w wyniku wcześniejszego zaangażowania w politykę - dzięki niemu może przetrwac w elicie władzy

3. Kapitał kulturowy

• Wiedza, kompetencje, kwalifikacje

• Określony typ i poziom kompetencji kulturowej

Polska obecnie znajduje się w pragmatyzacji świadomości, która oznacza, ze zarówno wśród społecznie pożądanych celów działania jak i efektywnych kapitałów dominują czynniki materialne.

Wszystkie te środki mogą być traktowane instrumentalnie i służyć do realizacji innych celów - preferencji. Mogą stać się także wartościami autotelicznymi, które są konsumowane na bieżąco. ( Funkcjonowanie w określonej sieci społecznej może dawać czystą satysfakcję towarzyską, lub uczenie się nowych umiejętności ,np. języka - nie musi być równoznaczne z chęcią „sprzedania”; pieniądze można zarabiać dla samego faktu ich posiadania.

Kapitały mogą być osiągalne przez jednostki, ale częściej są one dziedziczone(dobra materialne, więzi społeczne, kompetencja kulturowa; to co otrzymujemy w procesie socjalizacji) - w tej sposób stają się elementem trwałości struktury społecznej

Niektóre typy kapitałów mogą być traktowane społecznie za bardzo skuteczne, ale nie w pełni prawomocne, czyli normatywnie zakazane.

Wartość kapitału, którym dysponują jednostki, zależy od tego jak społeczeństwo ocenia i odbiera sposób i styl, w jakim jednostki posługują się swoim kapitałem - kultura posiadania i użytkowania która wpływa na prestiż i szacunek społeczny.

FUNKCJOZNAKI - występują wtedy, kiedy posiadanie jakiegoś określonego kapitału i dysponowanie nim wskazuje na zajmowana pozycję społeczną. Trzeba dysponować odpowiednią kompetencją kulturową, żeby móc wykorzystać te znaki np. jak kupimy jaguara to musimy wiedzieć ja się do niego ubrać. Podkreślają wysoką pozycję materialna właściciela , ale nie zawsze są równoznaczne z tym, ze dana osoba posiada bogaty kapitał społ. i kulturowy

Sposób użycia kapitału:

1. Indywidualno - egoistyczno - partykularny

2. Społeczno - altruistyczno - uniwersalny

Mechanizm przemocy symbolicznej (Bourdieu) - używamy swojego kapitału do tego, aby panować nad innymi, zaznaczyć „różnicę”

III. Czynniki wyznaczające zmiany strategii inwestowania w rózne typy kapitałów w latach 90-tych.

1. Zmiana wartości kapitałów warunkujących skuteczne radzenie sobie w okresie realnego socjalizmu.

2. Wydłuzenie perspektywy temporalnej społeczeństwa polskiego - coraz większa ilość inwestycji służących maksymalizacji kapitału ( materialnego oraz kulturowego) , inwestycje długofalowe

3. Pragmatyzacja swiadomości społeczeństwa polskiego

4. Naśladowczy, inwestycyjny charakter transformacji.

IV. FUNKCJE STARTEGII INWESTOWANIA.

Inwestowanie we wszystkie trzy typy kapitałów służy zaspokajaniu różnego typu potrzeb - można je porządkować zgodnie z hierarchią potrzeb Maslowa.

1. Inwestowanie w więzi społeczne, własne kompetencje oraz we własną siłę nabywczą ma funkcje obronne oraz defensywne. Wynika z potrzeby zachowania (odzyskania , umocnienia), indywidualnego poczucia bezpieczeństwa( ekonomicznego, emocjonalnego)

Np. - wpłaty do funduszy powierniczych

- długoterminowe lokaty bankowe

- fundusze emerytalne

- przygotowanie na każde, niesprzyjające okoliczności

2. Inwestycje są działaniami ofensywnymi - służą rozszerzonej reprodukcji, maja doprowadzić do zwielokrotnienia i dyfersyfika ji posiadanych kapitałów oraz do lepszej i skuteczniejszej kontroli nad nimi

Np. - inwestycje w kompetencje

- potrzeba niezależnośći

3. Chęć zaznaczenia różnicy oraz zasygnalizowania własnego miejsca w strukturze społecznej (Bourdieu)

Np. poprzez - styl życia, konsumpcji

- funkcjo znaki

Społeczeństwo polskie próbuje naśladować zachodni styl życia, przeszło szybko od gospodarki niedoboru do sytuacji nadmiaru dóbr konsumpcyjnych

• głód konsumowania, który w warunkach realnego socjalizmu nie mógł być zaspokojony

• jednostki, które mają rudna sytuacje finansową skazane są na konsumpcję substytutową ( podróbki markowych produktów, przedmiotu pochodzące z drobnego przemytu)

• osoby, które nie mogą zaspokoić nowo wykreowanych potrzeb, na satysfakcjonującym dla nich poziomie znajdują się w sytuacji „anomii” ( koncepcja Mertonowska) - mogą je osiągnąć poprzez powolne inwestowanie

• wzorów konsumopcji dostarcza kultura masowa „hiperrzeczywistość”

• wszystko staje się równoprawne, nie można - nie ma stylu lepszego lub gorszego - style stają się „grami symbolicznymi”

• nie można się do nich przywiązywać na dłużej

• współczesna oferta jest wystandaryzowana pod względem wartości użytkowej

• zdobycie „łatwych pieniędzy” - systemy ratalne, leasing, karty kredytowe - uzytkowanie nie zalezy od formalnego posiadania\

4. Inwestowanie w celu maksymalizacji władzy - (świadczenie różnym partnerom usług, które są wymieniane na podporządkowanie tych partnerów danej jednostce)

5. Inwestowanie w kapitał materialny, społeczny i kulturowy - kompetencje, gust i smak, strategie adaptacyjne podejmowane tu i teraz, psychologiczne bezpieczeństwo.

V KONWERSJA KAPITAŁÓW

- Kapitał nie tylko materialny, ale także kulturowy - inwestycja w wiedzę (zainteresowanie studiami praktycznymi, Zycie towarzystkie, inwestycja w wiezi społeczne, zaznaczanie swojej obecności - bankiety, przyjęcia, modne sporty)

Konwersja władzy politycznej we władzą gospodarczą

• Geneza i rozwój nomenklaturowego biznesu

• Władza pod koniec lat 80 była pozbawiona prestiżu społecznego, mało skuteczna, ale okazała się być dla wielu z poprzedniego sytemu gwarancją pomyślnego startu w biznes.

• konwersji został poddany także kapitał więzi społecznych - dostep do poufnych informacji, wzajemna ochrona i wsparcie

Konwersja kapitału społecznych powiązań i koncesji w kapitał materialny

• Nie dotyczyła tylko funkcjonariuszy starego sytemu

• Podobny mechanizm legł u podstaw wielu prywatnych przedsięwzięć gospodarczych inicjowanych przez ludzi, którzy nigdy nie byli powiązani ze strukturami władzy PRL - wykorzystywany przez nich kapitał społeczny nie był produktem stosunków władzy ale dobrowolnej współpracy i wspólnoty sprowadzanej w trudnych realiach lat osiemdziesiątych

Konwersja kapitału kulturowego w postaci kwalifikacji zawodowych w kapitał materialny

• Szereg zawodów stało się dobrze opłacalnymi , niezależnie od wysiłków i starań wykonawców

• Docenienie umiejętności, które w czasach realnego socjalizmu były niepotrzebne, lub nie w pełni wykorzystane

• Nastąpiła rynkowa - efektywnościowa logika wynagradzania a nie państwowo budżetowa

Konwersja kwalifikacji i kompetencji w siłę nabywczą

• w latach 90tych to dobrza zaplanowana i skalkulowana strategia

• inwestowanie w siebie

• od roku 1989 - nowe produkty na rynku, podnoszące standard życia, możliwość zadbania o siebie

rośnie zainteresowanie kulturystyką, sportem, umiejętność radzenia sobie ze stresem, równowaga psychologiczno- emocjonalna, salony odnowa, moda itp.

KONWERSJA PIENIĘDZY W KAPITAŁ SPOŁECZNY I KULTUROWY

• występuje u osób najbogatszych

• klasa średnia dysponująca pewnymi nadwyżkami finansowymi

• obrona standardu życia

• gra o prestiż i wyróżnienie

VI CZYNNIKI DEMOTYWUJACE DO INWESTOWANIA

1. Orientacja na bieżącą konsumpcję - chęć wywarcia odpowiedniego wrażniena na środowisku społecznym,zapewnienie sobie prestiżu, chęć bycia „człowiekiem sukcesu” , zakup modnego auta, - często jest to oszukiwanie otoczenia poprzez optymizm na pokaz, Polacy uważają obecnie, ze nie wypada narzekać

2. Wzrost zróżnicowania majątkowego społeczeństwa polskiego - skrócenie dystansu, który oddziela jednostki od ich grup aspiracji, wysiłki są często z góry skazane na niepowodzenie - zjawisko oddalających się grup aspiracji.

3. Roszczeniowość społeczeństwa - istotne są pożądane i oczekiwane reutltaty, wysiłki podejmowane na własne ryzyko ( a nie pula która się należy z racji zobowiązań poczynionych przez państwo, pracodawcę) np. pasywnośc społeczeństwa w radzeniu sobie z problemami mieszkaniowymi.

---