METODA PRZEKŁADU INTERSEMIOTYCZNEGO A. BALUCH
Metoda ta polega na interpretacji poezji w sposób pozawerbalny, przy pomocy rysunku (wytworu plastycznego), w postaci zabawy, kiedy to uczniowie przy odpowiednio dobranym tle muzycznym malują obrazki do uprzednio przeczytanego wiersza. Powstają wtedy różne wypowiedzi plastyczne, które będą wyrażały nastrój i pierwsze wrażenia związane z tekstem poetyckim.
Na podstawie wykonanych rysunków można uczniom uzmysłowić, że jest różnica między światem rzeczywistym, a światem przedstawionym w utworze, a także między językiem potocznym, a językiem poetyckim. Pomaga to dzieciom uruchomić wyobraźnię, zrozumieć tekst poetycki i głębiej go przeżyć. Powstałe w ten sposób prace plastyczne uczniów służą także rozwijaniu sprawności wypowiedzi o charakterze analitycznym i interpretacyjnym. Znaki plastyczne, którymi posługują się uczniowie w analizie wiersza bez wątpienia są łatwiejsze od znaków językowych, odkrywają sens tych znaków w sposób zrozumiały dla dzieci.
Najważniejsze zasady oraz uwagi dotyczące metody „przekładu intersemiotycznego”:
Uczeń powinien dysponować pewną wiedzą na temat „języka graficznego” oraz możliwości jakie stwarza w dziedzinie ekspresji własnych przeżyć, bowiem im bogatsza wiedza o tym języku, tym większe szanse na trafność przekładu.
Wykonanie ilustracji powinno opierać się na tekście metaforycznym, aby nastąpiła próba pokazania przez uczniów metafory w postaci rysunku, co jednocześnie może pomóc w jej zrozumieniu. Jeśli uda się „narysować” metaforę poetycką, wówczas można powrócić do tekstu literackiego poprzez porównanie go z rysunkiem.
Wytwór plastyczny jako wyraz spontanicznego odbioru utworu literackiego spełnia swą funkcję dydaktyczną wtedy, gdy staje się punktem wyjścia do wypowiadania się na temat własnych prób przekładu słowa na obraz.
O ile w młodszym wieku szkolnym, plastyka odgrywa ważną rolę w rozwoju dziecka, o tyle już ok. 10-11 roku życia obserwuje się zanik (kryzys) spontanicznej ekspresji w ogóle, w tym ekspresji plastycznej w szczególności. Dlatego tak ważna jest stymulacja rozwoju dziecka poprzez działania twórcze.
Prowadząc tego typu ćwiczenia nie wprowadza się terminologii literackiej.