Materiały dodatkowe do wykorzystania na ćwiczeniach

dla grup zaocznych – Piotr Dariusz Zakrzewski

1

SCHEMAT ROZWIĄZYWANIA KAZUSU

1. W przypadku konfiguracji wieloosobowej wskazanie osoby, której odpowiedzialność

karną się ocenia.

2. Wskazanie zachowania sprawcy będącej przedmiotem prawnokarnej oceny

(wskazanie jaki fragment zachowania oceniamy i czy jest to działanie, czy zaniechanie).

3. Wskazanie wstępnej hipotezy kwalifikacji prawnej
4. Ustalenie jakie znamiona typu czynu zabronionego należy udowodnić (z

uwzględnieniem przepisów o formach stadialnych, postaciach sprawczych i formach
zjawiskowych, a także z uwzględnieniem art. 12 k.k.)

5. Udowodnienie realizacji znamion strony przedmiotowej (znamion koniecznych i

znamion modalnych)

przy przestępstwach z działania

a) znamię podmiotu (o ile przestępstwo indywidualne)
b) znamię czynności wykonawczej
c) znamię skutku ( o ile jest znamieniem typu)
d) spełnienie kryteriów obiektywnego przypisania (o ile przestępstwo skutkowe)

na poziomie empirycznym (związek przyczynowy oraz

na poziomie normatywnym

e) znamiona modalizujące (o ile występują)

spełnienie warunków odpowiedzialności za przestępstwo z zaniechania (o ile
przestępstwo z zaniechania)

I) przestępstwo materialne z zaniechania

znamię podmiotu (musi być gwarantem)

skutek

obiektywne przypisanie skutku (tylko płaszczyzna normatywna)

znamiona modalizujące (o ile występują)

II) przestępstwo formalne z zaniechania

prawny charakter obowiązku

niewykonanie obowiązku

wykazanie realizacji znamion modalizujących (o ile występują)

6. Udowodnienie realizacji znamion strony podmiotowej

a) w przypadku umyślności wskazanie, czy zamiar bezpośredni, czy zamiar ewentualny

– w przypadku przyjęcia zamiaru ewentualnego wykazanie argumentów za tym, iż
sprawca miał świadomość prawdopodobieństwa realizacji znamion typu czynu
zabronionego oraz czy spełnione zostało znamię „godzenia się” wg przyjętej
koncepcji

b) w przypadku nieumyślności

wskazanie, czy nieumyślność świadoma, czy nieumyślność nieświadoma

przy nieumyślności świadomej wykazanie, iż sprawca się nie godził, ani nie
chciał

wskazanie naruszenia reguł ostrożności (przy przestępstwach materialnych)

wskazanie obiektywnej przewidywalności realizacji znamion typu czynu

zabronionego

brak usprawiedliwionego charakteru błędu co do znamion skutkujących
nieumyślnością

7. Wniosek co do realizacji znamion określonego typu czynu zabronionego z

ewentualnym rozstrzygnięciem kwestii zbiegu przepisów

Materiały dodatkowe do wykorzystania na ćwiczeniach

dla grup zaocznych – Piotr Dariusz Zakrzewski

2

8. Weryfikacja, czy nie zachodzi okoliczność wyłączająca bezprawność

a) ewentualny dowód na realizację znamion określonego kontratypu (analogicznie jak w

przypadku znamion typu czynu zabronionego)

b) wniosek co do wystąpienia lub nie wystąpienia w stanie faktycznym okoliczności

wyłączającej bezprawność oraz zakresu tego wyłączenia

9. Weryfikacja, czy nie zachodzi okoliczność wyłączająca karalność

a) ewentualny dowód na realizację znamion określonej okoliczności wyłączającej

karalność (analogicznie jak w przypadku znamion typu czynu zabronionego)

b) wniosek co do wystąpienia lub nie wystąpienia w stanie faktycznym okoliczności

wyłączającej karalność oraz zakresu tego wyłączenia

10. Weryfikacja, czy nie zachodzi okoliczność wyłączająca winę

a) ewentualny dowód na realizację znamion okoliczności wyłączających winę

(analogicznie jak w przypadku znamion typu czynu zabronionego)

b) wniosek co do wystąpienia lub nie wystąpienia w stanie faktycznym okoliczności

wyłączającej winę oraz zakresu tego wyłączenia

11. Wniosek o popełnieniu przez sprawcę konkretnego przestępstwa
12. Rozstrzygnięcie kwestii ewentualnego zbiegu przestępstw