Notatki Violi
Metodologia
Formy opracowania materiału:
-opisowe
-statystyczne
Za pomocą ankiet.
Badania naukowe- badania pedagogiczne
Badanie to proces wieloetapowy mający na celu dokładne obiektywne i wyczerpujące poznanie
wybranego wycinka danej rzeczywistości. Badanie naukowe ogranicza się do poznania
otaczajacego nas świata.
Badania naukowe są wyżej przedstawione niż badania pedagogiczne.
Z badań należy wyciągnąć wnioski i opisać je.
Józef Pleter
Nauka to system wypracowanych sądów o rzeczywistości dowiedzionych i sprawdzonych. Obraz
badany ma być wiernym odzwierciedleniem pewnego przedmiotu rzeczy i zdzrzeń.
Metoda badania naukowego- sposób poznania naukowego przy pomocy celowo dobranych i
zaplanowanych metod. Badania dokonuje się ze względu na:
-przedmiot
-cel planowanych badań,
-zasób posiadanych środków i możliwości (np. kiedy wiąże się to z wyjazdami)
1)Wykorzystanie środków pomocniczych np. fotografowanie, wywiady, nagrania, nagranie melodii
2)Stosowanie uzupełniających się metod i technik badawczych
3)Notowanie i sporządzenie dokładnej dokumentacji
Badania pedagogiczne:
1)Świadomość potrzeby badań
2)Podporządkowanie badań potrzebom praktyki pedagogicznej
3)Wykorzystanie różnych narzędzi badawczych stosowanych w unowocześnianiu prac
dydaktycznych
4)Znajomość metodologii badań pedagogicznych
Zastosowanie właściwego sposobu
[najłatwiejsza forma to stworzenie wykazu]
Wstęp teoretyczny musi naświetlić uogólniony problem, którym będziemy się zajmować.
*Pamiętać o poprawności gramatycznej, ortograficznej i stylistycznej!
*Posługiwać się cytatami!
Teoretyczne aspekty badań pedagogicznych
Teoria to zasób posiadanej wiedzy w określonej dziedzinie. Tak rozumianą teorie przedstawia się w
praktyce, która jest zasobem praktycznych doświadczeń.
Teoria i praktyka są wzajemnym odzwierciedleniem.
Cechy teorii pedagogicznych to:
a)uporządkowanie
b)poprawność logiczna
c)sensowność wypowiedzi
d)charakter twórczy
e)spójność problematyki
f)dokładność, ogólność, prostota
Teorie generalizujące- wyjaśniające mechanizmy zachowań człowieka
Teorie prakseologiczne- koncepcje problemowego uczenia się
Funkcje pedagogicznych teorii:
-generalizujące
-praktyczne
-predylitywna
-heurystyczne
-komunikatywne.
!Ogólne zagadnienia- ZALICZENIE pisemne.
TECHNIKI BADAWCZE
Techniki badawcze wg T. Pilcha (1977 s.117,180):
*Eksperyment pedagogiczny
*Monografia pedagogiczna
*metoda indywidualnych przypadków
*metoda sondażu diagnostycznego
Techniki badań pedagogicznych:
-obserwacja
-wywiad
-ankieta
-badanie dokumentów
-techniki socjometryczne
Narzędzia badawcze:
-kwestionariusz wywiadu
-kwestionariusz ankiety
-test socjometryczny
-arkusze obserwacji
-skala do badań przystosowania dziecka
Metody wg W. Zaczyńskiego:
1.Metoda obserwacji
2.Metoda eksperymentu pedagogicznego
3.Metoda testów pedagogicznych
4.Metody socjograficzna (wywiady, ankieta)
5.Metoda socjometrii (wyliczenia)
6.Metoda analizy dokumentów
7.Metody statystyczne.
Metody podające:
-wykład informacyjny
-pogadanka
-opowiadanie
-opis
-prelekcja
-odczyt
-objaśnienie
Metody problemowe:
-wykład problemowy
-wykład konwersatoryjny
-klasyczna metoda problemowa
-metody aktywizujące:
*metoda przypadków
*metoda sytuacyjna
*inscenizacja
*gry dydaktyczne:
a)symulacyjne
b)decyzyjne
c)psychologiczne
-dyskusja dydaktyczna
Metody eksponujące:
-film
-sztuka teatralna
-ekspozycja(np przynosimy do szkoły instrument i pokazujemy dzieciom)
-pokaz
Metody programowe:
-z użyciem komputera
-z użyciem rzutnika
-z użyciem podręcznika akademickiego,
Metody praktyczne:
-pokaz
-ćwiczenia przedmiotowe
-ćwiczenia laboratoryjne
-ćwiczenia produkcyjne
-metoda tekstu przewodniego
-metoda projektów
-seminarium.
Test=Próba
Metoda testu
*trafność testu=zakres
*skala punktacji testu
*czułość testu
*rzetelność badań
Przez test rozumie się próbę, która pozwala uzyskiwać informacje o badanej jednostce.
Cechy testu:
1)Rzetelność- polega na tym, że w każdym następnym badaniu pozwala mu uzyskiwać podobny lub
identyczny wynik badań. Współczynnik różniący tzw. współczynnik korelacji dwóch kolejnych
prób nie może być większy niż 0,75.
2)Trafność- charakteryzuje się zdolnością różnicowania osób badanych. Wyróżnia się trafność
wewnętrzną opartą na analizie treści, diagnostyczną opartą na porównywaniu wyników badań,
probnostyczną- porównywanie badań z wynikami innych i teoretyczna.
3)Czułość testu polega na tym, że pozwala on rejestrować najdrobniejsze różnice uzyskiwanych
wyników badań
4)Standaryzacja- oznacza wysoki poziom rzetelności i trafności testu
5)Adresat- dostosowanie o kreślenie wieku dziecka lub poziomu nauczania w stosunku do
badanych dzieci, ludzi
6)Skala ocen- klucz klasyfikacyjny ile punktów należy przyznać za określone pytanie. Skala ta
formułowana jest z uwzględnieniem ocen, gdzie 50+1 określa ocenę niedostateczną.
*Test KJ- test muzyczny (osiągnięcia muzyczne) dla klas 4-6
*inwentarz biograficzny (życie kompozytorów itp.)
Testy wiadomości szkolnych zawierają;
-zadania jednokrotnego wyboru
-wielokrotnego wyboru
-jednego z kilku odpowiedzi
-wybór kilku prawidłowych odpowiedzi
Testy:
-metodyczne
-psychologiczne np. test zdolności osobowoąci
-testy pedagogiczne
Rozróżniamy ponadto:
-testy słownikowe
-wiadomości
-wyjaśnienia
-zakreślania
-testy rachunkowe
Testy osiągnięć pedag. Można również podzielić ze względu na:
*testy mocy- zadania różniące się stopniem trudności
*testy szybkości-łatwe zadania
Ze względu na obliczenie wyników testu:
 różnicujące
 s
Ze względu na zasięg:
-szerokiego zasięgu
-nauczycielskie
Ze względu na czynności wykonawcze:
-praktyczne
-pisemne
-ustne
Testy muzyczne wyodrębniają:
-badanie zdolności muzycznej,
-osiągnięcia
-przydatności
Testy amerykańskie i angielskie (zazwyczaj stosowane), polski- KJ (Gdańsk)
Barbara Kamińska, Maria Maruszewska
19.03.2012
Rodzaje dokumentów
*ze wzgl. Na formę: pisane, cyfrowe, obrazowe, obrazowo- dz
więkowe
*ze wzgl. Na pochodzenie- dokumenty zastane i intencjonalnie tworzone(specjalnie tworzymy
celem dokumentacji pracy np. ankieta)
*ze wzgl. Na twórcę- dokumenty urzędowe, oficjalne, wytwory własne (np. plakaty, programy,
pamiętniki, wszystko to, co nie publikowane) i wytwory szkolne np. rysunki (wizja plastyczna)
1)z
ródło informacji- oparte na świadectwach przeszłości na podstawie których można odtworzyć
minione fakty
2)Przy badaniach realizowanych aktualnie dokument nie jest z
ródłem naszej wiedzy lecz służy do
analizy, do tworzenia nowej teorii, jest uzupełnieniem badań.
3)Dokumenty mogą być dodatkowym z
ródłem informacji w innej metodzie (obserwacja,
eksperyment pedagogiczny).
4.Dokumenty ilustracyjne i wytwory własne mogą być z
ródłem informacji o osobach- autorach.
Metody analizy dokumentów:
-klasyczne
-ilościowe
Klasyczna analiza dokumentów- wewnętrzna i zewnętrzna.
Wewnętrzna polega na wyodrębnieniu składników pierwszoplanowych, myśli przewodnich z
kontekstu danego dokumentu
Zewnętrzna to czynność intelektualna, krytyczno- selektywna polegająca na umiejscowieniu danego
dokumentu w czasie lub warunkach jakich powstał. Dotyczy to autora dokumentu, jego środowiska,
czasu czy miejsca powstania.
Ze względu na rodzaje dokumentów:
1)Analiza historyczna i literacka obejmuje dokumenty które są faktem i dokumenty zawierające
info o faktach
2)Analiza psychol. Służy do poznania dróg i sposobów myślenia ucznia np. wypowiedzi itp.
3)Analiza pedagogiczna przyswajanie wiedzy itp.
4)Ilościowa analiza dokumentów- wytwory własne autora np., tabele, dan statystyczne, obrazy.
2.04.2012
Arkusze bezpośredniego notowania, arkusze obserwacji czyli badamy dziecko na lekcji i używamy
skali cyfrowej. Można oceniać w skali przymiotnikowej oraz w skali liniowej- możemy wtedy
bardzo szybko określić zachowania uczniów.
Najszybciej obliczeń i zestawień dokonamy za pomocą komputera a arkusz obserwacyjny powinien
zawierać imię i nazwisko dziecka oraz datę przeprowadzenia obserwacji.
Obserwujemy np. szybkość zapamiętywania, szybkość nauki, zachowanie i np. szybkość nauki
piosenki.
Obserwacja to sposób postrzegania, gromadzenia i interpretowania poznanych danych w
środowisku naturalnym i bezpośrednim zasięgu widzenia i słyszenia
Rodzaje obserwacji:
*ze wzgl na czas:
-obserw. Ciągła
-próbek czasowych
*ze wzgl. Na treść:
-całościowa
-częściowa
*ze wzgl na zakres treściowy
-indywidualna
-grupowa
*ze wzgl na formę:
-zewnętrzna
-uczestnicząca
Eksperyment ped. Bada okreslony wycinek rzeczywistości i polega na wywołaniu lub zmienianiu
przebiegu badanych procesów przez wprowadzenie dla nich jednego czynnika i obserwowanie
zmian pod wpływem czynnika.
TECHNIKA (METODA) MONOGRAFICZNA
=to co zostało zapisane na jeden temat.
-najważniejsze jest gromadzenie materiału
14.05.2012
przykładowy plan pracy
1.Historia obiektu
2.Ogólna charakterystyka podstawy programowe i jej założenia
3.Analiza programów i forma ich wykorzystania
4.Realizacja zajęć muzycznych w konktekście
5.Forma umuzykalnienia
6.Zarys metodologii badań
7.Bibliografia
Na podstawie np. kroniki można przygotować historię obiektu (np. przedszkole czy dom kultury)
Bibliografia musi być ALFABETYCZNIE.
Przykładowy temat:
 Edukacja muzyczna dzieci klas I-III na podstawie treści nauczania
 Instrumenty muzyczne w edukacji dzieci w klasach iV-VI na podstawie wybranych podręczników
Zagadnienia na 4 czerwca:
-problemy i hipotezy w badaniach
-metody techniki narzędzia badawcze
-charakterystyka metod omawianych na zajęciach
-zasady pisarstwa naukowego
-bibliografia, przypisy, aneks