23. Powieść poetycka - twórcy, cechy
George Byron
Powieść poetycka - gatunek powstały z przemieszania epiki z liryką. Jest to dłuższy utwór wierszowany, wprowadza wstępy liryczne, ukazuje postacie zwykłych ludzi, nie tylko władców
„Giaur” to jeden z najdoskonalszych przykładów powstałego w czasach romantyzmu nowego gatunku literackiego zwanego powieścią poetycką. Właściwym twórcą gatunku był Walter Scott, jednak najwybitniejsze powieści poetyckie napisane zostały przez Byrona. akcja pełna niedomówień
wydarzenia bez zachowania następstwa
budowa luźna fragmentaryczna, pełna zagadek i luk kompozycyjnych
inwersja czasowa
obecność bohatera byronicznego (tajemniczy, zbuntowany, samotny, zacięty, moralnie dwuznaczny)
Cechy romantyczne utworu:
romantyczna miłość - nieszczęśliwa, bunt Giaura przeciw światu i jego cierpienia duchowe
orientalizm - akcja toczy się w Grecji w tureckim haremie, terminologia wschodu (emir, derwisz)
tajemniczość - niejasne imię i pochodzenie bohatera. Zabicie Leili w dziwnych okolicznościach, wiele scen ma miejsce nocą
mistycyzm - widzenie Leili
indywidualizm Giaura - jego wyobcowanie i samotność podkreśla dramat bohatera.
„Giaur” spełnia wszystkie funkcje powieści poetyckiej:
dramatyczna akcja opowiadana przez subiektywnych narratorów
utwór wierszowany zawiera liczne opisy poetyckie, pełne uczuć, poetyckich przekształceń ( opis jeźdźca pędzącego po brzegu lub domu baszy po bitwie z Giaurem)
Akcja utworu pełna jest niedomówień
główny bohater być może był piratem, nie wiadomo jak znalazł się w Grecji, a potem w klasztorze.
Długo trwa zanim domyślamy się losów Leili.
Nie wiemy kim jest tajemniczy jeździec
Została w pełni zastosowana inwersja czasowa, najpierw oglądamy nieznajomy statek piracki potem nieznajomego jeźdźca, następnie dom baszy Hassana przypominający cmentarz. Dopiero tu następuje cofnięcie się w czasie- scena topienia Leili.
1