Scenariusz akademii szkolnej z okazji święta
Konstytucji 3 Maja
Opracowała: mgr Joanna Krzempek
nauczyciel matematyki
SP w Starym Koźlu
(Hymn Polski)
Narrator 1:
Historia naszego narodu sięga odległych czasów. Za pierwszego władcę Polski uważamy Mieszka I, a Chrzest Polski , którego dokonał w 966 roku uznajemy za początek państwowości polskiej. Za panowania dynastii Piastów i Jagiellonów nasza ojczyzna przeżywała okresy świetności. Po śmierci Zygmunta Augusta, ostatniego króla z rodu Jagiellonów, t.j. od 1573 roku w Polsce nastała epoka królów elekcyjnych wybieranych przez szlachtę. Od tej pory Polska zmierzała ku upadkowi. W 1772 roku nasi sąsiedzi : Rosja, Austria i Prusy dokonali pierwszego rozbioru Polski, zagarniając sporą część naszego terytorium. Pod naciskiem państw zaborczych
w 1773 roku został zwołany sejm, który miał zatwierdzić rozbiór ziem polskich. Większość posłów była przekupiona przez zaborców i nie wahała się złożyć swego podpisu pod haniebnym dokumentem. Tylko nieliczni posłowie protestowali, wśród nich najbardziej odważnie wystąpił Tadeusz Rejtan.
(wiersz M. Konopnickiej „O panu Tadeuszu Rejtanie” - scenka, występują: uczniowie kl. VI jako senatorowie oraz Karol S. jako Tadeusz Rejtan)
|
W kwietniowy poranek Świat się łuną pali— Idą pany senatory, Stronniki Moskali.
|
|
Pan Tadeusz Rejtan, Hańbą się nie splami, On nie uzna krzywdy kraju, Razem ze zdrajcami.
|
|
Wstydno było Moskwie, Że ją rozbiór plami. Dalej pany senatory, Podpisujcie sami!
|
|
Pan Tadeusz Rejtan W progu się położy, Pozwie pany senatory Na wielki sąd Boży. |
|
Podpisujcie sami, Pieczętujcie znakiem Że z was pany senatory, Nikt nie jest Polakiem! |
|
Położył się w progu Szablę w ręku gniecie: „Chyba, że po moim trupie Do zdrady dojdziecie!
|
|
Idą kupą całą Do sejmowej sali, Podpisują rozbiór Polski, Stronniki Moskali.
|
|
Zaklinam Was, Pany, Na Chrystusa rany, Pamiętajcie na Ojczyznę, Na ten kraj kochany!” |
|
Leży Rejtan w progu, Cisza trwa na sali Bledną pany senatory, Stronniki Moskali. |
|
I przez pierś Rejtana, Wolności anioła, Przeszły pany senatory Wytartego czoła. |
|
Wtem Poniński zdrajca Pierwszy ruszył krokiem, Za nim pany senatory Ze spuszczonym wzrokiem |
|
Aż Bibikow Moskal Westchnie w mowie swojej „Na leżącym tym Polaku Cała Polska stoi!” |
Narrator 2:
Nasza ojczyzna potrzebowała wielu reform. W tym celu zwołano sejm, który obradował cztery lata, od 1788 do 1792 roku. Zwano go Sejmem Czteroletnim albo Sejmem Wielkim.
W czasie obrad tego sejmu doszło do uchwalenia 3 maja 1791 roku konstytucji, której święto dziś obchodzimy. Dlaczego jest ona dla nas tak ważna? Konstytucja 3 Maja była jedną
z najnowocześniejszych i postępowych konstytucji tamtych czasów. Przeszła do historii jako jedno z trzech wielkich dzieł konstytucyjnych XVIII wieku : razem z konstytucją amerykańską
z 1787 roku i z konstytucją rewolucyjnej Francji z września 1791 roku. Historiografia światowa uznała te trzy dzieła za latarnie ideowe epoki. Posłuchajmy jak król Stanisław August Poniatowski ogłosił całemu narodowi uchwalenie Konstytucji 3 Maja.
(słychać werble - gra Dominika S. z kl. II)
(Mateusz S. jako Stanisław August Poniatowski, ubrany w strój królewski,
w koronie na głowie, czyta tekst konstytucji)
W imię Boga w Trójcy Świętej Jedynego. Stanisław August z Bożej łaski i woli narodu król polski.
Uznając, iż los nas wszytkich od ugruntowania i wydoskonalenia konstytucyi narodowej jedynie zawisł, długim doświadczeniem poznawszy zadawnione rządu naszego wady, wolni od hańbiących obcej przemocy nakazów, ceniąc drożej nad życie, nad szczególną osobistą egzystencję polityczną, niepodległość zewnętrzną i wolność wewnętrzną narodu, którego los |
(Obecni wiwatują:)
WIWAT RZECZPOSPOLITA !
WIWAT NARÓD ! WIWAT KRÓL !
WIWAT KONSTYTUCJA !
Narrator 2:
Zabiły dzwony w całej Warszawie, na ulice wyległy wiwatujące tłumy mieszkańców.
(słychać bicie dzwonów - Dawid A. uderza w gong kilka razy)
(Wszyscy wiwatują:)
WIWAT RZECZPOSPOLITA !
WIWAT NARÓD ! WIWAT KRÓL !
WIWAT KONSTYTUCJA !
Narrator 1:
Konstytucja zniosła `liberum veto' i wolną elekcję. Tron w Polsce stał się dziedziczny. Uchwały sejmowe miały zapadać większością głosów i posłowie nie mogli już odtąd zrywać sejmów. Utworzono rząd zwany Strażą Praw i nadano mu duży zakres władzy. Za swoją działalność rząd miał być odpowiedzialny przed sejmem. Wszystkie miasta uznano za wolne
a mieszczanie otrzymali nowe prawa. Chłopów objęto prawem i opieką rządu.
Konstytucja 3 Maja była dowodem, że Polska weszła na drogę postępu i reform, że Polacy sami znaleźli siły do wydobycia kraju z upadku. Stanowiła wyraz gorącego patriotyzmu
i umiłowania wolności.
(wiersz : „Dniu Trzeci Maja, dniu nam święty,...” recytuje Krzyś z kl. V)
|
Dniu Trzeci Maja, dniu nam święty, hołd ci należy nieść, choć dziś narodu cel wytknięty, pamięci twojej cześć! W sercach ci trzeba wznieść ołtarze za jasny wspomnień kwiat, który rokrocznie niesiesz w darze z minionych dawno lat... Święto przeszłości—świętem dla nas, bo nas nie spodli wróg. Czcić je będziemy po wieczny czas, tak nam dopomóż Bóg! |
Narrator 1:
Pomimo tak wielkich starań ze strony polskich patriotów doszło w 1793 roku do drugiego rozbioru Polski, a w 1795 roku do trzeciego rozbioru. Prusy, Austria i Rosja podzieliły nasz kraj między siebie i Rzeczpospolita zniknęła z map Europy na 123 lata.
(scenka: Kamila, Daniel i Marcin ubrani w stroje królewskie, jako władcy Rosji, Austrii i Prus z mapą Polski w dłoniach, rozrywają tę mapę na trzy kawałki a następnie zwycięsko unoszą w górę każdy swoją część. Wcześniej należy przygotować mapę, odpowiednio rozcinając ją wzdłuż granic rozbiorów, a następnie delikatnie podkleić. Wówczas po rozdarciu granice rozbiorów będą właściwe)
Narrator 2
Pomimo długich lat niewoli nasza kultura i poczucie odrębności narodowej nie umarły. Polska odzyskała niepodległość po I wojnie światowej, w 1918 roku, zaledwie na 21 lat, by ponownie ją utracić w wyniku II wojny światowej, pogrążając się na 50 lat w ciemnościach komunistycznego reżimu. Dziś, od prawie 12 lat, znów cieszymy się prawdziwą wolnością. Pamiętajmy jednak o smutnych kolejach naszej historii. Uczmy się patriotyzmu, szanujmy ojczyznę i jej niepodległość.
(wiersz T. Bełzy : „Katechizm polskiego dziecka”, występują Ania i Sebastian z kl. II)
—Kto ty jesteś?
—Polak mały.
—Jaki znak twój?
—Orzeł biały.
—Gdzie ty mieszkasz?
—Między swemi.
—W jakim kraju?
—W polskiej ziemi.
—Czym ta ziemia?
—Mą ojczyzną.
—Czym zdobyta?
—Krwią i blizną.
—Czy ją kochasz?
—Kocham szczerze.
—A w co wierzysz?
—W Polskę wierzę.
—Czym ty dla niej?
—Wdzięczne dziecię.
—Coś jej winien?
—Oddać życie.
Narrator 2
Na zakończenie naszego spotkania zaśpiewajmy uroczyście rotę, której słowa napisała Maria Konopnicka - patronka naszej szkoły.
( Śpiewają wszyscy uczniowie naszej szkoły w postawie na baczność)
|
Nie rzucim ziemi skąd nasz ród! Nie damy pogrześć mowy. Polski my naród, polski lud, królewski szczep Piastowy. Nie damy, by nas zgnębił wróg! Tak nam dopomóż Bóg! Do krwi ostatniej kropli z żył bronić będziemy ducha, aż się rozpadnie w proch i pył krzyżacka zawierucha. Twierdzą nam będzie każdy próg Tak nam dopomóż Bóg! Nie będzie Niemiec pluł nam w twarz ni dzieci nam germanił orężny stanie hufiec nasz, duch będzie nam hetmanił. Pójdziem, gdy zagrzmi złoty róg! Tak nam dopomóż Bóg! |
1