Reakcje charakterystyczne na kationy grupy V

Kation	Lp.	Odczynnik	Wynik reakcji	Wnioski i uwagi	Zapis reakcji
Na^+	1 2	K [Sb(OH)6] Reakcja płomieniowa	Na [Sb(OH)6]↓ biały żółty	Mało czuła metoda, wymaga inicjacji bagietką	Na2SO4 + 2K [Sb(OH)6] → 2Na [Sb(OH)6] ↓ + K2SO4 2Na^++ SO4^-2 + 2K^+ + 2[Sb(OH)6]^- → 2Na [Sb(OH)6] ↓ + 2K^+ + SO4^-2 2Na^+ + 2[Sb(OH)6]^- → 2Na [Sb(OH)6] ↓
K^+	1 2 3	Na3[Co(NO2)6] NaHC4H4O6 Reakcja płomieniowa	K2 Na [Co(NO2)6] ↓ żółty KHC4H4O6↓ biały krystaliczny jasnofioletowy, różowofioletowy	Wymaga świeżego odczynnika Mało czuła metoda, wymaga inicjacji bagietką	2KCl + Na3 [Co(NO2)6] → K2Na[Co(NO2)6] ↓ + 2NaCl 2K^+ + Na^+ + [Co(NO2)6]^-3 → K2 Na [Co(NO2)6] ↓ 2K^+ +Na^++ [Co(NO2)6]^-3 → K2Na[Co(NO2)6] ↓ KCl + NaHC4H4O6 →KHC4H4O6↓+NaCl K^+ + Cl^- + Na^+ + HC4H4O6^- → KHC4H4O6↓ + Na^+ + Cl^- K^+ + HC4H4O6^- → KHC4H4O6↓
NH4^+	1 2 3 4	Temperatura NaOH + temperatura Na3[Co(NO2)6] Odczynnik Nesslera	NH3 ↑ NH3 ↑ (NH4)2Na[Co(NO2)6]↓ żółty osad [O Hg2 NH2]J ↓ żółtobrunatny osad	Zapach amoniaku Zmiana barwy papierka lakmusowego na niebiesko Świeży odczynnik Świeży odczynnik	NH4Cl →^∆^t→ NH3 ↑+ HCl NH4Cl + NaOH →^∆^t→ NH4OH + NaCl NH4^+ + Cl^- + Na^+ + OH^- →^∆^t→ NH4OH + Na^+ + Cl^- NH4^+ + OH^- →^∆^t→ NH4OH NH4OH→^∆^t→ NH3↑ + H2O 2 NH4Cl + Na3 [Co(NO2)6] → (NH4)2Na[Co(NO2)6]↓ + 2NaCl 2 NH4^+ + 3Na^+ + [Co(NO2)6]^-3 → (NH4)2Na[Co(NO2)6]↓ + 2Na^+ + 2Cl^- 2NH4^+ + Na^+ + [Co(NO2)6]^-3 → (NH4)2Na [Co(NO2)6] ↓ NH4Cl + 2K2 [HgJ4] +4KOH → [O Hg2 NH2]J ↓ + 7KJ + 3H2O + KCl NH4^+ + 2[HgJ4]^-2 + 4OH^-→ [O Hg2 NH2]J ↓ + 7J^- + 3H2O + K^+ + Cl^-
Mg^+2	1 2	NaOH Na2HPO4	Mg(OH)2 ↓ osad biały, galaretowaty Mg NH4PO4↓ biały osad krystaliczny	Reakcja potwierdzająca w obecności NH3 * H2O	MgCl2 + 2NaOH → Mg(OH)2 ↓ + 2NaCl Mg^+2 + 2Cl^- + 2Na^+ + 2OH^- → Mg(OH)2 ↓ + 2Na^+ + 2Cl^- Mg^+2 + 2OH^-→ Mg(OH)2 ↓ MgCl2 + Na2HPO4 + NH3 * H2O → Mg NH4PO4↓ + H2O + 2NaCl Mg^+2 + 2Cl^- + 2Na^++ HPO4^- +2NH4^+ +OH^- → Mg NH4PO4↓ + H2O + 2Na^+ + 2Cl^- Mg^+2 + HPO4^- + NH4^+ + OH^- → Mg NH4PO4↓ + H2O

Reakcje charakterystyczne na kationy grupy IV

Kation	Lp.	Odczynnik	Wynik reakcji	Wnioski i uwagi	Zapis reakcji
Ca^+2	1 2 3 4	(NH4)2CO3 (NH4)2 C2 O4 H2SO4 Reakcja płomieniowa	CaCO3 ↓ biały Ca C2 O4 ↓ biały krystaliczny CaSO4 ↓ biały ceglasto-czerony	Rozpuszcza się w CH3COOH Rozpuszcza się w kwasach miner. Musi być duże stężenie wapnia	CaCl2 + (NH4)2CO3 → CaCO3 ↓ + 2NH4Cl Ca^+2+ 2Cl^- + 2NH4^+ + CO3^-2 → CaCO3 ↓+ 2NH4^+ + 2Cl^- Ca^+2+ CO3^-2 → CaCO3 ↓ CaCl2 + (NH4)2 C2 O4 → Ca C2 O4 ↓ + 2 NH4Cl Ca^+2+ 2Cl^- + 2(NH4)^++ C2 O4^-2 → Ca C2 O4 ↓ + 2 NH4^++ 2Cl^- Ca^+2+ C2 O4^-2 → Ca C2 O4 ↓ CaCl2 + H2SO4 → CaSO4 ↓ + 2HCl Ca^+2+ 2Cl^- + 2H^++ SO4^-2 → CaSO4 ↓ + 2H^++ 2Cl^- Ca^+2+ SO4^-2 → CaSO4 ↓
Ba^+2	1 2 3 4 5	(NH4)2CO3 (NH4)2 C2 O4 H2SO4 K2 Cr2 O7 Reakcja płomieniowa	BaCO3 ↓ biały Ba C2 O4 ↓ biały BaSO4 ↓ biały Ba Cr O4 ↓ żółty Żółto-zielony	Rozpuszcza się w kwasach miner. i CH3COOH Rozpuszcza się w kwasach miner. i CH3COOH na gorąco b. trudno rozpuszcza się w H2O stabilizatorem jest CH3COONa	BaCl2 + (NH4)2CO3 → BaCO3 ↓ + 2NH4Cl Ba^+2+ 2Cl^- + 2NH4^+ + CO3^-2 → BaCO3 ↓+ 2NH4^+ + 2Cl^- Ba^+2+ CO3^-2 → BaCO3 ↓ BaCl2 + (NH4)2 C2 O4 → Ba C2 O4 ↓ + 2 NH4Cl Ba^+2+ 2Cl^- + 2(NH4)^++ C2 O4^-2 → Ba C2 O4 ↓ + 2 NH4^++ 2Cl^- Ba^+2+ C2 O4^-2 → Ba C2 O4 ↓ BaCl2 + H2SO4 → BaSO4 ↓ + 2HCl Ba^+2 + 2Cl^- + 2H^++ SO4^-2 → BaSO4 ↓ + 2H^+ + 2Cl^- Ba^+2 + SO4^-2 → BaSO4 ↓ 2BaCl2 + K2 Cr2 O7 + H2O ↔ 2Ba Cr O4 ↓ + 2 KCl + 2 HCl 2Ba^+2 + 4Cl^- + 2K^+ + Cr2 O7^-2 + H2O ↔ 2Ba Cr O4 ↓ + 2K^+ + 2Cl^- + 2H^+ + 2Cl^- 2Ba^+2 + Cr2 O7^-2 + H2O ↔ 2BaCrO4 ↓ + 2H^+

Reakcje dla grupy IV kationów-schemat roboczy

Kation	Lp.	Kolejność czynności	Wynik reakcji	Wnioski i uwagi
Ca^+2	1 2 3 4	3-4krople (NH4)2CO3 + 3-4krople Ca^+2 3-4krople Ca^+2 + kroplami (NH4)2 C2 O4 do wytrącenia 3-4krople Ca^+2+ kroplami H2SO4 Reakcja płomieniowa	CaCO3 ↓ biały Ca C2 O4 ↓ biały krystaliczny CaSO4 ↓ biały ceglasto-czerony	Rozpuszcza się w CH3COOH (3-4krople) Rozpuszcza się tylko w kwasach miner. Nie rozpuszcza się w CH3COOH Musi być duże stężenie wapnia Nie rozpuszcza się CH3COOH; rozpuszcza się w (NH4)2 SO4
Ba^+2	1 2 3 4 5	3-4krople Ba^+2+ (NH4)2CO3 3-4krople Ba^+2 +3-4krople (NH4)2 C2 O4; potem + nadmiar odczynnika + bagietka 2-3krople Ba^+2 + 3-4krople KMnO4 +2-3krople H2SO4 -mieszaninę ogrzać do wrzenia 3-4krople Ba^+2ogrzać do wrzenia + 1-2 krople CH3COOH + 1-2 krople CH3COONa + 4-5 kropel K2 Cr2 O7 Reakcja płomieniowa	BaCO3 ↓ biały Ba C2 O4 ↓ biały BaSO4 ↓ biały Ba Cr O4 ↓ żółty Żółto-zielony	Rozpuszcza się w kwasach miner. i CH3COOH Rozpuszcza się w kwasach miner. i CH3COOH na gorąco b. trudno rozpuszcza się w H2O rozpuszczalny w mocnych kwasach; stabilizatorem jest CH3COONa

Reakcje dla grupy V kationów-schemat roboczy

Kation	Lp.	Odczynnik	Wynik reakcji	Wnioski i uwagi
Na^+	1 2	K [Sb(OH)6] 3-5 kropli Na^+ + 2-3 krople KOH + ogrzać +HCl do zobojętnienia + 3-5 kropel K [Sb(OH)6] + bagietka Reakcja płomieniowa (można/trzeba odparować osad)	Na [Sb(OH)6]↓ biały krystaliczny żółty	Mało czuła metoda, wymaga inicjacji bagietką
K^+	1 2 3	Na3[Co(NO2)6] 3-5 kropli K^++ kilka kropli CH3COOH do zakwaszenia +3-5 kropel Na3[Co(NO2)6] + bagietka NaHC4H4O6 3-5 kropel K^+ + kilka kropli CH3COOH do zakwaszenia+ 3-4 krople NaHC4H4O6 /lub gdy do reakcji używa się HC4H4O6 + 2 krople CH3COONa/+bagietka Reakcja płomieniowa	K2 Na [Co(NO2)6]↓ żółty KHC4H4O6↓ biały krystaliczny różowo-fioletowy	Wymaga świeżego odczynnika Mało czuła metoda, wymaga inicjacji bagietką
NH4^+	1 2 3 4	Temperatura NaOH + temperatura: 3-5 kropli NH4^++ 4-5 kropli NaOH (lub KOH); zatkać watką i ogrzewać; zbliżyć papierek lakmusowy zwilżony H2O Na3[Co(NO2)6] 3-5 kropli NH4^+ + CH3COOH + 3-5 kropli azotynokobaltanianu sodu + bagietka Odczynnik Nesslera /alkaliczny z NaOH/ 3-5 kropel NH4^+ + o. Nesslera	NH3 ↑ NH3 ↑ (NH4)2Na[Co(NO2)6]↓ żółty osad pomarańczowy osad	Zapach amoniaku Zmiana barwy papierka lakmusowego na niebiesko Świeży odczynnik
Mg^+2	1 2	2-3 krople Mg^+2+ 2-3 krople NaOH 2-3 krople Mg^+2 + 2-3 krople NH4Cl +2-3 krople HCl + 3-4 krople Na2HPO4 + 1kropla fenoloftaleiny i kroplami amoniak do trwałej fioletowej barwy + bagietka	Mg(OH)2 ↓ osad biały, galaretowaty Mg NH4PO4↓ biały osad krystaliczny	Rozpuszcza się w rozcieńczonych kwasach Reakcja potwierdzająca w obecności NH3 * H2O. Rozpuszcza się w kwasach.

---