Jednostka prowadząca kierunek

Wyższa Szkoła Administracji Publicznej imienia Stanisława Staszica w Białymstoku

Nazwa kierunku

Administracja

Nazwa Zakładu

Rok akademicki

Poziom studiów

II stopnia

Nazwa przedmiotu

Historia gospodarcza

Rok studiów

II

Semestr

IV

Osoba(y) prowadząca(e)

dr hab. Marek Rutkowski

Język wykładowy

polski

Tryb studiów

Stacjonarne/Niestacjonarne

Liczba godzin

Wykład

16/16

Ćwiczenia

Konwersatorium

Lektorat

Laboratorium

Punkty ECTS

1

Grupa treści kształcenia

Grupa treści - przedmiot dodatkowy

Forma i warunki zaliczenia przedmiotu

Wykład Egzamin w formie pisemnej

Przedmioty wprowadzające wraz z wymaganiami wstępnymi

Historia myśli ustrojowo-administracyjnej i socjologiczno-ekonomicznej

Opis przedmiotu

Cel i założenia

Przekazanie informacji obrazujących główne trendy przemian gospodarczych prowadzących do powstania ekonomii o charakterze feudalnym, merkantylnym, liberalnym i neoliberalnym. Dostarczenie wiedzy z zakresu historii gospodarczej charakteryzującej się szerokim spectrum tematycznym, a poprzez to umożliwienie zapoznania się z danymi niezbędnymi do zrozumienia zachodzących, także obecnie, procesów administracyjnych, gospodarczych i socjologicznych. Ukazanie danych z zakresu historii gospodarczej jako przybliżenie tzw. wiedzy ogólnej a poprzez to ułatwienie zrozumienia wyzwań współczesności.

Pojęcia kluczowe

Feudalizm, merkantylizm, liberalizm, neoliberalizm, industrializm, interwencjonizm państwowy

Metody dydaktyczne

Wykład opisowy, środki multimedialne

Efekty kształcenia

Przekazana w trakcie wykładu wiedza powinna uzmysłowić różnorodność systemów gospodarczych, powiązania systemowe i ich wzajemnie oddziaływanie, komparatywność i niejednokrotną synchronizację temporalną funkcjonowania poszczególnych rozwiązań o charakterze teoretycznym i praktycznym. Uzyskanie tych danych nie tylko daje podstawy do wyrobienia własnego poglądu na istotę zjawisko gospodarczych zachodzących tak w przeszłości, jak i w chwili obecnej, ale też ukazuje doniosłość zrozumienia ciągłości procesu historycznego, w tym procesu wpływającego na funkcjonowanie struktur administracyjnych.

Literatura

Podstawowa

Cameron R., Neal L,. Historia gospodarcza świata. Od paleolitu do czasów najnowszych, Warszawa 2010 Jezierski A., Leszczyńska C., Historia gospodarcza Polski, Warszawa 2003 Rutkowski M., Powszechna historia gospodarcza od średniowiecza do II wojny światowej. Wybrane zagadnienia-zarys, Białystok 1997 Szpak J., Historia gospodarcza powszechna, Warszawa 2007

Uzupełniająca

Kaliński J, Historia gospodarcza XIX i XX w., Warszawa 2008 Morawski W., Dzieje gospodarcze Polski, Warszawa 2010 Rutkowski M., Historia gospodarcza starożytności od czasów prehistorycznych do upadku Cesarstwa Wschodniorzymskiego. Wybrane zagadnienia, Białystok 1999

W języku obcym

Wykaz aktów prawnych

Treści kształcenia poszczególnych zajęć z przedmiotu:
Wykład:	Temat: Okres średniowiecza - Przejście od struktury niewolniczej do feudalnej. Wpływ chrześcijaństwa na kształtowanie się podstaw średniowiecznej ekonomii. System trójpolowy i innowacje w rolnictwie. Epidemie i katastrofy demograficzne. Migracje ludności. Rozwój przemysłu i handlu. Skarbowość średniowieczna. Kształtowanie się odmiennych wzorców gospodarowania na wschodzie i zachodzie Europy. Przyczyny decentralizacji państwa i zaczątki monarchii stanowej.	2	2
		Temat: Epoka merkantylna -Przyczyny przejścia od struktury feudalnej do społeczeństwa nowożytnego - wpływ odkryć geograficznych, odrodzenia i reformacji. Zmiana struktury zarządu państwem. Nowe formy gospodarowania w europejskim rolnictwie, przemyśle i handlu. Ogólnopaństwowa polityka gospodarcza i protekcjonizm gospodarczy. Wzrost znaczenia instytucji finansowo-kredytowych. Dwa etapy polityki merkantylnej: bulionizm i merkantylizm właściwy. Merkantylizm w Anglii. Merkantylizm we Francji. Merkantylizm w Hiszpanii.	2	2
		Temat: Rewolucja industrialna w Wielkiej Brytanii - Określenie pojęcia „rewolucji industrialnej”. Innowacje w tkactwie i przędzalnictwie. Zmiany w procesie wytopu żelaza i stali. Skonstruowanie silnika mechanicznego i jego zastosowanie w przemyśle. Przejście od systemu manufakturowego do wytwórczości przemysłowej. Przystosowanie ustroju i administracji państwa do zachodzących przemian. Pojawienie się nowych grup społecznych - ustawy antyrobotnicze. Wpływ rewolucji technicznej na poszerzenie angielskiego handlu- nowe rozwiązania w transporcie. Zastąpienie systemu trójpolowego zmianowaniem bezrugowym w rolnictwie. Smith i zaczątki myśli liberalnej.	2	2
		Temat: Powstanie i wzrost liberalizmu (1789-1870) - Wpływ rewolucji angielskiej i francuskiej na rozwój nowych form gospodarowania w pierwszej połowie XIX w. Liberalne założenia ekonomiczne. Europejska krytyka liberalizmu. Struktura zarządu państwem- opis nowych form gospodarowania. Rewolucja socjalna, transportowa i handlowa. Uwłaszczenie - przemiany ustrojowe w rolnictwie. Rozwój i kryzysy gospodarcze w przemyśle europejskim. Powstanie zorganizowanego system bankowego. Gospodarka budżetowa państw liberalnych.	2	2
		Temat: Liberalny protekcjonizm (1870-1914) - Ekonomia neoliberalna i rozwój socjalizmu rewolucyjnego i ewolucyjnego. Zmiana roli państwa i kształtowanie się polityki neokolonialnej. Podziały społeczne i zdobycze socjalne. Zmiany w rolnictwie, przemyśle i handlu europejskim. Zwiększenie roli państw-kontynentów. Rozwój bankowości i kredytu. Nowe typy opodatkowania społecznego. Zdobycze techniczne omawianego okresu.	2	2
		Temat: Okres I wojny światowej (1914-1918) - Kształtowanie się Bloku Centralnego oraz grupy państw Ententy. Tworzenie nowych gospodarczych organów administracyjnych. Zmiany w strukturze społecznej i demograficznej. Zmniejszenie udziału Europy w światowej produkcji rolnej. Zmiany proporcji w rozwoju poszczególnych działów gospodarki przemysłowej. Wzrost znaczenia Stanów Zjednoczonych w światowym handlu i działalności kredytowej. I wojna światowa i jej gospodarcze skutki na ziemiach polskich.	2	2
		Temat: Lata 1918-1939 i wzrost interwencjonizmu państwowego - Przemiany demograficzne jako wynik Wielkiej Wojny. Nowe spojrzenie na ekonomię liberalną. Wzrost monopolizacji. Europejski przemysł, rolnictwo i handel w okresie 1919-1929. Wielki Kryzys i „New Deal” w Stanach Zjednoczonych. Światowy przemysł, rolnictwo i handel w okresie 1932-1939. Rozwój gospodarczy w krajach rządzonych totalitarnie.	2	2
		Temat: Świat i Polska w okresie po roku 1945 - Pierwsze plany powojennej gospodarczej odbudowy. Plan Marshalla i Europejska Wspólnota Węgla i Stali. Powstanie bloku radzieckiego i rola Polski w tym układzie. Powstanie i stopniowy rozwój Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej. Protest społeczny Solidarności i upadek bloku RWPG. Polska oraz inne państwa Europy środkowej i wschodniej w latach 1989-2004.	2	2
Liczba godzin		16	16

---