bliżej przedszkola 12.111 grudzień 2010
46
Metoda Dobrego Startu
Metoda Dobrego Startu
Marty Bogdanowicz
Celem Metody Dobrego Startu Marty Bogdanowicz, prezentowanej
w kolejnych numerach BLIŻEJ PRZEDSZKOLA, jest jednoczesne
usprawnianie czynności analizatorów słuchowego, wzrokowego
i kinestetyczno-ruchowego. W założeniach taj metody leży także
koordynowanie czynności ruchowo-słuchowo-wzrokowych
oraz harmonizowanie wszystkich funkcji psychomotorycznych.
Cele te realizowane są przede wszystkim podczas zajęć właściwych.
Marta Bogdanowicz
ZaJęCIa WłaśCIWe – ćWICZeNIa rUChoWe
W
stępny etap zajęć właściwych, będących podsta-
wowym etapem w strukturze zajęć prowadzo-
nych Metodą Dobrego Startu (MDS), stanowią
ćwiczenia ruchowe, których zadaniem jest usprawnianie
motoryki dużej i małej, rozwijanie zmysłu równowagi oraz
doskonalenie koordynacji ruchów. Zajęcia właściwe zawie-
rają trzy rodzaje ćwiczeń:
o
ćwiczenia ruchowe;
o
ćwiczenia ruchowo-słuchowe;
o
ćwiczenia ruchowo-słuchowo-wzrokowe.
W tych trzech rodzajach coraz bardziej złożonych ćwiczeń
(na kolejnych etapach zajęć) aktywizowana jest integracja
percepcyjno-motoryczna. Wymienione ćwiczenia występu-
ją kolejno w każdym zajęciu.
Ćwiczenia ruchowe
Ćwiczenia ruchowe stanowią pierwszy etap właściwych
ćwiczeń w każdym z zajęć prowadzonych MDS. Jest to zaba-
wa ruchowa nawiązująca do treści piosenki lub wierszyka,
która ma charakter usprawniający i relaksacyjny. Podczas
zabawy dzieci wykonują ruchy całymi kończynami, dłoń-
mi, stopami, palcami. Proponując dzieciom w czasie kolej-
nych zajęć ćwiczenia ruchowe, należy pamiętać o zasadzie
przechodzenia od ćwiczeń łatwych do trudnych. Dlatego
też w trakcie ćwiczeń ruchowych zaczynamy od kształce-
nia ruchów całego ciała (tzw. motoryka duża), a następnie
prowadzimy usprawnianie ruchów rąk (tzw. motoryka
mała). Przechodzimy od ćwiczenia ruchów globalnych do
precyzyjnych (cała kończyna, dłoń, palce). Najpierw też wy-
konujemy ćwiczenia jedną kończyną (prawą, lewą), następ-
nie podnosimy stopień trudności zadania i wykonujemy je
obiema rękami, co kształci koordynację ruchów kończyn.
Zaczynamy od ćwiczenia ruchów wykonywanych obiema
kończynami jednocześnie, potem wykonujemy je na prze-
mian. Stosujemy też ruchy szybkie i powolne.
Oprócz ćwiczeń usprawniających precyzję i koordynację
ruchów, wprowadzamy także ćwiczenia ruchowe o charak-
terze relaksacyjnym. Ich celem jest zmniejszenie nadmier-
nego napięcia mięśniowego i ukazanie dziecku możliwości
świadomego regulowania poziomu napięcia mięśniowego
– za pomocą prostych ćwiczeń relaksacji aktywnej.
Dla uświadomienia dziecku, że samo może wpływać na re-
gulowanie napięcia mięśniowego, stosujemy na przemian
ćwiczenia ruchowe o charakterze aktywizującym i relaksa-
cyjnym, np. zaciskanie mocno pięści i rozwieranie dłoni,
ściskanie obu rąk i rozluźnianie uścisku, swobodny marsz
z luźnymi wymachami rąk stosowany na zmianę z ener-
gicznym marszem krokiem defiladowym, lekkie uderzanie
dłoni o siebie i głośne, silne klaskanie.
Przykłady
Podczas opracowywania z młodszymi
dziećmi wzoru 1B do piosenki Jeżyk
z programu Piosenki do rysowania
można zaproponować im, by wyobra-
ziły sobie, że są małymi jeżykami i bie-
gały po całej sali, stawiając małe kroki.
A na sygnał – klaśnięcie lub uderzenie
w instrument – żeby kucnęły i zwinęły się w kulki, tak jak
zachowują się jeże, które się czegoś przestraszyły. Jeżyki
bliżej przedszkola 12.111 grudzień 2010
47
wysuwają kolce – dłoń zwijają w pięść, a następnie prostują kolejno palce jednej
ręki, potem drugiej i wreszcie obydwu jednocześnie. Zabawy można powtórzyć
kilkakrotnie.
Opracowując wzór 1E do piosenki Dwie fale z programu Pio-
senki do rysowania, warto zaproponować dzieciom, aby wy-
obraziły sobie, że są falami morskimi i swobodnie biegały po
sali. Na umówiony sygnał dzieci dobierają się w pary, stają na-
przeciw siebie, chwytają się za ręce i na wzór dwóch fal z pio-
senki, pokazują ruchami rąk, jak falują, gdy wiatr wieje lekko,
a jak wtedy, gdy na morzu panuje sztorm, czyli burza z silnym
wiatrem. Dzieci powtarzają zabawę kilkakrotnie, za każdym razem w parze z kimś
innym. Na zakończenie proponujemy im, aby wysunęły ręce przed siebie i poru-
szały palcami, naśladując w ten sposób lekkie falowanie wody.
Pracując z dziećmi w oparciu o wzór 2C do piosenki Bal w przed-
szkolu z programu Piosenki do rysowania można zapropono-
wać im, aby chodziły w dowolnych kierunkach, najpierw powoli
i ciężko jak misie, a potem szybko i lekko jak laleczki. Następnie
można podpowiedzieć przedszkolakom ćwiczenie kroku polecz-
ki. Prosimy je, aby dłonie oparły o biodra, jedną nogę wysuwały
do przodu, a drugą dosuwały do niej. Na zakończenie zachęca-
my dzieci, żeby naśladowały gestami grę na trąbce, starając się poruszać wszystkimi
palcami najpierw jednej, a potem drugiej dłoni.
Podczas opracowywania wzoru 3B do piosenki Jawor, jawor
z programu Piosenki do rysowania można zaproponować
dzieciom tradycyjną zabawę ruchową do tej piosenki, polega-
jącą na tym, że dwoje dzieci staje naprzeciw siebie, chwyta się
za ręce i podnosi je do góry tworząc „most”. Pozostałe dzie-
ci parami przechodzą pod „mostem”. Co pewien czas (np. na
sygnał nauczyciela) dzieci tworzące most opuszczają ręce, aby
złapać jedną z par, która następnie tworzy most.
Starszym dzieciom podczas opracowywania litery U do piosenki Ulka i Ula z pro-
gramu Od piosenki do literki – część 1 można zaproponować, by idąc powoli toczyły
przed sobą piłki, czyli „śniegowe kule”. Prosimy je, by wykonały to ćwiczenie lewą
ręka, a potem powtórzyły tocząc piłki nogami. Następnie zwracamy się do dzieci,
żeby zrobiły śnieżki z papieru (gazety) i wykonały nimi kilka rzutów do celu, np. do
kosza lub obręczy.
Opracowując literę J do piosenki Zarozumiałe jajko z programu Od piosenki
do literki – część 2 można zaproponować dzieciom, żeby położyły się na podło-
dze, ugięły mocno nogi w kolanach, zgięte ręce przycisnęły do siebie i poturlały
się w jedną i drugą stronę tak jak jajko, które turla się po stole. Następnie można
zaprosić je do stolików i poprosić o uformowanie jajka z plasteliny, którą toczy się
obiema dłońmi.
Opracowała:
Aneta Wojnarowska
Bibliografia:
Bogdanowicz M., Metoda Dobrego
Startu, Warszawa 2004.
Bogdanowicz M., Barańska M.,
Jakacka E., Metoda Dobrego Startu.
Od piosenki do literki – część 1,
Gdańsk 2006.
Bogdanowicz M., Barańska M.,
Jakacka E., Metoda Dobrego Startu.
Od piosenki do literki – część 2,
Gdańsk 2010.
Bogdanowicz M., Barańska M.,
Jakacka E., Metoda Dobrego Startu.
Piosenki do Rysowania, Gdańsk
2006.
Świetny materiał szkoleniowy
dokształcający dla nauczycieli przedszkola,
który pokazuje drogi, sposoby
diagnozowania i zrozumienia niektórych
zjawisk wychowawczych
i trudności w pracy z dziećmi.
Edukacja przedszkolna wczesnoszkolna
216 stron:
39 zł
30 zł w pakiecie!
Wybrane zagadnienia edukacji
człowieka w dzieciństwie - 353 strony:
49 zł
36 zł w pakiecie!
Cena pakietu:
66
zł!
www.BlizejEdukacji.pl
tel. 12 257 43 35 fax. 12 262 50 34
e-mail: sklep@blizejedukacji.pl
R
E
K
L
A
M
A
POlecAMy
czyTelnIKOM
Aneta Wojnarowska– jest nauczycielem kontraktowym w Samo-
rządowym Przedszkolu nr 76 i asystentem w Instytucie Pedagogiki
Przedszkolnej i Szkolnej Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie.
Ukończyła studia podyplomowe w zakresie nauczania języka polskie-
go jako obcego na UP w Krakowie.
W pracy zawodowej najchętniej wykorzystuje elementy alternatyw-
nych metod nauczania, które pozwalają rozwijać potencjał twórczy
każdego dziecka.
Prof. dr hab. Marta Bogdanowicz – dziecięcy psycholog kliniczny,
dyrektor Instytutu Psychologii Uniwersytetu Gdańskiego, założyciel-
ka, wieloletnia wiceprzewodnicząca Polskiego Towarzystwa Dysleksji,
wiceprzewodnicząca Europejskiego Towarzystwa Dysleksji, członek
międzynarodowych towarzystw naukowych.
Jej prace i badania dotyczą głównie psychologii klinicznej dziecka,
dysleksji rozwojowej, leworęczności, profilaktyki niepowodzeń szkol-
nych i terapii pedagogicznej.