MARTIN BUBER
Koncepcja człowieka
Zarzuca on Heideggerowi tworzenie abstrakcyjnego a więc nieautentycznego
obrazu człowieka.
Twierdził również ze istota ludzka nie jest bytem zwróconym do siebie lecz przede wszystkim do innych i bez tego powiązania nie może być w ogóle człowiekiem.
Ujmuje ciekawe różnice pomiędzy indywidualnością a osobą.
Pierwsze z tych pojęć zawiera w sobie to co nas odróżnia od innych np.: charakter, rasa, sposób działania zdolności, zawód. Drugie natomiast ujmuje w sobie to z jakiego powodu wchodzimy w relacje z innymi ludźmi.
Martin Buber twierdził ,że indywidualność stanowi duchową formę rozdzielenia, a osobę duchowną natomiast forma łączenia TY-JA zaangażowana jest indywidualność jako osoba.
Człowiek wobec Świata
Buber podkreśla przeciwstawność słowa TO I TY. Pierwsza oznacza między innymi subiektywny i obiektywny system. Natomiast słowo TY nadaje światu rzeczy nowy
wymiar- bardziej ludzki.
Reasumując powyższe możemy stwierdzić ze najbardziej odpowiednia postawą człowieka wobec świata jest dialog , jedynie dzięki dialogowi może dojść do spotkania i poznania drugiego człowieka czego uwidocznieniem jest wspólnota miłości.
Człowiek wobec Boga
Buber traktuje współczesny mozaizm jako zbiór zasad i praktyk bez nawiązania osobistych relacji z Bogiem co jest istota religii. Relacja z Bogiem nie polega również na ucieczce od rzeczywistości, tylko musi to być relacja doskonała, nie może zatem wykluczyć świata ale powinno objąć go, przetwarzać, zbawiać, uświęcać aby stał się nowym mieszkaniem dla ludzi.
GABRIEL MARCEL
Koncepcja człowieka
Jednym z czynników determinujących i degradujących życie człowieka jest rosnąca tendencja do posiadania na niekorzyść istnienia np.: JA usiłuje wcielać się w posiadanie rzeczy co jest niemożliwe ze względu na ich nietrwałość i zniszczalność. Pragniemy coś posiadać boimy się stracić to co już mamy-stąd ból i cierpienie.
Marcel uważa, że człowiek jest pielgrzymem, który nie został rzucony w świat jak sądził Heidegger i nie musi przyjmować jego absurdalności, którą podkreślał Sartre i Camus.
Człowiek wobec świata
Zdaniem Marcela wspólnym błędem idealizmu i materializmu jest zaprzeczenie idei czyli wcielenia.
Podstawa wobec Boga
Marcel sądził, że spotkanie z ludźmi mogą stać się zasadniczym punktem zmiany orientacji życia a spotkanie z bogiem kontaktem metafizycznym.
PODSTAWY PEDAGOGIKI EGZYSTENCALNEJ
Jeżeli chodzi o koncepcje człowieka to filozofia egzystencjalna kładzie nacisk nie na istotę esencji lecz egzystencji w swej ludzkiej postaci i konkretnym usytuowaniu oraz na zmienność i pojedynczość . Elementy te określają orientacje egzystencjonalną w przeciwieństwie do esencjonalnej. Ponadto spostrzegamy jeszcze w poglądach egzystencjalistów takie cechy jak dramatyczność, w ujęciu losu ludzkiego zaakcentowania wolności i potrzeby autentyzmu co się zaś tyczy stosunku człowieka do świata. Znamienny jest punkt widzenia i wartości które widzi się jedynie jak antropocentryzm.
Nie wnikając zbytnio w kontrowersje filozoficzne , lecz trzymając się gruntu pedagogiki spróbujmy określić , jakie są zaczerpnięte z egzystencjalizmu rysy osoby ludzkiej ?
A więc osobę w ujęciu egzystencjalnym cechują :
a). Zaakcentowanie egzystencji w pełnej jej znajomości
b). Jednostkowość
c). Autentyczność
d). „Tragiczny optymizm”
e). Konkretne usytuowanie
f). Zaangażowanie
g). Wolność
h). Dialogiczność
Wydaje się że wyżej wymienione cechy można ograniczyć do III a mianowicie :
Autentyczność (cecha c.) , ponieważ wiąże się ona z urzeczywistnieniem jedynej i niepowtarzalnej egzystencji w całym wachlarzu jej zmiennych możliwości .
(cecha a i b )
Zaangażowanie (cecha f. ) ,które wynika z właściwego odkrycia swego konkretnego usytuowania z jego trudnościami , konfliktami, całym tragizmem
(cecha d i e )
Dialogiczność (cecha h), opierająca się na uznaniu wolności zarówno własnej , jak
i innych ( cecha g)