TO SĄ WSZYSTKI NOTATKI Z WYKŁADÓW, NA KOŃCU SĄ NAPISANE DZIAŁY Z KTÓRYCH MOGĄ BYĆ PYTANIA, TRZEBA SAMEMU SOBIE TO ZNALEŹĆ W NOTATKACH. !!!!!!!!!

Działalność instytucji międzynarodowych

Instytucja - urządzenie czegoś, zaplanowanie przedsiębiorstwa

 

Instytucja (organizacja) celowy wielostronny, związek państw, osób na mocy zawartego między nimi porozumienia, wyposażony w system stałych organów.

 

Instytucje Międzynarodowe

 

1. Są zaprzeczeniem bezładu czy pełnej przypadkowości

2. Symbolizują dążenia do stabilizowania, porządkowania, wzajemnej współpracy i stosunków międzynarodowych.

 

Wg. Morawieckiego

Cztery przesłanki decydują o powstaniu i rozwoju instytucji międzynarodowych

• Motywy ekonomiczne, polityczne (rozwój rynku światowego, rozwój technologii i zacieśnianie współpracy

• Przekonanie o potrzebie i korzyściach współpracy w danej dziedzinie

• Uświadomienie sobie przez rządy zgodności interesów w danej dziedzinie

• Zdolność do osiągania porozumienia

 

Dynamika wzrostu instytucji międzynarodowych wiązała się z trzema czynnikami

• Zwieszająca się populacja ludności świata i potrzeba rozwiązywania problemów, jakie rodził zagęszczający się glob

• Wzrastająca liczba państw w systemie międzynarodowym

• Dokonującymi się w systemie międzynarodowym zmian i przeobrażeń

 

 

I Etap od początku XVIII wieku do 1914 - Międzynarodowy związek telegraficzny, Międzynarodowe Biuro Miar i wag, Związek pocztowy.

 

II Etap - lata międzywojenne, powstały 34 organizacje międzyrządowe: cel - tworzenie politycznych machanizmów sterowania ładem międzynarodowym Liga Narodów

 

III Etap druga połowa lat 40, lata 50 - przebudowa porządku światowego, dynamiczny wzrost organizacji międzynarodowych, powstanie ONZ

 

IV Etap - od lat 60 do chwili obecnej - wzrost liczby organizacji (w 1974r. 290, w a 2004r. 1963)

 

Instytucje Międzynarodowe dzilimy na

• Międzyrządowe (ONZ)

• Pozarządowe (amnesty international)

 

 

Organizacje międzynarodowe to organizm tworzony na podstawie umów zawartych pomiędzy państwami:

• Posiadający własne, stałe organy

• Któremu osobowość międzynarodowa została nadana w dokumencie konstytucyjnym lub na mocy umów zawartych przez organizację z państwami.

Organizacja międzynarodowa IGO - international govermental organization zrzesza państwa lub niekiedy organizacje międzynarodowe.

Organizacja pozarządowa INGO zrzesza osoby fizyczne lub prawne. Nie powstaje na drodze umowy międzynarodowej; jej działalność opiera się na wewnętrznych przepisach dobrowolnie postrzeganych przez jej członków.

 

Statut oraz jego zmiany podlegają procedurze ratyfikacyjnej:

• Przygotowanie statutu

• Konferencja założycielska - dyskusja nad zapisami, uzgodnienia

• Ratyfikacja; może ona dotyczyć:

• Wszystkich krajów

• Określonej liczby krajów - wymóg ilościowy

• Najważniejszych krajów - wymóg jakościowy

• Obu wymogów ilościowego i jakościowego

 

Statut międzynarodowej instytucji jest podstawą prawną jej istnienia. Statut zawiera:

• Cele działalności

• Warunku przystąpienia

• Prawa i obowiązki członków

• Siedzibę

• Relację z innymi organizacjami

• Źródła finansowania działalności

• Skład organów administracyjnych

• Procedury powoływania organów

• Sposób prowadzenia rachunkowości

• Formy kontroli

• Formę zatwierdzenia bilansu i raportu rocznego

 

CZŁONKOWSTWO, RODZAJE CZŁONKOSTWA:

• Członkostwo pierwotne - otrzymują państwa, które uczestniczyły w konferencji założycielskiej i ratyfikowały statut

• Nowych członków przyjmuje się po spełnieniu warunków statutowych, na zasadzie jednomyślności lub większości głosów

• Nieaktywne członkostwo - gdy organizacja nie chce przyjąć do wiadomości wystąpienia danego kraju z szeregu członków

• Członkostwo stowarzyszone - ograniczenie praw i obowiązków do określonej wycinkowej działalności - często jest to etap przejściowy przed ostatecznym przyjęciem członków

• Obserwator - uczestniczy w posiedzeniach bez brania udziału w podejmowaniu decyzji

 

Funkcje instytucji międzynarodowych:

1. Regulacyjne - tworzenie norm i wzorców postępowania

1. Kontrolne - konfrontacja norm ze stanem faktycznym

1. Operacyjne - bezpośrednie świadczenie różnego rodzaju usług

 

Opinie krytyczne wobec organizacji międzynarodowych:

1. Są zbyt zbiurokratyzowane, aby móc szybko i skutecznie reagować

1. Zdominowane często przez mocarstwa światowe

1. Rosną koszty funkcjonowania

1. Nie są w stanie prowadzić polityki wbrew woli swoich członków

1. Duży poziom ingerencji w funkcjonowanie rządów i gospodarek narodowych - ograniczenie kompetencji państwa narodowego

 

Przesłanki powstania międzynarodowych instytucji finansowych:

• Wola utworzenia organizmu będącego wyrazem gotowości do współpracy międzynarodowej

• Potrzeba uregulowania, uporządkowania lub interwencji

• Wzrost popytu na płynność międzynarodową związaną z rozwojem rynku światowego i koniecznością rozliczania coraz większych transakcji

• Deregulacje kryzysu systemu pieniężnego i walutowego - brak możliwości, rozwiązania w ramach jednego kraju

• Wspieranie procesu łagodzenia deficytów bilansów płatniczych

• Tworzenie programów dla krajów dotkniętych - pętlą zadłużeniową

 

Międzynarodowe instytucje finansowe są:

• Sformalizowaną formę współpracy suwerennych państw

• Instytucjonalną częścią międzynarodowego systemu walutowego

Międzynarodowy system walutowy to zespół norm, zasad i instytucji mających na celu zapewnienie swobody regulowania zobowiązań krajów o odrębnych walutach oraz:

• Krajowe systemy banków komercyjnych

• Banków centralnych

• Międzynarodowych banków i międzynarodowych instytucji finansowych

• Elementem składowym międzynarodowych rynków finansowych

• Konsekwencję pewnego etapu rozwoju integracji gospodarczej i walutowej

 

Instytucje o charakterze globalnym: MFW, grupa banku światowego

Instytucje o charakterze regionalnym: Europejski bank inwestycyjny, Europejski bank centralny, Afrykański bank rozwoju

Instytucje o charakterze subregionalnym: Arabski Fundusz Walutowy, Karaibski Bank Rozwoju

 

Międzynarodowe instytucje o charakterze interregionalnym - współpraca przekraczająca skalę rozwoju - Arabski Bank dla rozwoju gospodarczego w Afryce. Szczególną grupę instytucji finansowych stanowią instytucje działające w strefie nadzoru międzynarodowych rynków finansowych i biorąc udział w opracowaniu międzynarodowych standardów ostrożności. Odrębną grupę stanowią instytucje o charakterze niesformalizowanym, działając w sferze międzynarodowych stosunków finansowych: Klub paryski i londyński, g-5, g-7. instytucje te mogą reprezentować interesy krajów rozwijających się, wierzycieli oficjalnych lub prywatnych, mogą uczestniczyć w pracach nad reformą międzynarodowego systemu walutowego.

 

Dwie sfery działalności międzynarodowych instytucji finansowych:

1. Sfera wewnętrzna - dotyczy sprawności mechanizmów działania danej instytucji, uzależnionego od systemu podejmowania decyzji, źródeł finansowania i struktury organizacyjnej

1. Sfera zewnętrzna - możliwość oddziaływania na kraje członkowskie i inne kraje w celu realizacji funkcji danej instytucji

 

Siła oddziaływanie danej instytucji zależy od:

• Jej zasięgu

• Siły finansowej jej członków

• Możliwości finansowania celów

 

Źródła finansowania działalności międzynarodowych organizacji finansowych mogą być:

• Zasoby własne - składki członkowskie, udziały, odpłatne usługi

• Dobrowolne wkłady lub dotacje

• Pożyczki od krajów członkowskich i innych instytucji

• Pożyczki na rynku finansowym - emisja obligacji

 

Wydatki organizacji obejmują:

• Finansowanie administracji wewnętrznej

• Finansowanie realizacji celów

 

Zawieszenie w prawach członka - w przypadku niepłacenia składek

Wykluczenie - forma restrykcji w przypadku działalności niezgodnej z celami danej instytucji

 

Ograny władzy w międzynarodowych instytucjach finansowych:

• Ograny międzyrządowe

• Ograny administracyjne - zarządzanie

• Organy międzyparlamentarne

• Organy pomocnicze

 

Funkcje międzynarodowych instytucji finansowych:

3. Funkcja finansowa - udzielanie krajom członkowskim pomocy finansowej w formie kredytów o ulgowym oprocentowaniu, dotacji, gwarancji czy ubezpieczeń.

4. Funkcja regulacyjno-stabilizacyjna - organizacja stanowi źródło określonych norm, kodeksów, przepisów, prawnych deklaracji, umów rezolucji, które obowiązują kraje członkowskie bądź traktowane są jako zalecenia. Stosowane w praktyce - wpływają na stabilizację międzynarodowego systemu walutowego.

5. Funkcja kontrolna - porównywanie stanu faktycznego z ustalonymi normami, zasadami, zaleceniami itp.. W ramach tej funkcji niektóre organizacje mogą stosować sankcję.

6. Funkcja konsultacyjna - tworzenie w ramach instytucji płaszczyzny dla wymiany poglądów przekazywanie informacji, doradztwo.

7. Funkcja rozjemcza - udział w organizacji w rozstrzyganiu sporów między krajami członkowskimi w zakresie realizowaniu stosunków finansowych.

 

Nie wszystkie funkcje pełnione są jednocześnie przez każdą z instytucji. Niektóre instytucje wyspecjalizowały się w udzielaniu bezzwrotnej pomocy finansowej, inne w finansowaniu rozwoju lub udzielaniu pomocy technicznej, niektóre za priorytetową działalność uznają funkcję rozjemczą lub ubezpieczeniową.

 

Kontrola międzynarodowych instytucji finansowych.

Trzy rodzaje kontroli:

1. Kontrola wydatków wewnętrznych na administrowanie instytucji.

2. Kontrola działalności instytucji. Obejmuje ona:

• Badanie zgodności z celami statutowymi i przyjętymi zasadami

• Badanie procedur i kryteriów przyznawania pomocy bezzwrotnej o charakterze ulgowym

• Zgodności wykorzystania pomocy z założonymi celami

• Kontrola i nadzór prowadzonych przez instytucje finansowe krajów członkowskich. Dotyczyć może realizacji finansowanych programów, a zwłaszcza:

• Zgodności uzyskanych efektów z założeniami programu

• Zgodności etapów realizacji programów z transzami pomocy kredytowej

• Prawidłowości spał kredytów i odsetek

 

WYNIKI KONTROLI SĄ PODAWANE DO WIADOMOŚCI KRAJÓW CZŁONKOWSKICH.

 

Konferencja w Bretton Woods USA 1-22. 7.1944

Uczestnicy: 44 kraje w tym Polska

 

Główne cele:

• Ustalenie nowego międzynarodowego porządku walutowego

• Powołanie międzynarodowej instytucji finansowej (aby dbała i na bieżąco oceniała kondycje systemu finansowego/walutowego poszczególnych krajów)

 

Podstawą urzeczywistnienia celów stały się dwa plany:

• Plan Keynes'a

• Plan White'a

 

Plan J.M.Keynes'a

 

1. Dyskusja w Wielkiej Brytanii na temat rozwiązań w skali międzynarodowej kilku kwestii, m. in.:

• Mechanizmu kreacji i wymiany pieniądza

• Zasad polityki handlowej (warunki wymiany towarowej, taryfy, systemy preferencyjne, subwencje itp.)

• Mechanizmów cenowych oraz ochrony producentów i nabywców narażonych na nieprzewidziane wahania rynków

• Pomocy zagranicznej średnio- i długoterminowej dla krajów, podejmujących wysiłki na rzecz rozwoju gospodarczego

 

Plan Keynes'a "Propozycje utworzenia Międzynarodowej Unii Clearingowej":

• W 1943 przedstawiony w parlamencie brytyjskim

• W 1944 na konferencji w Bretton Woods - plan odrzucono

 

Plan Whithe'a Fundusz Stabilizacyjny Stanów Zjednoczonych

• Dolar - najważniejszą walutą międzynarodową

• Fundusz stabilizacyjny - instytucja międzynarodowa (dobrowolna współpraca państw członkowskich)

• Fundusz może przyznawać kredyty (kredyty nie były związane z regulowaniem transakcji, lecz z potrzebami banków centralnych, które powinny interweniować na rynkach finansowych)

 

Plan White'a został uznany za bardziej racjonalny (nie trzeba tworzyć nowej waluty, banku kreującego, nowego porządku walutowego).

 

Zredagowano statut MFW i Banku Światowego

 

27.12.1945 - powołano do życia MFW (statut wszedł w życie po podpisaniu przez 29 kraje członkowskie)

Inauguracyjne posiedzenie Rady Gubernatorów w Savannah ( 8-18.2.1946)

Siedziba Washington

6.05.1946 - pierwsze posiedzenie Rady Administracyjnej (12 dyrektorów)

 

Polityka kredytowa

 

Lata 40. i 50. - głównie: problemy krajów uprzemysłowionych, odbudowujących swoje gospodarki i podejmujące wysiłki o przywrócenie równowagi bilansu płatniczego

 

1947 - Francja (25 mln USD)

Po 1953 - wsparcie dla polityki liberalizacji obrotów płatniczych i znoszenia ograniczeń walutowych

1952- 1954 - MFW sformułował warunki udostępniania zasobów w ramach promes kredytowych (SBA) przyznano 200 SBA związaych w większości z programami stabilizacyjnymi.

1958 - wprowadzenia wymienialności najważniejszych walut europejskich

 

Lata 60.- głównie: potrzeby krajów rozwijających się (odzyskanie niepodległości, członkostwo w MFW)

• Pożyczki GAB -1962

• Mechanizm kompensacyjny ( finansowanie wahań w eksporcie)

• Mechanizm finansowania zapasów buforowych 1969 warunek: realizacja zaleceń MFW; m.in. Programy stabilizacyjne, promocja eksportu, stosowanie kursów parytetowych czy liberalizacja płatności i handlu

 

Lata 70. - głównie: trudności w międzynarodowym systemie walutowym i w gospodarce światowej (gwałtowny wzrost cen ropy naftowej)(zawieszenie wymienialności dolara na złoto, wprowadzenia płynnych kursów walutowych, wzrost deficytów bilansów płatniczych, pojawienie się stagflacji)

• MFW - zmuszony zwiększyć dostęp do zasobów finansowych (kredyty naftowe, mechanizm rozszerzonego dostępu, mechanizm finansowania kompensacyjnego, fundusz powierniczy)

• Główny beneficjent kredytów: kraje rozwijające się

• Reformy MFW - druga poprawka do statutu MFW (swoboda wyboru parytetów walut, demonetaryzacja złota)

 

 

 

 

29.10.2008

 

Lata 80.

• głównie: rozwój formuły konsultacji i nadzoru MFW (eksperci MFW i Banku Światowego w krajach zadłużonych, programy dostosowawcze.

• od 1983 coroczne konsultacje (80% krajów członkowskich)

• W 1985 MFW uczestniczy w realizacji planu Bakera ( 15 najbardziej zadłużonych krajów - zwiększenie kredytów)

• W 1989 uczestnictwo w planie Brady'ego i przyznanie dodatkowych kredytów m.in. Meksyk

 

Lata 90.

• Przystąpienie krajów europy środkowo-wschodniej oraz fala kryzysów finansowych

• Głównie: kredyty na realizacje programów dostosowawczych oraz pomoc dla krajów dotkniętych kryzysami finansowymi

• Wsparcie dla krajów europy środkowo-wschodniej w rozpoczętym procesie przebudowy gospodarki, tworzenia instytucji rynkowych, restrukturyzacji

 

Cele MFW:

1. Popieranie międzynarodowej współpracy walutowej - mechanizmy konsultacji i współpracy

2. Ułatwienie ekspansji i harmonicznego wzrostu handlu międzynarodowego

3. Popieranie stabilizacji kursów walutowych i utrzymanie uporządkowanej wymiany między krajami członkowskimi i unikanie deprecjacji walut

4. Pomoc w ustanowieniu systemu rozliczeń multilateralnych w zakresie transakcji bieżących oraz eliminacji ograniczeń walutowych, które przeszkadzają w rozwoju handlu światowego

5. Czasowe oddanie w dyspozycję krajów członkowskich zasobów ogólnych w funduszu w celu korygowania nierównowagi bilansu płatniczego bez konieczności uciekania się do środków szkodliwych dla narodowej i międzynarodowej prosperity

6. Zmniejszenie rozmiaru i skracanie okresu trwania nierównowagi bilansu płatniczego

 

 

Członkowstwo:

Członkiem może zostać każdy kraj posiadający autonomię w dziedzinie stosunków zagranicznych oraz spełniający stawiane przez statut warunki!

 

Warunki:

• Wpłaca kwoty udziałowej, której wielkość stanowi o liczbie głosów, jaką dysponuje dany kraj (250 głosów = głosy dodatkowe wynikające z wielkości kwoty)

• Rozkład głosów ze względu na znaczne różnice w kwotach udziałowych wypada na korzyść krajów wysoko rozwiniętych

• Kraje: USA, Japonia, Niemcy, Francja i Wielka Brytania - mianowani dyrektorzy w składzie Rady Administracyjnej (dodatkowo 3 mianowanych dyrektorów: Arabia Saudyjska, Rosja i Chiny)

• Pozostałe kraje - reprezentuje 19 dyrektorów wybieranych (wg podziału krajów na grupy)

 

Rada Gubernatorów

 

Najwyższa władza decyzyjna w MFW (zbiera się raz w roku)

 

Skład: przedstawiciele krajów członkowskich

 

Zadania Rady Gubernatorów:

• Przyjmowanie nowych członków

• Określanie wysokości kwoty udziałowej

• Alokacje SDR - ów

 

Ciała doradcze Rady Gubernatorów

• Międzynarodowy Komitet Monetarny i Finansowy:

Zadania: przygotowywanie raportów dotyczących:

• Nadzoru i dostosowania systemu monetarnego i finansowego, ewolucji płynności międzynarodowej i przepływów zasobów realnych do krajów rozwijających się

• Poprawek do Statutu

• Reform MFW

• Stabilizacji międzynarodowego systemu walutowego

• Realizacji programu inicjatywa na rzecz krajów biednych i najbardziej zadłużonych

• Ułatwień dotyczących redukcji ubóstwa i wzrostu

 

Komitet rozwoju - organ doradczy dla MFW i jednocześnie Banku Światowego

Główne zadanie to transfery zasobów na rzecz krajów rozwijających się oraz:

• Działania w zakresie zasobów finansowych MFW

• Działania w zakresie pętli zadłużeniowej

• Prace nad mechanizmami kredytowymi MFW

• Opracowywanie programów działalności MFW

• Nadzór i odpowiedzialność za upowszechnianie danych

 

Rada Administracyjna - władza wykonawcza MFW

Skład: 24 dyrektorów w tym: 5 mianowanych oraz 19 wybieranych (każdy z nich ma zastępcę)

Główne zadania:

• Organizowanie bieżącej działalności MFW (konsultacje z krajami członkowskimi, przyznawanie promes kredytowych)

• Polityka ogólna dotycząca perspektyw gospodarki światowej

• Ewolucja międzynarodowych rynków kapitałowych

 

Dyrektor Generalny MFW

• Stoi na czele Rady Administracyjnej

• Zastępcą jest przedstawiciel USA

• Wybierany na 5 lat (możliwe kolejne kadencje)

 

Urzędnicy administracyjni:

• Dobór wg narodowości (odzwierciedlenie struktury geograficznej)

• Ponad 2 tysiące osób pochodzących z ponad 120 krajów

 

Departamenty - 4 rodzaje:

• Departamenty regionalne

• Departamenty funkcjonalne i służb specjalnych

• Departamenty informacji i kontaktów

• Departamenty służb pomocniczych

 

 

12.11.2008

 

Źródła finansowania MFW:

Podstawowe źródła:

• Zasoby zwykłe:

• Kwoty udziałowe (złoto, waluty, SDR)

• Dochody z lokat

• Środki z operacji budżetowych

• Zasoby pożyczone:

• Środki z tzw. Porozumień pożyczkowych (zawierane między MFW a krajami uprzemysłowionymi)

 

Struktura finansowa - odzwierciedla operacje i transakcje finansowe - realizowane między MFW a krajami członkowskimi i innymi instytucjami międzynarodowymi)

 

Operacje MFW - otrzymanie pieniędzy oraz ich użycie. Transakcje MFW - wymiana pieniądza na pieniądz.

 

Na strukturę finansową składają się:

• Departament Ogólny - prowadzi rachunki: Zasobów Ogólnych, Wpłat Specjalnych, Inwestycyjny i Przejściowy

• Departament SDR - kwestie związane z alokacją SDR-ów

• Rachunki administrowane - rachunki celowe

 

Kwoty udziałowe - składki:

• Główne źródło finansowania działalności statutowej MFW

• Określa prawa do głosowania

• Określa maksymalny pułap możliwości uzyskania pomocy kredytowej

• Określa podział SDR-ów

 

Przyjmując dany kraj do MFW i określając dla niego kwotę udziałową bierze się pod uwagę:

• Agregaty Dochodu Narodowego

• Wolumen eksportu i importu

• Stan oficjalnych rezerw dewizowych

• Płynność kraju

• Porównywalność rozmiaru gospodarki i jej kondycji w stosunku do innego kraju - o podobnych parametrach

 

Bretton Woods Formula:

Kwota = (0.02Y+0.05R+0.10V)*(1+X/Y)

 

Y - dochód narodowy

R - rezerwy złota i dolarów

V - maksymalne wahania w eksporcie

X - średni poziom eksporu

 

Formula Scheme M7:

0.0045Y + 0.5281008R + 0.039(P+C) + 1.0432VC

 

Y - GDP w ostatnim roku

R - średni stan rezerw w ostatnim roku

P - średni stan płatności w ostatnim roku, powyżej średniej z ostatniego 5 - letniego okresu

C - średni stan wpływów w ostatnim roku, powyżej średniej z ostatniego 5 - letniego okresu

VC - zmienność bieżących wpływów liczona jako standardowe odchylenie od 5 - letniej średniej powyżej wpływów z 13 - letniego okresu

 

Wpłaty kwot udziałowych

 

Do 1978 roku wpłata kwoty: 25% w złocie, 75% w walucie kraju członkowskiego

Obecnie: 25% w SDR lub innych walutach, 75% w walucie kraju członkowskiego

 

Kwoty wpłacane są na Rachunek Zasobów Ogólnych i wyrażana w SDR. Rewizje kwot w okresach co najmniej 5 - letnich.

 

Złoto a kwoty udziałowe

1. Poprawka z 1978 roku - ukonstytuowanie decyzji o likwidacji złota jako miernika walut i podstawy międzynarodowego systemu walutowego.

1. W ramach reformy MFW w latach 1976 - 1980 MFW sprzedał blisko 800 ton złota (wartość 3,7 mld SDR)

Uzyskany dochód podzielono:

• 28% przekazano bezpośrednio krajom rozwijającym się w relacji do ich kwot udziałowych

• 72% przeznaczona na pożyczki dla 60 krajów o niskim dochodzie narodowym per capita

• Statut MFW - ogranicza wykorzystanie rezerw złota w operacjach i transakcjach

 

SDR - Specjalne Prawo Ciągnienia:

• Jednostka rozrachunkowa MFW

• Substytut pieniądza światowego

• Ma charakter niematerialny

• Jest zapisem na kontach krajów członkowskich

 

1967 rok - konferencja w Rio de Janeiro

1969 rok - utworzenie SDR w ramach I poprawki do statutu MFW

 

Wartość SDR

 

• W 1969 rok - 1 SDR = 1/35 uncji złota = 1 dolar

• W latach 1974 - 1980 - 1 SDR = wynik koszyka 16 walut krajów mających liczący się udział w światowym handlu

• W 1981 rok - redukcja składu koszyka tj. 5 walut

• Od 1.01.1999 - w miejsce niemieckiej marki i francuskiego franka - euro

• Obecny koszyk (tzw. Waluty swobodnie wykorzystywane: euro, jen, funt sterling, dolar amerykański)

 

Działalność kredytowa - dla członków MFW:

• Wielkość kredytów określana jest w proporcji do kwoty narodowej danego kraju

• Kredyty o charakterze średnioterminowym o niskim lecz progresywnym oprocentowaniu

• Przy niektórych kredytach - dodatkowe warunki umów

 

Ze względu na źródło pochodzenie środków działalności kredytowej wyróżnia się:

• Finansowanie z zasobów ogólnych MFW

• Finansowanie ze środków pożyczonych

 

Ze względu na stopień uwarunkowania otrzymania kredytu wyróżnia się:

• Pomoc kredytową nieuwarunkowaną - udzielaną automatycznie bez żadnych dodatkowych warunków zgodnie ze statutem

• Pomoc uwarunkowaną - wiąże się z koniecznością spełnienia dodatkowych wymogów określanych przez MFW

 

Transze kredytowe i mechanizm rozszerzony

 

W ramach statutowych ułatwień kredytowych - środki z zasobów ogólnych MFW, kraj członkowski może otrzymać pomoc kredytową na finansowanie potrzeb związanych z bilansem płatniczym w postaci:

• Transzy rezerwowej - zakup przez kraj członkowski SDR lub innej waluty w zamian za swoją do wysokości kwoty udziałowej

• Promesy kredytowe - I - IV transza kredytowa; na okres 1 - 5 lat; limit kredytu do 300% kwoty udziałowej; określone uwarunkowania

 

I transza (125% kwoty udziałowej)

II, III, IV transza od 125 do 200 % kwoty - wymóg rzeczowego i dobrze uargumentowanego uzasadnienia - list intencyjny ministra finansów do MFW; list musi zawierać program naprawczy gospodarki i stabilizacji bilansu płatniczego.

 

Promesa kredytowa (Stand by Arrangement) to decyzja MFW o przyznaniu - zgoda Rady Administracyjnej - oprocentowanie środków promesy kredytowej ok. 0.25% od kwoty przyznanego kredytu. Spłata - raty; kwartalnie.

 

Mechanizm finansowania rozszerzony - forma przyznania większej kwoty kredytu niż normalna transza oraz wydłużenie standardowego okresu spłaty; w mechanizmie w/w wyróżnia się:

• Promesę kredytową ze zwiększonym dostępem - pozwala na zwiększenie kwoty pomocy kredytowej

• Promesę wydłużoną - wydłużony zostaje okres spłaty kredytu

• Promesę wydłużoną ze zwiększonym dostępem - najkorzystniejsza, łączy zalety obu promes

19.11.2008

MECHANIZMY SPECJALNE:

• Mechanizm finansowania dodatkowych rezerw - wzrost popytu na krótkoterminowe fundusze

• Linie kredytów preferencyjnych - dla krajów narażonych na ewentualne rozszerzenie skutków kryzysu finansowego

• Mechanizm finansowania kompensacyjnego - stworzony dla kompensacyjnego sfinansowania wahań w eksporcie - dla krajów, które odnotowały znaczny spadek wpływów z eksportu lub zmuszone były do znacznego zwiększenia importu zbóż

• Pilna pomoc - dla krajów, które odnotowały problemy ze zrównoważeniem bilansu płatniczego, ale w przypadku, gdy przyczyną problemów były katastrofy naturalne

 

Ułatwienie kredytowe - dla krajów o niskim dochodzie:

• W przypadku trudnych przekształceń strukturalnych w gospodarce

• Obecnie w/w ułatwienia noszą nazwę ułatwień na redukcję ubóstwa i wzrost gospodarczy - jeden z priorytetowych celów MFW od 1999

• Ułatwienie powyższe funkcjonuje równolegle z inicjatywą na rzecz krajów biednych i najbardziej zadłużonych, realizowaną wspólnie z Bankiem Światowym

 

Stopy procentowe stosowane przez MFW dotyczą:

• Zasobów w SDR i w walutach narodowych utrzymywanych na rachunkach krajów członkowskich

• Kredytów udzielanych krajom członkowskim w ramach różnych uzgodnień

• Kredytów zaciągniętych przez MFW w ramach porozumień pożyczkowych od wysoko rozwiniętych krajów członkowskich

 

Stopy oprocentowania są zróżnicowane:

• Stopa procentowa SDR-ów - średnia ważona stóp procentowych krótkoterminowych instrumentów emitowanych na rynkach pieniężnych czterech walut tworzących koszyk SDR

• Stopa procentowa dotycząca rezerw jest stopą rentowności krajów członkowskich w transzy rezerwowej i równa się stopie SDR

• Stopa prowizji - koszt wykorzystywania zasobów MFW i wynosi ponad 100% stopy SDR

 

Podstawowe stopy procentowe - publikowane w IMF Survey. Kredyty zaciągane przez MFW w ramach porozumień pożyczkowych - oprocentowanie na bazie stopy LIBOR + marża. LIBOR = London Interbank Offered Rate

 

POROZUMIENIA POŻYCZKOWE

GAB (general arragements to borrow) generalne porozumienie pożyczkowe

1962r. Uczestnicy porozumienia - 10 wysoko rozwiniętych, uprzemysłowionych krajów (Belgia, Francja, Holandia, Japonia, Kanada, RFN, Szwecja, Stany Zjednoczone, Wielka Brytania, Włochy). Kwota porozumienia 1962 - 6 mld USD, 1999 - 18 mld SDR

 

NAB (new arrangements to borrow) nowe porozumienie pożyczkowe

1997r. - zawarte z 25 krajami uprzemysłowionymi oraz instytucjami międzynarodowymi. Kwota porozumienia 34 mld SDR

 

PRZYCZYNY POJAWIENIENIA SIĘ ZADŁUŻENIA

1. Rosnący popyt na kredyty ze strony krajów rozwijających się:

1. Małe wewnętrzne oszczędności

1. Ambitne programy rozwojowe - kolejne dekady rozwoju i idee NMŁE

1. Wzrost cen dóbr eksportowanych przez kraje rozwijające się

1. Relatywnie niskie oprocentowanie kredytów w bankach zachodnich 6-7%

2. Spore depozyty w bankach zachodnich - efekt wzrostu gospodarczego lat 50/60 oraz napływ petrodolarów po 1 szoku 1973r.

1. Między 1973 a 1981 rokiem cena ropy naftowej wzrosła 10-krotnie

1. Część petrodolarów wykorzystywały kraje eksporterzy ropy na sfinansowanie planów rozwojowych; znaczna część krajów rozwijających się wykorzystywała kredyty na import ropy naftowej

Zatem zarówno po stronie podaży kredytów jak i popytu nie istniały zachęcające warunki i w miarę optymistyczna perspektywa.

 

Czynniki powodujące szybki wzrost stóp procentowych:

1. Rosnące zadłużenie krajów rozwijających się

2. Rosnąca inflacja w krajach zachodnich

3. Rosnące bezrobocie w krajach zachodnich

4. Spadek importu z krajów rozwijających się, co przyczyniło się do spadku eksportu w tych krajach oraz wzrostu trudności płatniczych - pogłębiające się deficyty bilansów płatniczych

 

KRYZYS ZADŁUŻENIOWY STAJE SIĘ FAKTEM:

• Sierpień 1982r. Meksyk - z najbardziej zadłużonych krajów ogłasza moratorium czyli jednostronną deklaracje o niewypłacalności - zawieszenie obsługi długu

• Następne miesiące 1982r. I 1983r. - ponad 30 krajów znalazło się w pułapce niewypłacalności - konieczność odroczenia spłat

• Interwencja MFW - transza nowych kredytów dla Meksyku na pokrycie odsetek oraz odroczenie płatności kredytowych

• Szybko dokonująca się kumulacja niespłaconych rat w wielu krajach dłużniczych

• Ucieczka kapitałów zagranicznych z krajów dłużniczych - obawa przed dewaluacją

 

26.11.2008

Błędy wierzycielskich banków:

1. Nie doceniły stopnia ryzyka w stosunku do krajów dłużniczych

2. Nie skalkulowały należycie skutków recesji, inflacji, ruchu stóp procentowych

 

Błędy krajów dłużnych:

1. Spora część kredytów kierowana do sektora publicznego - nieinwestycyjnego; kredytodawcy - sektor prywatny; kredytobiorcy sektor publiczny

2. Nieefektywna absorpcja kredytów - niezrealizowane programy inwestycyjne zahamowały wzrost dochodu narodowego i eksportu

3. Nie przewidziano wzrostu stóp procentowych

 

1. Największa suma udzielonych kredytów przypadła na grupę 57 krajów o średnim dochodzie - w tym kraje Europy - Środkowo Wschodniej: Polska, Rumunia, Węgry, Jugosławia

1975r. - zadłużenie wyniosło 89,7%

1986r. - zadłużenie wyniosło 504,8%

 

A to stanowiło:

• 55% rocznego dochodu narodowego tych krajów

• Wartość 202% ich rocznego eksportu

35. Ponad 40% zadłużenia przypadało na kraje ameryki łacińskiej. Rosło zadłużenie krajów eksportujących ropę naftową - udział 11 krajów eksporterów ropy naftowej w zadłużeniu wzrósł do 26,4% w 1986 roku; m.in. Meksyk, Wenezuela, Nigeria

 

Miary zadłużenia - stopień obciążenia gospodarki zadłużeniem i jego obsługą:

1. Wielkość zadłużenia/roczne PKB

2. Wielkość zadłużenia/wielkość rocznego eksportu

3. Roczna suma obsługi długu/wartość rocznych wpływów z eksportu

 

W ciągu 30 lat zadłużenie w/w krajów wzrosło 50 krotnie. Obsługa roczna 300 mld USD. Transfer spał do krajów wierzycielskich w latach 1982-2000 wyniósł 3450 mld USD.

 

Negocjacje w sprawie restrukturyzacji długów:

 

Klub paryski - stowarzyszenie banków wierzycielskich, udzielających kredyty gwarantowane oraz przedstawicieli rządów wszystkich krajów wierzycielskich i dłużniczych : uczestniczą przedstawiciele MFW i Banku Światowego

1. Rozpoczęcie negocjacji uzależnione od programu rozwojowego kraju dłużniczego i propozycji terminów i warunków spłat

2. Odroczeniu podlegają sumy rat kapitałowych przypadających na dany rok i częściowo odsetek

3. Negocjacje z każdym krajem dłużniczym osobno

4. W połowie lat 80. przeciętna karencja to 2 lata, obecnie 5 lat i powyżej

 

Klub londyński - stowarzyszenie banków udzielających kredyty niegwarantowane

1. Negocjacje w sprawie spłat

2. Karencja 15 - 20 lat

3. Spłaty narastające przez pierwsze lata bardzo niskie

4. Po spłacie dłużnik może otrzymać kredyty odnawialne w wysokości uzależnionej od wysokości zapłaconych odsetek

 

Sposoby rozwiązywania problemu zadłużenia - tzw. Pętli zadłużeniowej

 

1. Programy dostosowawcze MFW i Banku Światowego - ograniczenie wydatków w sektorze publicznym. Eksport motorem wzrostu gospodarczego kosztem rynku wewnętrznego, dewaluacja, deregulacja, likwidacja płacy minimalnej, cen gwarantowanych i subwencji, prywatyzacja

2. Plan Baker'a propozycja zwiększenia dopływu kapitału kredytowego, MFW w roli instytucji dyscyplinującej

3. Koncepcje A. Salomon'a postulat stabilizowania stóp procentowych

4. Koncepcje S.Fischera i B.Bradley'a postulat większego zaangażowania wierzycieli w kosztach rozwiązania zadłużenia; umorzenie części lub całości długów; dostosowanie spłat do możliwości dłużnika

5. Plan Brady'ego propozycja aby banki wierzycielskie umorzły 30% zadłużenia

6. Inicjatywa HIPC instytucji międzynarodowych postulat zmniejszenia zadłużenia do poziomu pozwalającego na spłatę

7. Transakcje konwersja długu porozumienie na sprzedaż lub zamianę na międzynarodowym rynku finansowym posiadanych przez bank zobowiązań dłużników (Swap)

1. Zamiana długu na dług

1. Zamiana długu na udziały kapitałowe w przedsiębiorstwach

1. Zamiana długu na towary kraju dłużniczego

1. Zamiana długu na wydatki na ochronę środowiska

1. Zamiana długu na obligacje

 

Lub wykup długu przez kraje dłużnicze

 

Atrakcyjność washington consensus - wynik wiary w moc i skuteczność proponowanych rozwiązań, które sprawdziły się w praktyce, zapewniając historyczne zwycięstwo nad komunizmem, jak również z zabiegu socjotechnicznego poprzez umieszczenie w nazwie słowa zgoda. Geneza washington consensus:

• Zawieszenie przez USA wymienialności dolara na złoto

• Upadek systemu z Bretton Woods

• Początek fazy globalizacji impuls do liberalizacji i deregulacji

 

3.12.2008

Washington consensus - program będący wyrazem synergii idei globalnego kapitalizmu rynkowego w postaci neoliberalnej koncepcji gospodarowania, opartej na ekonomii podażowej i restrykcyjnej polityce fiskalnej i monetarnej z jednej strony. A z drugiej na zespole:

• Instytucji gospodarki światowej ulokowanych w Waszyngtonie (MFW, Bank światowy)

• Agend rządu federalnego USA (Urząd rezerwy Federalnej)

• Agend sektora prywatnego: agencje ratingowe, ośrodki analityczne

• Ośrodków akademickich i pracujących tam wybitnych przedstawicieli nauk ekonomicznych

 

10 wartości Consensusu

 

1. Dyscyplina fiskalna rozumiana jako przybliżona równowaga wpływów i wydatków publicznych

2. Właściwe ukierunkowanie wydatków publicznych do dziedzin promujących rozwój w długim czasie (ochrona zdrowia, oświata)

3. Reforma podatków, tak aby zwiększyć bazę opodatkowania i jednocześnie zmniejszyć stawki podatkowe

4. Finansowa liberalizacja

5. Ujednolicenie kursów walutowych

6. Liberalizacja handlu

7. Promocja inwestycji bezpośrednich

8. Prywatyzacja sektora publicznego

9. Deregulacja produkcji ile nie stoją temu na przeszkodzie względy ochrony środowiska

10. Zapewnienie właściwej ochrony praw własności intelektualnej

 

Korekta Consensusu lata 90. postanowienie: Proces reformowania gospodarek krajów dłużniczych powinien objąć trzy etapy:

1. Przedsięwzięcia stabilizacyjne, które przywracałyby równowagę zewnętrzną i wewnętrzną

2. Przebudowę systemu bodźców, instrumentów oraz instytucji tworzących politykę gospodarczą w celu zmiany zachowań ekonomicznych i publicznych

3. Przedsięwzięcia prowadzące do wznowienia wzrostu gospodarczego pobudzając krajowe i zagraniczne inwestycje podejmowane zarówno przez sektor prywatny jak i publiczny

 

9 obszarów polityki ekonomicznej mających kluczowe znaczenie dla powodzenia polityki stabilizacyjnej i dostosowawczej:

• Polityka kursu walutowego

• Polityka w handlu zagranicznym

• Polityka fiskalna

• Polityka w zakresie sektora publicznego

• Reforma przedsiębiorstw publicznych

• Polityka finansowa

• Polityka przemysłowa

• Polityka rolna

• Polityka energetyczna

 

Trzeci filar działalności MFW - polityka kursowa. Statut MFW przewiduje "ścisły nadzór nad polityką kursową państw członkowskich"

Dwa filary nadzoru:

• Bilateralny - konsultacje coroczne efekt konsultacji: memorandum lub deklaracja finalna

• Multilateralny - ocena ewolucji całego międzynarodowego systemu walutowego przygotowana przez MFW i umieszczona w Raportach

• W ostatnich latach wprowadzono wymiar regionalny np. analiza w UE, w krajach transformujących gospodarki

 

W ramach polityki nadzoru zaleca się:

• Kraje członkowskie zobowiązane są nie prowadzić działań manipulacyjnych w zakresie kursu walutowego lub dotyczących międzynarodowego systemu monetarnego

• Kraje członkowskie powinny interweniować na rynku walutowym w wypadku koniecznym - przeciwdziałanie chaosowi

• Kraje członkowskie powinny w swej polityce interwencji brać pod uwagę interesy innych krajów, szczególnie tych, w których walucie dokonują interwencji

 

Rynek walutowy - ogół transakcji wymiany walut wraz z instytucjami, regułami prawnymi, urządzeniami oraz czynnościami prowadzącymi i ułatwiającymi ich zawieranie.

 

1. Rynek walutowy - największy rynek na świecie

2. Rynek walutowy - konsekwencja potrzeby sektora przedsiębiorstw operujących na rynkach międzynarodowych

3. Rynek walutowy - sieć rozrzuconych po całym świecie instytucji finansowych i firm brokerskich, które korzystając z komputerowych systemów łączności oraz telekomunikacji, dokonują transakcji wymiany walut 24 godziny na dobę

4. Wg banku rozliczeń międzynarodowych - wielkość dziennych obrotów - powyżej 1 400 mld $

 

Uczestnicy rynku walutowego:

1. Banki krajowe i międzynarodowe które zawierają transakcje na rynkach walutowych

2. Banki centralne interwencja w celu stabilizowania krajowego rynku walutowego lub utrzymania rezerw walutowych

3. Klienci banków nabywający waluty niezbędne do dokonania płatności

4. Prywatni inwestorzy handel walutami, zysk na zmianach kursowych

5. Pośrednicy pomiędzy kupującymi i sprzedającymi tj. brokerzy - opłata prowizyjna

6. Dealerzy kreatorzy rynku walutowego, wyznaczający kursy walut

 

 

Wymienialność walut wg standardów MFW:

1. Wymienialność ograniczona (różny zakres, zależny od: kto ma prawo do wymiany, pochodzenia pieniądza przeznaczonego do wymiany, rodzaju wymiany, rodzaju waluty)

2. Całkowita - nieograniczona możliwość wymiany waluty krajowej na inną walutę

 

Rodzaje polityki walutowej:

• Wiązanie kursu waluty z kursem obcej waluty

• Wiązanie kursu waluty z koszykiem obcych walut (każda z nich ma ustaloną wagę)

• Elastyczne kształtowanie kursu (wysoki poziom ingerencji banku centralnego)

• Niezależność w zakresie wysokości kursu ingerencji: główna determinanta - sytuacja na rynku walutowym

• Regionalna współpraca walutowa - UW

 

10.12.2008

MIĘDZYNARODOWY BANK ODBUDOWY I ROZWOJU

 

Konferencja w Bretton Woods lipiec 1944

Umowa założycielska weszła w życie - grudzień 1945 -ratyfikacja 28 krajów

Rozpoczęcie działalności czerwiec 1946

Cele zawarte w umowie założycielskiej: wspieranie długofalowego wzrostu gospodarczego dla zmniejszenia ubóstw (poprzez finansowanie projektów rozwojowych)

 

Grupa banku światowego:

1. Międzynarodowy Bank Odbudowy i Rozwoju (IBRD)

2. Międzynarodowa Korporacja Finansowa (IFC)

3. Międzynarodowe Stowarzyszenie rozwoju (IDA)

4. Międzynarodowe Centrum Rozstrzygania Sporów Inwestycyjnych (ICSID)

5. Wielostronna Agencja Gwarancji Inwestycji (MIGA)

 

Członkostwo i struktura organizacyjna:

• Warunek przystąpienia przynależność do MFW - wpłata udziały członkowskiego, Bank Światowy - spółka akcyjna, lecz nie wypłaca swoim akcjonariuszom dywidendy

• Wysokość udziału - odpowiednia liczba głosów (w 1947r. Największy udział USA - 37,5%, w 1990 19%)

• Wpływ na decyzję banku - dysponowanie 15% głosów

• Struktura organizacyjna Banku (analogiczna jak MFW):

• Rada Gubernatorów

• Zarząd

• Departamenty regionalne

• Departamenty funkcjonalne

 

Rada Gubernatorów

• Najwyższy organ władzy Banku

• Skład: przedstawiciele krajów członkowskich (1 osoba z każdego kraju)

• Okres kadencji 5 lat

• Posiedzenie Rady - raz do roku

 

Zarząd

• Skład: prezes i 26 dyrektorów wykonawczych

• Prezes wybierana z grona dyrektorów wykonawczych

• Prezes Banku jest automatycznie prezesem organizacji afiliowanych

• Zadania prezesa: bieżące zarządzenie, organizacja Banku, sprawy personalne, polityka Banku

• Trzech dyrektorów w randze zastępców prezesa:

• Odpowiedzialny za operacje bieżące Banku, politykę i strategię

• W roli generalnego doradcy

• Dyrektor do spraw ekonomicznych

 

Zasoby finansowe Banku Światowego składają się z:

1. Kapitału zakładowego

2. Funduszy własnych

3. Zaciągniętych pożyczek (emisja obligacji)

 

Kapitał zakładowy obejmuje 2 części:

• 10% kapitał wpłacony, uiszczany w złocie lub dolarach (1%) oraz w walucie własnej kraju członkowskiego (9%)

• 90% kapitał na żądanie stanowiący zabezpieczenie zobowiązań Banku z tytułu emitowanych obligacji i udzielonych gwarancji

 

KAPITAŁ WPŁACANY + KAPITAŁ NA ŻĄDANIE = KAPITAŁ SUBSKRYBOWANY

 

Część aktywów IBRD inwestuje w: rządowe obligacje (wyłącznie gwarantowane), terminowe depozyty, akcje, operacje futures, kontrakty terminowe, swapy walutowe, opcje.

 

Obligacje emitowane przez Bank Światowy:

• Z emisji obligacji pochodzi ponad połowa dochodów

• Nabywcy: inwestorzy indywidualni i instytucjonalni

• Obligacje: krótko, średnio i długoterminowe

• W 1989 roku - pierwsza emisja obligacji globalnych wartość pakietu 1,5 mld dolarów

• Obligacje zabezpieczone funduszem gwarancyjnym

• Agencja Standard and Poor's oraz Moody's Investor Service - obligacje BŚ najwyżej ocenione

• Emisja: początkowo tylko na rynku amerykańskim, obecnie także w Belgii, Kanadzie, Wielkiej Brytanii

• Główne waluty emisji, dolar (ponad 60%), jen, euro; także w walutach Afryki, Ameryki Łacińskiej, Europy Wschodniej w złotych ok. 0,3% w 2002 roku.

 

CELE BANKU ŚWIATOWEGO:

• Pomoc państwom członkowskim w odbudowie ich gospodarek

• Pomoc krajom rozwijającym się (ułatwienia w dostępie do zagranicznych inwestycji, udzielanie gwarancji, pożyczki)

• Popieranie długofalowego, zrównoważonego wzrostu

• Wsparcie dla krajów stabilizujących ich bilanse płatnicze

• Wsparcie dla krajów realizujących politykę stabilizacji makroekonomicznej

• Poparcie dla krajów podejmujących inwestycje infrastrukturalne, porządkujące sferę praw własności, rozwijające sgerę edukacji i ochrony zdrowia

• Obecnie najważniejszy priorytet: zwalczanie ubóstwa

 

Międzynarodowy Bank Rozbudowy i Rozwoju

Działalność kredytowa:

• Kredyty dla krajów rozwijających się o minimalnym poziomie wiarygodności

• Korzystają: rządy, instytucje, banki posiadające gwarancję rządową

• Udział w łagodzeniu "pętli zadłużeniowej"

• Pomoc kredytowa dla krajów dotkniętych kryzysem finansowym

• Udzielanie gwarancji

 

Kredyty - udzielane wyłącznie na finansowanie określonych projektów inwestycyjnych

17.12.2008

Ewolucja walki

Lata 50 i 60 :

• Industrializacja i rozwój infrastruktury

• Przerwanie zaklętego kręgu ubóstwa

 

Lata 70 :

• Obok industrializacji także ochrona zdrowia i edukacja

 

Lata 80 :

• Zwrot w postrzeganiu przyczyn ubóstwa (kraje rozwijające się nie III świat, kryzysy i recesja w krajach rozwijających się - konieczna liberalizacja, budowanie silnego rynku, zarządzanie gospodarką)

• Raport światowego rozwoju 1990r. "Ubóstwo" - dwuczęściowa strategia: propozycja otwierania gospodarki, wzrost zatrudnienia i inwestycji w infrastrukturę; zapewnienie biednym edukacji i poprawnego stanu zdrowia

 

Lata 90 :

• Raport banku światowego 2000/2001 - obejmuje poprzednie strategie, ale kontekst globalny; wzrost znaczenia kapitału ludzkiego, reform rynku, wzrost znaczenia usług społecznych




 

 

 

 

 




 

 

 

Szerokie ujęcie ubóstwa przez bank światowy:

Ubóstwo to coś więcej niż niedostateczny poziom dochodu konsumpcji. Ubóstwem jest także wrażliwość, podatność na czynniki zewnętrzne, brak głosu, siły oraz reprezentacji biednych narodów.

 

Propozycje banku światowego w kwestii redukcji ubóstwa:	Walka z ubóstwem na trzech płaszczyznach:
Poprzez promowanie rozwoju Wyposażania w środki do ich efektywnego wykorzystania Wysiłki na rzecz bezpieczeństwa
	Obowiązki krajów najbiedniejszych:
Opracowanie własnej gamy kierunków dla redukcji ubóstwa (wyznaczyć priorytety i określić lokalne realia Priorytety i warunki dotyczyć powinny: sfery finansów, rozwoju badań w dziedzinie ochrony zdrowia , rolnictwa, handlu zagranicznego

 

 

Promowanie możliwości rozwojowych:

• Nakreślić możliwości ogólnego rozwoju ekonomicznego (stworzenie planu rozwoju)

• Rozbudować silne strony (atuty) miejscowej ludności (poprzez połączenie rynkowych i nierynkowych działań)

• W krajach o dużym poziomie nierówności społecznej - wypracować działania na rzecz większej sprawiedliwości

 

Wyposażenie w środki:

• Wybór i wdrażania działań publicznych, adekwatnych do potrzeb ludzi ubogich

• Współpraca grup społecznych (specjalne formy współdziałania: administracji publicznej, sektora usług publicznych, instytucji prawnych

• Zniesienie instytucjonalnych i społecznych barier wynikających głównie z różnic etnicznych, społecznych

 

Troska o bezpieczeństwo

(np.. Zmniejszenie podatności na choroby, łagodzenie kryzysów ekonomicznych, eliminacja przemocy, łagodzenie skutków klęski): działania na szczeblu krajowym w celu stworzenia mechanizmów obrony miejscowej ludności m.in. W zakresie ubezpieczeń emerytalnych organizowania prac publicznych, ubezpieczeń zdrowotnych, programów edukacyjnych, umacnianie demokratycznych instytucji.

 

Zachęcanie do efektywnych prywatnych inwestycji:

1. Dopasować reformy do ekonomicznych, społecznych i politycznych uwarunkowań w danym kraju

2. Priorytetowe zadania - zbudowanie sektora prywatnego (nowe miejsca pracy wzrost wydajności, wzrost dochodu per capita oraz stworzenie instytucji wspierających ten sektor)

3. Łagodzenie lub redukowanie ryzyka prywatnych inwestorów (stwarzanie stabilnych warunków fiskalnych, walutowych, reżimy inwestycyjne)

4. Walka z korupcją

5. Małym, lokalnym firmom stworzyć środki wspierania np.. Zapewnienie dostępu do kredytu, obniżenie kosztów tworzenia rynków zbytu poprzez rosnący dostęp do Internetu, organizowanie targów w regionie, szkoleń dla osób prowadzących działalność biznesową, rozbudowa infrastruktury

6. Ograniczyć nadmierną ingerencję państwa; wspierać działalność prywatnego sektora

 

Proces wchodzenia na rynki międzynarodowe:

• Otwarcie gospodarek na wymianę z zagranicą

• Reformy w zakresie handlu zagranicznego: redukcja taryf celnych i barier pozacelnych

• Kontrola w zakresie reform bilansu płatniczego

• Sprzyjające (długofalowe) wsparcie dla zagranicznych inwestorów

 

Cykl projektowy banku światowego:

1. Identyfikacja

2. Przygotowanie (badania technicznych, ekonomicznych i społecznych aspektów projektu)

3. Oszacowani projektu (niezależni eksperci, cztery obszary)

4. Negocjacje i aprobata (raport, zatwierdza Zarząd Banku)

5. Realizacja i nadzór (wizytacje inwestycji, raport)

6. Ocena (porównania kosztów, korzyści, harmonogram prac, efektywność projektu - raport Evaluation Results)

 

Struktura geograficzna ( 50% Ameryka łacińska i Karaiby, Azja Wschodnia)

Struktura sektorowa: najważniejszy partner w udzielanych kredytach - sektor rządowy: rzadko - organizacje prywatne i przedsiębiorstwa prywatne (tylko w przypadku gwarancji banku centralnego)

Struktura gałęziowa: transport, rolnictwo, polityka gospodarcza, sektor finansowy, energetyczny i edukacja

Stopień wykorzystania kredytów: około 80% najwyższy w Azji Płd., najniższy w Europie i Azji Środkowej

Tendencja spadku udzielanych kredytów

 

14.01.2009

Międzynarodowe Stowarzyszenie Rozwoju (IDA)

 

• Utworzenie 1960r.

• Cel: pomoc dla krajów o najniższym dochodzie narodowym, walka z ubóstwem, wspieranie reform

• Finansowanie kredytów - transfery z Banku Światowego oraz dobrowolne wpłaty krajów członkowskich

 

Działalność kredytowa IDA:

 

Kredyty:

• Niskooprocentowane

• Udzielane na 35-40 lat (z dziesięcioletnim okresem karencji)

• Pożyczki IDA - ok. 25% pożyczek Banku Światowego

 

Kryteria otrzymania kredytu:

• Dochód per capita i do 925 USD

• Brak wiarygodności kredytowej w ujęciu rynkowym

• Potrzeba środków finansowych na programy rozwojowe

• Dobra polityka gospodarcza, socjalna , redukcja ubóstwa

 

(obecnie 80 krajów zakwalifikowanych do pomocy, z tego 41 krajów o najwyższym zadłużeniu (heavily Indebted Poor Countries)

 

 

 

Wielostronna Agencja Gwarancji Inwestycji (MIGA)

 

• Utworzona w 1985r.

• Rozpoczęła działalność w 1988r.

• Cel: wspieranie przepływu kapitału i technologii do krajów rozwijających się pod warunkiem zgodności z ich potrzebami rozwoju; ubezpieczenie inwestycji od ryzyka handlowego i niehandlowego; promocja inwestycji zagranicznych

• Członkowsko: każdy członek BŚ

• Kapitał: własny, akcyjny (22 kraje wysoko rozwinięte ok. 60% udziału w kapitale akcyjnym, 132 kraje rozwijające się - ok. 40%)

 

Działalność MIGA:

• Ułatwienie w dostępie do inwestycji zagranicznych (kapitał i technologia) - kraje rozwijające się, kraje postsocjalistyczne, kraje wschodzących rynków

• Zapewnienie bezpieczeństwa inwestorom

• Usługi doradcze, promocyjne w zakresie inwestycji zagranicznych

 

 

MIGA - cztery rodzaje ubezpieczeń:

 

1. Ubezpieczenie od wywłaszczenia (wartość ubezpieczonego i ewentualnie utraconego majątku - wypłacone wg wartości księgowej netto)

2. Ubezpieczenie od wojen i niepokojów społecznych, terroryzmu (zwrot wartości majątku, a przy gwarancjach kredytowych - zwrot niespłaconych odsetek)

3. Ubezpieczenie od niewypłacalności walut i transferu dewiz (w przypadku ograniczeń wymienialności walut, wywozu walut za granicę, działania ustawodawcze kraju goszczącego - rekompensata wypłacana z Funduszu Gwarancyjnego)

4. Ubezpieczenie od zerwania umowy

 

Kontrakty ubezpieczeniowe - 15-20 lat

 

 

Międzynarodowe Centrum Rozstrzygania Sporów Inwestycyjnych

 

• Powstałe w 1967 r, organizacja non profit autonomia

• Cel: forum dyskusji i godzenia interesów oraz rządów krajów goszczących, doradztwo w sprawach prawa inwestycyjnego; sporów inwestorów i rządów, prawa arbitrażowego

• Członkowstwo: kraj będący członkiem BŚ, podpisujący i ratyfikujący Konwencję o Rozstrzyganiu Sporów

• Finansowanie: poza budżetem BŚ, koszty postępowań arbitrażowych pokrywane przez zainteresowane strony

• Dochody ICSID - ze składek członkowskich oraz wpływów ze sprzedaży publikacji

 

Publikacje ICSID

• News from ICSID

• ICSID review - foregin investment Law Journal

• Investment Laws of the World

 

 

 

Działalność IFC:

 

• Największe wielostronne źródło pożyczek i nabywca akcji - prywatny sektor w krajach rozwijających się(135)

• Finansowanie projektów (w sektorze usług finansowych ok. 50% infrastruktura ok. 25% nośniki energii)

• Beneficjenci kredytów: Ameryka łacińska, Karaiby, Afryka subsaharyjska

• Finansowanie projektów do 25% (rzadko 35%) wartości projektu i doradzanie w prywatnym przedsiębiorcom w realizacji projektów (priorytetowy kierunek działalności)

• Dużą część finansowania projektów prowadzą banki komercyjne (porozumienie IFC i banków); część kredytów z rachunków IFC, cześć wspólnych kredytów konsorcjonalnych

• Kredyty na okres 3-13 lat, udzielane na warunkach rynkowych (możliwa trzyletnia karencja)

• Szczególnie ważna działalność: ułatwienia dostępu małym firmom do rynku usług finansowych, usługi w zakresie zarządzania ryzykiem, żyrowanie obligacji emitowanych w krajach rozwijających się, doradztwo i pomoc techniczna w zakresie ochrony środowiska, przekształceń własnościowych; granty dla studentów, pomoc przy prywatyzacji i wycenie, w biznes planach, regulacji prawnych itp.

 

 Na teście bezie obowiązywać…..

 

1. Pierwszy wykład cały, istota instytucji, członkowstwo, struktura, zadania, statut

2. Cele międzynarodowego funduszu walutowego

3. Historyczny przegląd lata 40, 50, 60, 70

4. Członkostwo w międzynarodowym funduszu

5. Źródła finansowania: kwoty udziałowe - co to jest? SDR - co to jest?

6. Porozumienia pożyczkowe GATT, polityka nadzoru

7. Negocjacje z klubem paryskim, kiedy klub paryski, kiedy klub londyński, na co można liczyć

8. Istota i obszary, 10 wartości konsensusu

9. Członkostwo w banku światowym

10. Źródła, zasoby finansowe BŚ

11. Obligacje banku światowego

12. Grupy banku światowego, czym się zajmują

 

Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju (EBRD)

• Inicjatywa F.Mitterranda (Strasburg, październik 1989r.)

• Umowa o utworzeniu ERBD maj 1990r. (założyciele 39 krajów oraz Europejski Bank Inwestycyjny oraz EWG; 8 krajów pozaeuropejskich, w tym USA i Japonia.

• Kwiecień 1991 rok rozpoczęcie działalności (rezolucja Nr 8 - wyznacza rozpoczęcie działalności; spotkanie Rady Gubernatorów, wybór Zarządu oraz Rady Dyrektorów):

• Obecny skład: 60 krajów oraz Europejski Bank Inwestycyjny i UE

• Główne zadania - pomoc w realizowaniu strukturalnych i sektorowych reform gospodarczych, w tym demonopolizacji, decentralizacji i prywatyzacji; wspieranie biznesu lokalnego i regionalnego

• Współpraca z rządami regionów w celu rozwoju sektora prywatnego

 

Działania ERBD na rzecz reform:

• Popieranie rozwoju sektora prywatnego, szczególnie małych i średnich firm

• Pozyskiwanie kapitału krajowego i zagranicznego oraz specjalistycznej kadry

• Popieranie inwestycji produkcyjnych, inwestycji na rzecz rozwoju sektora usług oraz niezbędnej infrastruktury (tworzenie otoczenia konkurencyjnego, poprawa warunków pracy)

• Udzielanie technicznej pomocy w przygotowaniu i finansowaniu realizowanych programów inwestycyjnych

• Stymulowanie i popieranie rozwoju rynków kapitałowych

• Wspieranie trwałego rozwoju korzystnego dla środowiska naturalnego

 

Struktura organizacyjna EBRD

 

W skład struktury wchodzą:

1. Prezes i jego zastępcy (wybierani przez Radę Gubernatorów; kadencja: 4 lata, z możliwością wyboru na następne), zastępcy: vice prezesi: ds. Bankowości, ds. Finansów, ds. Kadry i Administracji

2. Rada gubernatorów (każdy członek wyznacza do Rady jednego gubernatora i jednego zastępcę: spotkanie Rady raz do roku)

3. Zarząd Dyrektorów - organ wykonawczy 23 członków

 

Oraz urzędnicy i personel

 

Kapitał EBRD

Zwykłe zasoby kapitału:

1. Statutowy kapitał akcyjny

2. Fundusze gromadzone dzięki pożyczkom

3. Fundusze otrzymywane w wyniku spłat pożyczek lub gwarancji oraz przychody z inwestycji kapitałowych

4. Dochód uzyskiwany z pożyczek i inwestycji kapitałowych oraz dochód z gwarancji i ubezpieczeń nie stanowiących części działań specjalnych banku

5. Inne fundusze lub dochody uzyskiwane przez bank, które nie stanowią części środków jego funduszy specjalnych

 

Instrumenty finansowe oferowane przez ERBD:

1. Kredyty

2. Gwarancje (forma pomocy kredytobiorcy)

3. Linie kredytowe (średnio i długookresowe linie uruchamiane na rachunkach bankowych pośredników finansowych)

4. Mechanizmy pomocy w rozwoju handlu

5. Udział w kapitale akcyjnym prywatnych i państwowych przedsiębiorstw

6. Udział w kapitale akcyjnym banków komercyjnych

7. Udział w kapitale akcyjnym funduszy inwestycyjnych

 

Zasady finansowania projektów:

1. Udział banku w finansowaniu projektu nie większy niż 35%

2. Projekty mogą dotyczyć przedsiębiorstw nowopowstałych i restrukturyzowanych

3. Uruchomienie środków - gdy do EBRD wpłyną wszystkie informacje (i dokumenty) związane z projektem

4. W projekcie muszą być zawarte informacje:

• Projektowe

• Operacyjne

• Finansowe

• Ekologiczne

• Formalno - prawne

 

Działania EBRD na rzecz światowego bezpieczeństwa nuklearnego (w ramach Funduszu Bezpieczeństwa Nuklearnego)

Skład FBN:

• Fundusz Czarnobylski

• Trzy fundusze wspierające wyłącznie elektrownie atomowe w Bułgarii, Litwie, Słowacji (reaktory zwiększonego ryzyka)

 

Odpowiedzialność FBN:

• Usuwanie konstrukcyjnych i eksploatacyjnych uszkodzeń

• Podnoszenie poziomu bezpieczeństwa - do czasu zamknięcia elektrowni

 

Udziałowcy - kraje tworzące FBN: Australia, Belgia, Niemcy, Dania, Holandia, Norwegia, Polska, Wielka Brytania, Finlandia, Szwecja, Szwajcaria i UE.

 

Polska a EBRD:

1. Członek założyciel

2. Uczestniczy w strukturach i korzysta z pomocy finansowej i technicznej

3. Polski udział ok. 1,5% kapitału

4. Działalność Biura Regionalnego w Polsce (Warszawa) przyjmowanie wniosków o kredyty, nadzór nad wykonaniem projektu, rola informatora, raporty - ocena stanu gospodarki polskiej, stan zaawansowania transformacji itp.

 

---