SCHEMAT ROZWIĄZYWANIA KAZUSU

1. W przypadku konfiguracji wieloosobowej wskazanie osoby, której odpowiedzialność karną się ocenia.

2. Wskazanie zachowania sprawcy będącej przedmiotem prawnokarnej oceny (wskazanie jaki fragment zachowania oceniamy i czy jest to działanie, czy zaniechanie).

3. Wskazanie wstępnej hipotezy kwalifikacji prawnej

4. Ustalenie jakie znamiona typu czynu zabronionego należy udowodnić (z uwzględnieniem przepisów o formach stadialnych, postaciach sprawczych i formach zjawiskowych)

5. Udowodnienie realizacji znamion strony przedmiotowej (znamion koniecznych i znamion modalnych)

1. znamię podmiotu (o ile przestępstwo indywidualne)

2. znamię czynności wykonawczej i skutku

3. spełnienie kryteriów obiektywnego przypisania (o ile przestępstwo skutkowe)

• na poziomie empirycznym (związek przyczynowy ustalany wyłącznie w przypadku przestępstw dokonanych przez działanie) oraz

• na poziomie normatywnym (ustalany zarówno w przypadku przestępstw dokonanych przez działanie jak i przez zaniechanie)

4. spełnienie warunków odpowiedzialności za przestępstwo z zaniechania (o ile przestępstwo z zaniechania)

I) przestępstwo materialne z zaniechania

• status gwaranta nienastąpienia skutku (prawny, szczególny obowiązek zapobieżenia skutkowi)

• aktualizacja obowiązku

• obiektywna możliwość zapobieżenia skutkowi

• subiektywna możliwość zapobieżenia skutkowi (zawinienie na przedpolu czynu zabronionego)

• wystąpienie skutku

II) przestępstwo formalne z zaniechania

• prawny charakter obowiązku

• niewykonanie obowiązku

- subiektywna możliwość jego wykonania

6. Udowodnienie realizacji znamion strony podmiotowej

1. w przypadku umyślności wskazanie, czy zamiar bezpośredni, czy zamiar ewentualny - w przypadku przyjęcia zamiaru ewentualnego wykazanie argumentów za tym, iż sprawca miał świadomość prawdopodobieństwa realizacji znamion typu czynu zabronionego oraz czy spełnione zostało znamię „godzenia się” wg przyjętej koncepcji

2. w przypadku nieumyślności

• wskazanie, czy nieumyślność świadoma, czy nieumyślność nieświadoma

• wskazanie naruszenia reguł ostrożności (przy przestępstwach materialnych)

• wskazanie obiektywnej przewidywalności realizacji znamion typu czynu zabronionego

• brak usprawiedliwionego charakteru błędu co do znamion skutkujących nieumyślnością

7. Wniosek co do realizacji znamion określonego typu czynu zabronionego z ewentualnym rozstrzygnięciem kwestii zbiegu przepisów (czynu ciągłego - art. 12 k.k.)

8. Weryfikacja, czy nie zachodzi okoliczność wyłączająca bezprawność

1. ewentualny dowód na realizację znamion określonego kontratypu (analogicznie jak w przypadku znamion typu czynu zabronionego)

2. wniosek co do wystąpienia lub nie wystąpienia w stanie faktycznym okoliczności wyłączającej bezprawność oraz zakresu tego wyłączenia

9. Weryfikacja, czy nie zachodzi okoliczność wyłączająca winę

1. ewentualny dowód na realizację znamion okoliczności wyłączających winę (analogicznie jak w przypadku znamion typu czynu zabronionego)

2. wniosek co do wystąpienia lub nie wystąpienia w stanie faktycznym okoliczności wyłączającej winę oraz zakresu tego wyłączenia

10. Weryfikacja, czy nie zachodzi okoliczność wyłączająca karalność

1. ewentualny dowód na realizację znamion określonej okoliczności wyłączającej karalność (analogicznie jak w przypadku znamion typu czynu zabronionego)

2. wniosek co do wystąpienia lub nie wystąpienia w stanie faktycznym okoliczności wyłączającej karalność oraz zakresu tego wyłączenia

11. Weryfikacja ewentualnego braku karygodności czynu tj. czy nie zachodzi in concreto znikomy stopień społecznej szkodliwości czynu zabronionego.

12. Wniosek o popełnieniu przez sprawcę konkretnego przestępstwa

13. Rozstrzygnięcie kwestii ewentualnego zbiegu przestępstw

---