Wydolność fizyczna- zdolność organizmu do wykonywania

określonego rodzaju pracy fizycznej

wyrażona poziomem max możliwości wysiłkowych

oraz sprawnym przebiegiem procesów odnowy

Czynniki determinujące

1. przemiany energetyczne ustroju

• Procesy tlenowe(wydolność aerobowa)

• Procesy beztlenowe(w.anaerobowa)

2. koordynacja nerwowo mm

• Siła szybkości ruchów

• Technika(precyzja ruchu i koordynacja)

3.termoregulacja i gosp. wodno-elektrolitowa

4.Właściwości budowy ciała(wys. I masa)

Struktura tkanki szkieletowej i rozwój masy ciała

oraz proporcje długościowe itp.

5.tolerancja zaburzeń równowagi kwasowo zasadowej

3. MPO”,

max moc jaka mogą rozwinąc mm szkieletowe wyrazona w Watach,

charakterystyczna dla danej gr mm w czasie próby wysiłkowej

-moc max jest wypadkową siły (F) i prędkości skracania (V)

- moc max uzyskujemy przy tzw prędkości optymalnej

która stanowi ok. 1/3 Vmax

+zależy od

-siły izometrycznej

-prędkości skracania m

-stanu energetycznego m (skład)

-temp wewnątrzmięśniowej

4.VO2max-najwieksza ilość O2 jaka organizm zużywa w 1 min

(l*min-1, ml*min-1- wielkości globalne

ml*min-1*kg-1 wielkości relatywne

zależy od czynników warunkujących transport O2 do mitochondriów

oraz od czynników zw ze zużyciem O2 w mitochondriach

czynniki zw z ukł oddech. Warunkujące VO2max

• min wentylacja płuc.

• Stos wentylacji do perfuzji

Cz. Zw. Z ukł krąż

• Poj Mn serca

• Cis tetnicze krwi

• ST. Hb we krwi

• Powinowactwo O2 do Hb

Cz.zw z przepływem mięśniowym

• Przepływ krwi przez mm

• Gęstość kapilar w mm

• Dyfuzja tlenu do mitochondriów

Cz. Zw z met mięś

• Masa mm i typ wł

• Gęstość mitochondriów w mm

• Aktywność enzymów metabolizmu tlenowego

(c. Krebsa, Bokrydacji, łańcucha oddechowego)

Wyznaczanie

a) bezpośrednie- wartość mierzona

wysiłek o stopniowo narastającej int. (test pułapowy)

b) pośrednie- wartośc szacowana

wysiłki submax- obarczone błędem ok. 5-15%

Próg mleczanowy -

To taka intensywność wysiłku po przekroczeniu której st. mleczanów we krwi

wzrasta systematycznie

Oznacza wzrost udziału glikolizy beztl. w proc resyntezy ATP

Narastanie kw mlekowego we krwi wiąże się

ze wzrostem stężeń czynników zmeczenia

Glikoliza beztl. szlak metaboliczny przebiegający

w cytoplazmie bez udziału O2

prowadzi do przekształcenia 1 cz. glukozy

w 2 cz. kwasu mlekowego z wytworzeniem 2 cz. ATP

Kw. Mlekowy dysocjuje z odszczepieniem

H+ co jest powodem obniżenia pH

Ocena intensywności wysiłku na podstawie VO2max, LT, HRR

1. skala subiektywnej oceny ciężkości pracy Borga

2. Metody obiektywne

Wyznaczamy próg mleczanowy i pułap tlenowy

- ocena intensywności wysiłku

+ umiarkowana(poniżej LT)

+cięzka (powyżej LT a poniżej 50%mocy pomiędzy mocą progową a mocą VO2max)

+b. ciężka (poniżej mocy VO2max)

+niezwykle ciężka (moc około mocy VO2max)

Sposób określania intensywności wysiłku rezerwa tętna

+im większa rezerwa tetna tym intensywnośc wysiłku niższa

Zarówno obciążenie progowe VO2 max i HRmax

możemy wyznaczyć w próbach bezpośrednich lub pośrednich

wykozystujac pewne założenia poprzez szacowanie wielkości.

Metodyka testu „pułapowego

Test pułapowy

1. indywidualizacja doboru obciążenia początkowego

- stopniowywzrost obciążenia

-na cykloergometrze rowerowym- zwiekszenie siły hamulcowej

-na bieżni mechanicznej

-test rowerowy na biezni mech.

- w wodzie (wbrew oporowi wody)

2. test powinien angażowac jaknajwięcej mm

3. analiza powietrza wydechowego i częstości skurczów serca

4. każdy stopień obciążenia powinien trwać min. 2 min

5. powietrze wydychane analizuje z 30 ostatnich sek

Test biegowy Żołądzia

- wyk 5 wysiłków 6 minutowych ze stała

częstością skurczów serca którą kontroluje w czasie biegu

- 2 min przerwy

W trakcie przerwy pobiera się krew do oznaczeń mleczanu

- w czasie każdego wysiłku rejestrowana

jest długość przebiegniętego dystansu z dokładnościa o 10 m

- badany w chwili zakończenia wysiłku

zatrzymuje się a badacze zapisują dystans

- badany podchodzi następnie do najbliższego

odcinka i po 2 min przerwy rozpoczyna kolejny

wysiłek z wyższą częst sk. Serca

8.Energetyka wysiłków podprogowych i ponadprogowych+++

Fosforylacja substratowa i oksydacyjna, definicja, porównanie pod względem wydajności i szybkości przebiegu

- fosforylacja substratowa- nie wymaga udziału tlenu

ale może być- z hydrolizy wiązań

wysokoenergetycznych konkretnego substratu

Jest procesem wydajnym ale wolnym

- fosforylacja oksydacyjna- niezbędny tlen-

z reakcji utleniania zachodzących na łańcuchu oddechowym

w mitochondrium- proc wydajny ale szybki

10.Podział i charakterystyka włókien mięśniowych

	Wł I (ST) My HCI	Wł II A My HC II	Wł II X My HC II
	Czerwone	FO białe	FF białe
Średnica wł	Mała	Średnia	Duża
Kapilaryzacja	Wysoka	Sr. Wysoka	Niska
Liczba mitach	Wysoka	Sr wysoka	Niska
Rodzaj metabol	Tlenowy	Tlenowy i beztl	Beztl
Odpornośc na zmęczenie	b. wysoka	Wysoka	Niska
Zawartośc glikogenu	Niska	Wysoka	wysoka

Zmeczenie- utrata zdolności do generowani

wymaganej lub spodziewanej wielkości mocy

-ośrodkowe ( w CUN)

- obwodowe (w mm szkiel)

- w wysił krótkotrw o mocy max

- w wysił długotrw o umiark mocy

---