Witkowski Michał na drodze ku dziadom


Witkowski Michał „Świat teatralny młodego Mickiewicza”

NA DRODZE KU DZIADOM

- poglądy i upodobania młodego Mickiewicza skupione wokół dramatu i teatru - powstały liczne prace Towarzystwa Filomatów na temat dramatu

- świat i sztuka starożytnych od samego początku Towarzystwa pociągały filomatów, w szkole wychowano ich w kulcie klasycznego antyku - 1818 wykład „prezydenta” Towarzystwa Józefa Jeżowskiego, który dokonał studiów nad literaturą antyczną

- Mickiewiczowska recenzja francuskiej tragedii Germanik Arnaulta - znana w całej Europie, teatralna nowość, utwór kryptopolityczny stronnika Napoleona

- odczyt Tomasza Zana o poezji dramatycznej Greków - recenzował jego wypowiedż Mickieiwcz uznawany już za początkującego autora dramtycznego

- Mickiewicz skłaniał się tez ku operze, która trzymała się tradycji kompozycji: głównym srodkiem wyrazu uczuć (namiętności) była muzyka, a potem tekst; opera była „okazałością widowiska”, „upojeniem zmysłów urokiem muzyki”, spektakl operowy ma wzbudzać podziw scenografią, kostiumami, rekwizytami, czyli efektami wizualnymi przedstawienia

- Pierwszy dramat Mickiewicza Demostenes niezachowany - spełniała rygory tragedii, uznawanaje przed pseudoklasyków; Mickieiwcza interesowała bardziej problematyka powstającego utworu, niż kwestia jego formy; tragedia napsiana z mysla o teatrze; były tam tez odzwierciedlone idee programu Towarzystwa Filmoatów; tragedia włączona do nurtu: tyrtejskiego, patriotycznego; tragedia niezachowana być może „bodaj czy nie poświęcona wiecznemu zatraceniu”; Mickieiwcz długo układał ten tekst, miał on być „wykończony w duchu klasycyzmu”

- Mickieiwcz nie lubił się podporządkowywać ograniczeniom gatunku, estetyki, był nowatroski i stawał po stronie romantyczności

- Mickiewicz skłaniał się ku operze, recenzował wystapienie Jana Czeczota

- Dziady II, IV - wywodzące się ze sceny lirycznej, na powstanie monodramy miała wpływ opera, ale tez kantata (kompozycja muzyki ze słowem)

- Mickiewicz znał się na operze i muzyce, uwazał libretto operowe za odmiane poematu, wskazywał droge ku nowym sposobom ujęcia tematów, jak to czyniła regularna opera; dokonanie przekształceń w tradycyjnej technice wiersza, rozmitość miar i gatunku wiersza

- opera miała przedstawiac dramat uczuć, zwłaszcza przez muzykę, powinna wyrażać namiętny charakter działających postaci. Liryzm opery, wolny od retoryczno-dramatycznych obciążeń - to wszytsko pociagało młodego Mickiewcza

- Mickiewicz w swoich recenzjach ma duzą wrażliwość na historyczny proces rozwarstwiania się form poezji, która w toku rozwoju wytworzyła rózne gatunki. Był to sąd przeciw pseudoklasycznym twierdzeniom o niezmienności form poetyckich, ale tez pokazanie ewolucji poezji (rozliczność form, przeobrażenia wewnętrzne, strukturalne)

- Jan Śniadecki w swojej rozprawie poruszał problematyke teatru i dramatu, obrona literatury w gatunku klasycznym przed naporem utworów w stylu romantycznym („otwierającym drogę do robienia szaleństw”), powołując się na Szekspira postanowił obnażyć i ośmieszyć „nowe źródła zabawy i rozrywki” będące wynalazkami romantyków przy pomocy sztuki „dramatycznej i teatralnej”; teatr to nie karczma, ani rynek, sztuki w guście romantyków są pełne grubiaństwa, łatwowierności i zabobonu; romantycy działaja spiskowo durzą ludzi i pokazują im duchy; dla wileńskiego krytyka liczyły się tragedia i komedia, wyłączył ze swojego operę

- Mickiewicz duż wage przywiązywał operze i dramatowi muzycznemu; w składnikach kompozycji takich jak: aria, recytatywy, odmiany „śpiewku” (duet, tercet, kwartet), chór poeta dostrzegał walory inscenizacyjne. Formy muzyczno-teatralne o lirycznym charakterze służyły spotęgowaniu iluzji w spektaklu. Miały one tworzyć złudzenie świata przedstawionego w spektaklu

- Iluzja zmierza ku prawdopodobieństwu, unika identyczności z naturą, jej kopiowania

- iluzyjność tworzy też sceneria widowiska, motywy tła akcji: cmentarz przy kosciele ukazany w nocnej porze - wzbudza efekt grozy, ale też jest miejscem ukojenia i spokoju, którego człowiek szuka na swiecie (człowiek, który doznał niepowodzeń w życiu)

- w operetce ważnym motywem były upiory, które wzbogacały schemat literacki

- Anglia I poł. XVIII w. popularna wtedy była literatura „cmentarna”, poezja cmentarna - oddziaływała na przedromantyczna balladę, silnie wpływała na wyobraźnię zwolenników „romantyczności” w literaturze

- Dziady

- motyw Upiora - Duzy wpływ sztuki francuskiej na odbiór teatralny; analogie do Upiora Lorda Rutwena

- wg pouczeń sztuki upiory to duchy nieszczęśliwych, niektóre rpzybieraja `powerzchowność żywego człowieka” ; widzowie patrzą z niejasnym uczuciem niepewności na wydarzenia, na wytwory fantazji, które musza oznać za prawdziwe

- wiele analogii mógł Mickiewicz czerpac z wcześniej zobaczonych widowisk; monodrama, drama, wpływ opery (w tematach, w kształciem wersyfikacji, w szacie słowne)

- Dziady określone jako `widowsiko”

3



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Piękne Madonny Na drodze ku realnemu przedstawieniu idee zawarte w wyobrażeniach Pięknych Madonn
20090417 dzieci na drodze 4
Oczyszczanie ludzkiego białka P2 na drodze chromatografii powinowactwa
30 Na drodze do jedności Hiszpańskiej
Josee Arguelles życie w Czasie Zamknięcia Cyklu, Przewodnik Przetrwania na Drodze do 2012
ZADANIA TURNIEJOWE i dyplomy, Przedszkole, Bezpieczeństwo na drodze, bezpieczeństow na drodze
Średnie zużycie paliwa na jedną osobę na drodze publicznej i osiedlowej, ochrona środowiska
Manewry na drodze
f b9fara+rozjecha b3+na+drodze+koguta BXDZIDCL4A6VY77OX4MJJOFC7CK2RPCRCINBCFQ
Na drodze duchowych oczyszczeń
Napis na drodze
Przedszkolak?zpieczny na drodze
Jestem?zpieczny na drodze
Na drodze krzyżowej, DROGA KRZYŻOWA
Dom dobrem czy barierą na drodze dobra, SZKOŁA, język polski, ogólno tematyczne
Społeczne aspekty kultury?zpieczeństwa na drodze(1)

więcej podobnych podstron