HISTORIA FILOZOFII wykład 1 cz.2

Filozofia a nauki szczegółowe

1.Tradycyjne

• bada byt jako byt

• odpowiada na pytanie 'Co to jest W OGÓLE istnienie?'

• filozofia dająca jedność wszystkiemu

2. Funkcjonalne (pragmatyzm)

• Tylko taka filozofia jest słuszna ,której wnioski mają praktyczne zastosowanie

• filozofia intuicyjna (podstawa poznania) *

• filozofia rozumowa (wszelki opis jednostkowych faktów)

*Jego głównym twórcą jest Henri Bergson. W jego pojęciu intuicja ma naturę organiczną, równą rzeczom poznawanym, a jej przedmiotem jest rzeczywistość wewnętrzna. Rozważaniom na temat intuicji poświęcił m.in. książkę Wstęp do metafizyki, Intuicja filozoficzna. W tym zakresie poprzednikami Bergsona byli: Blaise Pascal, święty Augustyn, Plotyn, John Henry Newman.

Działy Filozofii

1.Ontologia (z grec. to on) → nauka o bycie

Arystoteles utożsamia ją z metafizyką (to co poprzedza fizykę)

Główne problemy Ontologii :

• Czym jest byt ?

a) materią (np.atomem)

b) ideą (Platon,Hegel)

• Jaka jest struktura bytu?

a) jeden czynnik składa się na budowę świata (monizm ontologiczny)

b) dualizm (materia i duch)

c) pluralizm (pogląd wg którego istnieją odrębne rzeczywistości)

2.Epistemologia → bada granice poznania

empiryzm- źródło poznania to dane naoczne

aprioryzm -poznajemy idee wrodzone (źródłem są pojęcia ,które są w nas)

Bada czy ma charakter :

a) racjonalny (komunikowanie ,dyskurs)

b) irracjonalny (poza racjonalny ,wynika z indywidualnego wzglądu)

Epistemologia zajmuje się prawdą

• Arystoteles (zgodność rzeczy i umysłu)

3.Logika

a) klasyczna logika formalna (zasada niesprzeczności)

• ta sama rzecz nie może jednocześnie posiadać i nie posiadać jakiejś rzeczy

b) Logika dialektyczna

• absolut posiada rzeczy sprzeczne (myślenie religijne,filozofia dalekowschodnia)

Stoicyzm

• filozofia jako ćwiczenie życia

• ćwiczenie duchowe

• etyka surowej cnoty

• zachowanie równowagi duchowej

Celem życia jest osiągnięcie szczęścia. Uniemożliwiają to afekty (uczucia). Ideałem jest więc osiągnięcie apatii, wolności od afektów. Do osiągnięcia szczęścia potrzebna jest także cnota i rozum. Cnoty można się nauczyć, bo siebie można zmienić. Żadne dobra materialne nie mają wpływu na osiągnięcie szczęścia, a więc nie należy się do nich przywiązywać. Zabiegać należy jedynie o dobra wewnętrzne. Szczęśliwy jest bowiem mędrzec, żyjący cnotliwie, nie ulegający emocjom, bogaty wewnętrznie i wolny. Stoicy byli orędownikami równości społecznej. O niewolnictwie mówili, iż jest przeciw naturze ludzkiej. Stoicką myśl o równości wszystkich wykorzystało później chrześcijaństwo.

---