Pyt 15 Cykl koniunkturalny

Cykl koniunkturalny.
(pojęcie cyklu koniunkturalnego, klasyczny i współczesny cykl koniunkturalny, rodzaje i przyczyny cyklów koniunkturalnych, model akceleratora)

Cykl koniunkturalny - to powtarzające się, nie zawsze regularne pod względem długości i amplitudy, wahania aktywności gospodarczej.
W cyklu koniunkturalnym obserwujemy zmiany wielkości agregatowych. Do tych wielkości należy PKB. Zmiany obserwujemy w czasie. Obserwujemy zmiany zatrudnienia, inwestycji, konsumpcji.
Klasyczne i współczesne fazy cyklu koniunkturalnego.
kryzys + depresja zlanie się w fazę spadkową
ożywienie + rozkwit zlanie się w fazę wzrostową

Cechy kryzysu:

Pojawienie się nadwyżki podaży (nadprodukcji)
Spadek produkcji
Wzrost bezrobocia
Likwidacja części przedsiębiorstw
Stagflacja - inflacja okresu kryzysu

Cechy depresji:

Stabilizacja produkcji na najniższym poziomie
Najwyższy poziom bezrobocia
Masowe bankructwa, w szczególności firm bazujących na starych technologiach

Cechy ożywienia:

Próby inwestowania w technologię opłacalną w danych warunkach
Wzrost popytu
Efekty mnożnikowe
Wzrost PKB

Cechy rozkwitu:

Wzrost produkcji
Wzrost cen
Dalszy wzrost popytu
Dalsze inwestycje
Rozwój spirali ekspansji

Model klasycznego cyklu koniunkturalnego:

A-B - spadek produkcji - kryzys
B-C - depresja (między t₂ a t₃)
C-D - ożywienie (kiedy Yr osiągnie poziom sprzed kryzysu)
D-E - rozkwit (Yr przekracza poziom sprzed kryzysu)

Amplituda wahań - to różnica między Y₂ a Y₃.

Cykl - tzn. powtarzalność wahań.

Rodzaje i przyczyny cyklów koniunkturalnych:
Opłacalność nowych inwestycji liczona jest dla bieżących warunków rynkowych (wysokie ceny) bez informacji o tym, jakie będą ceny kiedy inwestycje dadzą produkcję (nowoczesność obecnie oznacza masowość). Tworzą się przesłanki następnego kryzysu.
Jest to jeden z mechanizmów powstawania kryzysu.
Powstaje więc teza, że sytuacje kryzysowe są cykliczne.

TEORIE KRYZYSÓW.

XIX wiek: plamy na słońcu - w okresach ich aktywności spadały urodzaje, a zatem zmniejszała się aktywność rolnictwa, które zgłaszało zmniejszone zapotrzebowanie na artykuły spożywcze
Teoria Schumpetera - wiązała się ze zmianami technologicznymi i innowacyjnością. Gdy na rynku pojawi się przedsiębiorca-innowator, inni uczestnicy rynku, podążają za nim, ponieważ są zachęceni jego zyskami. Powstaje rozpowszechnienie innowacji, fala inwestycji, a zatem wzrostu produkcji. Popyt nie nadąża za podażą, co powoduje obniżkę cen i spadek zysków. Maleje popyt inwestycyjny i gospodarka wchodzi w fazę kryzysu.
Teoria cyklu politycznego - wynika z przesłanek pozaekonomicznych. Tuż przed wyborami, ugrupowania polityczne rządzące, wprowadzały łagodną politykę fiskalną. Po wyborach występowała restrykcyjna polityka fiskalna i pieniężna.

Teorie neoklasyczne opierają się na założeniu, że wszystkie zasoby są w gospodarce w pełni efektywnie wykorzystane i o dalszym wzroście decydują czynniki określające poziom produkcji potencjalnej.
Teorie keysistowkie wskazują na wahania koniunkturalne, które mogą występować na poziomie produkcji niższej od potencjalnej.

Model akceleratora.

0x08 graphic
Najprostszy model zakłada, że raz pobudzone inwestycje wskutek działania akceleratora (pobudzony inwestycjami wzrost konsumpcji pobudza następne inwestycje) prowadzą do przeciążenia mocy wytwórczych, wzrostu kosztu wytwarzania, spadku krańcowej rentowności kapitału. Spadek krańcowej rentowności kapitału wywołuje pieniężny spadek inwestycji, efekt mnożnikowy oraz spadek konsumpcji, co zostaje wzmocnione zasadą akceleracji (spirala depresji) - gospodarka wchodzi w stan kryzysu.
Odbicie od tzw. dna następuje dlatego, że konsumpcja nie spada tak szybko jak PKB. Państwo wykorzystując narzędzia polityki pieniężnej i fiskalnej może łagodzić wahania cyklu stosując w przypadku rozkwitu restrykcyjne narzędzia, a w przypadku spadku produkcji narzędzia ekspansywne (łagodne).