Rozdział 63.
StarOffice

Tim Parker

W tym rozdziale:

• Instalacja pakietu StarOffice

• Uruchamianie StarOffice

• Importowanie i eksportowanie plików

StarOffice 5.0 to przeznaczony dla środowiska X Window pakiet programów biurowych działających w systemie Linux. Jest on rozprowadzany wraz z niektórymi wersjami Linuxa (na przykład Caldera OpenLinux), można go również załadować w niektórych węzłach FTP i na stronach WWW. Wersja StarOffice 5.0, która jest wersją najnowszą, zawiera trzy aplikacje: StarWriter, który jest edytorem tekstów, arkusz kalkulacyjny StarCalc oraz program do tworzenia prezentacji o nazwie StarImpress, potrafiący również generować dokumenty w języku HTML.

Choć możliwości tego pakietu nie są aż tak ogromne, jak możliwości pakietu Office firmy Microsoft czy WordPerfect Suite firmy Corel, to i tak najprawdopodobniej będziesz zaskoczony jego możliwościami i przydatnością. Narzędzia wchodzące w skład pakietu są najczęściej wykorzystywanymi w codziennej pracy programami, potrafiącymi w dodatku współpracować z bazami danych (więcej informacji o bazach danych możesz znaleźć w rozdziale 62.), co powoduje, że stanowią one pełną platformę biurową dla systemów linuxowych. Znakomicie nadają się również do wykorzystania w domu.

Program StarOffice działa ze wszystkimi dostępnymi obecnie wersjami Linuxa, pod warunkiem, że pracuje w nich również serwer X Window.

Program StarOffice jest dostępny również dla innych platform, na przykład SCO UNIX, jednak w wersji dla nich kosztuje około 550$! Użytkownicy systemu Linux mogą zakupić go w zestawach oferowanych za znacznie niższą cenę, od firm takich jak na przykład Caldera. Dokładniejsze informacje znajdziesz pod adresem http://www.caldera.com.

Instalacja pakietu StarOffice

Pakiet StarOffice nie jest instalowany za pomocą standardowych programów instalujących, ale za pomocą specjalnego skryptu. Aby zainstalować ten pakiet, musisz być zalogowany jako root. StarOffice jest aplikacją systemu X, więc przed rozpoczęciem instalacji należy uruchomić ten system, a poszczególne polecenia wpisywać w oknie terminalu.

Aby zainstalować pakiet StarOffice, który zwykle dostarczany jest na płytach CD-ROM, należy najpierw zamontować odpowiednią płytę w punkcie, którego zwykle używasz, na przykład wydając polecenie:

mount /dev/cdrom /usr/cdrom

Następnie należy przejść do katalogu, w którym dostępne są pliki zapisane na płycie CD-ROM. Dalej należy przejść do katalogu o nazwie StarOffice 5.0 (pozostałe katalogi zawierają pliki pomocnicze i informacje o prawach autorskich), podkatalogu bin, i w końcu uruchomić skrypt instalacyjny, wydając polecenie

./setup

Kropka i ukośnik przed właściwą nazwą pliku oznaczają, że jest to plik zapisany w katalogu bieżącym, dzięki czemu na pewno wykonany zostanie ten program, o który chodzi. Po uruchomieniu i wyświetleniu informacji o prawach autorskich zostanie wyświetlone okno przedstawione na rysunku 63.1. W większości przypadków najlepiej w tym momencie zdecydować się na instalację standardową, chyba że chcesz zainstalować tylko niektóre ze składników pakietu. Jeśli masz mało miejsca na dysku, również powinieneś pomyśleć o zrezygnowaniu z instalacji plików, które nie są niezbędne.

Rysunek 63.1. Instalator pakietu StarOffice daje możliwość wyboru rodzaju instalacji

Skrypt instalacyjny automatycznie kopiuje wszystkie potrzebne pliki, wyświetlając procentowy wskaźnik zaawansowania tej operacji. Po zakończeniu instalacji skrypt kończy działanie.

Uruchamianie StarOffice

Domyślnie program StarOffice instalowany jest w katalogu /root/Office50. Jeśli wybrałeś instalację ręczną, mogłeś zmienić tę ścieżkę, ale nie jest to konieczne w większości wersji Linuxa. Katalog ten oraz jego podkatalog bin należy dodać do ścieżki przeszukiwania, dzięki czemu będzie można łatwo uruchamiać pakiet z dowolnego miejsca w systemie plików.

Aby uruchomić pakiet StarOffice, otwórz okno terminalu (jeśli żadne nie jest jeszcze otwarte), przejdź za pomocą polecenia cd do katalogu /root/Office50/bin (jeśli nie dołączyłeś go do ścieżki przeszukiwania) i wydaj polecenie:

soffice &

Jeśli w skład ścieżki przeszukiwania nie wchodzi ani katalog programu StarOffice, ani katalog bieżący (.), należy poinformować interpreter poleceń, że pliku wykonywalnego ma szukać w katalogu bieżącym, wydając polecenie

./soffice &

Ampersand na końcu polecenia spowoduje, że zostanie ono wykonane w tle, dzięki czemu nie będzie blokowało dostępu do terminalu X. Polecenie soffice jest najprostszym sposobem uruchamiania tego pakietu, choć możliwe jest również uruchamianie poszczególnych aplikacji.

StarOffice jest jednym z najbardziej stabilnych pakietów biurowych; podczas ponad miesiąca nieprzerwanych testów na platformie Slackware nie załamał się ani razu. Niewiele aplikacji (a nawet niewiele systemów operacyjnych) może pochwalić się takimi wynikami.

Po uruchomieniu programu StarOffice wyświetlane jest okno główne, przedstawione na rysunku 63.2. Jest ono podzielone na część zawierającą przeglądarkę plików oraz drugą, w której wyświetlany jest zestaw ikon pozwalających na uruchomienie poszczególnych aplikacji.

StarWriter

StarWriter to edytor tekstów wchodzący w skład pakietu StarOffice. Aby uruchomić ten program z nowym dokumentem, kliknij dwukrotnie na ikonę New Document w oknie głównym programu StarOffice. Spowoduje to uruchomienie programu StarWriter, jak widać na rysunku 63.3. Lewa część okna nadal zawiera przeglądarkę plików, natomiast w części prawej wyświetlone jest okno edytora tekstów, wraz z ikonami pozwalającymi na szybki dostęp do niektórych funkcji oraz oknem zawierającym listę dostępnych stylów.

Rysunek 63.2. Okno główne programu StarOffice pozwala poruszać się w systemie plików i uruchamiać poszczególne aplikacje

Rysunek 63.3. StarWriter to edytor tekstów, przypominający edytor Microsoft Word

Edytor StarWriter zachowuje się podobnie jak system Windows, zarówno pod względem dostępnych poleceń, jak i skrótów klawiaturowych oraz ikonek dostępnych w górnej części ekranu. Dzięki temu jego obsługa jest bardzo łatwa (szczególnie dla użytkowników, którzy pracowali wcześniej z takimi edytorami, jak Word czy WordPad).

StarWriter zawiera również mnóstwo drobnych udogodnień, które na pewno spodobają się użytkownikom Linuxa. Można o nich poczytać używając systemu pomocy pakietu StarOffice. Dla przykładu, jeśli wysyłasz dużą liczbą wiadomości pocztą elektroniczną czy też intensywnie korzystasz z grup dyskusyjnych, jesteś na pewno przyzwyczajony do akcentowania fragmentów tekstu w sposób zgodny ze standardem ASCII. Na przykład, aby pogrubić dany fragment tekstu, zwykle otacza się go gwiazdkami, na przykład pisząc *A teraz coś bardzo ważnego*. Podkreślenie uzyskuje się przez umieszczenie symbolu podkreślenia przed i po wyróżnionym fragmencie, czyli _w taki sposób_. StarWriter potrafi zorientować się, o co Ci chodzi, i zastosować odpowiedni krój czcionki. Dzięki temu używając tego edytora nie musisz zmieniać swoich przyzwyczajeń.

StarCalc

StarCalc, jak widać na rysunku 63.4, jest arkuszem kalkulacyjnym. Podobnie jak StarWriter, StarCalc zachowuje się prawie tak samo jak program Excel wchodzący w skład pakietu Microsoft Office. Jeśli więc potrafisz obsługiwać program Excel, nie będziesz miał żadnych problemów z programem StarCalc.

Rysunek 63.4. StarCalc to arkusz kalkulacyjny, mający możliwości podobne do oferowanych przez program Microsoft Excel

Jedną z cech programu StarCalc, której brakuje w wielu innych programach tego typu (nie wyłączając programów dla Windows 95), jest to, że do opisu równań można używać języka naturalnego. Można również na przykład pojedyńczym poleceniem utworzyć tabelę, w której pierwszy rząd i pierwsza kolumna będą pełniły funkcję nagłówka.

StarImpress

Program StarImpress może znaleźć wiele zastosowań - można go na przykład wykorzystać do tworzenia prezentacji graficznych. Jak widać na rysunku 63.5, StarImpress bardzo przypomina program PowerPoint - obsługuje się go również w podobny sposób. StarImpress

Rysunek 63.5. StarImpress to program do tworzenia prezentacji wchodzący w skład pakietu StarOffice

zawiera kilka bardziej zaawansowanych możliwości, na przykład potrafi bardzo szybko tworzyć efekty trójwymiarowe. Dzięki temu może konkurować z innymi programami dla platform UNIX-owych przeznaczonymi do tego celu, na przykład pakietem CorelDraw! dla UNIX-a, które są o wiele droższe.

Bez żadnych problemów można również używać programu StarImpress wraz z innymi aplikacjami pakietu, osadzając w nich utworzone grafiki. Do importowania dokumentów używa się techniki zbliżonej do OLE, dzięki czemu w dokumencie programu StarWriter czy StarCalc można umieścić dowolną liczbę grafik pochodzących z programu StarImpress.

Program StarImage jest programem pomocniczym, pozwalającym na szybką konwersję plików graficznych do różnych formatów oraz na manipulację ich zawartością. StarImage potrafi obsługiwać pliki w formatach .BMP, .JPEG, .GIF, .TIFF i .XBM. Większość jego funkcji pokrywa się z udostępnianymi przez inne programy graficzne, na przykład xv, ale scalenie go z pakietem StarOffice ułatwia pracę z różnymi narzędziami wchodzącymi w jego skład.

Importowanie i eksportowanie plików

Jak mogłeś się przekonać, pakiet StarOffice bardzo przypomina analogiczny pakiet firmy Microsoft. Rozciąga się to również na możliwości importowania i eksportowania plików innych formatów. Choć własny format, w którym StarOffice zapisuje dokumenty, arkusze kalkulacyjne i grafiki, nie jest kompatybilny z programami Microsoft Word, Excel i PowerPoint, dostępna jest opcja pozwalająca na zapisanie dokumentów w innych formatach. Jednym z tych formatów jest właśnie format używany przez pakiet Microsoft Office, co znakomicie ułatwia przenoszenie dokumentów pomiędzy tymi pakietami.

Oprócz formatów zgodnych z pakietem Office, StarOffice umożliwia również użycie formatów tekstowych, takich jak ASCII, RTF i HTML. Ostatni z nich jest oczywiście bardzo przydatny do tworzenia stron WWW.

Po przeniesieniu plików pochodzących z aplikacji firmy Microsoft do systemu linuxowego możliwe jest importowanie ich do pakietu StarOffice. Można następnie zapisać je w tym samym formacie bądź też w formacie używanym przez pakiet StarOffice. Możliwość wymiany plików pomiędzy pakietem StarOffice i programami dla systemu Windows bardzo ułatwia pracę.

Podsumowanie

Teraz już wiesz, w jaki sposób można zainstalować pakiet StarOffice, wiesz również, do czego służą poszczególne jego składniki. Jest to jeden z najbardziej użytecznych pakietów dla systemu Linux. Z jego pomocą możesz używać Linuxa nie tracąc kompatybilności z systemem Windows.

Konfigurowanie systemu XFree86, który jest niezbędny do tego, by uruchomić pakiet StarOffice, opisane jest w rozdziale 22. „Instalacja i konfiguracja XFree86”.

Jeśli chcesz utworzyć własną stronę WWW w oparciu o dokumenty wygenerowane przez pakiet StarOffice, przejdź do rozdziału 51. „Konfiguracja węzła WWW”.

Narzędzia przeznaczone do obsługi baz danych omówione są w rozdziale 62. „Adabas-D i inne bazy danych”.

922 Część VIII ♦ Programowanie dla zaawansowanych

922 E:\Moje dokumenty\HELION\Linux Unleashed\Indeks\63.DOC

E:\Moje dokumenty\HELION\Linux Unleashed\Indeks\63.DOC 921

Rozdział 63. ♦ StarOffice 921

---