Audycja muzyczna

Temat: Poezja śpiewana, festiwale poezji śpiewanej w Polsce oraz historia zespołu Stare Dobre Małżeństwo.

Poezja śpiewana - jest nieprecyzyjnie określonym gatunkiem muzycznym, w którym utwory składają się z wiersza. Wiersz ten ma zazwyczaj charakter ballady, oraz specjalnie skomponowaną muzykę do tego utworu. Kompozycje najczęściej mają głęboką wyszukaną treść oraz delikatną melodię, a także skromną aranżację ( zazwyczaj na gitarę lub fortepian). Do poezji śpiewanej zalicz się piosenkę literacką. Termin poezja łączy się z określeniem kraina łagodności zaczerpniętym z poezji Jerzego Harasymowicza, do którego w swoich piosenkach nawiązywał Wojciech Bellon. Poezję śpiewaną wykonują, również aktorzy. Wtedy jest to piosenka aktorska, a jej popularna odmiana zaliczana jest do nurtu piosenki turystycznej ( wykonywanej przy ogniskach i na imprezach turystycznych). Może też być to piosenka studencka w ramach kultury studenckiej. Poezja śpiewana często jest też piosenką autorską, czyli utworem którego wykonawca jest jednocześnie autorem słów i muzyki.

Pierwsze wzmianki o poezji śpiewanej znajdujemy w przedhomerowej Grecji ( ok. 900- 700 lat p. n. e.). Wykonawcami poezji śpiewanej byli Aojdowie. Byli oni nadwornymi lub wędrownymi śpiewakami, którzy akompaniowali sobie na dawnych instrumentach struno-wych - formindze lub kitharze. Wykonywali oni własne surowe w odbiorze kompozycje, opisujące losy bohaterów i sławiące władców. Prowadzili oni też działalność na dworach władców. W starożytnym Rzymie muzyka pełniła jedynie funkcje użytkowe takie jak: sygna-ły wojskowe, fanfary i poezja występowały jedynie w formie recytowanej.

Najbardziej znani reprezentanci poezji śpiewanej w Polsce to:

- Elżbieta Adamiak

- Wojciech Bellon

- Ewa Błaszczyk

- Agata Budzyńska

- Mirosław Czyżykiewicz

- Ewa Demarczyk

- nieżyjący Marek Grechuta

- nieżyjący Jacek Kaczmarski

- Antonina Krzysztoń

- Krzysztof Myszkowski

- Renata Przemyk

- Grzegorz Turnau

- Magda Umer

Najbardziej znane zespoły wykonujące poezję śpiewaną to:

- Czerwony Tulipan

- Orkiestra Na Zdrowie

- Stare Dobre Małżeństwo

- Wolna Grupa Bukowina

- Wyspy Dobrej Nadziei

Festiwale poezji śpiewanej w Polsce to:

1. Ogólnopolskie Spotkania Zamkowe „ Śpiewajmy poezję”

2. Ogólnopolski Przegląd Piosenki Autorskiej

3. Studencki Festiwal Piosenki

4. Festiwal Sztuk Różnych „ Bieszczadzkie Anioły”

ad. 1

Ogólnopolskie Spotkania Zamkowe „ Śpiewajmy poezję” są imprezą muzyczną odbywającą się od 1974 roku. Impreza ta jest konkursem młodych artystów, tworzących poezję śpiewaną. Jest ona połączona z występami zaproszonych uznanych już artystów. Impreza ta jest imprezą artystyczną , konkursem, warsztatami. Celem spotkań jest edukacja artystyczna młodzieży , promowanie różnorodnych form twórczości poetyckiej i ich związek z muzyką. Jest to też inspiracja dla młodych talentów do poszukiwań artystycznych, oraz rozwijanie umiejętności muzycznych młodych wykonawców.

ad.2

Ogólnopolski Przegląd Piosenki Autorskiej powstał w 1978 roku w Warszawie w studenckim klubie „ Hybrydy”. Pomysłodawcą i dyrektorem czterech pierwszych imprez był Piotr Bakal. Na tym przeglądzie występowali m. in.: Andrzej Poniedzielski, Piotr Bukartyk, Mirosław Czyżykiewicz, Jacek Zwoźniak, Adam Andryszczyk. Festiwal od początku był jedną z najważniejszych imprez piosenkarskich w kraju. Działalność OPPA przerwał na dwa i pół roku stan wojenny. Przegląd został wznowiony w 1983 roku. Na początku lat 90 impreza zaczęła podupadać. Po raz ostatni odbyła się w 1992 roku. Przegląd ponownie zaczął działać w 1997 roku.

ad.3

Studencki Festiwal Piosenki jest festiwalem o charakterze konkursu piosenki, organizowanym co roku w Krakowie. Odbywa się on od 1962 roku. Festiwal ten jest imprezą o dużym znaczeniu , a zdobycie nagrody to wyróżnienie szczególne, które niekiedy otwiera laureatom drogę do dalszej kariery estradowej. Laureatami tego festiwalu byli m. in.: nieżyjący już Jacek Kaczmarski, Ewa Demarczyk, Grzegorz Turnau, Zbigniew Zamachowski, Stanisław Sojka, zespół Raz Dwa Trzy , nieżyjący Marek Grechuta i wielu innych.

ad. 4

Festiwal Sztuk Różnych „ Bieszczadzkie Anioły” jest kilkudniową imprezą odbywającą się od 2001 roku w miejscowościach Cisna, Wetlina i okolicach. Swą nazwę zawdzięcza tytułowi piosenki oraz albumu zespołu Stare Dobre Małżeństwo - „ Bieszczadzkie Anioły”. Grupa ta jest co roku gościem honorowym festiwalu. Występ zespołu odbywa się podczas plenerowego, największego koncertu w miejscowości Górna Wetlinka. Oprócz Starego Dobrego Małżeństwa w koncercie uczestniczą inni wykonawcy, zaliczający się do nurtu muzycznego zwanego „ poezją śpiewaną”. Na scenie festiwalu występowali już m. in.: Tadeusz Woźniak, Jerzy Bożyk, zespoły: Wolna Grupa Bukowina, Bez Jacka, Czerwony Tulipan. W ramach imprezy odbywają się też spotkania autorskie polskich poetów ( m.in.: Adama Ziemianina, Józefa Barana), a także Turniej Jednego Wiersza „ Bieszczadzkie Dusio-ły” oraz Konkurs Piosenki Bieszczadzkiej i Turystycznej, w których mają szansę zaprezentować się młodzi twórcy.

Stare Dobre Małżeństwo

Jest to polska grupa muzyczna, wykonująca poezję śpiewaną. Zespół powstał w 1984 roku. Wykształcił się on z męskiego duetu wokalno- gitarowego Krzysztof Myszkowski i Andrzej Sidorowicz , tworzącego w początkach lat 80 XX wieku, wówczas licealistów. Prawdziwa historia zespołu zaczęła się właśnie w 1984 roku, kiedy to dwaj studenci wzięli udział w eliminacjach do Fe-stiwalu Piosenki Studenckiej w Krakowie. Wtedy po raz pierwszy duet przedstawiając się szerszej publiczności wykorzystuje nazwę Stare Dobre Małżeństwo. Zasiadający wtedy w jury Wojciech Bel-lon lider Wolnej Grupy Bukowiny , zauważył i docenił świeże, optymistyczne brzmienie duetu.

W efekcie zaprosił Stare Dobre Małżeństwo do udziału w koncercie Światło odbywającego się w ramach świnoujskiej FAMY ( Festiwal Artystyczny Młodzieży Akademickiej). Wtedy doszło do zacieśnienia znajomości , która zaowocowała wspólnym recitalem. W tym momencie do grupy dołą-czyła Aleksandra Kiełb- Szawuła, która wsparła ich swoim delikatnym głosem. Z zespołem rozstała się ona w 1989 roku. Zaraz potem przybył kolejny ważny wokalista- Sławek Plota, który dał początku-jącym kolegom wsparcie w postaci swego głosu i gitary. Na początku 1985 roku do zespołu dołączyli Marek Czerniawski ( skrzypek) oraz Alina Karolewicz ( sopran). W ten sposób po odejściu Andrzeja Sidorowicza powstał silny kwintet muzyczno- przyjacielski. Na skutek różnicy wizji artystycznych i programowych z zespołem pożegnali się Alina, a później Marek. Miejsce Marka zajął znany w śro-dowisku animator festiwali piosenki turystycznej, skrzypek Wojciech Czemplik. W roku 1988 współpracę z zespołem rozpoczyna Roman Ziobro. Rok później do zespołu dołącza Ryszard Żarow-ski, gitarzysta. Od 1989 roku Stare Dobre Małżeństwo jest „męską” formacją o silnym składzie:

Krzysztof Myszkowski- śpiew, gitara, harmonijka ustna

Wojciech Czemplik- skrzypce

Ryszard Żarowski - gitara elektryczna i klasyczna

Roman Ziobro- gitara basowa

Akustykiem zespołu jest Wojciech Gołosz

Kolejne zmiany w zespole następują we wrześniu 2002 roku, kiedy zespół opuszcza Roman Ziobro.

W jego miejsce jeden sezon na gitarze basowej grał Robert Szydło. Później Andrzej Stragaczyński.

W 2006 roku do zespołu dołącza gitarzysta Dariusz Czarny, który wcześniej grał w „ Bohemie kę-dzierzyńskiej”. Słowa do utworów tego zespołu pisali m. in. Edward Stachura, Józef Baran, Adam Zie-mianin, Aleksandra Kiełb, Piotr Bakal. Zespół korzysta też z tekstów poetyckich Bolesława Leśmiana.

3

---