FITNESS

Historia

Początki fitnessu łączyć należy z wynalezieniem i rozpowszechnieniem podstawowej formy gimnastyki rekreacyjnej jaką był aerobik. Kolebką aerobiku są Stany Zjednoczone. Za wynalazcę tej formy ćwiczeń uznawany jest dr Kenneth Cooper, który w latach 70. był lekarzem w Narodowej Agencji Aeronautyki USA (NASA). Opracowywał on programy kondycyjne dla amerykańskich kosmonautów. Przeprowadził liczne badania na wielu tysiącach osób, które pozwoliły mu na stworzenie założeń aerobiku. Opracował on i rozwinął podstawy treningu wytrzymałościowego, mając na uwadze trzy cele:

• wypracowanie kondycji fizycznej jednostki, by mogła przeciwstawić się niekorzystnym efektom siedzącego trybu życia charakterystycznego dla człowieka XX wieku,

• zwrócenie uwagi społeczeństwa na konieczność wzmacniania układu krążenia i układu oddechowego,

• udowodnienie, że trening polegający na wzmacnianiu mięśni jest niewystarczający z punktu widzenia ogólnie pojętej sprawności fizycznej, do której dążyć powinien współczesny człowiek.

W 1968 roku dr Cooper wydał książkę zatytułowaną "Aerobic", która porwała Amerykanów. W ślad za nią powstały dwie następne: "New Aerobic" i "Aerobic for Women". Sukces tych pozycji był początkiem aerobikowego boomu w Stanach Zjednoczonych.

O ile autorem metody ćwiczeń noszących wspólną nazwę "aerobik" był wspomniany Cooper, o tyle symbolem ćwiczeń gimnastycznych wykonywanych w rytm muzyki była jego rodaczka, popularna niegdyś aktorka Jane Fonda.Zaczęło się w 1979 roku od nieszczęśliwego przypadku. W trakcie kręcenia filmu pt. "Chiński syndrom" aktorka złamała nogę. Tymczasem już za dwa miesiące rozpoczynała pracę przy następnym filmie. Czasu na rehabilitację pozostało więc niewiele. Wtedy właśnie po raz pierwszy znalazła się w klubie, gdzie prowadzono zajęcia gimnastyczne dla kobiet. O tyle była to niezwykła gimnastyka, że prowadzono ją w bardzo szybkim tempie w rytm muzyki dyskotekowej. Fonda wspomina, że po trzech pierwszych zajęciach miała kłopoty z chodzeniem po schodach. Po tygodniu była już zachwycona tą formą rekreacji i, co najważniejsze, w pełni sprawna stanęła przed kamerą filmową. Oczarowana aerobikiem otworzyła swój fitness klub - FONDA'S STUDIO w Los Angeles. Występując w telewizji, wydając książki i kasety wideo spowodowała, że o ćwiczeniach aerobowych dowiedziały się miliony ludzi. Do Europy aerobik przeskoczył na początku lat osiemdziesiątych i przez kilka lat rozwijał się, po czym nastąpił okres stagnacji w związku z osłabieniem jego popularności na świecie. Wynikła ona z utraty wiary w sam system, który okazał się niedopracowany, źle stosowany, przez co kontuzjogenny. Aerobik - mocno krytykowany - uratowała Amerykanka - była tancerka baletowa i właścicielka jednego z pierwszych centrów fitness w USA - Karen Vioght. Opierając się na rezultatach najnowszych badań naukowych przeprowadzonych przez uniwersytety w Los Angeles i San Diego, wprowadziła choreografię, zmniejszając w ten sposób skutecznie obciążenie stawów i sprowadzając na instruktora obowiązek uczenia i zajmowania się podopiecznym. Stało się to na początku lat osiemdziesiątych i wtedy także pojawiło się słowo "fitness", jako zalążek masowego zjawiska, o którym można mówić dzisiaj.

Prekursorką aerobiku w Europie była Sydney Rome, była gwiazda hollywoodzka, modelka magazynu "Playboy.

Aerobik w Polsce

Do Polski aerobik dotarł w roku 1981. Pierwszą propagatorką tej formy rekreacji była Hanna Fidusiewicz, niegdyś znana gimnastyczka, absolwentka AWF w Warszawie. To właśnie ona, jako pierwsza Polka ukończyła specjalistyczny kurs aerobiku w Paryżu. Początkowo zaczęła zajęcia prezentować w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Warszawie. W 1983 roku za zgodą Stołecznego Ośrodka Sportu otworzyła pierwszy w Polsce fitness klub - Fitness Klub "POD SKOCZNIĄ" w Warszawie. Zakres usług klubu nie był szeroki, ograniczał się do zajęć przy muzyce. Mimo to frekwencja była bardzo duża.

Wraz z upływem czasu ilość oraz oferta fitness klubów powiększała się. Równolegle z zajęciami przy muzyce oferowano siłownię jako alternatywę ćwiczeń dla mężczyzn, gabinety masażu, sauny suche i parowe oraz różnego rodzaju usługi dodatkowe, takie jak: zakłady fryzjerskie, kawiarnie itp. Rozwój fitnessu na całym świecie, począwszy od rozpropagowania jego podstawowej formy - aerobiku, postępował szybko i bez większych trudności. Jednym z wielu efektów tego rozwoju było stworzenie nowych form ćwiczeń aerobowych. Stanowiły one formę urozmaicenia zajęć, a przede wszystkim umożliwiły dostosowanie ich do możliwości oraz oczekiwań poszczególnych klientów.

Podstawowym ogniwem fitness jest aerobik, a więc szereg ćwiczeń gimnastycznych znanych chyba wszystkim na świecie. Klucz do tajemnicy aerobiku tkwi w tym, że opiera się na ruchach zmuszających nas do pracy układem oddechowym, chodzi tu więc o dobrze znane sympatykom fitness ćwiczenia aerobowe. Jest to idealne rozwiązanie dla kobiet, ponieważ nie przepadają one za treningiem siłowym, a mimo wszystko zależy im na zrzuceniu irytujących fałd na brzuchu, które wprawiają w zakłopotanie i wstyd. Aerobik reprezentuje także pewną filozofię życia, która promuje aktywność ruchową oraz rekreację. Fitness wpływa na życie osób, które podjęły się samodoskonalenia, sprawia, że czują się pewniej i czerpią ogromną radość widząc postępy w rozwoju swojej kondycji, wytrzymałości oraz siły. Fitness w nie mniejszym znaczeniu poprawia ogólne samopoczucie i dodaje pewności siebie w codziennym życiu.

Definicja fitnessu

Tłumaczenie z języka angielskiego słowa "fitness" jako bycie sprawnym jest niewystarczające, gdy wiemy, że przyjęło się już ogólnie określanie tym pojęciem stylu życia, sposobu na zdrowe i higieniczne i pozytywne w sensie psychologicznym funkcjonowanie człowieka, dla którego jego ciało i umysłowość jako całość powinny być największym skarbem. Na międynarodowej konferencji w Wielkiej Brytanii, w 1996 roku, podjęto próbę zdefiniowania słowa fitness właśnie jako pojęcia ogólnego, utożsamianego z ideologią , a nie z samym faktem "bycia sprawnym". Wg dr Andrzeja Suchanowskiego z katedry fizjologii AWF w Gdańsku fitness to: "dynamiczny stan (system) poszukiwań dobrego samopoczucia z punktu widzenia psychologicznego i socjologicznego, w połączeniu z dążeniem do osiągnięcia maksymalnej (dla jednostki) sprawności fizycznej - poprzez różnorodne formy ruchowe dostosowane do możliwości, gustu, oczekiwań tej jednostki, która tym samym bierze znaczną odpowiedzialność za funkcjonalne doskonalenie własnego organizmu. Z definicji tej jasno wynika, że słowa fitness i aerobik nie powinny być stosowane zamiennie, gdyż fitness jest pojęciem o wiele szerszym. Amerykanie, doceniając ważność nowego aerobiku w jego wszystkich istniejących dziś formach, określają go jako "klingę szpady", podczas gdy fitness w tym porównaniu jest "szpadą". Inaczej mówiąc aerobik jest (wraz siłownią i formami nastawionymi na wzmacnianie mięśni) jednym ze środków do osiągnięcia konkretnego celu, jakim jest rozwój i utrzymanie optymalnej dla jednostki sprawności fizycznej.

Fitness dzielimy na: zajęcia kolektywne przy muzyce i siłownia cardio.

Podział na cardio i muscle

Aerobik w tradycyjnej formie zniknął, pozostawiając miejsce zajęciom przestrzennym choreograficznym, mającym wciąż za główny cel wzmacnianie układu krążenia. Dzisiaj nazywamy takie zajęcia "cardio", w odróżnieniu od grupy zajęć nazywanych "muscle", których głównym celem jest wzmacnianie mięśni. Oto dwie definicje zajęć:

• zajęcia cardio - są to zajęcia kolektywne, dynamiczne, z wykorzystaniem przestrzeni, w których występuje odpowiednio nasilona i ustabilizowana praca treningowa aerobowa (tlenowa), prowadząca do poprawy sprawności działania układu sercowo - naczyniowego. W zajęciach tych ogromne znaczenie ma muzyka, choreografia i zawodowe przygotowanie instruktora, który potrafi zastosować proces dydaktyczny. Formy tych zajęć: Hip Hop, Street Dance, Techno Dance, Aeroboxing

• Zajęcia muscle - zajęcia kolektywne, z minimalnym wykorzystaniem przestrzeni (lub w miejscu) i użyciem przyborów oraz akcesoriów fitness, w których priorytetem jest globalne i izolowane wzmacnianie mięśni całego ciała, gdzie głównym celem nie jest znaczne zwiększenie obwodu mięśnia, a wzrost jego siły i wytrzymałości. W zajęciach tych dużą rolę odgrywa muzyka i zawodowe przygotowanie instruktora, zwracającego uwagę na technikę i poprawność pozycji wyjściowych w czasie wykonywanych ćwiczeń. Formy: wzmacnianie lokalne: ABT, ABF, trening obwodowy.

• Oczywiście występują też formy mieszane, do których w różnych proporcjach włącza się ćwiczenia cardio i muscle np. step, TBC, aqua aerobik, interwałowy trening.

Po zajęciach cardio i muscle jest również trzecia forma tzw. Cooling - czyli stretching i relaksacja.

---