Martin Buber


Martin Buber

Miejsce Kopernika w filozofii, jest to mowa, którą wygłosił M. Buber po polsku w maju 1943 roku w Uniwersytecie Hebrajskim w Jerozolimie okazji 400-lecia wydania De revolutionibus (dzieło Kopernika) i śmierci Mikołaja Kopernika. Przedstawia tu odkrycie Kopernika oraz innych filozofów, którzy sławili jego badania. Chodzi tu przede wszystkim oto, że Ziemia przestała być w centrum wszechświata.

W dialogu Leopardiego Il Copernico - Słońce zwraca się do Kopernika jako filozofa, aby skłonił Ziemię do wzięcia trudu obracania się. Kopernik waha się gdyż przeraża go to zadanie, wie, że żądanie to oznacza po prostu strącenie Ziemi z tronu wszechświata, i że czyn ten obali skale wartości i porządek rzeczy a wraz z tym spowoduje przewrót w metafizyce. Jednak podejmuje wyzwanie a Słońce obiecuje mu, że nie poniesie on krzywdy.

Po opublikowaniu swojego dzieła Kopernik zmarł. Prawie pół wieku później niejaki Galileusz wiódł i uzupełniał dzieło Kopernika. Później pojawił się Giordano Bruno, który wcielał do swych prac urywki dzieł Kopernika. Wyciągnął z nich wnioski filozoficzne i w ten sposób zapoczątkował ogromny przewrót w metafizyce.

Goethe przypisuje nauce Kopernika wpływ na ducha ludzkiego.

Jeżeli chcemy zrozumieć istotę przewrotu duchowego, który nastąpił dzięki Kopernikowi i który trwa nadal, pojawia się zagadnienie „stanowiska”. Światopogląd pre-Kopernikański uczynił ze stanowiska , z którego obserwujemy świat, jego centrum. Sam Kopernik przenosi centrum do Słońca ale dzięki temu, że wznosi się swoją myślą ponad stanowisko obserwatora to zamyka drogę poglądowi, iż ustalenie centrum świata zależy od stanowiska obranego w myśli i wskutek tego samo pojęcie „centrum świata” przekształca się z absolutnego we względne.

W woli wyjaśnienia: świat Arystotelesowski był światem istniejącym i poznawalnym nie zależnie od obserwatora. Odkrycie Kopernika zmieniło sposób myślenia na taki, w którym świat jest poznawalny jedynie w związku z obserwatorem, jego stanowiskiem i jego właściwościami. Zamkniętość świata została przełamana przez Kopernika.

Jako twór fizyczny człowiek nie znajduje się w centrum świata, świata obserwowanego przez niego i będącego obiektem jego myślenia. Jako twór fizyczny człowiek znajduje się w jakimś zakątku kosmosu, ale jako twór myślący jest w centrum świata, dlatego, że świat jest przedmiotem jego myśli.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
martin buber ja i ty
MARTIN BUBER
Martin Buber
martin buber problem czlowieka
01 Martin Buber
MARTIN~1 (2)
Czytanie Pisma Święteg1-rozdz.1, George Martin-Czytanie Pisma Świętego jako Słowa Bożego
Cucumber Martini, Przepisy na alkohole
Martini Dry
Martini sweet
Wytrawne martini
Martini
Martini dr1
Ashe Martine Szaman naszych czasów
Martinez T E Lot królowej
Rum Martini
Siłownik PkM Martin1
PEG Exercises 1 Thompson, Martinet

więcej podobnych podstron