Władysław Tatarkiewicz (ur. 3 kwietnia 1886 w Warszawie, zm. 4 kwietnia 1980 tamże) - filozof i historyk filozofii, estetyk i etyk, historyk sztuki, członek Polskiej Akademii Umiejętności i Polskiej Akademii Nauk.
Ukończył gimnazjum filologiczne w Warszawie. Studiował na różnych kierunkach (prawo, psychologię, filozofię, antropologię, zoologię, historię sztuki) i na różnych uczelniach - PW, UW, tajne komplety tzw. Uniwersytetu Latającego, w Berlinie, Marburgu (u Hermana Cohena i Paula Natorpa, gdzie przejął się neokantyzmem, który jednak później porzucił), Paryżu, a także na Uniwersytecie Lwowskim, gdzie w 1919 roku zrobił habilitację.
Prowadził wykłady z historii filozofii, etyki, estetyki na Uniwersytecie Warszawskim, w latach 1919-1921 wykłady z historii filozofii na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie, później wykłady z historii sztuki i estetyki w seminarium historii sztuki Uniwersytetu Poznańskiego.
Od 1924 był redaktorem naczelnym „Przeglądu Filozoficznego”, w latach 1960-1963 redaktorem naczelnym pisma „Estetyka”. Jeszcze w 1974 wykładał estetykę w Lozannie.
Opracował semantyczną analizę szczęścia. Przeprowadził rozważania psychologiczne na temat przeżyć człowieka szczęśliwego i nieszczęśliwego. Dowodził, że nie istnieją wartości poza konkretnymi dobrami, choć mają charakter obiektywny.
Był naukowcem wszechstronnym. W swych pracach zawarł zagadnienia z teorii muzyki, poezji i plastyki. Zajmował się również estetyką i historią sztuki. Omówił szczegółowo genezę, rozwój i znaczenie podstawowych pojęć estetyki: sztuki, piękna, formy, twórczości, odtwórczości i przeżycia estetycznego.
Zapisał się w historii nauki polskiej głównie jako etyk i aksjolog, autor cenionych i tłumaczonych na wiele języków dzieł, m.in. 3-tomowej Historii filozofii, monumentalnej i nowatorskiej Historii estetyki oraz z przystępnej filozofii moralności.
Był członkiem lwowsko-warszawskiej szkoły filozoficznej, stworzonej przez Kazimierza Twardowskiego, która przyniosła odrodzonej z niewoli Polsce wielu wybitnych naukowców: filozofów, logików, psychologów, socjologów, a także organizatorów życia akademickiego.
W 1933 roku został filistrem honoris causa korporacji akademickiej Aquilonia[1][2].
Od wieków świat klasyczny jest obecny w kulturze europejskiej. Równocześnie określenia „klasyczny” i „klasycyzm” nie poddają się jednoznacznej definicji. Uważany za twórcę doktryny klasycyzmu Johann Joachim Winckelmann terminu „klasycyzm” nie używał, natomiast należący do pionierskich badaczy sztuki klasycyzmu Władysław Tatarkiewicz, opisywał wieloznaczność wymienionych pojęć. W skrajnym uproszczeniu można stwierdzić, że „klasyczność” dotyczy sztuki starożytnej Grecji i Rzymu, natomiast „klasycyzm” to nawrót do klasycznej sztuki antyku. Ciągły rozwój nauki, kultury, sztuki wymusza weryfikację ugruntowanych już definicji. Szczególnie trudne w określeniu są skrajnie różne „klasycyzmy” XX wieku - klasycyzm lat XX odwołujący się do klasycznego ładu po latach awangardowej nowoczesności, klasycyzm monumentalny w służbie politycznych totalitaryzmów czy najnowszy postmodernistyczny nowy klasycyzm. Kolejne nawroty form klasycznych w europejskiej architekturze sprzyjały teorii, że centralna władza polityczna sprzyja stosowaniu sklasycyzowanych form. Świadczą o tym oświeceniowy klasycyzm, czy architektura państw totalitarnych w latach 30, 40 i powojenny socrealizm. Jednakże zaprzecza tej regule postmodernistyczna zabawa klasyczną formą - to żartem, to serio. Dzisiaj tradycja architektury klasycznej jest wciąż aktualna, co potwierdza Richard H. Driehaus Prize, nagroda przyznawana współczesnym architektom, których twórczość kontynuuje klasyczne ideały. Jednym z jej laureatów jest angielski architekt Quinlan Terry, który inspiruje się architekturą Anderea Palladia. Zasygnalizowane powyżej zagadnienia będą w trakcie wykładu ilustrowane przykładami polskiej i europejskiej architektury