bezpośrednio i pośrednio wpływają na optymalną eksploatację ferm i ich efekty ekonomiczne. Do czynników tych należy zaliczyć:
— kierunek produkcji (produkcja mleka, żywca wołowego, materiału zarodowego); — wielkość produkcji i rynek zbytu; — infrastruktura terenu; — ukształtowanie terenu;
— możliwości zagospodarowania odchodów płynnych; — możliwości produkcji pasz gospodarskich.
Rozmieszczenie ferm. W programie rozwoju ferm przemysłowych w kraju ich lokalizacja przestrzenna powinna być uzależniona od kierunku produkcji, charakteru rynku zbytu (teren wczasowy, wielkie aglomeracje przemysłowo-miejskie), możliwości produkcji pasz gospodarskich, możliwości rolniczego zagospodarowania odchodów i zapewnienia ochrony środowiska oraz rozmieszczenia istniejących lub planowanych zakładów przetwórczych przemysłu spożywczego. Kompleksowy program powinien też określać wielkość produkcji dla poszczególnych regionów.
Efektywność produkcji zależy od wybranego kierunku produkcji i lokalizacji fermy oraz od innych czynników; np. zlokalizowanie fermy krów mlecznych z dala od ośrodka przemysłowego lub dużego miasta powoduje zwiększenie kosztów transportu, gdyż ośrodki te wymagają dużych ilości mleka konsumpcyjnego. Dlatego też:
— fermy krów mlecznych powinny być zlokalizowane w pobliżu dużych aglomeracji przemysłowo-miejskich i rejonów wczasowych, ale na terenie zapewniającym pełne zaopatrzenie w pasze gospodarskie; jednocześnie musi istnieć możliwość odpowiedniego zagospodarowania odchodów zapewniającego ochronę środowiska;
— fermy krów mlecznych nastawione na produkcję mleka „przerobowego" (masło, sery, śmietana) powinny być lokalizowane w pobliżu zakładów przetwórczych przemysłu spożywczego lub w rejonie, gdzie te zakłady powstaną;
— fermy wychowu cieląt jako zaplecze przemysłowych wielkotowa-rowych ferm krów powinny być lokalizowane w bezpośrednim ich sąsiedztwie; mogą być także lokalizowane jako fermy samodzielne wychowalnie cieląt skupowanych z najbliższego zaplecza;
— fermy odchowu jałowizny powinny się znajdować w pobliżu ferm krów; mogą być także lokalizowane jako fermy samodzielne, w cyklu otwartym, w rejonach o dużym areale pastwisk;
— fermy opasów (opasarnie) powinny być zlokalizowane, zależnie od systemu żywienia, w rejonie umożliwiającym produkcję pasz gospodarskich lub w pobliżu wytwórni pasz pełnodawkowych oraz na zapleczu mięsnych zakładów przetwórczych. Biorąc pod uwagę wymienione czynniki, jak również infrastrukturę