Geneza wojen Polsko - Szwedzkich
Przyczyny pośrednie:
Panowanie wazów w Polsce : Zygmunt III 1587-1632 (92-98) , Władysław IV 1632-48,
Jan Kazimierz 1648-1668 - abdykacja
Wazowie rościli pretensje do utraconego tronu szwedzkiego.
-konflikt zapoczatkowal zygmunt 3 waza
-pochodzenie polskie - ze względu na jagiellonke która poparla zygmunta na tron był krotko krolem szwedzkim
-szwedzi go nie akceptuja bo jest katolikiem i nie toleruje luteranow
-ekspansja szwedzka nad morzem baltyckim uczynienie z morza wlasnego jeziora
Przyczyny bezpośrednie:
- przylaczenie Estonii do polski 1600r
Walka o Inflanty, ekspansja gospodarcza i polityczna Szwecji, chęć uczynienia z morza Bałtyckiego własnego jeziora. Przyłączenie Estonii do państwa polskiego 1600 r.
Etapy wojen:
- 1600 - 1611
-1817-1622 - mitawa inflanty szwecja
-1626 -1629 o ujscie wisly, altmark, szwedzi przejeli porty w prusach, oprocz gdanska i pucka, musza placic 3,4%cla
-1635- ulad w Sztumskiej wsi - wycofuja się z portow polska nie musi placic cla na 25 lat
-1655 - 1660 najdluzsza wojna
1605 - Zwycięstwo Polaków; Chodkiewicz; Kirchoml,
1621 - Szwedzi wykorzystują zaangażowanie w wojnę z Turcja i zajmują Ryge
1622 - porozumienie w Mitawie - inflanty na rzecz Szwecji
1627 r - Bitwa pod oliwa - bitwa morska; wygrana polski
1629 - wygrana Polski pod Trzcianą
1629 - porozumienie w Starym Targu - Szwedzi : zatrzymują większość Inflantów oraz port Prusy Królewskie i Książęce z wyjątkiem Gdańska, Królewca i Pucka. Mogą jednak pobierać cła z handlu w Gdańsku (6 letni układ)
1635 - Układ w SZTUMSKIEJ WSI - Szwedzi wycofują się z portów, Polska nie musi płacić cła