Społeczna Akademia Nauk w Łodzi
Wydział Zarządzania
Przedmiot:
Instytucje finansowe
Żaneta Mielczarek
Numer albumu: 41744
Damian Korczyk
Numer albumu: 48025
Istota ubezpieczania się, istota ryzyka i podział ubezpieczeń
Londyn 2013
Spis Treści
Wstęp
Rozdział I
Istota ubezpieczeń
wyjaśnienie definicji ubezpieczeń
struktury ubezpieczeniowe
przykład ubezpieczenia w oparciu o jego strukturę
Rozdział II
Pojęcie ryzyka
wyjaśnienie terminu ryzyka
Rozdział III
Ryzyko i ubezpieczenie
powiązanie ubezpieczeń z terminem ryzyka
rola ubezpieczenia w przedsiębiorstwie
charakterystyka średnich, małych i mikro przedsiębiorstw
typy zagrożeń oddziaływujących na średnie, małe i mikro firmy
czynniki wpływające na ubezpieczenie
Rozdział IV
Główna klasyfikacja ubezpieczeń
Ubezpieczenia społeczne .
Charakterystyka i struktura ubezpieczeń społecznych
Ubezpieczenia gospodarcze
Charakterystyka i struktura ubezpieczeń gospodarczych
Ubezpieczenia majątkowe i osobowe
Podsumowanie
Bibliografia
Wstęp
Niniejsza praca skupia się na tematyce ścisle związanej z instytucjami ubezpieczeniowymi, procesem i istotą ubezpieczania oraz ryzykiem z nim związanym. W dzisiejszych czasach dla większości przedsiębiorców ubezpieczenie jest nieodłącznym elementem w procesach zarządzania firmą. Mimo, iż jest to dość kosztowne rozwiązanie i może wydawać się niepotrzebnym, to jakże dynamiczny i zmienny rynek gospodarczy powoduje, że kierownicy z obawą przed poniesieniem większych strat starają się ubezpieczać majątek przedsiębiorstwa. Lecz także coraz częściej osoby prywatne pragną przysłowiowo być kowalami swojego losu i ubezpieczyć się przed niefortunnymi wydarzeniami, które mogą mieć ogromny wpływ na ich życie i przyszłość.
W zależności od zróżnicowanych potrzeb istnieje wiele rodzajów ubezpieczeń, celem owej pracy jest przedstawienie klasyfikacji ubezpieczeń i wyjaśnienie ich działania.
Zostały sformułowane cele pomocnicze, które po zrealizowaniu powinny nadać kształt celu głównego:
- przedstawienie istoty ubezpieczeń
- zdefiniowanie terminu ryzyka
- powiązanie ubezpieczenia z ryzykiem
- zaprezentowanie rodzajów ubezpieczeń
Praca została podzielona na 4 rozdziały o charakterze teoretyczno-empirycznym.
Rozdział pierwszy jest poświęcony przede wszystkim wyjaśnieniu istoty ubezpieczenia oraz zdefiniowaniu jego działania. Autor powołuje się na główny zakład ubezpieczeniowy działający w Polsce.
Rozdział drugi to przedstawienie terminu ryzyka w oparciu o literaturę przedmiotu.
W rozdziale trzecim autor skupia się na zareprezentowaniu powiązania teminu ryzyka z ubezpieczaniem się. W tym celu opiera się na przykładzie ubezpieczania średnich małych i mikro przedsiębiorstw. Opisana została rola ubezpieczenia w przedsiębiorstwie w zależności od jego wielkości i działania na rynku oraz czynniki decydujące o wyborze ubezpieczenia.
Ostatni rozdział przedstawia główne typy ubezpieczeń. Tu autor pragnie poszerzyć wiedzę czytelnika o różnorodości ubezpieczeń biorąc pod uwagę wiele aspektów i czynników wpływających na ubezpieczającego.
Istota ubezpieczeń
Zarówno ludzie, jak i ich dobra narażone są na odmienne wydarzenia losowe, które często prowadzą do śmierci, uszczerbku na zdrowiu, czy ubytku lub straty majątku. Dlatego wiele osób; zarówno w aspekcie prywatnym jak biznesowym, skłonnych jest do wytworzenia wspólnych zasobów, które będą w stanie wyrównać powstałe szkody materialne, bądź złagodzić konsekwencje niechcianych wydarzeń losowych. Najczęstrza i najbardziej popularna forma gromadzenia owych zasobów to ubezpieczenie.
Ubezpieczenie polega na tworzeniu kapitału, który powstaje przez zbieranie składek ubezpieczeniowych podmiotow. Kapitał ten ma być przeznaczony na wyrównanie strat materialnych lub innych następstw po niefortunnym wydarzeniu losowym. Taki nieszczęśliwy wypadek przy ubezpieczeniu musi być wydarzeniem przyszłym oraz niepewnym. Według ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, istnieją trzy główne rozwiązania ubezpieczenia, zależne od jego rodzaju i kategorii samych ubezpieczonych:
Składki są w całości finansowane przez ubezpieczonych,
Składki są w całości finansowane przez płatników składek (pracodawca itp.)
Składki są częściowo finansowane przez ubezpieczonych i częściowo przez płatników składek.
Według prawa: ”Przedmiotem ubezpieczenia majątkowego może być każdy interes majątkowy, który nie jest sprzeczny z prawem i daje się ocenić w pieniądzu.” Zaś art. 822 kodeksu cywilnego głosi, iż: „przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na której rzecz zostaje zawarta umowa ubezpieczenia”. Newralgiczną ideą każdego ubezpieczenia jest uświadomienie korzystnej strony wspólnego ponoszenia ciężaru niepomyślnych wydarzeń dla jednostki, w porównaniu do indywidualnego zabezpieczenia się. Można rzec, iż ludzie poprzez wykupienie ubezpieczenia kupują jednocześnie poczucie bezpieczeństwa i spokój. Każde ubezpieczenie jest ścisle powiązane z ryzykiem, ponieważ zdarzenie powodujące straty jest niepewne ani pod względem oszacowania wysokości tych strat, ani nawet ich wystąpieniu.
Wraz z rozwojem gospodarczym i wyspecjalizowanych podmiotów, które przejmują ryzyko w zawodzie (ubezpieczyciele), ludzie oprócz majątku zaczęli ubezpieczać również inne czynniki jak np. zysk lub odpowiedzialność cywilną. Procedura idąc razem z popełnianymi błędami przy implementacji ubezpieczeń dały do zrozumienia, że kluczowym elementem w procesie ubezpieczania jest przede wszystkim etap przed wprowadzeniem go w życie. Przedsiębiorstwo powinno przeanalizować wszystkie istniejące dla niego zagrożenia i porównać zakres pokrycia potencjalnych strat przez dane ubezpieczenie. W zależności od poziomu ryzyka różni się wysokość składki ubezpieczeniowej, która jest wpłacana firmie ubezpieczeniowej przez ubezpieczającego i która powinna być w stanie wyrównać wypłatę odszkodowania, (składka netto) pokryć koszty działań firmy ubezpieczeniowej wraz z jej zyskiem i działalnością prewencyjną. Składka netto z fragmentem pokrywającym koszty, zysk i działanie zapobiegające jest składką taryfową, która zostaje wpłacana zakładom ubezpieczeniowym. Idea świadcząca, że składka netto musi pokryć wypłatę odszkodowania jest tzw zasadą równoważności składek i świadczeń.
W zakresie ubezpieczenia mamy do czynienia z dwiema lub trzema osobami (prawnymi lub fizycznymi):
osobą ubezpieczającą, która ma zawrzeć z instytucją ubezpieczeniową porozumienie o ubezpieczenie i płacić uzgodnione składki. Osoba ta jest uprawniona do otrzymania rekompensaty ubezpieczeniowej jest również dopuszczona do przeznaczenia jej osobie trzeciej;
ubezpieczonym, którego majątek jest objęty ochroną z tytułu ubezpieczenia i jest on uprawniony do dobiegania się o odszkodowanie w przypadku wystąpienia szkody;
ubezpieczycielem, który stanowi osoba reprezentująca instytucję prowadzącą działalność ubezpieczeniową - pobiera składki i wypłaca odszkodowanie.
Taka struktura składająca się z trzech wyżej wymienionych osób występuje przykładowo w ubezpieczeniach społecznych dla pracowników; pracodawca jako osoba ubezpieczająca, podpisuje umowę z ubezpieczalnią, równocześnie płaci składki, żeby pracownik - ubezpieczony, był uprawniony do otrzymania odszkodowania w razie niezdolności do pracy. Drugim przykładem może być państwowa jednostka organizacyjna, której zadaniem jest realizacja podstawowych działań w zakresie ubezpieczeń społecznych ZUS (Zakład ubezpieczeń społecznych).
Logo Zakładu Ubezpieczeń Państwowych - ZUS, źródło: www.zus.pl
Do działań ZUSu należą przede wszystkim:
ustalenie obowiązków ubezpieczeń społecznych,
określenie granicy uprawnień do swiadczeń z ubezpieczenia społecznego, a także wypłacanie tych swiadczeń,
Wyznaczanie i pobór składek na ubezpieczenie,
Przeprowadzanie rozliczenia z płatnikami składek,
Prowadzenie indywidualnych kont oraz kont płatników,
Kontrolowanie wykonania przez płatników i obowiązków z zakresu ubezpieczeń społecznych.
W wielu przypadkach proces ubezpieczenia składa się tylko z dwóch osób, przykładowo gdy ktoś ubezpiecza swoja własność od kradzieży podpisuje z zakładem ubezpieczeniowym właściwą umowę i płaci właściwe składki, w takiej sytuacji jest on zarówno osobą ubezpieczającą i ubezpieczonym.
Pojęcie ryzyka
Ryzyko jest to termin występujacy w życiu każdego człowieka, który podejmuje jakiekolwiek decyzje związane z przyszłością i niepewnymi rezultatami. Czyli wiąże się z podejmowaniem decyzji, mimo braku kompletnych danych, gdzie dojście do celu jest możliwe, ale niezagwarantowane. A. Willet twierdzi, iż ryzyko jest zobiektywizowaną niepewnością nastąpienia niechcianego wydarzenia, natomiast K. Bolesta-Kukułka uważa, że ta niepewność dotyczć może tylko uwarunkowań w jakich decyzja będzie zrealizowana (czyli sytuacji niezależnych od decydenta), ryzyko z drugiej strony, dotyczy głównie skutków, które mogą być konsekwencjami niepowodzenia wybranego wariantu działań . Mimo wielu definicji jest postrzegane jako termin negatywny - zagrożenie. T. Pszczółkowski definiuje ryzyko jako możliwość doprowadzenia do zdarzenia, które jest ocenione negatywnie.
Istnieje jeszcze wiele pojęć i wyjaśnień istoty ryzyka, wyżej wymienione nie biorą pod uwagę pozytywnych jego aspektów. Mianowicie ryzyko stwarza możliwość i szansę na dojście do celu, osiągnięcie zysków lub innych korzyści. Ze względu na dostarczenie ewentualności dojścia do sukcesu, ryzyko może być postrzegane jako zjawisko pozytywne, w szczególności w zakresie ekonomii. Ryzyko, będące cechą występującą w działaniach przedsiębiorczych i innowacyjnych, wykorzystywane jest z zamiarem doprowadzenia danej firmy do założonych celów, jak także przetrwania i prosperowania na zmieniającym się rynku gospodarczym. Aby ryzyko spełniło tę funkcję, musi być podejmowane z przeświadczeniem i świadomością o niepewności wiążącej się z bazowaniu nie tylko na doświadczeniu i przeczuciu, ale w szczegolności na analizach szans i zagrożeń w szerokim zakresie. Takie myślenie było stanowiskiem znanego biznesmena Lee Iaccoca; uważał on iż każdy biznes i każdy produkt jest powiązany ze swoim własnym, nieodłącznym ryzykiem, które należy przezwyciężyć, aby osiągnąć sukces. Natomiast Peter F. Drucker dodaje, że istotne jest zauważanie i korzystanie z okazji pojawiających się w otoczeniu firmy . Wszelkie działania organizacji powinny byc skoncentrowane na dodatkowych okazjach, zamiast braku ryzyka, gdyż organizacja nastawiona na unikanie ryzyka, to tak naprawdę może być ona narażona na najgorsze i nieuzasadnione - ryzyko bezczynności.
W praktyce ubezpieczeniowej możliwe jest napotkanie podziału ryzyka na obiektywne i subiektywne. Taka klasyfikacja jest skutkiem realizacji niebezpieczeństwa. Ryzyko obiektywne to ryzyko którego źródłem jest fizyczna właściwość ubezpieczanego podmiotu. Ryzykiem subiektywnym nazywamy ryzyko tkwiące w osobie właściciela ubezpieczanego podmiotu. Ryzyko może również symbolizować ocenę stopnia prawdopodobieństwa wystąpienia szkody lub wypadku pod względem ilościowym, należy jednak brać pod uwagę, iż wielkość zagrożenia jest uzależnione też od intensywności działania indywidualnego wydarzenia losowego.
Podsumowywując pojęcie ryzyka można przedstawić jako zjawisko obiektywne, powiązane ze zmiennością, realizujące swoją funkcję dzięki wspólnym oddziaływaniu na siebie przedmiotów przyrody z ludźmi. Ta teza sprawia, że ryzyko jest nieodłącznym atrybutem myśli i działań ludzkich.
Ryzyko i ubezpieczenie
Ze względu na mało rozgałęziony charakter, przedsiębiorstwa średnie, małe oraz mikro są w szególności wrażliwe na pojawianie się ryzyka powiązanego z prowadzeniem danyego biznesu. Od tych ryzyk najczęściej można się ubezpieczyć. Warto wspomnieć, iż aż 70,82% PKB stanowi udział wlaśnie tych przedsiębiorstw w tworzeniu dochodu narodowego w sektorze wszystkich przedsiębiorstw. Średnie, małe i mikro firmy charakteryzują się większą elsatycznością co pozwala na szybkie przystosowanie się do zmian otoczenia, lecz jednocześnie, bardziej niż duże podmioty narażone są na zróżnicowane ryzyka, których skutkiem może być zmiana działań lub nawet strata zasobów. Z drugiej strony, duże firmy i wielkie koncerny z aprobatą kierownictwa pozwalają sobie na dość elastyczne zarządzanie ryzykiem. Przykładowo poprzez planowane urozmaicenie lub wprowadzenie zmian zarówno w produkcji towarów (np obniżenie jakości produktów przez zmianę maszyn produkujących) jak i w samych produktach, mogłoby doprowadzić do utraty kontrahentów. Natomiast nawet taki, na pierwszą myśl, negatywny rezultat nie musi mieć żadnego wpływu na funkcjonowanie przedsiębiorstwa, lecz wręcz przeciwnie, takie działania mogą umożliwić uniezależnienie się od wydarzeń losowych i uniknięcie przerwy w produkcji lub zastoju w dostawach wytwarzanych towarów.
Pozycja średnich, małych i mikro firm diametralnie różni się od dużych przedsiębiorstw. Zazwyczaj nie dysponują one wieloma źródłami i zasobami, lecz często wytwarzają dany produkt dla dalego odbiorcy. Działalność prawdopodobnie jest finansowana na bieżąco ze środków własnych.
Prowadzi to zatem do konkluzji, iż inna jest istota rozmaitych ryzyk występujących dla przedsiebiorstw dużych, w porównaniu do średnich, małych i mikro firm, ryzyko różni się swoim profilem, a nawet hierarchią. Zarządzanie lub likwidowanie ich jest limitowane w przypadku mniejszych przedsiębiorstw. Zdarza się, iż jedynym rozwiązaniem - czasem z ostatecznego, wręcz negatywnego wyboru - jest ubezpieczenie. Przedsiębiorstwa są obciążone przez pełen wachlarz ryzyk (tabela 1.)
Zagrożenia krytyczne dla średnich, małych i mikro firm |
STRATEGICZNE W zakresie długofalowych działalności ze zgodnością z zaakceptowaną strategią rozwoju firmy. W dużym stopniu są wytyczone zachowaniem otoczenia, w szczególności zachodzącymi zmianami w systemach prawnych i ekonomicznych państwa, lecz także zachowaniem odbiorców i kontrahentów. |
OPERACYJNE Związane z teraźniejszą działalnością. Zalicza się do nich ryzyka powiązane z procesem produkcji lub świadczenia usługi i działaniami współgrającymi. (Przykładowo; braki surowców, nieprawidłowa kontrola jakości, błedy zarówno w technice produkowania, jak i polityki kadrowej i administracji) |
FINANSOWE Uzależnione są od sytuacji finansowej, zmian w otoczeniu i zachowania firmy, a także od rzetelności dostawców. Utrata płynności finansowej może być spowodowana przez nieuregulowane terminowo zobowiązania lub niewłaściwie zarządzana gospodarka inwestycyjna. |
NATURALNE W żadnym wypadku nie mogą być przewidziane lub kontrolowane, gdyż związane są ze zjawiskami takimi jak powodzie, pożary, huragany, ataki terrorystyczne i inne katastrofy. |
(Tabela 1. Opracowanie własne na podstawie R. Holly, 2004, Businessman Magazine)
Instytucje ubezpieczeniowe dla średnich, małych i mikro firm oferują ubezpieczenia od kilku lub wielu ryzyk. W oczach ubezpieczycieli, ryzyka te dotyczą przede wszystkim majątku przedsiębiorstwa. Każda firma ma odrębne potrzeby w zależności od dziedziny, w której się specjalizuje, sektoru w którym działa oraz indywidualnego systemu zarządzania, dlatego mimo iż istnieje wiele zróżnicowanych ubezpieczeń podporządkujących się pod wymagania swoich klientów, to jednak zawsze występują pewne ograniczenia. Teoretycznie każda firma mogłaby ubezpieczyć się od każdego rodzaju ryzyka na jakie jest narażona, natomiast stawka składek w przypadku mniejszych firm byłaby tak wysoka, że istnieje ryzyko od którego nie można się ubezpieczyć - zachwianie płynnością finansową lub upadłość działalności (przez zbyt wysokie wydatki na ubezpieczenie). Odszkodowanie mogłoby natomiast być wypłacone za późno, co uniemożliwiłoby uregulowanie płatności w terminach lub rozpoczęcie dalszej produkcji itp. Niesie to ze sobą dylemat dla każdego przedsiębiorcy i zmusza do podjęcia ważnych decyzji w aspekcie ubezpieczania - od czego firma musi być ubezpieczona, a z czego można zrezygnować.
Najistotniejszym aspektem, na który należy zwracać uwagę przy wyborze ubezpieczenia jest misja przedsiębiorstwa, kluczowe obszary jego działania i powiązane zagrożenia. Na przykład firmy prawnicze biorą pod uwagę odpowiedzialność cywilną, a firmy produkcyjne ubezpieczają produkcję w toku. Po zbadaniu potencjalnych zagrożeń można zdecydować czy najbardziej opłacalne nie będzie kupno gotowego pakietu, niż ubezpieczanie wielu ryzyk oddzielnie.
Ubezpieczenie odgrywa więc bardzo ważną rolę w działalności wielu przedsiębiorstw, gdyż wraz z brakiem dysponowania audytem bezpieczeństwa - profesjonalnie kreowanym systemem likwidowania zagrożeń w zakresie działalności firmy - jest ona wręcz skazana na wykup odpowiedniego ubezpieczenia.
Główna klasyfikacja ubezpieczeń
W polskiej praktyce gospodarczej ubezpieczenia dzielą się na dwa kluczowe rodzaje:
ubezpieczenia społeczne
ubezpieczenia gospodarcze.
Bazą tego podziału jest jest zróżnicowanie źrodeł finansowania, indywidualność organizacyjna ubezpieczycieli i podmiot ubezpieczenia. Finansowanie ubezpieczeń społecznych to gromadzenie składek opłacanych przez pracodawców i pracowników, lub jak w innych przypadkach przez osoby ubezpieczone jak np rolnicy. Kluczowym zakładem ubezpieczeniowym jest wspomniany już wcześniej ZUS oraz inny towarzystwa asekuracyjne, natomiast podmiot ubezpieczenia to życie, zdrowie, zdolność do pracy oraz możliwość zarabiania pieniędzy. Ubezpieczenia gospodarcze realizaowane są przez zbieranie składek opłaconych przez osoby ubezpieczone, które najczęściej ubezpieczają majątek, interesy majątkowe osób prawnych i fizycznych i również jak w przypadku ubezpieczeń społecznych; życie, zdrowie i zdolność do pracy. Zakładami ubezpieczającymi są w tym przypadku firmy, które otrzymały zezwolenie ministra finansów do prowadzenia działalności ubezpieczeniowej.
Ochrona zdrowia, zdolności do pracy, możliwości zarabiania i życia to główny podmiot ubezpieczeń społecznych. Funkcja ubezpieczenia społecznego jest zapewnieniem swiadczeń w przypadku potrzeb materialnych spowodowanych niefortunnym zdarzeniem losowym jak np, choroba, inwalidztwo, incydent w pracy, strata pracy lub w najgorszym wypadku śmierć. Owy typ ubezpieczenia gwarantuje również zaopatrzenie emerytalne i zasiłkowe (zasiłek dla osoby posiadającej rodzinę na utrzymaniu, zasiłek macierzyński itp.). Ubezpieczenia społeczne są formą ubezpieczenia obowiązkowego popartego przez odpowiednie akta prawne, dotyczą one osób będących pracownikami oraz wszelkich osób prowadzących działalność gospodarczą.
Centralnym organem administracji państwowej, prowadzącym ubezpieczenia społeczne jest ZUS, podlegający Ministrowi Pracy i Polityki Społecznej. Prezes Rady Ministrów powołuje głównego prezesa instytucji, stan prawny (status ZUSu) nałożony jest przez Radę Ministrów przez wniosek Ministra Pracy i Polityki Społecznej.
W skład ubezpieczeń społecznych, według Ustawy z 13 października 1998 r. O systemie ubezpieczeń społecznych wchodzą:
ubezpieczenia emerytalne,
ubezpieczenia rentowe,
ubezpieczenia chorobowe,
ubezpieczenia wypadkowe
Jak zostało wspomniane ubezpieczenia społeczne są ubezpieczeniami obowiązkowymi, ich reforma wprowadziła założenie, że emerytura dla osób ubezpieczonych pochodzić będzie z trzech filarów:
I filar - emerytura opłacana systemem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych,
II filar - emerytura opłacana systemem kapitałowym; część składek gromadzona jest w otwartych funduszach emerytalnych na rachunkach imiennych (fundusze pomnażają wysokość stawki emerytury ZUSu),
III filar - emerytura opłacana przez indywidualne wykupienie polisy emerytalnej.
Obowiązek zgłaszania pracowników do ubezpieczeń społecznych należy do pracodawcy lub osób prowadzących działalność gospodarczą. Pracodawcy są osobami opłacającymi składki, a pracownicy osobami ubezpieczonymi, natomiast osoba prowadząca działalność gospodarczą jest zarówno odpowiedzialna za opłacanie składek jak i osobą ubezpieczoną. Wysokości tych składek są wyrażane w postaci stopy procentowej, która w ubezpieczenia emerytalnych, chorobowych i rentowych jest jednakowa dla wszystkich ubezpieczonych, natomiast w ubezpieczeniach od wypadku różni się dla indywidualnych płatników. Jest ona ustalana przez zbadanie ryzyka zawodowego i potencjalnych jego skutków. Składki ubezpieczeń emerytalnych i rentowych są finansowane równomiernie przez płatników i ubezpieczonych, składki na ubezpieczenie od choroby finansowane jest przez pracowników, a od wypadku przez płatników składek. Wymiar składek na te ubezpieczenia stanowi sam przychód w stosunku do wykonywanej pracy.
Jak już zostało wspomniane wcześniej głównym podmiotem ubezpieczeń gospodarczych jest majątek, prawa majątkowe i dobra osobiste (życie, zdrowie lub zdolność do pracy). W zależności od obiektu ubezpieczonego, które może być mieniem lub dobrem osobistym wyróżnia się ubezpieczenia majątkowe i osobowe.
Ubezpieczenie majątkowe (ubezpieczenie od szkód) ma za zadanie rekompensatę skutków wydarzeń losowych, które powodują straty majątkowe. Wyróznia się wiele ubezpieczeń majątkowych, najczęściej stosowane to;
Ubezpieczenia od ognia i innych zdarzeń losowych (szkody wyrządzone przez pożar, uderzenie pioruna, wybuch, huragan, powódź, grad, trzęsienie ziemi, lawinę itp)
Ubezpieczenia mienia przed kradzieżą (szkody związane z rabunkiem, kradzieżą, włamaniem - firma ubezpieczeniowa określa zazwyczaj granicę i warunki)
Ubezpieczenia transportowe i pojazdów mechanicznych (ubezpieczenie cargo-czyli przewożonego mienia i ubezpieczenie casco-czyli ubezpieczenie przewoźnika od uszkodzeń lub zniszczenia)
Ubezpieczenia maszyn od wypadków technicznych (ubezpieczenie awaryjne - szkody związane z awarią w działalności gospodarczej)
Ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej (ubezpieczenie OC, podmiotem ubezpieczenia jest interes majątkowy ubezpieczającego, ubezpieczenie pokrywa szkody, które poniosła osoba trzecia poprzez działania ubezpieczonego).
Zakres ubezpieczeń osobowych przypomina ubezpieczenia społeczne, jedyna różnica polega na tym, że ubezpieczenia osobowe nie są powiązane z zakładem pracy i obejmują większy obszar, niż tylko standardowe świadczenia. Ich zadaniem jest rekompensata w razie choroby, śmierci lub utraty zdolności pracy. Do głównych ubezpieczeń osobowych należą:
Ubezpieczenie od następstw nieszcześliwych wypadków (zakres tego ubezpieczenia jest różnorodny i zależy od wymagań ubezpieczającego, np w razie długotrwałej choroby dostarcza środki na leczenie itp.)
Ubezpieczenie na życie (może być ubezpieczeniem grupowym np całej rodziny)
Ubezpieczenie rentowe (pełni fukncję uzupełnienia podstawowych świadczeń emerytalnych - opłacający składki otrzymuje adekwatną rentę).
Podsumowanie
Reasumując ubezpieczenia to nieodłączny element w życiu każdego człowieka. Te obowiązkowe, takie jak ubezpieczenia społeczne zapewniają podstawowe środki do życia w sytuacji niefortunnych wydarzeń losowych, które powodują problemy zdrowotne, niezdolność do pracy lub nawet śmierć. Są także odpowiedzialne za wypłacanie adekwatnej emerytury po osiągnięciu wieku emerytalnego ubezpieczonego. Natomiast ubezpieczenia nieobowiązkowe często są metodą na zabezpieczenie majątku i zapobiegania działań zagrożeń np. w sytuacji prowadzenia biznesu, należy zidentyfikować istniejące ryzyka i metody ich zapobiegania. W szczególności małe firmy są wrażliwe na skutki nieszczęśliwych wypadków, zmian otoczenia i innych ważnych czynników, dlatego kierownictwo nie zawsze jest zdolne to efektywnego zarządzania ryzykiem i postanawia ubezpieczyć się od najbardziej prawdopodobnych zdarzeń.
Zastosowanie ubezpieczeń w celu sfinansowania skutków wydarzeń losowych przyczynia się do ustabilizowania sytuacji finansowej konsumentów i stanowi efektywne zarządzanie ryzykiem. Właściwie dobrane ubezpieczenie jest jednocześnie kluczowym elementem bezpieczeństwa finansowego. Jak mówi stare przysłowie: lepiej zapobiegać niż leczyć, co może właśnie znaleźć swoje odzwierciedlenie w ubezpieczaniu się; lepiej zapobiec skutkom niefortunnych wydarzeń losowych i ubezpieczyć się, niż ryzykować utratą płynności finansowej lub nawet firmy.
Bibliografia
Boratyński, J., 2006, Człowiek w środowisku. Prawne uwarunkowania życia człowieka. [online], Warszawa, WsiP. [dostęp: 15,11,2013]. Dostępny w internecie:<http://books.google.co.uk/books?id=mx5kHH0DVrcC&pg=PA95&dq=istota+ubezpieczen&hl=en&sa=X&ei=HndyUtueGMLAhAeunIGACQ&ved=0CEkQ6AEwAw#v=onepage&q=istota%20ubezpieczen&f=false>;
Case Studies and Management Recources, The Saga of Lee Iacocca - From Ford to Chrysler [online],Dostępny w internecie: <http://www.icmrindia.org/casestudies>
Dębski, D., 2006, Ekonomika i organizacja przedsiębiorstw, [online] Warszawa, WSiP, [dostęp: 15,11,2013]. Dostępny w internecie:<http://books.google.co.uk/books?id=BHSf4gwflzkC&pg=PA77&dq=istota+ubezpieczen&hl=en&sa=X&ei=ERdyUtLJCIPxhQeN34CgCQ&ved=0CDYQ6AEwAA#v=onepage&q=istota%20ubezpieczen&f=false>;
Drucker, P.F.,1992, Menedżer skuteczny. Nowoczesność, Warszawa;
Dz.U. z 2009 nr 205 poz. 1585, Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych. Dostępny w internecie:<http://prawo.legeo.pl/prawo/ustawa-z-dnia-13-pazdziernika-1998-r-o-systemie-ubezpieczen-spolecznych/>;
Garbarski, L., 2009, Kontrowersje wokół marketingu w Polsce. Niepewność i zaufanie a zachowania nabywców, [online], Warszawa, Wydawnictwa Akademickie i profesjonalne, [dostęp: 15,11,2013]. Dostępny w internecie: <http://books.google.co.uk/books?id=tHrIYexDNqwC&pg=PA254&dq=ryzyko+ubezpieczen&hl=en&sa=X&ei=KH5yUtL9MsvxhQfLhYD4DA&ved=0CEsQ6AEwBA#v=onepage&q=ryzyko%20ubezpieczen&f=false>;
Kwiecień, I., 2007, Rola i miejsce ubezpiezenia w procesie zarządzania ryzykiem w działalności gospodarczej, [online], Warszawa, wyd. Difin, [dostęp:17,11,2013]. Dostępny w internecie:<http://broker.marshal.pl/wp-content/uploads/2012/07/artubezpieczenieRM1.pdf>;
Nowa Encyklopedia powszechna PWN - tom 6 - wydawnictwo -PWN, 1995 r.
Pszczołowski,T., 1978, Mała encyklopedia prakseologii i teorii organizacji, Wrocław, Zakład Narodowy im Ossolinskich;
R. Holly, 2004, Rola ubezpieczeń w działalności przedsiębiorstw średnich, małych i mikro, [online], Warszawa, Businessman Magazine, nr 1(154 [dostęp: 12,11,2013], Dostępny w internecie:<http://www.kiu.pl/strona,rola_ubezpieczen_w_dzialalnosci_przedsiebiorstw_srednich_malych_i_mikro,99,2,10.html>;
Słobosz, J., Ziomko, R., 2009, Zarządzanie Ryzykiem I ubezpieczeniami w firmach w Polsce, [online] AON Risk Services, [dostęp: 15,11,2013]. Dostępny w internecie:<http://www.pid.org.pl/uploads/AON%20Polska_Zarzadzanie%20ryzykiem%20i%20ubezpieczeniami.pdf>;
Willet, A., 1951, The Economic Theory of Risk and Insurance, [online], Homewood, The S.S. Huebner Foundation for Insurance Education, [dostęp: 17,11,2013], Dostępny w internecine: <http://www.casact.org/pubs/forum/91wforum/91wf469.pdf>.
Art. 821 i 822, Kodeks cywilny, dział II ubezpieczenia majątkowe.
A.Willet, The Economic Theory of Risk and Insurance, [online], Homewood, The S.S. Huebner Foundation for Insurance Education,1951, [dostęp: 17,11,2013], Dostępny w internecie: <http://www.casact.org/pubs/forum/91wforum/91wf469.pdf>
L. Garbarski, Kontrowersje wokół marketingu w Polsce. Niepewność i zaufanie a zachowania nabywców, [online], Warszawa, Wydawnictwa Akademickie i profesjonalne, 2009, [dostęp: 15,11,2013]. Dostępny w internecie: <http://books.google.co.uk >
T. Pszczołowski, Mała encyklopedia prakseologii i teorii organizacji, Wrocław, Zakład Narodowy im Ossolinskich, 1978
Case Studies and Management Recources, The Saga of Lee Iacocca - From Ford to Chrysler [online],Dostępny w internecie: <http://www.icmrindia.org/casestudies>
Drucker, P.F., Menedżer skuteczny. Nowoczesność, Warszawa, 1992.
R. Holly, Rola ubezpieczeń w działalności przedsiębiorstw średnich, małych i mikro, [online] Businessman Magazine, nr 1(154), Warszawa 2004, [dostęp: 12,11,2013], Dostępny w internecie:<http://www.kiu.pl/strona,rola_ubezpieczen_w_dzialalnosci_przedsiebiorstw_srednich_malych_i_mikro,99,2,10.html>
Dz.U. z 2009 nr 205 poz. 1585, Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych. Dostępny w internecie:<http://prawo.legeo.pl/prawo/ustawa-z-dnia-13-pazdziernika-1998-r-o-systemie-ubezpieczen-spolecznych/>
3