CELE l ZAŁOŻENIA METODY DOBREGO STARTU

Najważniejszym założeniem MDS jest jednoczesne rozwijanie funkcji percepcyjno- motorycznych.

Cele podstawowe:

- rozwijanie funkcji wzrokowych,
- rozwijanie funkcji słuchowo- językowych,

- rozwijanie funkcji dotykowo- kinestetycznych 9czucie dotyku i ruchu)oraz motorycznych,
- rozwijanie koordynacji wymienionych wyżej funkcji (integracja percepcyjno- motoryczna)

- kształtowanie lateralizacji,

- rozwijanie orientacji w schemacie ciała i przestrzeni.

Przykładowe cele do zajęć:

- wyrabianie gotowości do nauki pisania i czytania,

- ćwiczenia słuchu fonematycznego,

- ćwiczenia oddechowe- wydłużanie fazy wydechowej,
- kształcenie płynności ruchu i utrzymywania się w rytmie,
- ćwiczenia motoryki małej, (dużej)

- rozwijanie wyobraźni, spostrzegawczości i uwagi,

- ćwiczenie pamięci wzrokowej, ruchowej, słuchowej,

- usprawnianie czubków palców,

- kształcenie umiejętności przetwarzania obrazu ruchowego na obraz graficzny,

- kształcenie umiejętności pracy w zespole, współpracy,

- wdrażanie do samokontroli i autokorekty,

- nabywanie pewności siebie,

- rozwijanie twórczej, aktywnej postawy

WSKAZÓWKI DOTYCZĄCE PROWADZENIA ZAJĘĆ METODĄ DOBREGO

STARTU

/wg Marty Bogdanowicz/

1. ORGANIZACJA ZAJĘĆ

FORMA ZAJĘĆ

• Zespołowa

• Indywidualna

LICZEBNOŚĆ ZESPOŁU

• 15-20 dzieci- dzieci bez zaburzeń rozwoju psychomotorycznego,

-dzieci przygotowujące się do nauki czytania i pisania,

• 6-8 dzieci -dzieci o zaburzonym rozwoju psychomotorycznym,

zespoły korekcyjno kompensacje, -grupy korekcyjne,

• 3-4 dzieci -dzieci z głębszym upośledzeniem umysłowym,

dzieci z zaburzeniami zachowana-dzieci autystyczne.

CZAS TRWANIA ZAJĘĆ

Powinien być dostosowany do wieku dzieci, ich możliwości i stopnia zaawansowania.

Czas- od 15 do 40 minut.

Częstotliwość- kilka razy w tygodniu, nawet codziennie (dzieci głębiej zaburzone).

W przedszkolach masowych stosuje się 1-2 razy w tygodniu, ok. 20-30 min-5 łatki,

30 - 45 min- 6 łatki

2. WYPOSAŻENIE SALI l ŚRODKI DYDAKCZE
Sala:

• przewiewna- wywietrzona,

• jasna,

• przestrzenna,

• wyposażona w sprzęt sportowy,

• wyposażona w wygodne stoliki, krzesełka, mogą być ławeczki gimnastyczne,

• dzieci powinny siedzieć obok siebie lub jedno za drugim, ale nie naprzeciwko.

Zestaw pomocy dla dzieci:

• obrazki do piosenek,

• wałeczki i woreczki z materiałem sypkim,

• sznurki, gumy, tasiemki, szarfy, balony, chusteczki, apaszki, gazety,

• instrumenty lub przedmioty wydające dźwięki,

• arkusze papieru o różnym formacie, tablice,

• pisaki, flamastry, kreda, węgiel, pastele, ołówki,

• pędzel do golenia,

• farby, plastelina, masa solna,

• karty pracy

• wzory znaków i liter

• wzory do polisensorycznego poznawania znaków,

• dodatkowe materiały wzbogacające zajęcia i rozbudzające ciekawość dzieci

3. PLANOWANIE PRACY

Zajęcia mają stałą strukturę, ale prowadzi sieje w różnej formie. Zmienia się treść zajęć, pracuje na różnych znakach, wzorach, literach i różnych piosenkach. Przebieg zajęć dopasowujemy do wieku dzieci, możliwości, ich specjalnych potrzeb, ograniczeń, mocnych czy słabych stron. Uwzględniać należy indywidualne zainteresowania dzieci, pomysły i propozycje. Nauczyciel powinien je zauważać i wprowadzać w tok zajęć. Pracę prowadzimy w oparciu o roczny plan pracy, stosując zasadę stopniowania trudności. Przechodzimy od materiału:

• prostego: rymowanka- wierszyk- piosenka- FIGURA, ZNAK

• do trudniejszego: piosenka- LITERA

4. KONTROLOWANIE SPOSOBU PRACY l EFEKTÓW ZAJĘĆ

• Ćwiczenia ruchowe- sprawdzać poprawność wykonywania ruchów i ich lokalizowania w przestrzeni. Prawidłowa postawa nauczyciela w czasie demonstracji pisania- zawsze plecami do dzieci, z twarzą zwróconą ku nim.

• Ćwiczenia ruchowo-słuchowe- poprawianie układu ręki dziecka, kontrolowanie tempa i rytmu wykonywanych czynności. Zwracanie uwagi na poprawną wymowę i artykulację podczas śpiewania piosenek.

• Ćwiczenia ruchowo - słuchowo - wzrokowe- wymagają nieustannej kontroli pracy dzieci. Wytwory graficzne powstałe podczas ćwiczeń pomogą ocenić nam postępy dziecka, na podstawie zgodności reprodukcji ze wzorem.

• Oceniamy

- kształt elementów,

- liczbę elementów,

- wielkość elementów,

-lokalizację wzoru w przestrzeni,

-lokalizację elementów we wzorze,

-odległości między elementami,

-poziom graficzny reprodukcji,

- ciągłość linii,

-grubość linii,

-poprawność linii,

-poprawność kątów i łuków.

5. WSPÓŁPRACA Z RODZICAMI

W przypadku dzieci z trudnościami wskazana jest współpraca z rodzicami dziecka. Zaproszony na zajęcia otwarte, bądź indywidualne rodzic ma okazję zaobserwować, jak jego dziecko funkcjonuje na tle pozostałej grupy. Z pewnością gdy udzielimy mu wskazówek, wesprze nasze działania pracą z dzieckiem w domu.

MATRYCA ZAJĘCIA PROWADZONEGO METODĄ DOBREGO STARTU

I. ZAJĘCIA WPROWADZAJĄCE

Zabawy na powitanie:

- zabawa z imieniem

- zabawy kołowe integrujące grupę, orientacyjno-porządkowe

Ćwiczenia orientacji w schemacie ciała

- nazywanie części ciała
- rozróżnianie prawej i lewej strony ciała

Ćwiczenia orientacji w przestrzeni

-rozróżnianie kierunków: w prawo, w lewo, do przodu, do tyłu, w bok, etc

-stosowanie pojęć określających relacje przestrzenne: na, pod, obok, z przodu, z tyłu, z lewej, z prawej, etc

Zapoznanie z rymowanka, wierszykiem lub piosenka ( płyta):
-analiza tekstu

-zagadki do treści utworu

Ćwiczenia językowe w aspekcie:

-fonologicznym (np. ćwiczenia słuchu fonemowego, analiza wyrazów- sylabowa, głoskowa, wyróżnianie sylab, głosek, wskazywanie wyrazów podobnie brzmiących- rymów)

-syntaktycznym (np. wyodrębnianie zdań, wyrazów w tekstach, przekształcanie form gramatycznych )

-semantycznym (przede wszystkim wzbogacanie słownika dzieci)

II. ZAJĘCIA WŁAŚCIWE

Ćwiczenia ruchowe

-zabawa nawiązująca do treści piosenki usprawniająca dużą i małą motorykę oraz kształcąca umiejętność utrzymywania równowagi

Ćwiczenia ruchowo-słuchowe

-utrwalanie tekstu rymowanki, wierszyka lub piosenki w połączeniu z ćwiczeniami rytmicznymi np:

uderzanie dłońmi w woreczki z grochem, wałeczki z piaskiem,

zabawy z szarfami, wstążkami, apaszkami, gumą, zabawy z instrumentami

Ćwiczenia ruchowo - słuchowo - wzrokowe

ETAP l (przed tablicą)

Prezentacja i omówienie wzoru, znaku, litery oraz pokaz sposób rysowania

- omówienie elementów wzoru, do czego jest podobny,

- pokaz sposobu pisania bez muzyki, zwrócenie uwagi na kierunek (n-l)

- pokaz sposobu pisania z równoczesnym śpiewaniem, mówieniem tekstu (n-l)

- kreślenie palcem wzoru przez dzieci bez śpiewu, recytacji,

- kreślenie palcem z jednoczesnym śpiewaniem, recytowaniem rymowanki, w tempie wolnym, dopasowanym do możliwości dzieci- bez muzyki.

ETAP II (na dywanie, przy stolikach)

Polisensoryczne uczenie się

-wodzenie palcem po wzorach o różnej fakturze, barwie- ze śpiewem,

-wodzenie palcem po gotowym szablonie (dzieci wykazujące trudności).

ETAP III

Odtwarzanie wzoru, litery z uwzględnieniem zasady stopniowania trudności (przechodzenie od ruchów zamaszystych do coraz mniejszych, precyzyjnych, od formatów wielkich do mniejszych):

- odtwarzanie wroru w powietrzu ręką, nogą na podłodze, na plecach kolegi, palcem na stole itp.

- rysowanie kredą, węglem na dużych arkuszach,

- pisanie palcem na tacce z kaszą,

- z zastosowaniem narzędzi do pisania (kreda, węgiel, pisaki, kredki, ołówek) na różnych formatach, przechodząc stopniowo od większych do mniejszych.

III. ZAJĘCIA KOŃCOWE

• Zabawy uspokajające, relaksacyjne,

• Masażyki,

• Ćwiczenia oddechowe,

• Zabawy artykulacyjne.

Na jednym zajęciu nie musimy wykorzystywać wszystkich wymienionych powyżej pomocy, ale warto uatrakcyjniać zajęcia zmieniając pomoce oraz narzędzia.

UPROSZCZONY SCHEMAT ZAJĘĆ METODĄ DOBREGO STARTU

RYMOWANKA (3-5 łatki)

/wg Marty Bogdanowicz/

1. WIERSZYK- RYMOWANKA

1. Zapoznanie dzieci z wierszykiem i ćwiczenia językowe

-swobodne wypowiedzi nt treści kolorowej ilustracji, -poznanie wiersza,

-rozmowa nt treści wiersza,

-utrwalanie wiersza,

-wykonanie l zadania w karcie a

II. ĆWICZENIA RUCHOWO-SŁUCHOWE

2. Rytmiczne powtarzanie wiersza z jednoczesnym klaskaniem, tupaniem,
   maszerowaniem, pstrykaniem palcami, graniem na klockach, instrumentach,

3. Wykonanie 2 zadania na karcie a

3. ĆWICZENIA RUCHOWO - SŁUCHOWO - WZROKOWE

4. Analiza budowy wzoru i prezentacja sposobu jego wykonania

5. Odtwarzanie przez dzieci bez recytacji- na wzorze głównym

6. Wykonanie zadań na karcie b, z jednoczesnym recytowaniem wiersza

7. Wykonanie zadań w karcie c

W czasie zabaw porannych możemy wprowadzić dzieci w temat, zorganizować tematyczną zabawę ruchową, zgodnie z zasadami metody.

Należy pamiętać, że wykonanie zadań na wszystkich trzech kartach pracy (a, b, c) nie jest możliwe podczas jednych zajęć. Proponowany materiał można wykorzystać podczas dwóch, trzech zajęć.

SCENARIUSZ ZAJĘCIA PROWADZENOGO METODĄ DOBREGO STARTU

/dzieci 3-4 letnie/

Temat: Wprowadzenie wzoru nr l w oparciu o rymowankę „Deszczyk"

I. RANEK (wprowadzenie do tematu zajęcia- propozycje)

1. Zabawa na powitanie „Witam pod parasolem"

Nauczycielka stoi po środku koła i wzywa do siebie kolejno dzieci:

-Witam i zapraszam pod parasol wszystkie dzieci, które przyszły do p-la w kaloszach!

-Witam i zapraszam pod parasol wszystkie dzieci, które przyszły dziś do p-la w

pelerynkach przeciwdeszczowych!

-Witam....

Wywołane dzieci podbiegają pod parasol i odpowiadają:

- My też witamy!

2. Zabawa „Parasole"

Nauczyciel ustawia po środku sali kilkoro dzieci z parasolami, oraz jeden lub dwa ogrodowe- na stojakach. Dzieci rytmicznie maszerują po sali, na sygnał n-la dzieci chowają się pod odpowiedni parasol (duży, mały, czerwony, w kropki itp.). Dobrze, żeby było po kilka sztuk jednakowych, aby dzieciom nie było za ciasno.

3. Zagadka słuchowa „Co to za odgłosy?"

Po odgadnięciu zagadki (nagranie z CD) dzieci naśladują : -padający deszczyk- uderzają opuszkami palców w podłogę, -burzę-tupią nogami, -porywisty wiatr- naśladują gnące się drzewa.

II. ZAJĘCIA WŁAŚCIWE (zajęcia zorganizowane) WIERSZYK- RYMOWANKA

1. Prezentacja kolorowej ilustracji. Zagadka słowna:

Co to jest? Odgadnij!

Leci tylko na dół. Jest tylko na dworze. Suchy być nie może.

- O czym będzie wierszyk, którego was nauczę?- można nawiązać do tego, co dzieje się za oknem, jeżeli mamy deszczowy dzień.

2. Nauka wierszyka-rymowanki "Deszczyk"- analiza treści, pytania do tekstu:

-Kto pamięta, jak kapie deszczyk w wierszu?

-Co nam pomaga chronić się przed deszczem? (parasol, kurtka, kaptur, pelerynka etc)

-Czy parasol chroni nas tylko przed deszczem? (parasol przeciwsłoneczny)

-Co można robić, gdy pada deszcz?

-Jak nazywamy mały deszcz? (kapuśniaczek, mżawka)

-Jak mówimy na duży deszcz? (ulewa, pompa, oberwanie chmury..)

-A gdy jest wielki deszcz, co się dzieje na dworze? (wieje wiatr, jest ciemno, głośno,

mokro ect)

-Co się dzieje w czasie burzy? (słychać grzmoty, widać błyskawice)

-Czy wiecie, jak trzeba się zachować w czasie burzy?

3. Ćwiczenia ortofoniczne: „Jakie odgłosy słychać w czasie deszczu?- kap, plum, chlap,
   chlapu, bul

4. Utrwalenie wierszyka- rymowanki.

5. Karta pracy- la/1

ĆWICZENIA RUCHOWO- SŁUCHOWE

1. Nauczycielka układa na środku dywanu obręcz i wsypuje do niej kilka szklanych kulek. Pyta dzieci:

-Co to może być? (deszczowe krople)

Dzieci otrzymują szklane kulki. Chodzą po sali i na sygnał n-la, w podanym rytmie uderzają kulką o napotkany przedmiot mówiąc - kap, kap...

2. Utrwalenie rymowanki „Deszczyk"- z jednoczesnym klaskaniem, wygrywanie rytmu
   na kulkach, grając na butelkach z wodą .

3. Karta pracy- la/2

ĆWICZENIA RUCHOWO - SŁUCHOWO - WZROKOWE

1. Prezentacja wzoru nr l, omówienie jego wyglądu, budowy (podobieństwo z obręczą z
   kulkami), sposobu rysowania,

2. Odtwarzanie przez dzieci wzoru bez recytacji wierszyka pod kontrolą nauczyciela- na
   wzorze głównym.

3. Wykonanie zadania z wykorzystaniem Karty pracy-Ib:

-palcem po śladzie (można wykorzystać wzory do uczenia polisensorycznego)

- pastelą olejną po śladzie,

-grubym pędzlem z farbą po śladzie, (wg możliwości dzieci)

4. Wykonanie zadań w Karcie Ic

Dodatkowe propozycje do utrwalenia wierszyka i wzoru:

- Naklejanie kropelek na parasolu z zamieszczonym wzorem-1 kropelka na

l kropeczkę- recytacja z równoczesnym pokazywaniem palcem kropelek,

-Stemplowanie korkiem na gotowym wzorze,

-Naklejanie kulek z zabarwionej na niebiesko masy solnej na gotowym wzorze,

recytacja z ugniataniem kulek ,

10

---