Konferencja "Szkoła Radiologii"
Kielce 2 - 3 kwietnia 2004
Kamil Wermeński
Instytut Matki i Dziecka w Warszawie
Zespół Zakładu Diagnostyki Obrazowej
Streszczenie
Guzy kostne wieku dziecięcego.
Znajomość wieku pacjenta, u którego wykryto guz kości jest uważany za ważny dla ustalenia jego charakteru (Resnick). Statystyka nie potwierdza istnienia zmian nowotworowych kości występujących tylko w wieku do 15 - 18 roku życia. W tym okresie częściej spotykamy zmiany związane z zaburzeniami rozwoju kości takie jak wyrośla chrzęstno-kostne, torbiele, włókniste ubytki korowe. Nowotwory złośliwe najczęściej występujące to mięsak kościopochodny (50 %) mięsak Ewinga (25 % ). Stanowią one 7 % wszystkich nowotworów w wieku rozwojowym, co daje około 80 nowych zachorowań rocznie. Diagnostyka tych guzów jest szeroko omówiona w innych wykładach.
Omawiając morfologiczne zmiany w układzie kostnym o cechach złośliwości należy jednak brać pod uwagę niektóre schorzenia typowe dla wieku dziecięcego.
Histiocytoza X. Schorzenie układowe, w którym występuje rozrost specyficznych komórek z grupy histiocytów. Rozróżnia się trzy kliniczne formy choroby:
* ziarniniak kwasochłonny (eosinophilic granuloma). Forma najłagodniejsza występująca pod postacią pojedynczych, rzadziej mnogich ognisk osteolitycznych,
w kościach długich i płaskich, niekiedy z odczynami okostnowymi.
* Choroba Hand-Schuller-Christan oraz
* Choroba Letterer- Siwe: uogólnione narządowe histiocytozy o różnym obrazie klinicznym, w których mnogie ogniska osteolityczne są częścią symptomatologii.
Przerzuty do układu kostnego w przebiegu nowotworów narządowych, z których przedstawione są: Neuroblastoma (w ok.60% przypadków daje przerzuty do kości), Nephroblastoma (w ok.2-5 %), Hepatoblastoma (rzadko), Rhabdomyosarcoma (rzadko, głównie niszczy kość przez ciągłość). Także guzy kości dają przerzuty do kości np. sarcoma osteogenes (w ok.5 - 10 %) oraz guzy drobnokomórkowe (guz Ewinga, PNET) ( w ok.30 %, chociaż nierzadko są pierwotnie rozsiane).